«Ty niby pamiraješ i naradžaješsia nanova». Płyviec Jaŭhien Curkin raskazaŭ pra biznes na bitych aŭto i razvod z Alaksandraj Hierasimieniaj
Čempijon Jeŭropy-2014 hoda na dystancyi 50 mietraŭ baterflajem, bronzavy pryzior čempijanatu śvietu — 2016 u estafiecie, šmatrazovy pryzior ČIE na karotkaj vadzie. Udzielnik troch Alimpijadaŭ. Padpisaŭ list za sumlennyja vybary i suprać hvałtu. Paśla pačatku vajny va Ukrainie Jaŭhien Curkin pierabraŭsia z siamjoj u Polšču, dzie ŭ žyćcio atleta pryjšli pieramieny: razvod z žonkaj — znakamitaj płyŭčychaj i eks-kiraŭnicaj Fondu spartyŭnaj salidarnaści Alaksandraj Hierasimieniaj, novy biznes. Pra ŭsio heta «Lusterka» pahutaryła z Curkinym.
02.08.2023 / 14:53
Jaŭhien Curkin. Fota: instahram-akaŭnt Curkina
Alimpijada, hieštalt, zołata
— U jaki momant vyrašyli skončyć karjeru?
— Pierad Alimpijadaj u Tokia viedaŭ, što ŭ 2021-m pastaŭlu kropku. Nastrojvaŭsia, što maje trecija Hulni dakładna stanuć apošnim startam. Prakruciŭ u hałavie ŭvieś chod padziej. Na samoj Alimpijadzie ja ździejśniŭ maru. Tak, nie ździŭlajciesia. Prablema ŭ tym, jakaja jana była.
— Raskažycie.
— Vielmi chacieŭ prapłyści ŭ viečarovym alimpijskim zapłyvie. Zvyčajna ŭ hety čas sutak u našym vidzie sportu prachodzić finał. Ale ŭ Tokia ŭviečary byli papiarednija starty (na dystancyi 100 mietraŭ baterflajem Curkin nie vyjšaŭ u paŭfinał). Uvohule, nie toje sabie ŭjaŭlaŭ — treba było dumać pra miedali. A tak zakryŭ hieštalt u płavańni — i pajšoŭ dalej.
— Kali źjaviłasia takaja mara?
— Paśla pajezdki na pieršuju Alimpijadu — u 2012 hodzie. U Łondanie ŭbačyŭ zboku, jak kruta i atmaśfierna stać udzielnikam vyrašalnaj stadyi spabornictvaŭ, dzie kankuruje vaśmiorka najmacniejšych u śviecie. U vyniku, paŭtarusia, viečarovy zapłyŭ u kancy karjery adbyŭsia, ale ja nie ŭjaŭlaŭ, što heta budzie na papiarednim etapie. Postfaktum uśmichnuŭsia i ŭśviadomiŭ: maryć treba šyrej.
— Chočacie skazać, što kali b maryli pra alimpijski miedal, to trapili b na pjedestał?
— Niesumnienna. Usio idzie ad našaj hałavy. Škaduju, što ŭ mianie nie było nieabchodnaj mientalnaj padrychtoŭki. Nie skažu, što nie vieryŭ u siabie, ale nikoli nie maryŭ pra ŭznaharodu Hulniaŭ. Čamuści nie dazvalaŭ sabie takoj dumki. Advarotny prykład: hod da pieramohi na čempijanacie Jeŭropy žyŭ z upeŭnienaściu, što abaviazkova vyjhraju zołata. Pračynaŭsia i kazaŭ sabie: «Ja zmahu». I ŭ 2014-m byŭ pieršym u Jeŭropie. Tak što ŭ pieršuju čarhu spartoŭcu treba pracavać z mazhami i nie stavić sabie nijakich barjeraŭ. Dabiŭsia b bolšaha, kali b zrazumieŭ heta raniej. Viadoma, važnyja ŭmovy dla padrychtoŭki, trenier, psichołah — usie pavinnyja pracavać u adnym kirunku. Ale za ciabie nichto nie vyjdzie na start i nie pakaža vynik.
Basiejn, aŭto, biełarusy
— Była łomka paśla zaviaršeńnia karjery?
— Nie. Voś absalutna. Dla mianie nadyšoŭ novy etap u žyćci. Pamiataju, u Kijevie, dzie žyli ź siamjoj da vajny, kupiŭ abaniemient u basiejn. Prapłyŭ 300 mietraŭ i lišni raz pierakanaŭsia ŭ tym, što skončyŭ svoječasova. Adpłavaŭ svajo — bolš nijakich prafiesijnych trenirovak. Prosta nie ciahnuła ŭžo.
