Aŭstryjski miljanier, jakoha rasšukvaje Interpał, uciakaŭ praź Minsk
Padrabiaznaści špijonskaj dziejnaści na Rasiju byłoha apieracyjnaha dyrektara Wirecard Jana Marsaleka raspaviała The Wall Street Journal.
15.12.2023 / 12:45
Abviestka palicyi Miunchiena ab vyšuku Jana Marsaleka. Fota: www.bka.de
Jak piša The Wall Street Journal, u červieni 2020 hodzie tahačasny hihant sistemy apracoŭki płaciažoŭ Wirecard paviedamiŭ ab niepłaciežazdolnaści i źniknieńni 1,9 miljardaŭ jeŭra najaŭnymi. Amal u toj ža čas jaje apieracyjny dyrektar Jan Marsalek (Jan Maršálek) na pryvatnym samalocie z Aŭstryi prylacieŭ u Minsk. Adrazu paśla pryziamleńnia mužčynu na mašynie advieźli ŭ Maskvu, dzie jon atrymaŭ rasijski pašpart na vydumanaje imia.
Paśla šmatlikich mižnarodnych rasśledavańniaŭ pradstaŭniki raźviedvalnych, palicejskich i sudovych orhanaŭ u niekalkich krainach ciapier zajaŭlajuć, što 43-hadovy ŭradženiec Aŭstryi vykarystaŭ svaju płaciežnuju kampaniju dla taho, kab niezakonna dapamahać Hałoŭnamu raźviedvalnamu ŭpraŭleńniu Rasii i Słužbie źniešniaj raźviedki Rasii pieravodzić hrošy dla finansavańnia tajemnych apieracyj pa ŭsim śviecie: płacić aficeram raźviedki i infarmataram, pierapraŭlać hrošy ŭ zony kanfliktaŭ na Blizkim Uschodzie i ŭ Afrycy.
Marsalek taksama abvinavačvajecca ŭ dapamozie vajennaj kampanii Jaŭhiena Pryhožyna. Pa danych zachodniaj raźviedki, ciapier mužčyna pražyvaje ŭ Dubai i pa daručeńni rasijskich čynoŭnikaŭ udzielničaje ŭ rekanfihuracyi biznes-impieryi Pryhožyna ŭ Afrycy.
U toj ža čas hetyja zachodnija čynoŭniki padazrajuć, što Marsalek źbiraŭ infarmacyju ab zamiežnych klijentach miunchienskaj Wirecard, u pieršuju čarhu pra hałoŭnaje raźviedvalnaje ahienctva Hiermanii (BND) i Fiederalnaje ahienctva kryminalnaj palicyi Hiermanii (BKA), a zatym pieradavaŭ jaje Maskvie. Pradstaŭniki raźviedki zajavili, što im pryjšłosia źmianić miesca žycharstva i stvaryć novyja imiony dla niekatorych ludziej, jakija, mahčyma, byli skampramietavanyja.
U byłyja časy Wirecard była hihantam internet-płaciažoŭ, jakaja svaimi abarotami pieraŭzychodziła PayPal i Square, apracoŭvajučy ŭ hod tranzakcyi na 140 miljardaŭ dalaraŭ. Sam Marsalek lubiŭ bahataje žyćcio: zarablajučy miljony dalaraŭ, mužčyna padarožničaŭ pa śviecie na pryvatnych samalotach. Jak zhadvajuć jaho byłyja kalehi, Marsalek taksama byŭ apantany śvietam špijanažu i časta rabiŭ namioki na svaje suviazi z aficerami raźviedki. A na svaim stale trymaŭ statuetku Uładzimira Pucina.
Jan Marsalek naradziŭsia ŭ nievialičkim haradku niedaloka ad Vieny ŭ 1980-m hodzie. Jaho dzied — Hans Marsalek — etničny čech, kamunist i bajec supraciŭleńnia, jaki pieražyŭ kancentracyjny łahier. Paśla vajny jon staŭ suzasnavalnikam arhanizacyi, jakaja paźniej aformiłasia jak aŭstryjskaja raźviedvalnaja słužba.
U hetym hodzie aŭstryjski historyk Tomas Ryhler (Thomas Riegler) hruntujučysia na padkazkach, znojdzienym u archivach, vykazaŭ zdahadku, što Hans chutčej za ŭsio byŭ dvajnym ahientam, jaki pracavaŭ na Saviecki Sajuz.
Sam ža Jan, nie atrymaŭšy paśviedčańnia ab siaredniaj adukacyi, samastojna navučyŭsia kampjutarnamu prahramavańniu i adkryŭ svaju pieršuju kampaniju pa prodažy prahramnaha zabieśpiačeńnia ŭ 1999 hodzie, kali jamu było 19 hadoŭ.
