Navukoŭcy zafiksavali tajamničyja hravitacyjnyja chvali, jakija Ejnštejn pradkazaŭ 100 hod tamu

11.02.2016 / 20:13

Kałabaracyja Advanced LIGO zmahła zafiksavać sihnał hravitacyjnych chvalaŭ akustyčnaha dyjapazonu. Chvali źjavilisia paśla źlivańnia dźviuch čornych dzirak masaj kala 29 i 36 mas Sonca. Pavodle dadzienych navukoŭcaŭ źlivańnie adbyłosia 1,3 miljarda hadoŭ tamu. Pry hetym była vydzielena enierhija, ekvivalentnaja trom masam Sonca.

«My złavili hravitacyjnyja chvali, my zrabili heta», — zajaviŭ na pres-kanfierencyi ŭ Vašynhtonie pradstaŭnik Advanced LIGO.

Sihnał byŭ zafiksavany jašče pieršaha vieraśnia, ale šmat času pajšło na analiz. Sihnał złavili abodva łaziernyja interfieromietry pobač ź Livinhstonam u štacie Łuiziana i Chenfordam u Vašynhtonie.

Hravitacyjnyja chvali — pramoje śledstva ŭraŭnieńniaŭ ahulnaj teoryi adnosnaści, prapanavanych Albiertam Ejnštejnam ŭ 1915 hodzie. U adroźnieńnie ad elektramahnitnych chvalaŭ — śviatła — intensiŭnaść hravitacyjnych chvalaŭ na šmat paradkaŭ mienš, tamu vyjavić ich udałosia tolki praz 100 hadoŭ z momantu pradkazańnia.

Jak hučyć źlićcio, možna pasłuchać tut: