Jak va ŭmovach biełaruskaha klimatu vyroščvać niekalki ŭradžajaŭ za hod
Klimatyčnyja ŭmovy našaje krainy nie dazvalajuć zajmacca amatarskim ziemlarobstvam kruhły hod. Ale ŭsio ž, raspłanavaŭšy čas i pravilna vybraŭšy raśliny, možna zdoleć za viasnu, leta dy vosień sabrać niekalki ŭradžajaŭ zielaniny. Z hetaha artykuła vy daviedajeciesia, jak dahladać za raślinami ŭ ciaplicach i parnikach.
12.03.2018 / 09:31
Asablivaści vyroščvańnia ŭ ciaplicy
Kab jak maha chutčej pakaštavać śviežaje viasnovaje zielaniny, a potym adnym ź pieršych sabrać uradžaj harodniny, mnohija dačniki i fiermiery vykarystoŭvajuć ciaplicy. Apošnim časam, naprykład, nabirajuć papularnaść ciaplicy u formie kropli, ciaplicy-matylki, ciaplicy-termasy.
Ich vybar — sprava adkaznaja, bo ad hetaha budzie zaležać uradžaj nie adnaho hoda. Ale nie mienš važna pravilna pasadzić sami raśliny. Treba racyjanalna vykarystać kožny kavałačak ziamli i pry hetym uličyć, što nie ŭsie raśliny mohuć raści adna la adnaje.
Pamidory dobra susiedničajuć z rasadaj biełakačannaj kapusty, cybulaj, radyskaj, a voś kropu i fienchielu buduć nie radyja. Pobač z ahurkami možna pasiejać roznyja sałaty.
Baraćbu z chvarobami i škodnymi nasiakomymi treba pačać z apracoŭki hleby jašče da pasadki raślin abo adrazu paśla vysadki rasady ŭ ciaplicu. Možna skarystacca chimičnym mietadam dezinfiekcyi z dapamohaj siernaje šaški, jakaja paśla padpału pačynaje tleć, vydzialajučy siernisty haz. Jon źjaŭlajecca atrutnym nie tolki dla nasiakomych, ale i dla čałavieka, tamu nielha zatrymlivacca ŭ ciaplicy padčas jaje apracoŭki.
Jość jašče bijałahičny mietad apracoŭki hurkoŭ i tamataŭ u ciaplicy. Naprykład, biełaruskaje pradpryjemstva «TechnaMarynMarkiet» vypuściła bijapreparat na asnovie naturalnych kampanientaŭ «Zachoŭvajučy uradžaj» («Sochraniaja urožaj»), jaki abaraniaje harodninu i pry hetym dazvalaje atrymać ekałahična čysty ŭradžaj. Preparat składajecca z aleju nim, što vyciskajecca z pładoŭ dy nasieńnia azadzirachty indyjskaj, a taksama vadkaha myła, jakoje nieabchodnaje dla raźviadzieńnia aleju ŭ vadzie. Adnoj z hałoŭnych pieravah bijałahičnaha preparatu źjaŭlajecca ekanomija času i hrošaj: dla abarony hurkoŭ i tamataŭ ad škodnikaŭ i chvarob nie treba asobna apracoŭvać raśliny funhicydam dy insiektycydam. Lepš za ŭsio apracoŭku preparatam rabić adrazu paśla vysadki rasady ŭ ciaplicu: heta dapamoža vypracavać u raślin imunitet da zachvorvańniaŭ i źniščyć škodnyja arhanizmy.
Jak raspavioŭ nam doktar sielskahaspadarčych navuk, prafiesar Uładzimir Skaryna, hety preparat — biaśpiečnaja alternatyva piestycydam, jakaja nie sastupaje im pa efiektyŭnaści. Harodninu možna jeści ŭžo na nastupny dzień paśla apracoŭki — dastatkova jaje dobra vymyć.
«Preparat «Zachoŭvajučy ŭradžaj» — univiersalny: abaraniaje tamaty i hurki ŭ ciaplicy i ad škodnikaŭ (biełakryłki, tytuniovaha trypsu), i ad chvarob (mučnistaje rasy, antraknozu, šeraje hnili, buraje plamistaści). Raśliny apyrskvajuć u pieryjad ćvicieńnia i płodanašeńnia adzin raz na 7—10 dzion. Ale preparat nie parušaje mikrafłory hleby i nie nazapašvajecca ŭ joj», — raspaviadaje navukoŭca.