— Ci zadavolenyja karjeraj?
— Tak. Rady, što pabyvaŭ na troch Alimpijadach, čempijanatach śvietu, Jeŭropy, raznastajnych spabornictvach. Hledziačy na toje, što adbyvajecca ź biełaruskim płavańniem siońnia, skažu tak: zaśpieŭ cudoŭny čas.
— Doŭha dumali, čym chočacie zajmacca?
— Adpačyvaŭ kala hoda. Hetaha było dastatkova, kab adaptavacca da novych realij. Spartoviec žyvie ŭ kamfortnych umovach. Tak, pracuješ jak praklaty na treniroŭkach. Ale pry hetym nie treba dumać, kolki płacić za kvateru, što kupić u kramie. Potym, kali zanuraješsia ŭ žyćcio paśla sportu, usio mianiajecca. Užo nieabchodna dumać u zvarotnym kirunku: dzie zarabić, što siońnia budzieš jeści. Śviet, akazvajecca, značna šyrejšy, čym ramki, jakija stavić sport.
— Čym zarablajecie na žyćcio siońnia?
— Pa-pieršaje, vuču płavańniu dziaciej i darosłych. Apynuŭsia ŭ Varšavie bieź viedańnia polskaj — tolki z ruskaj i anhlijskaj. Ale praz usie padziei ŭ našaj krainie i Ukrainie ŭ Polšču pryjechała vielmi šmat biełarusaŭ. Udajecca biez prablem znachodzić klijentaŭ. Pryčym lepš za ŭsio pracuje sarafannaje radyjo. Niekatoryja biełarusy paznajuć — heta pryjemna, nie chavaju. Niezdarma, značyć, u basiejnie stolki hadoŭ biez prypynku machaŭ rukami. Ciapier zaniatkaŭ chapaje, kab zakryvać usie svaje patreby.
Pa-druhoje, u mianie daŭno žarść da aŭtamabilaŭ. U Polščy pasprabavaŭ roznyja kirunki. Pačaŭ z taho, što vykupiŭ dźvie mašyny i addaŭ ich u arendu. U vyniku adnu skrali chłopcy z Hruzii, pamčaŭšysia ŭ nieviadomym kirunku, a druhuju raźbili. Na ščaście, pieršy aŭtamabil znajšoŭsia, za što dziakuj palakam, a za druhi atrymaŭ kampiensacyju. Tamu ŭ minusie nie zastaŭsia. Ale z arendaj skončyŭ. Ciapier zajmajusia kuplaj pad zakaz bitych aŭto z ZŠA. Ludzi chočuć nabyć mašyny, jakija niedzie na 40% tańniejšyja za aŭto pa rynku, my kuplajem ich z aŭkcyjonu, ramantujem, dastaŭlajem — i ŭsie ščaślivyja.
— Pracujecie adzin?
— U mianie jość partnior. Heta Arsienij, muž viadomaj lohkaatletki Kryściny Cimanoŭskaj. Raźmiarkoŭvajem abaviazki: chtości bolš zajmajecca rekłamaj i prasoŭvańniem, chtości kamunikuje z klijentami. My dobra dapaŭniajem adzin adnaho. Usio idzie vydatna, zarablajem. Upeŭnieny, nie spynimsia z Arsienijem na hetym prajekcie. Naohuł chaču adznačyć: u Polščy niejmaviernaja kolkaść talenavitych, kreatyŭnych biełarusaŭ, jakim daviałosia źjechać. Jany moc, fantastyčnyja ludzi! Ja vinny da śmierci ŭsim, chto padtrymaŭ mianie ŭ novym asiarodździ.
Jaŭhien Curkin. Fota: instahram-akaŭnt Curkina
Bieh, Navapołack, rečka
— Jak usio paśpiavajecie?
— Padabajecca hety šalony temp žyćcia. Tak, času, byvaje, nie chapaje. Kali b u sutkach było 36 hadzin — vykarystaŭ by ich usie. Ale treba paśpiavać. U mianie maleńkaje dzicia, jakomu patrebny kłopat. Časam zabiraju Safiju z sadka, časam razam hulajem. Dačka, navučańnie ludziej płavańniu, pytańni z aŭtamabilami, dumki pra novyja prajekty — tak dni i laciać.
