Miesiendžary, kamiery, žučki. Jak śpiecsłužby mohuć prasłuchoŭvać biełarusaŭ i čaho aścierahacca?
Mahčymaść prasłuchoŭki — strašny son luboha biełarusa. Raskazvajem, što mohuć i čaho nie mohuć śpiecsłužby. Ci staviać u telefony «žučki» i jak prachodzić ustaloŭka prasłuchoŭki ŭ kvatery?
20.08.2023 / 11:29
Voś asnoŭnyja momanty hetaha artykuła.
1. Nie havarycie na važnyja temy pa telefonach, i haradskich, i mabilnych.
2. Ličycie, što vaš telefon niebiaśpiečny, kali jon pabyvaŭ u rukach łukašystaŭ. U im mohuć ustalavać špijonskija prahramy i addalena, tamu budźcie ŭvažlivyja z tym, jakija spasyłki vy naciskajecie i što ŭstanaŭlivajecie.
3. Kali ŭ vas android, vy možacie vykarystoŭvać antyvirus, kab minimizavać niebiaśpieku zvyčajnych trajanaŭ. Ad prahram, stvoranych śpiecsłužbami, jany nie abaroniać.
4. Kali ŭ vas ajfon, rehularna abnaŭlajcie jaho da apošniaj viersii.
5. Dla surjoznych razmoŭ vychodźcie z domu biez smartfona.
6. Vy nijak fizična nie budziecie zaŭvažać, što vas padsłuchoŭvajuć: u telefonie nie budzie šumaŭ, pstrykańniaŭ ci inšych «niestandartnych» hukaŭ.
7. Kali vy majecie padstavy dumać, što vas mohuć prasłuchoŭvać ci nazirać za vami z dapamohaj špijonskaj videakamiery ci hukazapisnoj pryłady, budźcie aściarožnyja ŭ tym, što havorycie i što robicie.
Prasłuchoŭka razmoŭ praz zvyčajny telefon
Śpiecsłužby Biełarusi mohuć zapisvać telefonnyja razmovy i SMS-paviedamleńni biełarusaŭ, a pry patrebie navat atrymać dostup da bazavych stancyj mabilnych apierataraŭ (pra heta pisała Amnesty International jašče ŭ 2016-m, i małaimavierna, kab niešta źmianiłasia da lepšaha). Tamu śpiecsłužby majuć mahčymaść navat pierachoplivać vašy SMS i zvanki zamiest vas unutry Biełarusi (ź biełaruskich sim-kartaŭ): mienavita tak zachoplivali telehram-akaŭnty niekatorych aktyvistaŭ.
Kali vaša simka ŭstaŭlenaja ŭ telefon, śpiecsłužby viedajuć taksama miesca, dzie vy znachodziciesia.
Ludziej na prasłuchoŭvańnie staviać padčas apieratyŭna-vyšukovych mierapryjemstvaŭ. U hetym vypadku ŭsie hałasavyja razmovy zapisvajucca i prasłuchoŭvajucca apieratyŭnymi supracoŭnikami.
Tearetyčna, kab zapisvać razmovy čałavieka, patrebnaja sankcyja prakurora i niejkija dokazy, što čałaviek učyniŭ złačynstva. Ale Stanisłaŭ Łupanosaŭ, były supracoŭnik HUBAZiKa, raskazvaŭ u prahramie «Tok», što ciapier isnujuć hrupavyja spravy suprać udzielnikaŭ pratestaŭ, tamu atrymać jaje vielmi lohka.
Abstalavańnie MUS moža vytrymać adnačasovy bieśpierapynny zapis, pa acenkach Łupanosava, ad 7 da 10 tysiač čałaviek.
