Śpioka viarnułasia. Jak vyžyć i pavodzić siabie ŭ takoje nadvorje
Hetymi dniami budzie vielmi horača. Siońnia ŭ Minsku budzie +30°S, u Hrodnie i Breście +34°S. Na najbližejšyja dni pa ŭsioj terytoryi krainy abvieščany aranžavy, pieradapošni, uzrovień niebiaśpieki. Jak pieražyć śpioku z najmienšaj škodaj dla zdaroŭja? Nahadvajem važnyja praviły biaśpieki.
15.08.2023 / 08:08
Fota: «Naša Niva»
Padčas śpioki našamu ciełu moža być ciažka kampiensavać vysokuju tempieraturu navakolnaha asiarodździa i achałodžvać siabie. Nastupstvy — pierahreŭ i ciepłavy ŭdar. Niebiaśpieka raście va ŭmovach vysokaj vilhotnaści, kali pot vyparajecca ź mienšaj chutkaściu, a taksama ŭ zaležnaści ad stanu zdaroŭja.
Uzrost, najaŭnaść atłuścieńnia, lichamanki ci abiazvodžvańnia, sardečnyja i mientalnyja chvaroby, drenny krovazvarot, soniečny apiok, užyvańnie lekaŭ i ałkaholu — usio heta ŭpłyvaje na toje, jak my pieranosim śpiakotnaje nadvorje.
Ale navat maładym ludziam, što nie majuć chraničnych chvarob, moža zrabicca błaha ŭ śpioku. Paźbiehnuć hetaha možna tak:
- Pravodźcie na vulicy mienš času, asabliva ŭ siaredzinie dnia, kali tempieratura samaja vysokaja. Kali ž vy pracujecie abo trenirujeciesia na dvare, rabicie častyja pierapynki ŭ cieni ci ŭ pamiaškańni pad kandycyjanieram, padčas jakich picie vadu.
- Vykarystoŭvajcie soncaachoŭnuju kaśmietyku i nie zabyvajciesia jaje nanava nanosić na skuru praz peŭny čas.
- Pierahledźcie intensiŭnaść svaich spartovych trenirovak — pačynajcie zaniatki z małoj nahruzki i pavyšajcie jaje pastupova. Hety ž pryncyp varta prymianiać i padčas zvyčajnaj pracy.
- Nasicie lohkaje i svabodnaje adzieńnie śvietłych koleraŭ. Kali pracujecie na dvare, nadziavajcie hałaŭny ŭbor.
- Praviercie, ci ŭsio dobra z vašym siabram ci susiedam, i paprasicie zrabić toje ž samaje dla vas.
- Nie hatujcie ježu z dapamohaj plity ci duchoŭki, bo heta zrobić tempieraturu ŭ pamiaškańni jašče vyšejšaj.
- Prymajcie chałodny duš ci vannu, kab achaładzić cieła.
- Picie bolš vady, čym zvyčajna, nie čakajcie pačućcia smahi.
- Paźbiahajcie pramych soniečnych promniaŭ i chavajciesia pry mahčymaści ŭ cień.
- Nie pakidajcie dziaciej ci žyvioł adnych u aŭtamabili.
- Ježcie mienš. Addavajcie pieravahu sadavinie, bahataj na klatčatku i soki, i paźbiahajcie ježy, u jakoj šmat białku, — arhanizmu budzie ciažka pieratraŭlać jaje ŭ śpioku.
U hrupie ryzyki — pažyłyja ludzi, asabliva starejšyja za 75 hadoŭ, dzieci da dvuch hadoŭ, a taksama ludzi z chraničnymi chvarobami, u tym liku z zachvorvańniami serca, nyrak ci lohkich, dyjabietam, chvarobaj Parkinsana i niekatorymi mientalnymi chvarobami. Nie ŭ mienšaj niebiaśpiecy i tyja, chto pravodzić šmat času na dvare ci ŭ haračych pamiaškańniach, naprykład, tyja, chto žyvie na vierchnich pavierchach šmatpaviarchovika, biazdomnyja ludzi ci tyja, chto pracuje na vulicy.
Ciepłavoje źniasileńnie
Tak nazyvajuć kliničny sindrom, jaki moža zdarycca paśla ŭździejańnia na arhanizm vysokich tempieratur i jaki časta supravadžajecca abiazvodžvańniem.
Adroźnivajuć dva typy ciepłavoha źniasileńnia. Na pieršy ź ich, źviazany ź niedachopam vady, pakazvaje praźmiernaja smaha, bol hałavy, słabaść i strata prytomnaści.
