«Другой пенсіяй сябе ўжо забяспечыў». Беларусы расказалі, як захоўваюць свае ашчаджанні
Праблема захавання ашчаджанняў актуальная для большасці беларусаў, якія хочуць застрахавацца ад інфляцыйных працэсаў. Толькі ў 2023 годзе спажывецкія цэны ў Беларусі ў сярэднім выраслі на 5,8%, а базавая інфляцыя склала 3,8%. Чытачы Myfin.by расказалі свае гісторыі і падзяліліся вопытам прымнажэння ашчаджанняў.
23.01.2024 / 17:56
«Змагу жыць так, каб ні ў чым сабе не адмаўляць, — дэпазіт у беларускіх рублях»
Яўген некалькі гадоў таму атрымаў спадчыну і вырашыў пакласці ўсю суму — больш за 50 тысяч рублёў — на дэпазіт.
«Да гэтага ў мяне былі банкаўскія ашчаджанні, і я ўжо ведаў прыкладна, якія ўмовы будуць па дэпазіце. Прыкінуў, што калі выкарыстоўваць капіталізацыю, гэта значыць не здымаць працэнты, то цалкам рэальна за пару гадоў падвоіць наяўную суму».
Па словах Яўгена, ён падзяліў усе грошы на дзве часткі і аформіў безадзыўныя ўнёскі ў двух розных банках тэрмінам на 12 і 13 месяцаў. На той момант размясціць сродкі на дэпазіце ў беларускіх рублях можна было пад 18,5% гадавых.
«Цяпер умовы горшыя, але я працягваю дзейнічаць па той жа схеме і магу сказаць, што так, наяўныя ашчаджанні практычна ўдалося падвоіць. У мяне па-ранейшаму два дэпазіты ў розных банках. Праўда, стаўка ўжо нашмат ніжэйшая — 12-13% гадавых».
Яўген кажа, што адзін уклад цалкам назапашвальны, па ім ён працэнты не здымае. Працэнты па іншым дэпазіце часам выкарыстоўвае, калі ўзнікае неабходнасць у дадатковых сродках.
«Калі здымаць працэнты па абодвух унёсках штомесяц, то ў месяц выйдзе больш за 900 рублёў. Фактычна другой пенсіяй я сябе ўжо забяспечыў», — прызнаецца Яўген.
Для зручнасці разлікаў даходу мужчына выкарыстоўвае камп'ютарную праграму, якую напісаў самастойна. З яе дапамогай ён можа прагназаваць не толькі свой даход па дэпазітах, але і ўлічвае шэраг іншых фактараў, якія не дазваляюць яму пайсці «ў мінус».
«У сваіх разліках я раблю папраўку на інфляцыю, а таксама закладаю падаходны падатак, які трэба выплачваць, калі афармляеш унёсак менш, чым на год. Дзякуючы гэтаму я дакладна ведаю, якую суму з атрыманых па ўнёсках працэнтаў магу пры неабходнасці выдаткаваць, а якую варта пакінуць, каб даход пастаянна рос».
Яўген разлічвае, што да моманту выхаду на пенсію зможа жыць так, каб ні ў чым сабе не адмаўляць.
«Больш за 20 гадоў захоўваю ашчаджанні ў далярах і не шкадую пра гэта»
Ірына кожны месяц са сродкаў сямейнага бюджэту імкнецца купляць па 200-300 даляраў ЗША. Кажа, што для яе гэта найбольш просты, зручны і правераны часам спосаб не страціць наяўныя ашчаджанні.
«Свае першыя даляры і нямецкія маркі (еўра тады яшчэ не было), памятаю, купляла яшчэ студэнткай. Потым выйшла замуж і ўгаварыла мужа асноўную частку грошай, якую нам давалі «на каравай», абмяняць на даляры. Ён абурыўся спачатку, а потым паслухаўся. Праз два гады мы змаглі купіць нашу першую ўжываную машыну».
Такім чынам у сям'і Ірыны да гэтага часу робяцца ўсе сур'ёзныя пакупкі: спачатку набываюцца даляры, а потым па меры патрэбы яны абменьваюцца і трацяцца. Жанчына не можа дакладна сказаць, якую выгаду яе сям'я атрымала ад такой схемы, але ўпэўненая — захоўванне ашчаджанняў у валюце дазваляе зберагчы ад інфляцыі тыя грошы, якія яны з мужам зарабляюць.
