«Kampanija zapałochvańnia hramadstva nabližajecca da miežaŭ mahčymaha». Mikałaj Statkievič — pra vajnu va Ukrainie, pierśpiektyvy Pucina i Łukašenki
Roŭna dva hady tamu zatrymali palityka Mikałaja Statkieviča padčas taho, jak jon jechaŭ na pieradvybarčy pikiet Śviatłany Cichanoŭskaj na Kamaroŭku. U śniežni jaho asudzili da 14 hadoŭ źniavoleńnia ŭ kałonii asablivaha režymu. Za kratami Statkievič zachoŭvaje ćviarozy rozum i navat u situacyi abmiežavanaha dostupu da infarmacyi razvažaje pra palityku, vajnu i los biełarusaŭ.
31.05.2022 / 16:14
Sabrali jarkija cytaty ź jaho apošnich listoŭ da žonki.
Mikałaj Statkievič
Pra budučyniu Rasii
«Čuŭ, što ES vyrašyŭ patracić za piać hod 196 miljardaŭ jeŭra, kab całkam admovicca ad rasijskich vuhlevadarodaŭ. Mabyć, spačatku novyja hazapravody pabudujuć, a potym sfarmirujuć pierachod da biezvuhlevadarodnaj enierhietyki. Ahresijaj suprać Ukrainy Maskva kansalidavała suprać siabie ŭsie raźvityja volnyja krainy. Kali ŭ bližejšyja časy jana kardynalna nie źmienić svaju hieapalityčnuju stratehiju, to Rasija pazbavicca pierśpiektyŭ narmalnaha raźvićcia. Na radaść susiedziam na Poŭdni i Uschodzie. Bo hłabalnaje paciapleńnie i treba novaja ziamla.
Viedaju, što niejtralnaja Šviecyja i Finlandyja vyrašyli skarystacca tym, što RF «zaviazła» va Ukrainie i chucieńka ŭciačy pad «parason» NATO.
Na finaŭ, mabyć, asabliva padziejničała słovazłučeńnie «vajenna-techničnaja apieracyja». Uspomnili, što saviecka-finskaja vajna 1939-1940 hadoŭ spačatku nazyvałasia Maskvoj «finskaja apieracyja», a nie vajna».
18 maja 2022 hoda.
Pra Stanisłava Šuškieviča
«Maje spačuvańni blizkim Stanisłava Šuškieviča. «SB. Biełaruś siońnia» napisała pra jaho śmierć tolki ŭčora: paśmiarotna abłajali ŭ dvuch artykułach, pa pałasie kožny. Dy jašče paśmiarotnaja karykatura. Krasamoŭnaja reakcyja aficyjozu na śmierć pieršaha kiraŭnika niezaležnaj Biełarusi. Darečy, abodva aŭtary abłajali jaho najpierš za pahadnieńnie ŭ Viskulach, jakoje zaćvierdziła niezaležnaść našaj krainy. Takaja padzieja — vialikaja dla kožnaha narmalnaha patryjota. Ale aŭtary artykułaŭ, kali i patryjoty, to nie Biełarusi, a niejkaj inšaj krainy».
15 maja 2022 hoda.
Pra zapałochvańnie biełarusaŭ
«Infarmacyi pra padziei na svabodzie vobmal. Ale bačna, što kampanija zapałochvańnia hramadstva nabližajecca da miežaŭ mahčymaha.
Śmiarotna napałochanyja pahražajuć śmierciu navat za namier. I što dalej? Dzie miaža strachu?»
Mikałaj Statkievič razam ź Siarhiejem Cichanoŭskim i Uładzimiram Cyhanovičam na sudzie nad imi
Pra pierśpiektyvy Pucina
«Va Ukrainie, jak ja zrazumieŭ, istotnych pośpiechaŭ u rasijskaj armii niama. Vajna zaciahvajecca. A ŭ kancy hoda Pucinu treba vyznačycca, ci iści samomu na vybary ŭ 2024 hodzie. Ci z kandydaturaj pierajemnika. Kali da hetaha času vajna nie skončycca (jak i sankcyi), to pryjdziecca iści na piensiju. Albo ŭ prezidenty «sajuznaj dziaržavy». Zrešty, toje samaje pryjdziecca rabić, kali vajna skončycca, ale nie pieramohaj. Ci tym, što možna budzie nazvać pieramohaj».
9 maja 2022 hoda.
