«Я — «вешалка». Падатковая зацікавілася, адкуль у студэнткі 70 000 долараў на Tesla

Мама і дачка

— Мы ведаем, што такіх называюць «вешалкамі». Цяпер ведаем, а тады і выказаць здагадку не маглі, інакш ніколі не трапілі б у гэтую гісторыю. Таму, напэўна, і хочам пра ўсё расказаць: каб іншыя ведалі, што так бывае, і трымаліся далей ад падобнага, — кажа Кацярына.

Яны абедзве з Гродна, на сустрэчу прыйшлі разам — так прасцей, але абедзве моцна хвалююцца.

— У мяне двое дзяцей, дзве выдатныя дзяўчынкі. Я ў разводзе, выхоўваю іх адна. Шмат грошай у нас ніколі не было — напэўна, гэта і адыграла сваю ролю, - жанчына глыбока ўздыхае.

Павялічыць

«Грошай хочаш зарабіць?»

— У ліпені 2021 года са мной звязаўся мой вельмі блізкі знаёмы — Жэня. Мы калісьці сябравалі сем'ямі, потым ён з'ехаў на сталае месца жыхарства ў Сочы. І вось адтуль патэлефанаваў мне і прапанаваў: «Слухай, грошы хочаш зарабіць?» Ён ведаў, што я пасля разводу засталася з дзецьмі, ведаў, што ў мяне дзве працы: вяду курсы кройкі і шыцця, а вечарамі працую дома. Плюс Вера ўжо вучылася на платным аддзяленні ў політэхнічным каледжы — вучобу трэба было аплачваць. Таму пытанне грошай было балючым. Але я вельмі насцярожана паставілася да яго слоў, не хацела залазіць ні ў якія каламутныя схемы, — распавядае жанчына.

Па словах Кацярыны, Жэня прапанаваў аформіць на яе аўтамабіль.

— Ён стаў мяне пераконваць: «Ды нармальная тэма наогул! Аформіш на сябе машынку, грошыкі заплацяць. Усё нармальна будзе — я адказваю!» Тады я адмовілася. Прычым схлусіла, што на мне ўжо ёсць машына, — няёмка было адмаўляць добраму сябру, — працягвае суразмоўніца. — Праз некаторы час ён зноў патэлефанаваў, сказаў: «Слухай, дык давай на Веру аформім. Ёй ужо ёсць 18 гадоў». Я яшчэ раз удакладніла: «Жэнь, гэта нейкая махінацыя?» Ён зноў супакоіў: «Нармальная тэма, усе вакол афармляюць». Я ні ў чым такім не разбіраюся, проста паверыла.

Ён сказаў: «Калі раптам што — я вас падстрахую». Я падумала тады: ну ён жа Веру вельмі любіць, у нейкае глупства яе сапраўды не ўцягне. Удакладніла, што ад нас запатрабуецца. «Скіньце фота пашпарта, я падрыхтую дакументы, а потым Веры трэба будзе пад'ехаць у Мінск, усё аформіць», — сказаў мне Жэня. І я вырашыла: добра, потым на месцы разбярэмся, пачытаем, што там за дакументы.

Кацярына кажа, што яе знаёмы пераслаў ёй тады 450 еўра.

— Грошы ў выніку пайшлі на аплату каледжа. Веры я пра ўсё расказала, параілася з ёй. Дачка сказала: «Вы дарослыя людзі, Жэню мы давяраем, а грошы нам патрэбныя», — успамінае жанчына.

Паводле яе слоў, дамоўленасць заключалася ў тым, што сям'і патэлефануе нехта, скажа, калі трэба пад'ехаць у Мінск для падпісання папер.

— Вы тады не ведалі, пра якую машыну гаворка?

— У той момант мы ні пра што такое не думалі. І калі з намі звязаўся гэты чалавек, то слова «Tesla» прагучала, але нам яно ні пра што не сказала. Проста не надалі гэтаму значэння, нават не здагадаліся, - разводзіць рукамі суразмоўніца. — Ну дуры! Ні ў яе правоў няма, ні ў мяне іх ніколі не было. Дзе была мая галава?

Але, як сцвярджаюць абедзве, у Мінск іх так ніхто і не паклікаў.

— Неяк раз патэлефанаваў Жэня і кажа: «Усё, больш нічога не трэба». І я вырашыла, што калі мы нікуды не ездзілі і нічога не падпісвалі, то, напэўна, нічога і не было. І я пра гэта шчасліва забылася. Пра сябе яшчэ падумала: можа, і грошы давядзецца назад вярнуць, таму нейкі час іх не марнавала. Жэню я не ператэлефаноўвала, ён мне — таксама, - паціскае плячыма Кацярына.

