Luty-2023 — u piaciorcy samych ciopłych za ŭsiu historyju mieteanazirańniaŭ
A minułaja zima — na druhim miescy siarod samych ciopłych zim u Jeŭropie.
20.03.2023 / 23:58
Za apošniaje dziesiacihodździe siaredniaja tempieratura lutaha ŭ Jeŭropie pavysiłasia na 0,56 °C
Luty 2023 hoda — čarhovy miesiac z bolš vysokimi siarednimi tempieraturami, čym zvyčajna, u sučasnaj mietearałahičnaj historyi. Dacent klimatałohii Safijskaha ŭniviersiteta ŭ Bałharyi Simiaon Macieŭ adznačaje, što źniešnie miesiac byŭ spakojnym, biez masavych ekstremalnych źjaŭ, ale pry hetym jon vyznačyŭsia novymi «pikami» ŭ klimatałohii.
Tak, na značnaj častcy Jeŭropy i Azii zarehistravali anamalii stanoŭčych tempieratur. U Antarktydzie zafiksavali najmienšuju kolkaść marskoha lodu, u Indyi — samy ciopły luty, a na bolšaj častcy Alpaŭ nazirajecca biaśśniežnaść.
Ahulnaja tendencyja — hłabalnaje paciapleńnie
Siaredniaja tempieratura sioleta ŭ lutym była na 0,29 °C vyšejšaja, čym u novym klimatałahičnym pieryjadzie (1991—2020 hady). Taksama miesiac byŭ na 0,49 °S ciaplejšy za papiaredni klimatałahičny pieryjad 1981—2010 hadoŭ, pavodle infarmacyi Jeŭrapiejskaj słužby pa źmienie klimatu «Kapiernik». Hetaja anamalija stavić miesiac na piataje miesca siarod samych ciopłych lutych u śviecie. Lidar za apošnija 44 hady — z momantu viadzieńnia ŭliku — 2016 hod, za im iduć 2020-ty i 2017-ty. Samyja chałodnyja lutyja byli ŭ 1979 i 1985 hadach. Za apošnija 10 hadoŭ hłabalnaja tempieratura pavysiłasia na 0,2°S.
Dla Indyi hety miesiac staŭ samym ciopłym lutym z 1901 hoda. Mocnaja śpiakota achapiła krainu na pačatku miesiaca.
Bolšaja častka Afryki, paŭdniovaja častka Paŭdniovaj Amieryki i paŭdniovaja pałova Aŭstralii taksama vyłučylisia bolš vysokimi, čym zvyčajna, tempieraturami.
U ZŠA tempieratury byli vyšejšyja za siarednija va ŭschodnich štatach i nižejšyja za siarednija — u zachodnich. Vielmi pakazalnaja hetaja dyspraporcyja ŭ apošni tydzień miesiaca, kali mnohija miescy na paŭdniovym uschodzie pabili dzionnyja maksimalnyja rekordy, u toj čas jak na zachodnim uźbiarežžy byli zafiksavanyja «chałodnyja» rekordy.
Na rehijanalnym uzroŭni nazirajecca pavieličeńnie stanoŭčaj anamalii z pavieličeńniem šyraty, h. zn. čym dalej na poŭnač, tym bolšaja stanoŭčaja anamalija. Ale ŭ lutym naŭrad ci možna skazać, što dalej na poŭnač stanovicca istotna ciaplej, bo navat pry tendencyjach paciapleńnia faktyčnyja tempieratury ŭ Skandynavii i na poŭnačy Rasii — admoŭnyja, źviartaje ŭvahu Simiaon Macieŭ.
My stali śviedkami druhoj samaj ciopłaj zimy ŭ Jeŭropie (adnosna normy za pieryjad z 1991 pa 2020 hod)
Minułaja zima ŭ Jeŭropie była na 1,44 °S ciaplejšaja za normu z 1991 pa 2020 hod. Hetaja anamalija prykładna ŭ dva razy mienšaja za anamaliju samaj ciopłaj zimy 2019/2020 hoda. Ciapierašniaja zima — na druhim miescy razam ź zimami 2006/2007 i 2015/2016 hoda.
Tempieratury, vyšejšyja za normu, naziralisia amal na ŭsim kantyniencie, a blizkija da normy i nižejšyja — zafiksavanyja tolki ŭ Isłandyi, paŭdniovaj častcy Skandynavii i va Uelsie (Vialikabrytanija).
Što adbyvajecca ź ledzianym pokryvam?
U Arktycy płošča marskoha lodu sioleta ŭ lutym była na 4% mienšaja, čym u siarednim za 1991—2020 hh. Siaredniaja płošča ledzianoha pokryva dasiahnuła 14,4 młn kv. km i zaniała druhoje miesca pa samaj małoj płoščy marskoha lodu — paśla 2018 hoda, kali lodu było amal na 6% mienš, čym u siarednim. Hety rejtynh viadziecca z 1979 hoda — tady pačalisia spadarožnikavyja nazirańni za ledzianym pokryvam.
Taksama luty hetaha hoda zaniaŭ pieršaje miesca pa najmienšaj kolkaści lodu ŭ Antarktydzie. Tam ledzianaja płošča praciahvała skaračacca chutkimi tempami — u adpaviednaści z razharam paŭdniovaha leta. Jak adznačaje Simiaon Macieŭ, karta anamalij ščylnaści marskoha lodu za luty 2023-ha pakazvaje amal paŭsiudnyja vobłaści z kancentracyjaj, nižejšaj za siaredniuju. Płošča antarktyčnaha marskoha lodu rekordna nizkaja.
Navukoviec źviartaje ŭvahu na toje, što z 2000 hoda ŭ Jeŭropie było ŭsiaho šeść zim z anamalijami nizkaj siaredniaj tempieratury, i kaža, što heta tendencyja patrabuje ad nas być hatovymi da novaj realnaści.
Čytajcie jašče:
Hłabalnaje paciapleńnie: śviet chutka dasiahnie tryvožnaha tempieraturnaha limitu
Hipoteza: praz 30 hadoŭ klimat u Minsku budzie padobny da siońniašniaha ŭ Safii