Dzicia ŭbačyła seks baćkoŭ: heta narmalna?
«Dzieci nie pavinny viedać padrabiaznaści vašaha intymnaha žyćcia», — kažuć psichołahi. Što rabić, kali dzicia pabačyła ci pačuła, jak darosłyja zajmajucca seksam? Jak dziciačaja psichika na takoje reahuje? Psichołah Vijaleta Nikicik raskazała pra heta «Našaj Nivie».
11.12.2022 / 17:19
Fota: Visar Kryeziu / AP Photo
Čamu dziciaci nielha bačyć, jak darosłyja zajmajucca seksam?
«Sam pa sabie seks — heta ahresiŭny akt, — tłumačyć psichołah. — Kali dzicia 3—4 hadoŭ pabačyć takoje, jano zrazumieje heta jak hulniu. Ale takaja «hulnia» moža być vielmi niečakanaj dla jaho».
U dziciačym sadku, naprykład, małoje moža sprabavać paŭtaryć takija «hulni», nie ŭkładajučy ŭ heta seksualnaha padtekstu.
«Adbyvajecca imitacyja hulni ŭ mamu i tatu. Čamu dzicia ŭsprymaje seks jak hulniu ci hvałt? U psichicy nie sfarmiravalisia adpaviednyja adździeły, jany źjaŭlajucca padčas pubiertatnaha pieryjadu.
Važna za heta nie kryčać na dziaciej, možna prosta panazirać niejki čas, a paśla pahavaryć, patłumačyć, naprykład, što takija hulni tolki dla mamy i taty», — kaža Vijaleta.
Sapraŭdnaja traŭma moža źjavicca ŭ dziciaci, jakomu ad 5 hadoŭ. Taki ahresiŭny akt pužaje i ŭsprymajecca jak zdrada.
«U mianie była klijentka z takoj historyjaj: jana žyła z maci, jakaja paśla rasstańnia z baćkam uładkoŭvała asabistaje žyćcio — pryvodziła dadomu svaich patencyjnych mužoŭ, zajmałasia ź imi seksam.
Dla jaje małoj dački (majoj klijentki) heta było zdradaj. Jana ŭsio razumieła, joj było strašna, adzinoka, brydka, kryŭdna. Mienavita takija emocyi, pačućci pieražyvała dzicia, jakoje pabačyła heta. Što hetaja dziaŭčynka rabiła? Naprykład, kazała maci, što joj pryśniŭsia strašny son, kab jana spyniłasia i padyšła da jaje», — raskazvaje psichołah.
Dzicia śpić u susiednim pakoi, baćki zajmajucca seksam u inšym. U takich umovach heta prymalna?
Pa słovach Vijalety, šmat chto z baćkoŭ ličyć, što dzicia mocna śpić i nie čuje, što adbyvajecca ŭ susiednim pakoi. Ale heta zusim nie tak.
«Potym ŭžo prychodziać darosłyja ludzi da psichaterapieŭta i kažuć, što ŭsio čuli, im było strašna. Sapraŭdy taki mocny spałoch adbivajecca na psichicy. Nie va ŭsich, ale čaściej za ŭsio tak.
Zvyčajna dzieci z 5 hadoŭ užo takoje zapaminajuć, heta dla ich vialikaja traŭma.
Jość vypadki, u kaho heta nie tak: ludzi pra heta albo nie raskazvać, albo kažuć, što mocna spali», — kaža jana.
Niezaležna ad taho, razumieje dzicia, što takoje seks ci nie, jano mocna pałochajecca.
«Čym bolš darosłymi jany stanoviacca, tym bolš u ich umacoŭvajecca ŭ psichicy hety strach hvałtu i zdrady.
Atrymlivajecca, što dzicia prosta čuje z susiedniaha pakoja huki, dumaje, naprykład, što chtości z baćkoŭ kahości dušyć.
Kali vy robicie heta biazhučna, to prablemy niama. I dobry varyjant, kali jość mahčymaść na vychodnyja advieźci dzicia da babul, svajakoŭ ci dobrych siabroŭ», — raskazvaje jana.
Čamu dziciačaja psichika tak reahuje na heta?
«Heta pytańnie fizičnaj biaśpieki — asnoŭnaja patreba dla luboha čałavieka», — tłumačyć psichołah.
Baćki padčas vychavańnia tym ci inšym čynam raskazvajuć dzieciam, što ŭ ich jość svaje asabistyja miežy.
«Siudy ŭvachodzić, naprykład, što nielha, kab niechta dakranaŭsia da tvaich intymnych miescaŭ. Atrymlivajecca, što dzicia hetamu vučać, a potym jano bačyć, što baćki asabistyja miežy parušajuć. I heta, kaniečnie, šok.