Папера з падатковай

— У лістападзе 2022 года нам прыйшоў ліст з падатковай з патрабаваннем даць тлумачэнні аб крыніцах даходаў Веры. У гэтым патрабаванні — яе даходы і выдаткі. Але якія там даходы ў 18-гадовай студэнткі? А ў выдатках — аўтамабіль за суму, эквівалентную 70 000 даляраў, - Кацярына хапаецца за галаву.

28.07.2021 — купля транспартнага сродку (Tesla Model S). Пералік замежнай валюты ў беларускія рублі (на ўказаную дату): 70786,08 долара * 2,5224 рублі = 178550,81 рубля. Такую інфармацыю мела падатковая служба і на падставе ч. 1 п. 11 арт. 73-1 Падатковага кодэкса запатрабавала прадставіць у 30-дзённы тэрмін тлумачэнні аб крыніцах даходаў, за кошт якіх былі зроблены такія выдаткі.

«Жэня абяцаў дапамагчы. І дапамог»

— Зразумела, я адразу патэлефанавала Жэню, таму што наогул не разумела, як быць. Ён мне кажа: «Ну Каця, мы ж з табой размаўлялі пра машыну». А я яму: «Жэня, мы не гаварылі пра такую ​​дарагую машыну!» — працягвае Кацярына. — Але Жэня ж абяцаў дапамагчы. І дапамог. Дзякуючы гэтай дапамозе мы закапалі сябе яшчэ больш перад падатковай і страцілі год. Ён сказаў: «Ой, ды не бойцеся, усё будзе нармальна. Я вам дашлю распіску, што гэта я вам даў гэтыя грошы, а вы дасце распіску падатковай — і ўсё».

Але ж адной распіскі недастаткова. З чаго б гэта камусьці проста перадаваць іншай сям'і каля 70 000 долараў?

— Легенда была такой: Жэня нібы ведаў, што ў Веры была блакітная мара — Tesla. Жэня дзяўчынку любіў і хацеў, каб яе мара здзейснілася, таму дапамог матэрыяльна. Машыну купілі, але пакуль яе дастаўлялі ў Беларусь, мы з Верай, маўляў, вырашылі, што Tesla — гэта неяк занадта, што няма грошай на абслугоўванне, ды і правоў у нас, аказваецца, няма. І тады Жэня машыну прадаў і свае грошы такім чынам вярнуў, - распавядае мама студэнткі.

Атрымаўшы распіску, яна звярнулася да адваката, каб правільна скласці ліст у падатковую.

— Я распавяла гэтаму адвакату аб сітуацыі, і ён палічыў, што ўсё будзе нармальна, што распіскі хопіць. Мяне гэта супакоіла. Ну і Жэня казаў: «Калі што — валіце ​​ўсё на мяне», - дадае жанчына.

Падатковая праводзіла праверку. Веру часта запрашалі з'явіцца, задавалі пытанні. Кацярына прыходзіла з ёй, часам яе выклікалі асобна.

— У жніўні 2023 года мы атрымалі рашэнне: калі казаць проста, нам не паверылі. І запатрабавалі заплаціць падаходны падатак з той часткі выдаткаў, якая перавышала даходы Веры, то бок амаль 40 000 рублёў. Тэрмін выплаты — адзін месяц. Мы спрабавалі абскардзіць гэтае рашэнне, але нічога з гэтага не выйшла. Дзе знайсці такія грошы? Зразумела, выплаціць іх мы не маглі, пачала капаць пеня, - кажуць мама і дачка.

Выдаткі на юрыстаў. Знікненне Жэні

Сям'я паспрабавала дабіцца адмены рашэння падатковай. Кацярына звярнулася да іншага юрыста.

— Жанчына даведалася нашу гісторыю і прапанавала іншы варыянт. У мяне за ўсё жыццё два разы прадавалася кватэра. Па словах юрыста, трэба было з самага пачатку казаць падатковай, што пасля продажу кватэры засталіся назапашванні, якія мы і патрацілі на куплю аўтамабіля. Мы пісалі скаргу ў Міністэрства па падатках і зборах па Мінску, але там паведамілі, што інфармацыя, якую мы падаем пасля вынясення рашэння, не можа быць прынятая да ўвагі, гэта значыць, мы спазніліся з гэтай версіяй», — удакладняе суразмоўца.