— Zajmajeciesia sportam?
— U maim žyćci zastaŭsia tolki bieh. A da płavańnia staŭ abyjakavy. Vadu pa-raniejšamu lublu, ale niama žadańnia pieraadoleć niejkuju dystancyju.
— Vam davodziłasia ratavać tych, chto tonie?
— Na mory — nie. Ale byŭ vypadak u basiejnie, kali treniravaŭsia ŭ zbornaj Biełarusi. Pryjechali na majstar-kłas u Navapołack. Tam byli maleńkija dzieci. Spytali ŭ ich, ci ŭsie ŭmiejuć płavać. Skazali, što ŭsie. Praviali raźminku — i dzieci papłyli. Hladžu, adno dzicia pačynaje tanuć. Idu pa borciku paralelnym kursam, zdymaju krasoŭki, potym šorty. Kantralavaŭ situacyju, choć spačatku dumaŭ, što jano spravicca. Ale daviałosia dapamahčy.
Pamiataju i historyju z dačkoj u Kijevie. My pajšli kupacca na rečku. Safii było try hady. Płyŭ na śpinie, a dzicia lažała na mnie. Kažu joj: «Pracuj nožkami — trochi prapłyviom, dzie krychu hłybiej». I ŭ adzin momant dačka pačała harezić. Było niaprosta trymać maleńkaje dzicia nad vadoj. Safija, viadoma, chutka supakoiłasia. Na vadzie treba pavodzić siabie vielmi aściarožna. Kali mnie, prafiesijnamu spartoŭcu, było ciažka z maleńkaj dziaŭčynkaj, to ŭjavicie, jak heta — ratavać darosłych ludziej.
Sankcyi, Paryž, Škurdaj
— Što dumajecie pra ciapierašniaje adchileńnie biełaruskich płyŭcoŭ ad mižnarodnych startaŭ?
— Łahičnaje rašeńnie. Nie treba zabyvać, što z terytoryi krainy lacieli rakiety va Ukrainu. Pierśpiektyvy našaha płavańnia ciapier, viadoma, ćmianyja. Atlety pazbaŭlenyja top-turniraŭ, dzie mahli b pakazać siabie. Ciažka ŭjavić matyvacyju spartoŭcaŭ u Biełarusi na hetym etapie. Ładna moładź. A bolš uzrostavyja chłopcy, mabyć, pakul płavajuć za ideju i čakajuć, kali zdymuć sankcyi. Choć šancy vystupić u Paryžy minimalnyja.
— Lidarka žanočaj zbornaj Anastasija Škurdaj nie pajechała treniravacca ŭ ZŠA ŭśled za svaim trenieram…
— Razmaŭlaŭ z Naściaj. Jana vielmi lubić Biełaruś. Tamu nie bačyła siabie ŭ ZŠA. Napeŭna, pierajezd za akijan daŭ by šturšok karjery. Ale kožny volny sam prymać rašeńnie.
— Basiejn u Minsku na Kalvaryjskaj, jaki budujuć kitajcy, nadaść impuls našamu płavańniu?
— Chutčej, jon stanie bazaj dla padrychtoŭki zbornaj, ablehčyć łahistyku. U moj čas nacyjanalnaja kamanda ŭ asnoŭnym rychtavałasia ŭ Breście. A tak, budaŭnictva adnaho basiejna, navat krutoha, nie vyrašyć hłabalna prablem z padrychtoŭkaj reziervu. Ale moža dać peŭny šturšok — prynamsi, vybar u trenieraŭ ciapier pašyrycca, kali ŭ płavańnie pojdzie bolš dziaciej. Darečy, adzin z prabiełaŭ u karjery — adsutnaść prestyžnaha turniru ŭ Biełarusi. Vielmi chaciełasia vystupić pry rodnych trybunach, adčuć hetuju atmaśfieru. Ale na žal, u prahramu Jeŭrapiejskich hulniaŭ u 2019-m płavańnie nie ŭklučyli. Pra čempijanaty Jeŭropy ci śvietu havorki naohuł nie było.
Sumleńnie, ściah, dom
— Vy kazali ŭ intervju TUT.BY u kastryčniku 2020-ha: «Maŭčać pry ŭsim, što adbyvajecca ŭ krainie, bolš nierazumna. Sumleńnie rana ci pozna zžare ciabie». Niekatorych, vychodzić, jašče nie źjeła?