Pra vieteranaŭ i šlachietnaść biełarusaŭ
«Ciapier zaŭsiodnaja kampanija šanavańnia vieteranaŭ, jakija ŭ bolšaści na pieradavoj nie byli. U suviazi z hetym padumałasia, jakija admietnyja ludzi biełarusy. Tvajoj babuli, jakaja pad bokam u niamieckaha kamiendanta chavała siarod svaich dziaciej jaŭrejskuju dziaŭčynku, navat i da hałavy nie mahło pryjści patrabavać «zapisacca» ŭ «praviedniki narodaŭ śvietu». Jak i majoj babuli pa baćku — aformicca ŭdavoj padpolščyka. Choć dzied Pavieł z maim baćkam (stary dy mały) na koniach jeździli pa načach rezać niamieckija linii suviazi. Stralali ŭ ich. Dy i zabili dzieda Paŭła tak strašna: va ŭłasnaj chacie na vačach žonki dy dačok. Za suviaź z partyzanami.
Ja nie kažu pra samoha baćku, jaki, nie padychodziačy pa ŭzroście, pa vyzvaleńni pajšoŭ dobraachvotnikam u vojska. Ale na front nie trapiŭ, bo nakiravali ŭ vajskovuju vučelniu. A potym, kali pačalisia ŭsie hetyja ilhoty, pryncypova admoviŭsia zapisvacca ŭ vieterany, chacia mieŭ na heta prava. Bo ŭsie jaho siabry paśla mabilizacyi byli niedavučanymi kinutyja na niamieckija kulamioty ŭ Prusii, jak «niedabranadziejnyja». Usie palehli tam.
Jość u biełarusaŭ niejkaja ŭnutranaja šlachietnaść, jakaja strymlivaje ad «vybivańnia» vyhodaŭ tam, dzie ludzi płacili žyćciami».
5 maja 2022 hoda.
Pra ŭłasnuju fizičnuju formu
«Darečy, adno z raźminačnych praktykavańniaŭ — stajać na adnoj nazie z zapluščanymi vačyma na čas. Siońnia [05.05] stajaŭ, pakul nie daličyŭ da 100. Potym nadakučyła. Paśla prynieśli haziety, i ŭ «AiF» pračytaŭ, što pa časie vykanańnia hetaha možna vyznačyć bijałahičny ŭzrost. Naprykład, kali 4-5 siekund, to čałavieku bolej za 60 hod. Kali 30, to 20 hadoŭ. Cikava, dyk kolki tady mnie? Niemaŭla, ci što?:)»
Mikałaj z žonkaj Marynaj Adamovič
Pra inflacyju ŭ ES i prapahandu
«U kožnym numary «SB» čytaju pra «žudasnuju» situacyju ŭ ES, dzie pa stanie na sakavik hadavaja inflacyja dasiahnuła 7%. Mahčyma, aŭtary spačuvańniaŭ niadaŭna pryjechali da nas i nie viedajuć, što 7% inflacyi — heta niedasiahalnaja ŭžo 30 hadoŭ mara biełarusaŭ. Što biełaruski rubiel za apošnija 28 hadoŭ abiasceniŭsia ŭ 100 000 000 razoŭ i zajmaŭ pa hetym pakazčyku pieršaje miesca ŭ śviecie, pakul nas nie abahnała Zimbabve. I ŭrešcie, što pa stanie na sakavik hadavaja inflacyja ŭ nas (pa aficyjnych źviestkach) dasiahnuła 16%.
Užo pisaŭ, što ŭ ekanamičnaj vajnie ciarpiać abodva baki. Ale navat siaredni jeŭrapiejski abyvaciel razumieje, što lepiej vajavać ekanamična, kab nie pryjšłosia pa-sapraŭdnamu. Tym bolej, što pieramožca ekanamičnaj vajny pamiž kalektyŭnym Zachadam (~50% suśvietnaha VUP) i RF+RB (2% ź niečym suśvietnaha VUP) viadomy ŭžo ciapier».
24 krasavika 2022 hoda.
Pra revanšyzm u rasijskaj ideałohii
«Siońniašni palityčny režym RF nabyŭ vyraznyja rysy militarysckaha režymu. Jaho ideałohija — revanšyzm. Ale lubaja ŭładnaja ideałohija padtrymlivajecca bolšaściu, pakul daje nadzieju na pavieličeńnie spažyvańnia hetaj bolšaściu tavaraŭ dy pasłuh. Papiaredniaje revanšysckaje dziejańnie Kramla było padtrymanaje pieravažnaj bolšaściu rasijan, bo anieksija Kryma stvarała ŭ ich nadzieju, što ciapier tanny adpačynak kala blizkaha ciopłaha mora budzie dastupniejšy.
Dumaju, što ciapier bolšaść rasijan razumieje, što praz napad na Ukrainu ich ahulnaje spažyvańnie istotna i nadoŭha źmienšycca. Heta nie moža nie paŭpłyvać na papularnaść ułady i jaje kiraŭnika.
Miarkuju, što praz dva hady palityčny režym u RF źmienić svaju skiravanaść i budzie sychodzić ad revanšyzmu. Heta nie pieršy vypadak u historyi, kali ideałohija akažacca, kažučy słovami Majakoŭskaha, «kanariejkami pobita».