Жэня, зыходзячы са слоў Кацярыны, паціху знік з гэтай гісторыі.

— Я з ім звязвалася, расказвала пра тое, што адбываецца, прасіла дапамагчы. Ён мне казаў: «Не хвалюйся, значыць, будзем судзіцца». А я яму адказвала: «Слухай, гэта нейкая трызненне, нічога не атрымліваецца — які суд?» У выніку ён сказаў, маўляў, рабіце як ведаеце, і знік: выдаліў усю перапіску ў сацсетках, перастаў выходзіць на сувязь, - адзначае жанчына.

Між тым сітуацыя пагаршалася з кожным днём.

— Пеня расце па 10 рублёў у дзень. І гэтай пені ў нас накапала ўжо на 3000 рублёў. Да нас ужо прыходзілі з аддзела прымусовага выканання арыштоўваць маёмасць, - распавядаюць мама і дачка.

Павялічыць

Дапамагаць сям'і ўзяўся трэці юрыст.

— У дакуменце, які мы запытвалі ў мытні і дзе пазначаны VIN гэтага аўтамабіля, ён убачыў подпіс таго, хто аўтамабіль атрымаў. І гэта быў не подпіс Веры. Мы паспрабавалі зачапіцца за гэта, напісалі скаргу ў мытню. Але атрымалі адтуль адказ, што была заключана дамова-даручэнне з мытным прадстаўніком і прыёмкай машыны, адпаведна, займаўся мытны прадстаўнік. Мы даведаліся, з якой фірмай нібыта была заключаная такая дамова, спрабавалі атрымаць яе на рукі, але ўбачылі толькі няякасную копію гэтай дамовы, у якой аднекуль узяўся подпіс Веры — такі ж, як у яе пашпарце, — кажа Кацярына.

— Загваздка ў тым, што гэты подпіс я паставіла ў пашпарце, які атрымлівала ў 14 гадоў. Трэба было распісацца, і я такая дарослая ўпершыню ў жыцці распісалася. Але больш гэты подпіс я нідзе не пакідала і, зразумела, ніякіх дамоваў з мытнымі прадстаўнікамі не падпісвала. Тады як подпіс мог там з'явіцца? - адзначае Вера.

Сям'я паспрабавала атрымаць арыгінал гэтай дамовы-даручэння, але ў кампаніі, з якой ён быў заключаны, адказалі, што гэта немагчыма — без тлумачэння прычын.

Павялічыць

— Пасля гэтага мы напісалі заяву ў Следчы камітэт. Вера не падпісвала такі дакумент, значыць, нехта яго падрабіў, размясціўшы яе подпіс, — лічыць Кацярына.

Некалькі разоў і дачку, і маму запрашалі ў СК.

— Мы ўжо расказвалі, як усё было на самой справе. Жэня нас кінуў, выгароджваць яго больш не было ніякага сэнсу, - працягвае жанчына. — Вось толькі гэта не дапамагло. Са Следчага камітэта нам прыйшла адмова ва ўзбуджэнні крымінальнай справы за адсутнасцю складу злачынства. Арыгінал дамовы, дарэчы, нават следчым не падалі: нібыта гэтага арыгінала ўжо няма, і наогул такая дамова не з'яўляецца афіцыйным дакументам, гэта значыць бланкам строгай справаздачнасці. А праведзеная почырказнаўчая экспертыза не змагла ўстанавіць, кім быў пакінуты подпіс: Верай ці кімсьці яшчэ. Далей у нас заставалася два варыянты: ісці альбо ў пракуратуру, альбо ў суд. Мы пайшлі ў суд.

Быў пададзены пазоў аб прызнанні дамовы на аказанне паслуг мытнага прадстаўніка несапраўдным. Сям'я звярнулася да яшчэ аднаго юрыста, ужо чацвёртага. Але суд адмовіў у задавальненні іску.

- Суд палічыў, што Вера аплаціла ўтыльзбор за гэтую машыну і гэта нібыта пацвярджае тое, што яна яе афармляла. Нашы довады аб тым, што ў той дзень яе і ў Мінску не было, яна была ў Гродне і не магла нічога такога аплачваць, былі ацэнены крытычна. Вядома ж, мы абскардзілі такое рашэнне, але да чаго гэта прывядзе? Пакуль мы бачым, што апынуліся ў зусім бязвыхаднай сытуацыі і няма нікога, хто б нам дапамог. Так, мы адправілі фатаграфіі са старонкамі пашпарта — гэта была памылка. Але няўжо гэтага дастаткова, каб былі такія наступствы? Няўжо можна не падпісаць ніводнага дакумента і гэта нікім не будзе прынята да ўвагі? — Кацярына разводзіць рукамі.

