Heta lehiendarnaje fota z pratestaŭ vy dakładna bačyli. Vialikaje intervju ź jaho aŭtaram, jakoha evakujavali ź Biełarusi. «Pavinien byŭ zdymać 9 žniŭnia viasielle siłavika»
Rusłan zaŭvažyŭ, što za im sočać jašče ŭ śniežni 2022-ha. Ale tady nie nadaŭ hetamu značeńnia. Zrazumieŭ, što treba źjazdžać z krainy, u lutym: tady siłaviki pryjšli da jaho pa miescy prapiski. Rusłan Sieradziuk raskazaŭ «Našaj Nivie», jak siłaviki sprabavali jaho vymanić, i raskryŭ historyju viadomaha fota z pratestaŭ.
14.03.2023 / 19:16
Fota: Daniel Anohin
«Hladžu kamiery, a tam staić kala dźviarej troje mužčyn z HUBAZiKa»
Jašče da taho, jak Rusłan zaŭvažyŭ, što za im sočać, pačalisia dziŭnyja rečy. Naprykład, byli sproby ŭvachodaŭ z roznych pryład u jaho akaŭnty ŭ sacyjalnych sietkach.
«U mianie stajała dvuchfaktarnaja aŭtentyfikacyja, tamu ich sproby nie ŭviančalisia pośpiecham. Śpisvaŭ na toje, što niejkija ašukancy, — raskazvaje jon. —
Sioleta 8 lutaha patelefanavaŭ niejki mužčyna zamović fotazdymku. Jon razmaŭlaŭ na firmovaj trasiancy. Skazaŭ, što žonka abrydła, choča siamiejny fotaset.
Ja pacikaviŭsia ŭ jaho, jak pra mianie daviedaŭsia. Adkazaŭ, što ŭ internecie, i nibyta ja na Novy hod zdymaŭ karparatyŭ jahonaj žonki. A ja ŭ hety pieryjad nie byŭ u Minsku. Patłumačyŭ, što ja bolš repartažny fatohraf, i pačaŭ źlivacca. Chacieŭ paraić kalehaŭ, ale ŭ hetaha čałavieka nie było nijakich miesiendžaraŭ, sacsietak, kudy b možna było adpravić kantakty. Heta było vielmi dziŭna.
Praz paŭtary hadziny patelefanavała jaho žonka. Prapanavała pafatahrafavacca niepasredna ŭ hety momant, nibyta ŭžo zabraniravana studyja. Spytaŭ nazvu, a jana nie moža nazvać. I finalnaje — płacić była hatovaja lubyja hrošy».
Fota: Daniel Anohin
Potym Rusłanu pačali pisać u instahramie sa staronki z nulom padpisčykaŭ, biez publikacyj i sa ściaham na zastaŭcy.
«Praź niekalki dzion paśla hetaha da mianie ŭžo dajšli siłaviki pa miescy prapiski. I ja zrazumieŭ, što treba źjazdžać», — tłumačyć jon.
10 lutaha Rusłan pajechaŭ u nievialiki horad niedaloka ad miažy z Rasijaj. Chłopiec vyklučyŭ telefon i pakłaŭ jaho ŭ čachoł — kletku Faradeja (vynachodstva anhlijskaha fizika Majkła Faradeja, jakoje vykarystoŭvajuć dla ekranavańnia aparatury ad vonkavych elektramahnitnych paloŭ), kab nie było sihnału.
Jašče raniej Rusłan kala ŭvachodu ŭ svaju kvateru ŭstalavaŭ kamiery videanazirańnia. Jamu pryjšło apaviaščeńnie, što chtości sprabuje ŭvajści ŭ jaho kvateru, kali jon užo byŭ u Rasii.
Fota: Daniel Anohin
«Hladžu kamiery, a tam staić kala dźviarej troje mužčyn z HUBAZiKa, ksiva była bačnaja tolki ŭ adnaho. Jon dastaŭ jaje, kab susiedziam pakazvać, ale nikoha ź ich, vidać, nie było doma.
Zvanili ŭ dźviery, sprabavali mnie nabrać na telefon. Złavalisia, hrukalisia da susiedziaŭ. Niejkim čynam z majho numara jany patelefanavali majmu kalehu. Ale toj nie padniaŭ. Mahčyma, sprabavali pieravypuskać simku, kab uvajści ŭ akaŭnt», — ličyć jon.
Tady Rusłan zrazumieŭ, što spravy kiepskija, i źviazaŭsia z «Bajsołam».
«Vysłaŭ im dakumienty na vizu, paćviardžeńnie represij u adnosinach da mianie ŭ 2020-m. U Vilniu pryjechaŭ 7 sakavika», — kaža chłopiec.