Dniom u baćkoŭ narmalnyja adnosiny, a potym nočču niešta adbyvajecca, chtości kahości dušyć (tak huki padčas seksu ŭsprymaje dzicia). U jaho ŭźnikaje pytańnie, nakolki biaśpiečna znachodzicca z hetymi ludźmi», — razvažaje Vijaleta.
Što rabić, kali dzicia ŭbačyła, jak darosłyja zajmajucca seksam?
Baćkam varta parazmaŭlać ź im na nastupny dzień.
«Kali baćki nie zaŭvažyli, što dzicia ich seks bačyła, — pa jaho pavodzinach heta stanie zrazumiełym. Maleča moža stać bolš zakrytaj, pakazvać kryŭdu», — kaža psichołah.
«Treba patłumačyć, što ničoha drennaha nie adbyłosia, usio dobra i hetaha nie varta bajacca.
Razmova z 5-hadovym i 10-hadovym dziciem, kaniečnie, budzie adroźnivacca. Bolš darosły ŭžo razumieje, što takoje seks. Varta skazać, što heta sprava darosłych, i taksama zapytacca, što jon adčuvaje.
Ale ŭsio roŭna nielha dapuskać, kab dzicia takoje bačyła», — raskazvaje psichołah.
Jak taki spałoch u dziacinstvie moža paŭpłyvać na čałavieka ŭžo ŭ darosłym žyćci?
Dla kahości heta moža zastacca prosta niepryjemnym uspaminam. Asabliva dla tych, chto adździaliŭsia ad baćkoŭ u 18—20 hadoŭ.
«Ale ŭ bolšaści heta mocna adbivajecca na psichicy, źjaŭlajecca prablema.
Naprykład, čałaviek nie moža znajści sabie partniora, pryjści da blizkaści i zajmacca seksam.
U darosłym uzroście čałaviek moža nie razumieć, čamu jon baicca pradstaŭnikoŭ supraćlehłaha połu. Takoje moža być z-za taho, što psichika vycieśniła z pamiaci mocny spałoch i pieraviała jaho ŭ hłybokuju padśviadomaść», — kaža Vijaleta.
Psichołah pryvodzić typovuju situacyju: dziaŭčyna prychodzić na spatkańnie, chłopiec choča jaje pacałavać — jaje cieła paźbiahaje hetaha.
«Cieła tak reahuje na tuju dziciačuju traŭmu», — tłumačyć jana.
— Taksama tut moža być i inšaja historyja: čałaviek moža nie adčuvać asabistych miežaŭ, tady jon, naadvarot, zanadta lohka ŭstupaje ŭ intymnyja suviazi, tamu što dla jaho heta zona nieadčuvalnaja. Taja dziciačaja traŭma tak «zamaroziła», što ciapier u hetym miescy čałaviek niežyvy. I kali jon zajmajecca seksam, taksama nie pražyvaje padčas jaho emocyi».
Što rabić z hetym u darosłym žyćci?
Vijaleta raić źviartacca da śpiecyjalista — psichaterapieŭta albo seksołaha.
Tolki ŭ niekatorych vypadkach čałaviek moža dać rady traŭmie samastojna — znajści biaśpiečnaha partniora, ź jakim heta prablema vyrašycca.
«Samo pačućcio, jakoje dzicia adčuła ŭ takoj situacyi, zvyčajna vielmi saramlivaje. Sa śpiecyjalistam čałaviek moža takim padzialicca. Jon dapamoža praz terapiju pražyć heta», — kaža jana.
Taksama psichaterapieŭt dapamoža zrazumieć, što adbyvajecca ŭ vašym ciele.
Takaja traŭma moža stać pryčynaj, pa jakoj čałaviek uvohule nie budzie zajmacca seksam u darosłym žyćci?
«Tak. Ale zvyčajna aseksualnaść źviazana nie tolki z tym, što čałaviek pabačyŭ, pačuŭ, jak baćki zajmajucca seksam, a ź niečym horšym. Naprykład, kali ŭ dačynieńni da jaho byŭ seksualny hvałt ci jon byŭ śviedkam jaho. Tady psichika zvyčajna reahuje tak», — kaža Vijaleta.
Psichołah padkreślivaje, što aseksualnaść nie źjaŭlajecca adchileńniem, kali jana zadavalniaje čałavieka. Heta jaho asabistaja norma.
«Kali heta pačynaje turbavać, chočacca niešta źmianić, to tolki tady heta stanovicca prablemaj, jakuju treba vyrašać», — padsumoŭvaje psichołah.