Вера сцвярджае, што ніколі не бачыла тую Tesla Model S 2018 года выпуску, якая, мяркуючы па паперах, была аформлена на яе.

— Ёсць платны сэрвіс у Расіі, дзе можна даведацца пра гісторыю канкрэтнага аўтамабіля па яго VIN. Так мы высветлілі, што гэтая машына знаходзіцца ў Маскве, у яе ёсць уладальнік, які паставіў яе на ўлік праз месяц пасля таго, як машыну аформілі на мяне. Майго імя сярод уладальнікаў у гэтай базе няма, - звяртае ўвагу дзяўчына.

Пазыкі сям'і (ці канкрэтна дачкі з юрыдычнага пункту гледжання) толькі растуць.

— Мы павінны выплаціць ужо 50 000 рублёў: гэта падатак, пеня, штраф за нявыплату. У мяне ўжо ёсць адміністрацыйны артыкул за нявыплату падаткаў — вось так. Я зараз невыязная, з даўгамі, з утрыманнем зарплаты ў лік пагашэння гэтых даўгоў. Жыццё проста пайшло наперакасяк з-за аднаго неабдуманага ўчынку, - кажа Вера.

Павялічыць

— Яшчэ каля 4000 рублёў мы патрацілі за гэтыя гады ў спробах нешта даказаць, - дадае яе мама. — Мы аплачвалі юрыстаў, правядзенне почырказнаўчай экспертызы, судовыя выдаткі. Усё марна. Зрэшты, дата разгляду нашай апеляцыі — 2 верасня. Убачым, што будзе. Я па-ранейшаму не магу паверыць, што ўсё, што з намі адбываецца, — гэта рэальнасць. Падаецца, што такога проста не можа быць.

Трагедыя «вешалак»

Гісторыі з так званымі «вешалкамі» — людзьмі, якія аформілі на сябе ўвезеныя ў краіну машыны, прызначаныя для кагосьці іншага, — сталі памнажацца на фоне паслабленняў, выкліканых 140-м указам: інваліды (1-й і 2-й групы), а таксама шматдзетныя сем'і змаглі разлічваць на 50%-ную кампенсацыю мытных пошлін на ўвоз легкавых аўтамабіляў адзін раз у год. Вядома нямала гісторый, калі льготнае афармленне ажыццяўлялася для трэціх асоб — перакупшчыкаў або рэальных пакупнікоў (у тым ліку з Расіі). Адразу ж, яшчэ ў 2019 годзе, з'явіліся людзі, якія прапануюць прыгнаць і аформіць машыну на шматдзетную сям'ю за ўзнагароджанне.

Гульцы рынку адкрыта заяўлялі, што ва ўмовах дэфіцыту аўтамабіляў многіх звыклых марак увоз з-за мяжы дасягнуў вялізнага аб'ёму, пры гэтым вельмі значная частка пастаўленых у Беларусь з Еўропы і ЗША машын афармляецца менавіта па 140-м указе.

Як выглядае працэс. Аўтамабіль прыбывае на склад часовага захоўвання, у натарыуса афармляюць даверанасць на растаможку на прозвішча льготніка. Той нават не бачыць машыны. Дэкларанты на складзе часовага захоўвання звычайна нічога не пытаюцца наконт гэтага, ніяк не патрабуюць даказаць права на льготу. Толькі прымаюць дакументы і выдаюць рэквізіты на аплату збораў: мытнага, утылізацыйнага, за захоўванне і за паслугі. Пасля аплаты аўтамабіль можна забраць, аформіць дамову на рэальнага ўладальніка. Льготнік з'яўляецца ў другі раз для зняцця / пастаноўкі на ўлік.

Быў і альтэрнатыўны, больш рызыкоўны спосаб — з візітам ільготніка толькі да натарыуса (без беларускага МРЭА). У такім выпадку аўтамабіль з пасведчаннем на ўвезены ТС ад мытні (сіні бланк фармату А5) і без нумароў адразу пераганялі ў Расію, афармлялі непасрэдна там.

Ну а затым ідзе апісаная гісторыя з падатковай, якая задае пытанне: адкуль сродкі на куплю машыны? І такіх гісторый нямала.

• 2
• 0
• 1
• 25
• 10
• 5
• 2
• 0