Fota: Daniel Anohin
«Pierajezd z-za straty pracy ŭ Biełarusi nikoha nie raduje»
Rusłan abraŭ Vilniu jak horad dla žyćcia, bo ŭ jaho tut davoli šmat siabroŭ i jość kamiercyjny płan.
«U Litvie mała fatohrafaŭ, jakija zajmajucca kamiercyjnaj zdymkaj. Miascovyja fatohrafy zvyčajna pierajazdžajuć kudyści dalej, naprykład, u Hiermaniju, Italiju, i tam pracujuć. Viadoma, jość jašče adna pryčyna: u Vilni vialikaja palityčnaja tusoŭka, i sam horad znachodzicca blizka da Biełarusi. U vypadku pačatku niejkich dziejańniaŭ, chutka zmahu patrapić u krainu», — tłumačyć jon.
Jakaja ciapier atmaśfiera ŭ Minsku?
«Šmat chto ŭ pryhniečanym nastroi, šmat chejtu pra našych lidaraŭ. Da mnohich stała dachodzić, što mirny pratest byŭ nie zusim słušnym. Niekatoryja dumajuć, što lepiej by nie pačynali, tolki horš zrabili. Pierajezd z-za straty pracy ŭ Biełarusi nikoha nie raduje», — apisvaje jon.
Fota: Daniel Anohin
Uvohule chłopiec zastavaŭsia ŭ krainie, bo čakaŭ dzień Ch, kali znoŭ treba budzie vyjści i zafiksavać tyja ci inšyja padziei. Jak u 2020-m.
«Bačyŭ, što mnohija fatohrafy źjazdžali ź Minska, — kaža jon. — Dumaŭ, što kali niešta pačniecca, dyk budu patrebny. Tamu zaloh na dno. Navat nie dasyłaŭ listy palitviaźniam, bajaŭsia, što heta moža niejak pryciahnuć da mianie ŭvahu».
U turmie sa znajomych Rusłana ciapier siadzić jaho siabroŭka dziacinstva. Jana była pamočnicaj prakurora.
«U liście jana mnie napisała, jakaja kłasnaja była para dziacinstva, tady ŭsio było dobra.
Jana vielmi lubiła svaju pracu, zakony. Dapamahała łavić sapraŭdnych złačyncaŭ», — raskazvaje jon.
«Prylacieła mnie pa hałavie, bili dubinkami»
U 2020-m Rusłan Sieradziuk adsiedzieŭ 15 sutak. Kali jaho zatrymali, jon fatahrafavaŭ marš 25 kastryčnika.
«Pamiataju, zdymaŭ babul, jakija siadzieli na łavačcy, a pierad imi amapaŭcy sa ščytami, — zhadvaje jon. —
Zvyčajna ja prapracoŭvaŭ maršruty pa sychodzie z maršu, ale ŭ toj raz čamuści pabieh za natoŭpam.
Siłaviki śpiecyjalna stali zavablivać ludziej u koła. Jany pabiehli za imi, dumali, što amapaŭcy ŭciakajuć.
Ja prybieh da ŭvachodu Centralnaha RUUS, z budynku — siłaviki, jakija pačali stralać nad hałovami. A ja padyšoŭ vielmi blizka, jašče niejkaj žurnalistcy pierad hetym skazaŭ, što treba ŭziać šyrokavuholny abjektyŭ, atrymajecca dobry kadr. Hranaty ablatali mianie, nastolki ja blizka stajaŭ.
Potym pačałasia ciskanina. Siłavik pačaŭ bić niekaha, ja jaho staŭ adšturchoŭvać. Prylacieła mnie pa hałavie, bili dubinkami. Złavili i stali prosta łupić. Kryknuŭ, što ja fatohraf, — pierastali. Jašče trymaŭ u hety momant knopku spusku na kamiery, dumaŭ, ci mała jaki varušniak.
Spytali, ci jość u mianie akredytacyja. U kaho jana tady była. «Tabie kaniec», — kryknuli mnie.
Kamieru ŭ mianie zabrali. Kali na rukach jašče nie było ściažak, padniaŭsia i pasprabavaŭ uciačy, ale mianie paciahnuli za lamku zaplečnika, pavalili i adłupcavali znoŭ. Bili pa nahach, hałavie, rukach.
Jak mnie rastłumačyli miedyki potym, bjuć jany ŭvieś čas u adno miesca — pa sustavach, kab uskładnieńni potym byli na praciahu ŭsiaho žyćcia».
Na vulicy Arłoŭskaj, naŭprost na darozie, Rusłana pakłali hałavoj da aŭtazaka, jaki pačaŭ ruchacca ŭ jaho bok.
«Śmiajalisia, što ja pačaŭ pierakočvacca, varušycca. Ale razumieŭ, što heta prosta cisk taki.