Isnuje dva sposaby ciapličnaha vyroščvańnia raślinaŭ: vysiavańnie padrychtavanaha nasieńnia naŭprost u hrunt ciaplicy abo pierasadka tudy rasady, jakaja ŭžo ŭzyšła ŭ chatnich umovach. U druhim vypadku važna niekatory čas paśla pierasadki dahladać za raślinami asabliva staranna, kab jany zmahli aklimatyzavacca i paźbiehnuć stresu.
Čytajcie taksama: Nasieńnie, rasada — častyja abłudy aharodnikaŭ i pravieranyja parady
Palivać raśliny nieabchodna pad korań u siarednim raz na tydzień, uletku — dvojčy na tydzień, pryčym rabić heta lepiej ranicaj ci viečaram, kab vilhać adrazu ž nie vyparałasia praz aktyŭnaje ŭździejańnie sonca.
Paśla palivu ciaplicu nieabchodna pravietryć, a hlebu, asabliva hlinistuju, pažadana čaściej varušyć, bo ad vady jana ćviardzieje.
Pry padkormlivańni raślin važna pamiatać, što ŭzrovień vilhotnaści ŭ ciaplicach vyšejšy, čym u adkrytym hruncie, z-za čaho karysnyja elemienty ŭbirajucca raślinami chutčej, ale, na žal, nie zaŭsiody paśpiavajuć zasvojvacca. Tamu dla padkormlivańnia raślin u ciaplicach vykarystoŭvajuć mienš kancentravanyja rastvory.
Zielanina dla vosieńskaha haroda
Zvyčajna da kanca leta ŭ harodzie źjaŭlajecca šmat pustych kavałkaŭ ziamli, bo častka ŭradžaju ŭžo sabrana, a vyzvalenyja płoščy pavolna zachoplivaje pustazielle. Ale pakul jašče mocna nie zchaładnieła, čamu b nie atrymać jašče adzin uradžaj śviežaje zielaniny? Tym bolš, što šmat jakija z raślin možna jeści ŭžo praz 3—4 tydni paśla vysievu. My padrychtavali Top-5 raślin, jakija rastuć najchutčej.
1. Sałata
Vysiejvać sałatu možna i ŭviesnu, i ŭletku, i navat u kastryčniku ŭ ciaplicy. Pieršyja kalivy źjaŭlajucca ŭžo za paru dzion, a jašče praz 20 dzion možna atrymlivać asałodu ad maładoj sakavitaj zielaniny.
2. Buraki
Viadoma, paŭnavartasnaha ŭradžaju hetaj raśliny pry vysadžvańni vosieńniu sabrać nie atrymajecca. Ale chto nie lubić padsiłkavacca barščom z maładych buračkoŭ? Śviežuju sakavituju zielaninu dadajuć u sałaty ŭžo praz 45 dzion paśla źjaŭleńnia pieršych uschodaŭ. A karniapłody možna ŭžyvać u ježu prykładna praz dva miesiacy. Tamu lipień-žnivień — prydatny čas dla pasadki.
3. Špinat
Špinat niedalublivaje śpiakotnaje nadvorje i zdolny pieranosić navat lohkija zamarazki, tamu ŭ prachałodnyja vosieńskija dni jon budzie pačuvacca całkam kamfortna. Vysiejvać hetuju raślinu lepš u kancy žniŭnia — pačatku vieraśnia, bo liście «vyśpiavaje» ad 30 dzion.
4. Morkva
Kali vy pasiejecie hetuju harodninu ŭ žniŭni, to ŭžo nie paśpiejecie vyraścić hodny nos dla śniežnaje baby. Adnak maładaja i sałodkaja morkva nievialikich pamieraŭ zmoža raznastaić vašaje mieniu ŭžo praz 30—45 dzion paśla prarastańnia.
5. Radyska
Radyska adnoj ź pieršych źjaŭlajecca na našych stałach viasnoj, bo jaskravy karniapłod saśpiavaje ŭžo praz 18 dzion paśla źjaŭleńnia pieršych uschodaŭ. Nichto nie zabaraniaje vyraścić jaje i ŭvosień, ale lepš siejać radysku ŭ zacišnym miescy, bo raślina nie lubić mocnych vietraŭ. Radyska addaje pieravahu lohkim, ciopłym, piasčanym hlebam.
PUP «TiechnoMarinMarkiet» UNP 190601272