Vučonyja abviarhajuć mnohija praviły zdarovaha ładu žyćcia, jakija zdavalisia aksijomami
Novyja daśledavańni śviedčać ab tym, što dla prafiłaktyki zachvorvańniaŭ nie treba pić 2 litry vady ci rabić 10 tysiač krokaŭ. Usio našmat praściej. Sabrali dla vas vyniki novych daśledavańniaŭ.
18.08.2023 / 01:37
Ilustracyjnaje fota: Naša Niva
Kolki krokaŭ prachodzić
Vučonyja ź Miedycynskaha ŭniviersitetu Łodzi (Polšča), i Centru prafiłaktyki sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ pry Miedycynskaj škole Univiersitetu Džona Chopkinsa (ZŠA) praviali mietaanaliz 17 daśledavańniaŭ z udziełam zvyš 200 tysiač čałaviek ź siarednim pieryjadam nazirańniaŭ 7,1 hadoŭ. Vynik jaho jany apublikavali ŭ European Journal of Preventive Cardiology.
Vučonyja śćviardžajuć, što dastatkova ŭsiaho 2337 krokaŭ u dzień, kab źnizić ryzyku śmierci ad sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ. A dla taho, kab źnizić ryzyku śmiertnaści ad usich pryčyn, nieabchodna štodnia rabić 3967 krokaŭ.
Kožnyja nastupnyja 1000 krokaŭ źnižajuć ryzyku śmiarotnaści ad usich pryčyn na 15%, u toj čas jak pavieličeńnie dystancyi na 500 krokaŭ źnižaje ryzyku śmierci ad sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ na 7%. Pry hetym niama płato, na jakim kolkaść nie pierachodzić u jakaść.
«Čym bolš — tym lepš», — śćviardžajuć vučonyja i źviartajuć uvahu, što ich daśledavańnie pieršaje, u jakim vyvučałasia karyść dla zdaroŭja pry padliku krokaŭ da 20 000. Papiarednija daśledavańni abmiažoŭvałasia kolkaściu ad 10 000 da 16 000 krokaŭ.
Kolki pić vady
Śćviardžajecca, što praviła ab nieabchodnaści spažyvańnia dvuch litraŭ vady ŭ dzień upieršyniu źjaviłasia ŭ 1945 hodzie. Mienavita tady amierykanskaja kamisija pa charčavańni apublikavała rekamiendacyi ab tym, što «ŭ siarednim darosłamu čałavieku patrabujecca kala dvuch z pałovaj litraŭ vady ŭ dzień». Praŭda, tam ža havaryłasia, što častku nieabchodnaj vadkaści čałaviek atrymlivaje ź ježy. Ale ŭ hramadstva zamacavałasia mierkavańnie mienavita pra vadu.
Dyjetołahi źviartajuć uvahu, što kala piataj častki dzionnaj normy vadkaści my atrymlivajem mienavita ź ježaju. A patrebnaść čałavieka ŭ vadzie, jak śćviardžajuć hastraenterołahi, zaležyć šmat ad jakich paramietraŭ — połu, uzrostu, vahi, fizičnaj aktyŭnaści, klimatyčnych umovaŭ.
Adpaviedna sučasnym rekamiendacyjam, nieabchodna pić vadu pry adčuvańni smahi. Kali jano prytuplena ci jość chraničnyja zachvorvańni, tady norma vyličvajecca śpiecyjalistam.
Dla taho, kab zrazumieć, nakolki naš arhanizm zabiaśpiečany vadkaściu, dastatkova pravieryć koler mačy. Čym jana ciamniej, tym bolš nam treba pić vady.
Kolki spać
Pamyłkovym zjaŭlajecca i śćviardžeńnie ab aptymalnaj praciahłaści snu ŭ 8 hadzin. Vučonyja śćviardžajuć, što nie isnuje adzinaha paramietru dla ŭsich ludziej. Kolkaść hadzin snu vielmi indyvidualnyja.
