Piać faktaŭ pra zatrymanuju redaktarku Tut.by Marynu Zołatavu
Siarod zatrymanych siłavikami ŭ aŭtorak — hałoŭnaja redaktarka partała Tut.by Maryna Zołatava. «NN» sabrała niekalki cikavych historyj da partreta žurnalistki.
22.05.2021 / 20:48
Fota Voli Aficeravaj.
Vučyłasia na bałharskaj fiłałohii
Marynie Zołatavaj 43 hady, jana rodam ź Minska. Vučyłasia ŭ BDU na bałharskaj fiłałohii. Luboŭ da hetaj movy i krainy Maryna pieraniesła i ŭ poststudencki čas.
«Ja vielmi lublu Bałharyju. Lublu navat za toje, za što mnohija jaje nie lubiać. Dla mianie zdajecca całkam naturalnym matlać hałavoj u znak zhody i kivać, kali chočaš skazać «nie». Ja lublu rakiju, sirenie i lucienicu. A movaj mižnarodnych znosin liču bałharskuju. Jašče ja lublu śpiavać trahičnyja makiedonskija pieśni. Škada, što nichto nie lubić słuchać», — pryznavałasia jana adnojčy. Zołatava drukavała svaje ŭražańni pra Bałharyju ŭ tym liku i ŭ «Našaj Nivie».
«Padśviadoma bałhary hatovyja da lubych źmien — los pryvučyŭ. Heta tyčycca jak hramadskaha, tak i asabistaha žyćcia. Bałhary nie vynosiać nudy i adnastajnaści. Časta jany zachaplajucca niečym, układajuć u hetuju spravu bahata času i hrošaj, a paśla kidajuć, kab addacca novamu zachapleńniu», — pisała jana.
Siamnaccać hadoŭ uznačalvaje TUT.by
Zołatava skončyła aśpiranturu Instytuta movaznaŭstva Akademii navuk. Pracavała ŭ dziaržaŭnym Instytucie prablem navuki, a taksama ŭ infarmacyjnym ahienctvie BiełaPAN. U 2004 hodzie Maryna ŭznačaliła partał TUT.by. Na toj momant sajt byŭ zvyčajnym ahrehataram navin. Vystaŭlali samaje cikavaje, što pradukavałasia na inšych placoŭkach. Faktyčna, Zołatava była pieršaj, chto na Tut.by prafiesijna zaniaŭsia mienavita navinami. Siamnaccać hadoŭ tamu sajt mieŭ usiaho 6000 unikalnych karystalnikaŭ za sutki.
Za hety čas Tut.by staŭ samym bujnym biełaruskim ŚMI. Naviedvalnaść padniałasia bolš čym u 100 razoŭ. U kalektyvie pracuje bolš za 70 žurnalistaŭ. Adkrylisia ŭsiemahčymyja dadatki, jak «Afiša» i «Sport» i «Łedzi.tut.baj». Tut.by źjaŭlajecca samym upłyvovym biełaruskim resursam, ź mierkavańniem jakoha vymušanyja byli ličycca i reahavać jak čynoŭniki, hetak i siłaviki.
Šmat razoŭ chadziła da Łukašenki
Maryna Zołatava chadziła na pres-kanfierencyju da Alaksandra Łukašenki ŭ červieni 2011 hoda. U toj čas vostra stajała pytańnie ab zakryćci niezaležnych haziet «Našaj Nivy» i «Narodnaj Voli». Zołatava ŭstała na abaronu miedyja.
«U 21-y raz prosicie daravać, kolki možna? Parušyŭ zakon — adkazvaj. Moža, im vystaviać materyjalny pazoŭ, niachaj płaciać. Ja vielmi škaduju, što «Niva» stała zusim nie toj nivaj. Heta admarožanaja presa. Nielha rabić rejtynh na hory. Kali ad majho mierkavańnia niešta budzie zaležyć, to ja ŭliču i vaša mierkavańnie. Ale vy nie ŭziali pad svaju harantyju. Nie chočacie, bo nie buduć rabić. Chaj u sudzie raźbiarucca», — skazaŭ tady kiraŭnik dziaržavy. U vyniku sud pryniaŭ rašeńnie nie zakryvać niezaležnyja vydańni.