Mianty byli vielmi zadavolenyja, što zatrymali šmat ludziej. Abmiarkoŭvali, jakaja ŭ ich kłasnaja taktyka. Ubačyŭ našaha «hieroja» ŭ šapačcy i skuranoj kurtcy — Karpiankova. Jon udaryŭ nahoj u tvar mužčynu, jaki lažaŭ pierada mnoj. Dumaju, jamu prosta heta padabałasia.
Ja jašče źviarnuŭ uvahu, što śviatło dobraje było, blikavała jaho kurtka, aŭtazak, fary śviacili, daroha, padumaŭ, što anturažny zdymak moh by atrymacca», — raskazvaje jon.
Fota: Daniel Anohin
«Prablemy byli z sustavami, kaleni baleli»
Padčas usich svaich pierasoŭvańniaŭ Rusłan nieadnarazova čuŭ, jak śledčy pytaŭsia ŭ siłavikoŭ, navošta tyja bjuć ludziej. Tyja ž adkazvali, što toj zaraz sam pojdzie razhaniać pratesty, kab stała zrazumieła.
«Śledčyja, darečy, dapamahli mnie schavać telefon u zaplečnik, — kaža jon. —
Ja zajšoŭ u aŭtazak, sieŭ u «stakan», u jakim było šeść čałaviek. Jany skazali stajać, a ja siadzieŭ. Vyciahnuli mianie i stali bić. Potym zakinuli ŭ adnamiesny «stakan», ale ja znoŭ sieŭ. Mianie źbili jašče raz.
«Apuści ruki, ciabie łupić niazručna», — skazaŭ adzin ź siłavikoŭ. I potym prystaviŭ hałavu da ścienki aŭtazaka, a druhi stuknuŭ u hałavu ab ścienku. Zvaliŭsia, stali bić nahami ŭ žyvot.
Na padłozie ŭ aŭtazaku byŭ bčb-ściah u kryvi. I jany čamuści adčynili dźviery i skazali mnie pacałavać naš ściah. Potym prymusili lehčy pad łaŭku, a tam ža niama miesca, utramboŭvali mianie nahami. «O, ulez», — kažuć.
U kamiery ŭ baranavickim IČU Rusłan z sukamiernikami znajšli sała i tytuń u padušcy. Niechta papiaredni schavaŭ.
Sała źjeli, u prybiralni pakuryli.
Paśla źbićcia siłavikami Rusłan doŭha adnaŭlaŭsia.
«Prablemy byli z sustavami, kaleni baleli. Adčuvalnaść ruk była parušana, — dzielicca chłopiec. —
Paznajomiŭsia z kłasnymi daktarami. Adzin ź ich raniej adbiraŭ ludziej u AMAP, «Ałmaz». Jon raskazvaŭ, što patrabavańni z hadami stanavilisia ŭsio mienš strohimi. Pytaješ, čym adroźnivajecca vostraŭ ad paŭvostrava, kali nie razumieje pra što havorka — tudy biaruć».
Fota: Daniel Anohin
«Chacieŭ by pazdymać na vajnie»
Čałavieka ź lehiendarnaha zdymka, jaki zrabiŭ Rusłan, jon znajšoŭ davoli chutka.
«Stajaŭ jon na svajoj mašynie, na duhach, kab uvahnutaściaŭ nie było, — raskazvaje jon. —
Kali vychodziŭ na pratesty, natchniaŭsia zdymkami žurnalistaŭ Magnum. U toj momant maja dziaŭčyna padkazała, što heta budzie moj najlepšy kadr. Pieršapačatkova chacieŭ jaho vydalić: čamuści tady mnie zdavałasia, što zdymak chłopca z hołym torsam, jaki vychodzić da AMAPa, budzie bolš simvaličnym.
Sam fotazdymak zrabiŭ vypadkova na skryžavańni vulic Cimirazieva i Mašerava. Čamu vypadkova? Ja chacieŭ zabracca na apošni pavierch budynka, ale palacieli hranaty i ja nie zmoh. Kali b tudy pajšoŭ, to hetaha zdymka nie było b».
Kali hetaje fota biełarusy stali pościć u sacsietkach, jaho apublikavali ŭ ŚMI, Rusłan radavaŭsia.
«U cełym sutnaść usich hetych maich zdymkaŭ z pratestaŭ u tym, kab jak maha bolš ludziej ubačyła, što adbyvajecca ŭ Biełarusi. Ja dumaŭ, što 9-11 žniŭnia budzie nie tak šmat fotakarespandentaŭ. I mnie padavałasia, što mahu zrabić dobryja pracy.