Vyniki daśledavańnia 116 632 čałaviek u 21 krainie na praciahu 7,8 hadoŭ, pakazali, što aptymalnym zjaŭlajecca son ad šaści da vaśmi hadzin. Son bolš za 8 hadzin istotna pavialičvaŭ ryzyku sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ.
Ludzi, jakija rehularna spali bolš za dziesiać hadzin u sutki, padviarhalisia na 41% bolšaj ryzycy sardečnych zachvorvańniaŭ. U toj ža čas vučonyja adznačyli, što praciahłaść snu mienš za 6 hadzin pakazała niaznačnuju tendencyju da pavyšeńnia ryzyki kambinavanaha zychodu (śmiarotnaści ci surjoznych sardečna-sasudzistych zachvorvańniaŭ).
Adnačasova vučonyja źviarnuli ŭvahu na ŭpłyŭ dzionnaha snu na zdaroŭje. Vyniki daśledavańnia pakazali, što dzionny son byŭ źviazany z bolš vysokimi ryzykami ŭsich zychodaŭ u tych, chto spaŭ dastatkova ci daŭžej nočču (bolš za 6 hadzin), ale nie ŭ tych, u kaho načny son byŭ karaciej (mienš 6 hadzin). Vučonyja miarkujuć, što ludzi z karotkim načnym snom, źnižali svaje ryzyki, kali spali dniom.
Kolki stajać na adnoj nazie
Raspaŭsiudžanaja rekamiendacyja ab tym, što čym daŭžej čałaviek moža prastajać na adnoj nazie, tym jon zdaraviejšy, nie adpaviadaje rečaisnaści.
Brazilskija daśledčyki, jakija apublikavali artykuł u Brytanskim časopisie spartyŭnaj miedycyny, vyjavili, što zdolnaść stajać na adnoj nazie navat dziesiać siekund aznačała źnižeńnie ryzyki zaŭčasnaj śmierci na praciahu nastupnaha dziesiacihodździa ŭ dva razy, čym u tych, chto pakazaŭ horšy vynik.
Daśledavańnie pakazała, što ŭtrymańnie raŭnavahi na adnoj nazie na praciahu nie mienš za 20 siekund źviazana z palapšeńniem kahnityŭnych funkcyj u zdarovych ludziej va ŭzroście šaścidziesiaci hadoŭ.
Jak my pisali raniej, składanaści z trymańniem raŭnavahi pačynajuć prajaŭlacca ŭ 35-40 hadoŭ. Pryčym jany bolš zaŭvažnyja ŭ mužčyn, čym u žančyn. Paśla 72 hadoŭ ludzi mohuć prastajać na adnoj nazie mienš za 10 siekund. U hetym uzroście pakazčyki mužčyn i žančyn stanoviacca adnolkavymi.
Jak časta padymacca z-za stała
Vučonyja śćviardžajuć, što čym daŭžej my siadzim kožny dzień, tym horš heta adbivajecca na vašym zdaroŭi, navat kali my znachodzim hadzinu ŭ dzień dla fizičnych praktykavańniaŭ.
Daśledavańni vučonych z Kaledonskaha ŭniviersiteta ŭ Hłazha pakazali, što ŭstanoŭka budzilnika, jaki nahadvaje ab nieabchodnaści ŭstavać kožnyja 30 chvilin, moža skaracić čas siadzieńnia na 40 chvilin u dzień i tym samym źnizić ryzyku takich zachvorvańniaŭ, jak dyjabiet 2 typu i sardečnyja zachvorvańni.
A jašče lepš ustavać i chadzić na praciahu piaci chvilin kožnyja paŭhadziny. Niadaŭniaje daśledavańnie Kałumbijskaha ŭniviersiteta pakazała, što hetaja praktyka źnižaje skački cukru ŭ kryvi na 58% u paraŭnańni ź siadziačaj pastavaju na praciahu ŭsiaho dnia.
Čytajcie jašče:
Panizić arteryjalny cisk dapamohuć prostyja praktykavańni
Jak sumiaščać ałkahol i treniroŭki i najmienš škodzić arhanizmu