«Ужо колькі разоў было такое — даляр ішоў уверх, а цэны ў крамах яшчэ нейкі час заставаліся ранейшымі. Гэта выдатны час для вялікіх і дарагіх пакупак. Памятаю, менавіта ў такі перыяд мы абмянялі даляры і набылі новы халадзільнік, а літаральна праз пару дзён цана на яго падскочыла».
Ірына кажа, што ўжо чула пра палітыку дэдалярызацыі, на якую цяпер арыентуецца Беларусь. Але асабіста яе гэта не палохае.
«Ведаеце, даляр быў, ёсць і будзе. Нават калі яго ў нас і выключаць з абарачэння афіцыйна, як гэта было пры СССР, то застанецца чорны рынак — мы гэта ўсё ўжо праходзілі. Плюс за мяжой ён па-ранейшаму застанецца хадавым, я вельмі сумняваюся, што даляр у найбліжэйшыя дзесяцігоддзі наогул выйдзе з абарачэння. Так што на наш век ашчаджанняў хопіць, а далей ужо дзеці хай думаюць, у чым і як грошы захоўваць».
«Укладаемся ў золата, бо заўсёды зможам яго прадаць»
У сям'і Надзеі ашчаджанні захоўваюць у ювелірных упрыгожваннях. Жанчына прызнаецца, што такія пакупкі атрымоўваецца рабіць не кожны месяц, але яны выгадныя ў многіх адносінах.
«Мы ўкладваемся ў золата, таму што заўсёды зможам яго прадаць. Золата пастаянна даражэе. Але зліткі мы не купляем, таму што калі нешта здарыцца, то хутка здаць іх не атрымаецца. Звычайна ідзем з мужам у ювелірную краму і прыглядаем нешта з упрыгожванняў».
Калекцыя ланцужкоў, бранзалетаў і пярсцёнкаў у сям'і ўжо досыць прыстойная. Нешта з упрыгожванняў Надзея выкарыстоўвае сама, але ў асноўным ювелірныя вырабы з цэтлікамі і пломбамі захоўваюцца ў спецыяльна арандаванай банкаўскай ячэйцы. Затое ніколі не ўзнікае пытанняў, што дарыць сваякам і блізкім сябрам.
«Два гады таму дачку замуж аддавалі. Вяселле было досыць сціплым, асноўныя выдаткі ўзялі на сябе маладыя. Мы са сватамі аплачвалі рэстаран, і асабіста нашай сям'і ён абышоўся ў два залатыя пярсцёнкі агульнай вагой каля 5 грамаў. У нас было дастаткова часу, каб прадаць іх па нармальнай цане, а не здаваць на лом.
Зяць атрымаў у падарунак прыгожы залаты ланцужок з пляценнем «Кардынал» вагой у 30 грамаў. Носіць яго з задавальненнем».
Па словах Надзеі, дома заўсёды ёсць некаторая сума ў беларускіх рублях і валюце. Але як толькі з'яўляецца дастатковая колькасць вольных сродкаў, муж і жонка адпраўляюцца ў ювелірную краму.
«Цяпер для таго, каб купіць нешта вартае, трэба мець каля 2 тысяч рублёў. Я заглядаюся на завушніцы з белага золата, якія каштуюць больш за 5 тысяч. Думаю, гэта будзе наша наступная купля. Але дазволіць мы сабе яе зможам не раней, чым вясной».
Які эканамічны эфект ад такіх маніпуляцый, Надзеі сказаць складана. Але прыводзіць прыклад з асабістага вопыту. У яе калекцыі ўпрыгожванняў ёсць просты пярсцёнак, які быў набыты яшчэ ў савецкія часы за 140 рублёў. Цяпер, па словах жанчыны, упрыгожванне вагой у 3 грама 585 пробы можна здаць на лом за 330 рублёў.
«Калі б, да прыкладу, 140 рублёў мы пакінулі на ашчадкніжцы, то ў 1992 годзе засталіся б без грошай. А так змаглі іх захаваць і, думаю, прымножыць. За 140 рублёў у СССР можна было купіць пару не вельмі якасных індыйскіх джынсаў. Цяпер за 330 рублёў можна ўзяць пяць параў джынсаў. Адчуваеце розніцу?»
Чытайце таксама:
«Не эканомлю на падарожжах, інвестую ў акцыі». Як жыве беларус з бюджэтам 1000 даляраў