Jość i druhi typ ciepłavoha źniasileńnia, vyklikany niedachopam u arhaniźmie solaŭ, nieabchodnych dla padtrymki naležnaha ŭzroŭniu vady. U hetym vypadku adznačajuć takija simptomy, jak młosnaść, vanity, spazmy ŭ muskułach i hałavakružeńnie. I jašče važna: padčas śpioki treba ŭvažliva stavicca da takich simptomaŭ, jak blednaja skura, praźmiernaje potavydzialeńnie, stomlenaść i zbłytanaja śviadomaść.
Ciepłavoje źniasileńnie nie pahražaje žyćciu, ale, kali nie stavicca da jaho simptomaŭ surjozna, jano moža pieraraści ŭ našmat bolš niebiaśpiečnuju źjavu — ciepłavy ŭdar.
Tamu kali vy ci niechta pobač z vami maje adznačanyja vyšej simptomy, vaš pieršy krok — nieadkładna pajści ŭ chaładnavataje miesca i adpačyć, lepiej za ŭsio rabić heta ŭ pakoi z kandycyjanieram. Taksama rajać pić šmat vadkaści i paźbiahać kavy i ałkaholu, bo takija napoi, naadvarot, spryjajuć vyviadzieńniu vadkaści z arhanizma.
Varta źniać ź siabie lišniaje adzieńnie i pryniać chałodny duš ci vannu ci chacia b abcierci cieła mokraj chałodnaj hubkaj. Možna prymianiać i inšyja sposaby, kab achaładzić siabie, naprykład, pakłaści mokry chałodny ručnik na łob.
Kali ŭsie hetyja miery nie dapamahajuć na praciahu 15 chvilin, treba nieadkładna šukać prafiesijnuju miedycynskuju dapamohu.
Ciepłavy ŭdar
Heta najbolš surjoznaje miedyčnaje nastupstva śpioki. Ciepłavy ŭdar možna atrymać, kali cieła praź śpioku bolš nie moža kantralavać svaju tempieraturu. Heta adbyvajecca tak: tempieratura cieła pavyšajecca, miechanizm potavydzialeńnia parušajecca, i cieła hublaje zdolnaść achałodžvać siabie.
Padčas ciepłavoha ŭdaru tempieratura cieła čałavieka moža pavysicca da 40-41 hradusa ŭsiaho za 10—15 chvilin. Heta, u svaju čarhu, moža chutka nanieści surjoznuju škodu mozhu, sercu, nyrkam i myšcam. Kali nie pryniać mier, ciepłavy ŭdar moža vyklikać invalidnaść ci navat śmierć čałavieka.
Simptomy ciepłavoha ŭdaru nastupnyja:
- Vysokaja tempieratura cieła (40 hradusaŭ ci navat vyšejšaja). Heta hałoŭnaja prykmieta ciepłavoha ŭdaru.
- Źmieny ŭ psichičnym stanie ci ŭ pavodzinach. Zbłytanaja śviadomaść, niezdarovaja ŭzbudžanaść, niezrazumiełaja havorka, razdražnialnaść, tryźnieńnie, sutarhi i koma — usio heta moža być vynikami ciepłavoha ŭdaru.
- Anamalnaje potavydzialeńnie. Kali ciepłavy ŭdar vyklikany śpiakotnym nadvorjem, vaša skura budzie haračaj i suchoj. Taksama pry ciepłavym udary, vyklikanym surjoznymi fizičnymi nahruzkami, skura budzie suchoj ci tolki krychu vilhotnaj.
- Młosnaść i vanity.
- Pačyrvaniełaja skura.
- Častaje dychańnie i puls.
- Hałaŭny bol.
Pry ciepłavym udary, rajać miedyki, varta adrazu ž źviarnucca pa miedycynskuju dapamohu. Pakul vy jaje čakajecie, pamiaścicie čałavieka, jaki atrymaŭ ciepłavy ŭdar, u cień ci ŭ pamiaškańnie i źnimicie ź jaho lišniaje adzieńnie.
Potym pastarajciesia achaładzić cieła čałavieka lubymi mahčymymi sposabami. Źmiaścicie jaho ŭ chałodnuju vannu ci duš, namačycie hubku chałodnaj vadoj i pratrycie jaho cieła, pakładzicie pakiety ź lodam abo mokryja chałodnyja ručniki na hałavu, šyju, padpachi i pachviny čałavieka.
Čytajcie taksama:
Śpioka zatrymajecca minimum da čaćviarha
Jak haračaja vanna. Suśvietny akijan pabiŭ tempieraturny rekord usich časoŭ, i heta tolki pačatak