«Галоўнае — людзі здабылі свабоду». Міхаіл Гарбачоў адзначае 90-годдзе
Апошні генеральны сакратар ЦК КПСС, першы і апошні прэзідэнт Савецкага Саюза, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру Міхаіл Гарбачоў у аўторак адзначае 90-ы дзень нараджэння.
02.03.2021 / 07:43
Міхаіл Гарбачоў. flickr.com
Гарбачоў займаў вышэйшую дзяржаўную пасаду ў СССР шэсць гадоў, за гэты час ён увайшоў у гісторыю як чалавек, які змяніў краіну і свет. Ён абвясціў новы курс амаль адразу пасля свайго прызначэння генсекам КПСС у 1985 годзе, затым узначаліў Вярхоўны Савет СССР, прапанаваў заснаваць пасаду прэзідэнта і адмяніць артыкул Канстытуцыі аб кіруючай ролі партыі.
У многія мовы свету ў той момант ўвайшлі словы «перабудова» і «галоснасць».
Сёння Гарбачоў па-ранейшаму ўпэўнены ў правільнасці прынятых ім прынцыповых рашэнняў. «У палітыцы, вядома, многае сёння бачыцца ясней, былі прамашкі. Мяне, я ведаю, крытыкуюць за даверлівасць. Але калі б я не давяраў людзям, народу, то перабудова наогул не пачалася б. Лаюць мяне і за галоснасць. Але без галоснасці нічога ў краіне не змянілася б», — адзначыў ён у інтэрв'ю ТАСС напярэдадні юбілею.
У выніку пачатых Гарбачовым пераўтварэнняў Беларусь, як і іншыя рэспублікі СССР, атрымала незалежнасць.
Пачынаючы перабудову, Гарбачоў хацеў захаваць Савецкі Саюз, ён да гэтага часу перакананы, што краіна магла б змяніцца і працягнуць сваё развіццё.
«Перабудова была неабходная і мы вялі яе ў правільным кірунку. Галоўнае, чаго мы дасягнулі ўнутры краіны, — людзі здабылі свабоду, пакончылі з таталітарнай сістэмай», — лічыць ён.
Гарбачоў склаў паўнамоцтвы прэзідэнта СССР 25 снежня 1991 года, тады ж Савецкі Саюз спыніў сваё існаванне.
У міжнародных адносінах Гарбачоў абвясціў «новае мысленне», вынікам чаго стала аднаўленне савецка-амерыканскага дыялогу па ядзерным раззбраенні, заканчэнне халоднай вайны і падпісанне ў 1985 годзе дамовы аб РСМД, вывад савецкіх войскаў з Афганістана, падзенне Берлінскай сцяны і ўз'яднанне Германіі.
Гарбачоў падкрэслівае, што палітыкам неабходна ўмець дамаўляцца. «Я ўспамінаю сярэдзіну 80-х гадоў. Тады і ў нас, і за акіянам многія казалі, што ў адносінах з ЗША нічога не атрымаецца. Але мы аднавілі дыялог, сустрэліся на вышэйшым узроўні — пасля шасцігадовага перапынку — і прынялі сумесную заяву», — сказаў ён раней у інтэрв'ю ТАСС.
У 1990 годзе Гарбачова ганаравалі Нобелеўскай прэміяй міру.
Пасля добраахвотнага сыходу з вышэйшай пасады Гарбачоў застаецца паўнапраўным членам нефармальнага клуба сусветных лідараў, падтрымлівае адносіны з прэзідэнтамі, кіраўнікамі ўрадаў, вышэйшымі чыноўнікамі.
Ён з'яўляецца ганаровым доктарам больш як 30 універсітэтаў свету, удзельнічае ў дзейнасці шматлікіх міжнародных арганізацый, выступае з лекцыямі, піша кнігі і актыўна займаецца дабрачыннасцю.