Ale apieratary zachoŭvajuć tak zvanuju «detalizacyju» pra ŭsich abanientaŭ — heta infarmacyja pra toje, chto i kamu zvaniŭ abo słaŭ SMS, da jakoj bazavaj stancyi byŭ padklučany čałaviek, kolki jon spažyŭ internet-trafiku, kali i ŭ jakim abjomie. Taksama, chutčej za ŭsio, zachoŭvajecca infarmacyja pra toje, jakija sim-karty ŭstaŭlalisia ŭ kankretny telefon. Heta infarmacyja zachoŭvajecca absalutna pra ŭsich na praciahu jak minimum piatnaccaci hadoŭ zhodna z zakonam. Taksama ciaham hoda na ŭsich biełaruskich sajtach (jakija padparadkoŭvajucca biełaruskim śpiecsłužbam) zachoŭvajecca infarmacyja pra akazanyja pasłuhi — to-bok heta i vašy zamovy ŭ internet-kramach i inšyja rečy, jakija vy zamaŭlajecie ŭ sietcy internet.
Takim čynam, razmovy pa «zvyčajnaj» telefonnaj suviazi zusim nie abaronienyja pierad śpiecsłužbami, i jany mohuć zajmieć da ich poŭny dostup u luby momant. Pry hetym nie budzie anijakich bačnych znakaŭ taho, što vas prasłuchoŭvajuć.
Prasłuchoŭka miesiendžaraŭ
Tut u śpiecsłužbaŭ našmat mieniej mahčymaściaŭ, ale jany jość.
Kab prasłuchać razmovu praź miesiendžar, treba choć na niejki čas zajmieć fizičny dostup da telefona abo zrabić tak, kab na telefonie ŭstanaviłasia špijonskaja prahrama — zvyčajna heta robicca šlacham padmanu čałavieka abo padčas zatrymańnia ci vykliku na hutarku ŭ śpiecsłužbu.
Na pytańni ab prasłuchoŭcy smartfonaŭ nam adkazaŭ Alaksandr Azaraŭ, jaki 10 hadoŭ prapracavaŭ u HUBAZiKu:
«Nichto ciapier nie stavić fizičnyja «žučki» ŭ smartfony — tolki prahramnyja. Bo navošta tracić niekalki hadzin na składanyja apieracyi, kali možna za paru chvilin pastavić prahramny «žučok»?
I pastavić takuju prahramu vielmi lohka. Dla hetaha dastatkova, kab telefon na dziesiać chvilin apynuŭsia ŭ rukach śpiecsłužbaŭ. Hetyja prahramy mohuć dazvalać uklučyć mikrafon na telefonie, jany robiać skryny ekranaŭ i mohuć rabić fota.
Prahram šmat roznych. Adzinaje, pa čym heta možna zaŭvažyć, — telefon budzie chutčej razradžacca, pryčym źmieny buduć davoli prykmietnyja, ale heta nie 100% harantyja.
Bolš uraźlivyja telefony na bazie androidaŭ, ale ŭ asnoŭnym heta pracuje dla starych viersij apieracyjnaj sistemy, tamu androidy varta svoječasova abnaŭlać.
Kali vy padazrajacie, što ŭ vašym telefonie moža być prasłuchoŭka, to lepš całkam skinuć nałady telefona. Heta moža być napružna, ale prahrama ŭ takim vypadku vydalicca. Taksama nie varta davać nieznajomym ludziam vaš smartfon, a trymać jaho zaŭsiody kala siabie. U vypadku zatrymańnia lepš aŭtamatyčna ličyć, što ŭ jaho niešta pastavili».
Prostaja demanstracyja taho, jak mienavita pierachoplivajuć, da prykładu, SMS šlacham ustanoŭki prahramy takoha kštałtu jość u navučalnym videa ad CyberYozh Security Group. U tym vypadku na Android-smartfonie atrymlivajucca pravy supierkarystalnika, ale možna abyścisia i bieź ich, atrymaŭšy trochu mieniej funkcyj.
Prasłuchoŭvańnie kvatery i aŭtamabila
Dziela taho, kab prasłuchoŭvać kvateru, treba prykłaści jašče bolej namahańniaŭ. Alaksandr Azaraŭ tłumačyć:
«Supracoŭnikaŭ, jakija zajmajucca prasłuchoŭkaj, niašmat, moža, niekalki dziasiatkaŭ. I jany vydzialajucca tolki pa vielmi važnych spravach. Plus treba heta ŭsio słuchać i hladzieć, što patrabuje vielmi šmat času ad apieratyŭnych supracoŭnikaŭ. Ujavicie sabie, abstalavańnie piša bieź pierapynku 24 hadziny na sutki.
