Vyjšła hruntoŭnaja encykłapiedyja «Arhany Biełarusi»
03.08.2018 / 13:01
Kniha «Arhany Biełarusi», jakaja raskazvaje pra šmatviekavuju arhannuju kulturu, vyjšła ŭ vydaviectvie «Biełaruskaja encykłapiedyja imia Pietrusia Broŭki», paviedamlaje BIEŁTA dyrektar vydaviectva Uładzimir Andryjevič.
Ideja ab padrychtoŭcy i vypusku takoj knihi naradziłasia ŭ samym vydaviectvie i znajšła padtrymku biełaruskich śpiecyjalistaŭ-muzykaznaŭcaŭ, bo arhannaja kultura Biełarusi - heta bolš za 600 hadoŭ niezvyčajna bahataj i pryhožaj historyi. «U chramach roznych chryścijanskich kanfiesij, a taksama ŭ kancertnych załach znachodzicca 123 arhana, jakija ŭjaŭlajuć saboj historyka-kulturnuju kaštoŭnaść. Kniha nie tolki raspaviadaje pra historyju stvareńnia i techničnyja charaktarystyki arhanaŭ, ale i źviartaje ŭvahu na prablemy zachavańnia arhanaŭ jak nacyjanalnaha zdabytku i ich rekanstrukcyi, tamu što niekatoryja arhany XVIII-XIX stahodździaŭ nie funkcyjanujuć», — skazaŭ Uładzimir Andryjevič.
U knizie aŭtary padkreślivajuć, što z času atrymańnia Biełaruśsiu niezaležnaści jak u arhannym budaŭnictvie, tak i ŭ śfierach arhannaha vykanalnictva i kampazitarskaj tvorčaści vyjavilisia dosyć surjoznyja tendencyi, jakija aznačajuć pačatak novaha etapu arhannaj kultury krainy. Za apošni čas było pabudavana niekalki arhanaŭ u kaściołach i kancertnych załach: Minskim kaściole imia Najśviaciejšaj Dzievy Maryi, u zale Viciebskaj abłasnoj fiłarmonii, u Biełaruskaj dziaržaŭnaj akademii muzyki. U hetych załach vystupajuć viadomyja muzyki. Uzdym arhannaj kultury ŭ pačatku XXI ctahodździa daŭ žyćcio i novym tvoram dla arhana biełaruskich kampazitaraŭ.
U krainie pravodziacca mižnarodnyja arhannyja forumy. U stalicy štohod dajucca kancerty fiestyvalu «Šedeŭry arhannaj muzyki» ŭ Vialikaj zale fiłarmonii, prachodziać fiestyvali duchoŭnaj muzyki ŭ kaściole imia Najśviaciejšaj Dzievy Maryi i ŭ kaściole Śviatoj Trojcy. Najlepšyja arhanisty śvietu ŭdzielničajuć u fiestyvali «Zvany Safii» ŭ Połacku. Arhanizujucca kancerty fiestyvalu «Hučać staradaŭnija Arhany Pastaŭščyny».
Układalnik vydańnia Alaksandr Burdzialoŭ i fatohraf vydaviectva Anatol Drybas pabyvali ŭ navukovaj ekśpiedycyi pa vyvučeńni i fotafiksacyi ŭsich biełaruskich arhanaŭ.
Alaksandr Burdzialoŭ, pracujučy vykładčykam fakulteta prykładnoj matematyki i infarmatyki BDU, voś užo dziesiać hadoŭ zajmajecca prablematykaj biełaruskaj arhanałohii, vučycca hrać na orhanie pačaŭ u arhannym kłasie Maskoŭskaha dziaržuniviersiteta, zatym braŭ pryvatnyja ŭroki, u 2015 hodzie atrymaŭ kvalifikacyju «vykanaŭca staražytnaj muzyki (arhan)» ŭ Biełaruskaj dziaržaŭnaj akademii muzyki.
Da knihi prykładajecca dysk arhannaj muzyki biełaruskich vykanaŭcaŭ.