«Jabłyńka», «bierahinia», «uzaranaje pole», «Jaryła». Minčanka maluje na vielikodnych jajkach staražytnyja simvały-abiarehi
Minčanka Hanna Klimovič razmaloŭvaje vielikodnyja jajki. Jana nie prosta maluje — piša na ich staražytnyja simvały-abiarehi, što składajucca ŭ cudoŭnyja karunki.
15.04.2023 / 20:35
U słavianskich narodaŭ, u tym liku ŭ biełarusaŭ, isnujuć niekalki vidaŭ farbavańnia jajek padčas Vialikadnia — krašanka (u adnym kolery, pieravažna čyrvonym), malavanka (advolny malunak, naprykład, ptuški albo žyvioły) i pisanka (abradavy strohi rośpis pa «žyvym» (syrym) jajku).
Hanna zachaplajecca mienavita hetym archaičnym rośpisam, jaki pieradaje hłybokuju infarmacyju pra sens žyćcia, pašyraje viedy pra Suśviet i viartaje da vytokaŭ, piša «Źviazda».
«Rośpis pa jajku — jak malitva Bohu!» — kaža mastačka pra stan dušy padčas natchnieńnia i pravodzić moŭnuju paralel u stvareńni kultavych rośpisaŭ — ikony i pisanki. — Pisanka — heta svojeasablivy ikanapis — zakadziravany, aleharyčny i sakralna simvaličny».
Hanna lubić hetyja maleńkija arnamientavanyja malunki pa syrym jajku i viedaje pra ich amal usio, tamu što simvały — znaki nievypadkovyja i pieradajucca z pakaleńnia ŭ pakaleńnie — ad babuli da maci, ad maci da dački. Svaimi viedami Hanna dzielicca ź inšymi žančynami (pisanka — žanočaje ramiastvo), kab tradycyja malavańnia nie zhubiłasia, nie źnikła.
Pa-pieršaje, svaje tvory pakazvaje na vystaŭkach i kirmašach: sioleta ŭdzielničała ŭ vystavie majstroŭ «Čaroŭny młyn», a ciapier jaje pryhožyja tvory ekspanujucca ŭ Ivianieckim muziei tradycyjnaj kultury.
Viadoma, pravodzić majstar-kłasy: napiaredadni vielikodnych śviat Hannu Klimovič zaprasili ŭ Nacyjanalnuju biblijateku Biełarusi pravieści svoj čarhovy ŭrok i raskryć sakrety stvareńnia pisanki haračym voskam.
Takoje jajka (ich, darečy, farbujuć nie tolki na Vialikdzień, ale i ŭvieś hod) dorać jak abiareh — na stvareńnie i zachavańnie siamji, dobry radavod, na začaćcie i na bahaty ŭradžaj. Hieamietryčnyja malunki simvalizujuć kult maci-ziamli, sonca, ahniu, radavoha dreva. U staražytnaści pierad viasieńnim soncavarotam stvarali šmat pisanak. Jość jajki z nazvami «jabłyńka», «bierahinia», «uzaranaje pole», «Jaryła»…
— Čytać i razumieć pisanku — značyć vałodać słavianskim śvietaŭsprymańniem, — kaža Hanna Klimovič. — Naohuł, pakul u nas jość svaje staražytnyja tradycyi, my mocnyja!
Čytajcie taksama:
U Ijerusalimie syšoŭ Žyvatvorny ahoń
Z razynkami, cukatami, arechami. Kolki kaštujuć vielikodnyja bułki