— Mahčyma, moładź nie da kanca adčuvaje ŭvieś bol situacyi, praz što prachodziać biełarusy. Nie viedaju… Nie źbirajusia nahniatać. Chto chacieŭ vykazacca, užo zrabiŭ heta. Astatnija, mabyć, damovilisia z sumleńniem.
— Nie dumajecie, što paśla žniŭnia-2020 narod hanaryŭsia našymi spartoŭcami bolš, čym ciapier?
— Tak i jość. Niamała viadomych atletaŭ zajavili ŭ 2020-m pra svaju pazicyju, chadzili na pratesty, za što paźniej paciarpieli. A ciapier prosta kašmar. Kali pačałasia vajna va Ukrainie, mnohija zakryli vočy na toje, što adbyvajecca. Nu pastaŭcie choć u profili ŭ sacsietkach ukrainski ściah. Tam ludzi hinuć kožny dzień — možna było niejak varušycca. Napeŭna, spartoŭcy ličyli, što ich dom vajna abminie. Tak i adbyłosia — ciapier spaborničajuć u Rasii. Rychtujucca nie da ŭmoŭnaha čempijanatu śvietu, a startu ŭ Kazani. Usio pa zasłuhach.
— Vas ciahnie ŭ Biełaruś?
— Časam sumuju. Pryjechaŭ by pahladzieć, jak kraina raźvivajecca, što novaha. Čałaviek da ŭsiaho pryvykaje — u tym liku da žyćcia za miažoj. Ale chočacca chacia b adnym vokam zirnuć na rodnyja miaściny, dakranucca da ścienaŭ doma.
— Vy pra toj, jaki adabrali ŭ vas i Alaksandry Hierasimieni?
— Nie, ja ŭ šyrejšym sensie. A toje, što zabiaruć dom, kvateru, my pradbačyli. Spakojna pastavilisia — sumleńnie daražejšaje za hrošy. Ničoha, kupim jašče nie adno žyllo.
Siurrealizm, razvod, Safija
— Što padumali, kali daviedalisia pra prysud Hierasimieni — 12 hadoŭ turmy?
— 5, 7, 20 — jakaja roźnica. Usie hetyja «zavočnyja sudy» — sucelny siurrealizm. Navat abmiarkoŭvać nie chaču takoje, bo čałaviek tolki vykazaŭ hramadzianskuju pazicyju.
— Čamu vy vyrašyli raźvieścisia?
— Padrabiaznaściaŭ nie budu raskazvać. Dumaju, heta musić zastacca pamiž mnoj i Alaksandraj. Skažu tolki, što my jašče ŭ pracesie razvodu, ale ŭžo hod kožny žyvie svaim žyćciom. Pry hetym zachavali dobryja adnosiny.
— Praŭda? Zaŭvažyŭ, što ŭ Instagram u vas užo niama ahulnych fota, nie ličačy niekalkich zdymkaŭ u kampanii inšych ludziej u 2015-m.
— Tak, ciapier usio cudoŭna. U nas ahulnaje dzicia, tamu nikudy nie padzieniemsia adno ad adnaho. Pra ŭsio damovilisia na bierazie i razyšlisia bieź niejkich pretenzij.
— Mocna pieražyvali?
— Luby raspad siamji — vielmi ciažka. Ty niby pamiraješ i naradžaješsia nanova. Nikomu nie pažadaju prajści praz heta. A tym, chto ŭžo znachodzicca ŭ pracesie razvodu, parekamienduju znajści dobraha psichołaha. Kali b sam raniej źviarnuŭsia da śpiecyjalista, było b lahčej. Viadoma, analizujučy niekatoryja momanty siońnia, razumieju, što treba było zrabić inakš. Ale žyćcio takoje, jakoje jość. My raźvivajemsia i ruchajemsia napierad. Hałoŭnaje, paŭtarusia, — razychodzicca dobra.
— A jak Safija reahuje na toje, što mama nie žyvie z tatam?
— Z pryčyny ŭzrostu jana jašče nie ŭsio razumieje. Baŭlu z dačkoj niamała času. Vielmi jaje lublu, jak i jana mianie. Ščaślivy, što Safija jość u maim žyćci. Viedajecie, u Kijevie siabroŭka dački pa dziciačym sadku niejak na pytańnie, chto jaje tata, skazała, što kasmanaŭt. Možna tolki ŭjavić, jakija adnosiny byli ŭ toj siamji… U nas usio inakš. Byłaja žonka kazała, što ja dobry tata. I ja ŭ heta vieru.