Fota: openclipart.org
Tamu takoje abstalavańnie pracuje moža jakich paŭhoda maksimum, bo staić čarha, kab źniać jaho i pastavić u inšuju kvateru ci aŭtamabil — jano samo vielmi darahoje, i jaho taksama mała.
Kab pastavić abstalavańnie dla prasłuchoŭvańnia, treba, kab u kvatery minimum 4—6 hadzin nikoha nie było.
Heta składanaja pracedura, bo treba zrabić abstalavańnie nieprykmietnym — padklučajecca jano čaściakom da zvyčajnaj elektryčnaj sietki (u litaratury apisanyja i bolš mabilnyja varyjanty z ubudavanym siłkavańniem ad batarejek, ale nadta doŭha zapisvać jany nie mohuć, bo batareja davoli chutka vyčerpvaje svoj resurs. — «NN»).
U bolšaści vypadkaŭ staviać hukavuju prasłuchoŭku. Byvaje, što i kamiery, što składaniej i ŭvohule nie zaŭždy mahčyma — kamieru značna składaniej zrabić nieprykmietnaj.
Bolšaści ludziej takoje nie pahražaje, ale kali čałaviek važny dla śpiecsłužbaŭ Biełarusi, to całkam mahčyma, što jamu pastaviać takoje abstalavańnie».
U vypusku «Tok» inšy aficer, Stanisłaŭ Łupanosaŭ, raskazvaŭ, što čałavieka taksama mohuć vyklikać u dziaržustanovu pa nadumanaj pryčynie, zaciahvać čas, a tym časam stavić u kvatery «žučok». U supracoŭnikaŭ Departamienta zabieśpiačeńnia apieratyŭna-vyšukovaj dziejnaści jość admyčki i inšaje abstalavańnie. Mohuć zrabić kopiju kluča: kali vas pry vykliku ŭ dziaržustanovu prosiać zdać jaho z rečami, paśla možna zrabić źlepak ci sfatahrafavać pobač z manietaj — z hetaha majstar zdoleje vyrabić kopiju.
Vypadki prasłuchoŭki pamiaškańniaŭ apisanyja ŭ miedyja.
Da prykładu, videakamiera stajała ŭ chacie adnaho z anarchistaŭ, pastavili jaje, pakul jon byŭ na «sutkach», KDB prasłuchoŭvaŭ adnaho ź niekali bujnych biznesoŭcaŭ praz zvyčajny roŭtar (pryładu dla zabieśpiačeńnia internet-pasłuh), prasłuchoŭvaŭsia taksama ofis «Viasny», prasłuchoŭku rasstaŭlali i na asobnych vulicach.
Takim čynam,
1. Nie havarycie na važnyja temy pa telefonach, i haradskich, i mabilnych.
2. Ličycie, što vaš telefon niebiaśpiečny, kali jon pabyvaŭ u rukach łukašystaŭ. U im mohuć ustalavać špijonskija prahramy i addalena, tamu budźcie ŭvažlivyja z tym, jakija spasyłki vy naciskajecie i što ŭstanaŭlivajecie.
3. Kali ŭ vas android, vy možacie vykarystoŭvać antyvirus, kab minimizavać niebiaśpieku zvyčajnych trajanaŭ. Ad prahram, stvoranych śpiecsłužbami, jany nie abaroniać.
4. Kali ŭ vas ajfon, rehularna abnaŭlajcie jaho da apošniaj viersii.
5. Dla surjoznych razmoŭ vychodźcie z domu biez smartfona.
6. Vy nijak fizična nie budziecie zaŭvažać, što vas padsłuchoŭvajuć: u telefonie nie budzie šumaŭ, ščaŭčkoŭ ci inšych «niestandartnych» hukaŭ.
7. Kali vy majecie padstavy dumać, što vas mohuć prasłuchoŭvać ci nazirać za vami z dapamohaj špijonskaj videakamiery ci hukazapisnoj pryłady, budźcie aściarožnyja ŭ tym, što havorycie i što robicie.
Čytajcie taksama:
Kibierpartyzany vykłali zapisy prasłuchoŭvańnia biełaruskim MUS rasijskaj ambasady ŭ Minsku