Praz hod jon dałučyŭsia da Wirecard, jakaja tady ŭ asnoŭnym akazvała apłatnyja pasłuhi pornasajtam i sajtam azartnych hulniaŭ. Kampanija chutka rasła, jaje akcyi ŭvajšli ŭ indeks «błakitnych fišak» Dax-30. Heta byŭ redki dla niamieckaj historyi vypadak pośpiechu ŭ śfiery technałohij.
Wirecard karystałasia takim aŭtarytetam u Hiermanii, što tahačasnaja kanclerka Anhieła Mierkiel prasiła kitajskaha lidara Si Czińpina, kab toj dazvoliŭ kampanii atrymać dostup da kitajskaha rynku.
Byłaja rezidencyja Jana Marsaleka ŭ Miunchienie. Fota: Wikimedia Commons
Dvoje byłych dziełavych partnioraŭ Marsaleka paviedamili, što mužčyna raskazaŭ im ab svajoj pracy jak na rasijskija śpiecsłužby, tak i na ich zachodnich kaleh. Marsalek vychvalaŭsia, što padarožničaŭ z rasijskimi partniorami ŭ Liviju i Siryju, i havaryŭ, što zajmaŭsia pieravodami srodkaŭ dla rasijskich siłavikoŭ i najmitaŭ.
Słužba źniešniaj raźviedki Hiermanii (BND) i Fiederalnaje ahienctva kryminalnaj palicyi Hiermanii (BKA) paviedamili parłamientu ŭ chodzie publičnaha rasśledavańnia, što jany vykarystoŭvali kredytnyja karty Wirecard i bankaŭskija rachunki dla svaich ahientaŭ za miažoj i apłaty infarmataraŭ unutry krainy i za miažoj.
Pradstaŭniki słužby biaśpieki Hiermanii zajaŭlajuć, što sapraŭdnyja asoby ahientaŭ nie źviazany z tajemnymi bankaŭskimi rachunkami, tamu zdolnaść Marsaleka pieradavać Rasii kanfidencyjnyja dadzienyja ab dziejnaści Hiermanii była abmiežavana.
Ale, pa słovach čynoŭnikaŭ, znajomych z rasśledavańniem, Marsalek mieŭ dostup da psieŭdanimaŭ ahientaŭ i moh adsočvać niekatoryja ich pieramiaščeńnia i dziejańni, majučy infarmacyju ab płaciažach i pakupkach.
Pa słovach śledčych i supracoŭnikaŭ raźviedki, Marsalek, jaki ŭ jakaści kiraŭnika lotaŭ pa ŭsim śviecie, abraŭ Rasiju ŭ jakaści svajho najbolš častaha punkta pryznačeńnia, ździejśniŭšy dziasiatki pajezdak tudy za hady da taho, jak jamu pryjšłosia źbiehčy ŭ Maskvu.
Brytanskija prakurory śćviardžajuć, što z 2020 pa 2023 hod Marsalek kiravaŭ hrupaj ź piaci bałharaŭ, jakija pražyvajuć u Vialikabrytanii. Hrupu abvinavačvajuć, siarod inšaha, u sadziejničańni płanu rasijskaj dziaržavy pa vykradańni ludziej u Brytanii i za jaje miežami, a taksama ŭ arhanizacyi apieracyi pa sačeńni ŭ Čarnahoryi. Ciapier jany znachodziacca pad śledstvam.
Niahledziačy na toje, što Marsalek znachodziŭsia ŭ śpisie samych šukanych Interpałam, u 2021 hodzie jamu ŭdałosia, vykarystoŭvajučy češski pašpart (adzin ź dziasiatkaŭ, jakija jon maje), stvaryć kansałtynhavuju firmu ŭ Łondanie. Śledčyja ličać, što chutčej za ŭsio firma vykarystoŭvałasia dla maršrutyzacyi płaciažoŭ špijonskaj sietki. U minułym hodzie jana zakryłasia.
U toj čas, jak nad byłym hienieralnym dyrektaram Wirecard Markusam Braŭnam adbyvajecca sud pa abvinavačvańni ŭ machlarstvie i inšych złačynstvach, Jan Marsalek znachodzicca ŭ mižnarodnym vyšuku. Ułady Hiermanii vydali mižnarodny ordar na jaho aryšt.
Braŭn admaŭlaje svaju vinavataść, a jaho advakat zajaŭlaje, što były hienieralny dyrektar ničoha nie viedaŭ ab špijonskaj dziejnaści Marsaleka.
Čytajcie jašče:
U Šviejcaryi za šmatlikija kradziažy zatrymali čatyroch chłopcaŭ, siarod ich i biełarus
Novyja padrabiaznaści dziejnaści rasijskaj špijonskaj sietki, raskrytaj u Polščy