Kali pačynaŭ karjeru, bačyŭ pracy suśvietnych fatohrafaŭ i vyrašyŭ, što chacieŭ by pajechać pazdymać na vajnie. Dumaŭ pra heta šmat pieršyja dni vajny va Ukrainie. Mianie spyniŭ brat, skazaŭ, što ja spatreblusia ŭ Biełarusi, a tam jość svaje fatohrafy», — raskazvaje pra svaju maru Rusłan.
Fota: Daniel Anohin
«Pavinien byŭ zdymać 9 žniŭnia viasielle siłavika»
Stanavicca fatohrafam chłopiec nie płanavaŭ. Usio žyćcio zajmaŭsia kampjutarami, vučyŭsia ŭ BDUIRy dva kursy.
Adzinaja dziaviatka va ŭniviersitecie ŭ Rusłana była pa prahramavańni. Pa astatnich pradmietach — trojki.
«Potym pačaŭ zajmacca hrafičnym dyzajnam, zabiŭ na prahramavańnie i syšoŭ z univiersiteta, — kaža jon. — Uładkavaŭsia na STB u 2012-m hodzie, tam pieršy raz sutyknuŭsia z «saŭkom». Rabiŭ rolik im niejki, pryjšoŭ žurnalist i skazaŭ, što chmaračosy ŭ videa nie patrebny, treba vioska, chaty, heta ludziam zrazumieła.
U mianie siabry pracavali ŭ kłubach roznych, fatahrafavali, videa zdymali. Ja ŭžo tady sprabavaŭ, ale ŭ mianie nie było svajoj kamiery. Paśla kupiŭ i tak pačaŭ zajmacca fatahrafijaj z 2014 hoda».
Repartažnymi fotazdymkami z kłubaŭ chłopiec zarablaŭ hrošy, ale jamu chaciełasia zrabić svoj uniosak u historyju.
Kali Rusłan išoŭ zdymać pratesty, jamu nie było strašna.
«Pierad pratestami hladzieŭ roliki, jak lepš abychodzić budynak, kab nie trapicca siłavikam. Dziviŭsia ludziam, jakija dumali, što nikoha nie buduć bić, čapać. Viedaŭ, što budzie hamon», — raskazvaje jon.
2020-y nie staŭ dla chłopca adkryćciom: pra situacyju ŭ krainie jon dobra viedaŭ i raniej.
«Niejak hulaŭ u kampjutarnyja hulni, u kamandzie byŭ kadebešnik. Jon usio raskazvaŭ, jak kanfiskavanuju pahraničnikami techniku pa znajomstvie addavaŭ i jak u 2010-m pratestanta vyvieŭ u prybiralniu, tam udaryŭ hałavoj ab rakavinu. Tady ŭsio zrazumieła mnie stała.
Ale asabliva da 2020-ha nie pahłyblaŭsia, chacia zaŭsiody byŭ suprać Łukašenki», — tłumačyć jon.
Rusłan zhadvaje, jak jašče da vybaraŭ zdymaŭ viasielle kadebista.
«Paśla 2020-ha dumaŭ, što jamu treba było horšyja fotazdymki addać, čym ja zrabiŭ, — śmiajecca chłopiec. — Pamiataju, jak jon napiŭsia i kazaŭ źviartacca mnie da jaho, kali buduć prablemy.
Cikava, što ja pavinien byŭ zdymać 9 žniŭnia taksama viasielle siłavika. I jon za tydzień da mierapryjemstva pierastaŭ vychodzić na suviaź.
Taksama zdymaŭ univiersitecki vypuskny pamočnicy prakurora. Na mianie padpisalisia ŭ instahramie jaje kalehi. Adna ź ich kazała, što jaje ŭ seksualnym płanie zavodzić, kali jana sadzić mužčynu. Jana mnie potym prałajkała pasty ŭ instahramie, dyk ja napružyŭsia».
Fota: Daniel Anohin
«U mianie vialiki archiŭ z pratestaŭ»
Lubimyja fotazdymki ŭ Rusłana tyja, jakija byli na fłešcy, kali jaho zatrymali.
Tady ŭ jaho zabrali kamieru, a razam ź joj i fłešku z abjektyvam.
«Naprykład, toj, dzie babuli pierad AMAPam, chłopiec, jaki skočyŭ na «Rubiež», a ŭ jaho strelili. Ale ich zabrali razam z kamieraj pry zatrymańni.
U mianie vialiki archiŭ z pratestaŭ, bolšaść fota nie apublikavana. Chaču ich apublikavać biez tvaraŭ ludziej. Zachoŭvaŭ na asobnym sierviery, jon byŭ nie sa mnoj. Usio dublavałasia ŭ ludziej, jakija byli nie ŭ krainie».
«Bajsoł» adkryŭ zbor dla Rusłana. Padtrymać fatohrafa možna pa spasyłcy.
Čytajcie taksama:
Biełaruskaja fatohrafka zrabiła rezanansnuju paštoŭku da 8 Sakavika