30 sakavika 2022 hoda.
Pra patryjatyzm ukraincaŭ
«Ukrainskaja dziaržava zdoleła vyrašyć hruntoŭnuju zadaču — vychavańnie nacyi. Kali kazać karaciej, to nastaŭniki ŭkrainskaj movy i historyi svaje zadačy zbolšaha vyrašyli. Bo mienavita nacyjanalnaja mova i nacyjanalnaja viersija ŭłasnaj historyi farmujuć patryjatyzm. I ŭkrainski patryjatyzm akazaŭsia dastatkova masavym i mocnym, kab pieraadoleć raspad dziaržavy i armii ŭ 2014 hodzie, kab spynić rasijski napad ciapier.
Biezumoŭna, patryjatyčnyja pačućci nie va ŭsich ukraincaŭ adnolkava mocnyja. Ale vidavočna, što mienavita ŭkrainski patryjatyzm zrabiŭsia hłybokim pierakanańniem toj častki ŭkrainskaha hramadstva, jakaja zdolnaja ŭsprymać patryjatyzm jak matyvacyju da samaachviarnych dziejańniaŭ.
Najpierš, heta asoby z mocna vyjaŭlenym pačućciom vysokaj hodnaści i elemientami ramantyzmu. Takich ludziej u hramadstvie nie vielmi vialiki adsotak, ale jany składajuć jadro supracivu ŭ vypadku pahrozy ich nacyi. A ad najaŭnaści takich ludziej zaležyć stojkaść vajskovych padraździaleńniaŭ padčas boju. Bo ich «apantanaść» natchniaje, ich prysutnaść nadaje ŭpeŭnienaści kožnamu sałdatu ŭ hetym padraździaleńni, što jon nie zastaniecca adzin suprać voraha.
Ja ŭžo cytavaŭ hetuju frazu Čerčyla: «Nacyjanalnaja mova i historyja abaraniajuć dziaržavu lepiej, čym luboje vojska». Mahu tolki dadać, što palityka zvužeńnia śfieraŭ prymianieńnia nacyjanalnaj movy, zamoŭčvańnie nacyjanalnaj historyi — heta palityka dziaržaŭnaj zdrady. Zaŭsiody tak ličyŭ».
17 krasavika 2022 hoda.
Pra toje, jak zastacca ludźmi
«Kab zastavacca ludźmi ŭ nialudskaj situacyi, my musim hodna trymacca i, nie zvažajučy ni na što, «stajać u svabodzie».
Pra kachańnie da žonki
«Daruj, što nie mahu prapanavać tabie inšaha šlachu, inšaha losu. Bo hety šlach užo abraŭ mianie daŭno i ja nie źbirajusia zbočvać ź jaho. Nie źbirajusia šukać inšy los. Tolki ŭvieś čas prašu Hospada, […] kab jon abaraniŭ ciabie, kab daŭ tabie siły vytrymać usio, što nam nakanavana».
Pra adkładzienuju pieramohu i plusy refierendumu-2022
«U hetych «kanstytucyjnych» źmienach jość stanoŭčyja: viartańnie da abmiežavańnia ŭ dva prezidenckija terminy; viartańnie da pryjarytetu zakona nad dekretam (akramia ŭžo pryniatych dekretaŭ); formuła dla pryniaćcia źmienaŭ u Kanstytucyi «bolej za pałovu pryjšło, ź ich bolej za pałovu padtrymała źmieny».
Takim čynam, usio stanoŭčaje ŭ hetym «refierendumie» — viartańnie da niekalkich normaŭ Kanstytucyi 1994 hoda. Praściej i lepiej było b prosta viarnuć tuju Kanstytucyju całkam. A potym unieści niekatoryja źmieny parłamientam. Nieŭzabavie tak i staniecca. Tym bolej, što novy miechanizm źmienaŭ u Kanstytucyju refierendumam ciapier dazvolić zrabić heta bolš prosta:).
Što tyčycca «treciaj najvyšejšaj» pałaty parłamienta, to nie zusim zhodny, što heta dla pracaŭładkavańnia adnoj piersony. Na moj pohlad, heta — bolš sproba zaścierahčysia ad adkaznaści za zroblenaje.
A kali padsumoŭvać, to ŭsia ciapierašniaja kampanija — heta pačatak sychodu. Jak kazaŭ niekali Harbačoŭ: «Praces pajšoŭ». Tak, jon supravadžajecca pomstaj hramadstvu, zachavańniem nadziej i niejkich mahčymaściaŭ nie sychodzić. Ale hety praces užo niezvarotny. Pačynajecca toje, što na pačatku vieraśnia 2020 hodzie ŭ liście tabie ja nazvaŭ «adkładzienaj pieramohaj».
2 lutaha 2022 hoda.
Paštoŭka da Vialikadnia. Fota: Maryna Adamovič