Sokałava-Vojuša nie paznać. Što stała sa znanym bardam 1980-ch?
U 1990-ja nivodny mitynh nie abychodziŭsia biez barda Sieržuka Sokałava-Vojuša i jaho piesień. Ciapier jon vyhladaje jak Kupałaŭ Huślar. Usiamu vinoj — vajna va Ukrainie.
16.04.2023 / 10:06
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš na viečarynie da sioletniaha Dnia Voli. Fota: Aleś Paźniak
Z fotazdymkaŭ 1980-ch Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš hladzić ź bieła-čyrvona-biełaj stužkaj na hałavie dy viečnaj svajoj spadarožnicaj, hitaraj.
Jaho kancertaŭ u Biełarusi daŭno nie było, ale pieśni zastajucca ŭ chovankach kalekcyjanieraŭ dy internecie. Sam Sokałaŭ-Vojuš zredku źjaŭlajecca biełaruskamu śvietu, bo nie maje akaŭntaŭ u sacyjalnych sietkach.
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš u 1990-ja. Fota: vytoki.net
Dniami jon udzielničaŭ u vilenskaj viečarynie, pryśviečanaj Łarysie Hienijuš. Na fota ź jaje Sokałava-Vojuša nie paznać.
Muzykantka Taćciana Hrynievič, jakaja apublikavała ŭ fejsbuku zdymak, skazała, što «Siaržuk pierastaŭ halić baradu, jak pačałasia vajna, a kali skončycca, adrazu ž zholić».
Z baradoj Sokałaŭ-Vojuš padobny da Kupałavaha Huślara.
«Barada — maja ŭnutranaja salidarnaść z častkova baradatymi ciapier kalinoŭcami, jakaja pajšła ad salidarnaści z azoŭcami», — tłumačyć Sokałaŭ-Vojuš.
Daŭžynia barady roŭnaja praciahłaści vajny, kaža jon.
«Nie halusia ad pieršaha dnia vajny. Pieramožam — zhalu, — abiacaje surazmoŭca. — A jašče jość taki čyńnik, jak brak času. Ledź paśpiavaju sačyć za navinami i pisać».
Paet Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš u našy dni. Fota: Słavamir Sokałaŭ
Na jaho pohlad, vajna va Ukrainie była niepaźbiežnaj.
«Dla mianie śviet nie źmianiŭsia, — adznačaje jon. — Usio, što hadami dumaŭ pra maskoŭščynu, spraŭdziłasia, pryjšło. Krychu bolš spadziavaŭsia na biełarusaŭ — krychu i pamylaŭsia».
Biełaruski bard spadziavaŭsia, što «doma byli ludzi, zdolnyja ŭznačalić pratesty».
«Ja spadziavaŭsia, što jość niejki płan pieramohi, a byŭ tolki płan parazy. Kali my dumajem, što kroŭ palehłych tolki na rukach režymu — heta pamyłka. Kroŭ i na rukach tych, chto hetyja pratesty zdaŭ», — zajaŭlaje paet.
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš ličyć, što ź Biełaruśsiu ničoha nadzvyčajnaha nie adbyvajecca.
«A što musiła b? Kali jana była inšaj? Na majoj pamiaci — nie. Usio zakanamierna, usio łahična. Usio, jak zaŭsiody», — padkreślivaje jon.
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš naradziŭsia na Połaččynie. U jaho padvojenym proźviščy zachavany baćkaŭ i matčyn pačatak.
«Vieršy pačaŭ pisać u 8 ci 9 hadoŭ, — zhadvaje jon. — A pieśni… Była patreba śpiavać niešta biełaruskaje, prostaje, nieskładanaje, la vohniščaŭ, padčas vandrovak ci pry siabroŭskim stale. Paŭsiul ža panavała maskoŭščyna, abo vielmi jakasnaja biełaruščyna («Pieśniary»), na jakuju varta było mieć chacia b hołas».
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš prosić nie nazyvać jaho muzykam, bo im nie jość.
«Ja paet, — nastojvaje jon. — Ja viedaju ŭsiaho try akordy i nie maju muzyčnaha słychu. Kali b niechta tady pisaŭ i śpiavaŭ patrebnyja teksty — ja ničoha padobnaha nie rabiŭ by».
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš pracavaŭ na zavodzie, słužyŭ u savieckim vojsku, nastaŭničaŭ, byŭ navukovym supracoŭnikam u muziei Jakuba Kołasa ŭ Mikałajeŭščynie. Pracavaŭ u lalečnaj trupie Biełaruskaha dziaržaŭnaha akademičnaha teatra imia Jakuba Kołasa.
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš na minskim stadyjonie «Dynama» ŭ 1989 hodzie. Fota: Tut.by
U 1991 hodzie pierabraŭsia ŭ stalicu Čechii i tam staŭ pracavać u biełaruskaj słužbie «Radyjo Svaboda». Ciapier žyvie ź siamjoj u Ńju-Jorku. Jahonaja žonka — amierykanskaja biełaruska, jakaja naradziłasia i vyrasła ŭ ZŠA. Maje troch synoŭ — Stanisłava, Śvietavita i Słavamira.
Siaržuk Sokałaŭ-Vojuš praciahvaje składać biełaruskija tvory i ŭ dalečyni ad Biełarusi.
«Pišacca šmat usiaho i kožny dzień, — adznačaje jon. — Vieršy, pieśni, pierakłady, proza. Vystupać asabliva niama dzie. Biełaruskija mitynhi ci pikiety tut redkaść. Kali niešta byvaje i mianie zaprašajuć — nie admaŭlaju».
«Chacia, — dadaje surazmoŭca, — maju nizku pieśniaŭ «Hrabli» z krytykaj niekatorych dziejačaŭ staroj emihracyi. Časam zaprašajuć i prosiać hetych pieśniaŭ nie śpiavać. Tamu, byvaje, davodzicca admaŭlacca ad vystupu».
Apošni raz śpiavaŭ u Biełarusi bolš jak 10 hadoŭ tamu. Heta adbyłosia ŭ biełaruskim letniku pad Navahradkam pry vohniščy.
Hladzicie taksama:
Bard Andrej Mielnikaŭ: Zastavacca ŭ Biełarusi stymuluje soram pierad ludźmi, jakija abrali varyjant siadzieć