Paśla hetaha Zołatava jašče nieadnarazova chadziła na pres-kanfierencyi da Alaksandra Łukašenki. Jana była siarod traich žurnalistaŭ niedziaržaŭnych ŚMI, ź jakimi Łukašenka sustreŭsia napiaredadni prezidenckich vybaraŭ 2015 hoda. Mienavita da Maryny jon źviartaŭsia, kali naradziŭ čarhovy miem: «Navošta z mužam doma pić piva?» Hetaje videa na jutubie pahladzieli 326 tysiač razoŭ.
Maci dvaich dziaciej
U Maryny jość dačka Nadzieja i syn Fiodar. Jany jašče školniki. Dačka zajmajecca mastackaj himnastykaj.
«Dačka praviała davoli šmat času ŭ mianie na kaleniach, nazirajučy za tym, jak ja «staŭlu naviny». A Fiodar «stavić naviny» mnie nie davaŭ, a addaje pieravahu heta rabić sam», — pisała Zołatava.
Siarod svaich lubimych knih jana nazyvaje «Sotnikava» Vasila Bykava, «U vajny nie žanočaje abličča» Śviatłany Aleksijevič, «Vosień patryjarcha» Markiesa, «Chazarski słoŭnik» Paviča.
Apošnija hady Maryna aktyŭna zachaplajecca bieham. Nieadnojčy prabiahała paŭmarafon. U fejsbuku jana pryznavałasia, što nie zrabiła b hetaha biez padtrymki muža. Taksama Zołatava maje pieršy razrad pa płavańni. Amal dziesiać hadoŭ addała hetamu vidu sportu. Ź ciepłynioj zhadvaje svajho nastaŭnika — zasłužanaha treniera Biełarusi Mikałaja Mitryčenku, jaki nie tolki vučyŭ chutka płavać, ale i vadziŭ svaich vychavancaŭ u muziei.
Sprava BiełTA
7 žniŭnia 2018 hoda siłaviki prychodziać u ofis tut.by. Tak pačynajecca hetak zvanaja «sprava BiełTA», kali vyśvietliłasia, što niekalki viadomych u Biełarusi redaktaraŭ i žurnalistaŭ pad čužym parolem karystalisia płatnaj viersijaj dziaržaŭnaha ahienctva. Ź dziasiatak žurnalistaŭ na troje sutak apynulisia na Akreścina. Adnak da suda była daviedzienaja adna adzinaja kryminałka — suprać Maryny Zołatavaj.
Jaje sudzili pa častcy 2 artykuła 425 Kryminalnaha kodeksa «Biaździejnaść słužbovaj asoby». Maŭlaŭ, redaktarka ŭsio viedała pra karystańnie parolami, ale nijak nie zaminała. Pravaabaroncy i žurnalisty nastojvali na absurdnaści spravy. Maŭlaŭ, kali ŭron niejki i byŭ, to jaho daŭno kampiensavali. Za što tut sudzić?
Tym nie mienš, sudździa Alaksandr Pietraš z Zavadskoha suda pryniaŭ rašeńnie pryznać Zołatavu vinavataj i prysudziŭ da štrafu ŭ pamiery 300 bazavych vieličyniaŭ (7 650 rubloŭ), na toj momant heta było 3500 dalaraŭ.
«Ja ličyła i liču, što hetaja historyja nikomu nie była vyhadnaja. I tyja, chto jaje zadumaŭ, nie zanadta dobra padumali ab nastupstvach. Tak, žurnalistam i redakcyjam daviałosia prajści praź pieratrusy i zatrymańni, my stracili šmat času i hrošaj, ale i tyja, chto hetuju spravu inicyjavaŭ i chto ŭdzielničaŭ u hetaj historyi, vyhladali bledna. Metaj było pakazać, «chto tut hałoŭny», zapałochać, a taksama atrymać dostup da infarmacyi — raptam znojdziecca što-niebudź jašče», — kazała postfaktum Maryna.