«Kali jon braŭ trambon u ruki, usie takija: Ženia, nu navošta?» Kalehi — pra džaźmiena Uładzimirava, jaki pisaŭ u KDB na Arakielana
U minskim džazie znajšoŭsia danosčyk. U bazie KDB akazaŭsia zvarot Jaŭhiena Uładzimirava, kiraŭnika bujnoha i pavažanaha džaz-kłuba, napisany pra inšaha biełaruskaha džaźmiena Paŭła Arakielana. I heta nie adziny škilet u šafie pryznanaha muzyki.
09.05.2024 / 09:59
Fota: jazzclub.by
Na sajcie «Džaz-kłuba Jaŭhiena Uładzimirava» jaho kiraŭnik nazvany maestra biełaruskaha džazu, samym aŭtarytetnym u Minsku i viadomym za miažoj džazavym muzykam (pa śpiecyjalnaści jon trambanist). Svoj džaz-kłub Uładzimiraŭ adkryŭ u 1995-m, i ŭ svajoj halinie hety kłub staŭ topavym miescam: tut i na arhanizavanych Uładzimiravym fiestyvalach vystupali, zdajecca, ledź nie ŭsie bujnyja asoby biełaruskaha džazu.
I voś ciapier źjaviŭsia danos, padpisany proźviščam Uładzimirava. Zrazumieła, heta moh być i złaśliviec, jaki skarystaŭ jaho imia, ale biełaruskija džazavyja muzyki, ź jakimi my pahutaryli, całkam dapuskajuć, što Uładzimiraŭ moh napisać hety danos. Tym bolš što mužčyna nie chavaŭ u pratesny čas svaju praŭładnuju pazicyju. Voś, naprykład, što jon publikavaŭ u fejsbuku ŭ 2020-m:
Pry hetym Uładzimiraŭ u toj čas nie znachodziŭsia ŭ Biełarusi — svaje publikacyi jon rabiŭ z Łatvii. Adrazu niekalki muzykaŭ raskazvajuć, što Uładzimiraŭ źjechaŭ u Łatviju, bo nabraŭ šmat kredytaŭ i nie moh raspłacicca. Paśla pačatku represij jon viarnuŭsia i ciapier ładzić kancerty na dźviuch minskich scenach, u tym liku ŭ Pałacy prafsajuzaŭ.
Pavieł Arakielan zhadvaje stary epizod časoŭ svajoj pracy z Uładzimiravym (apošni raz muzyki supracoŭničali niedzie ŭ 2006-2007). Pavieł kaža pra toje, što niekali jon ź inšymi muzykami vystupaŭ va Uładzimirava, ale ž publicy jaho pradstavili jak zamiežnika Arakielanusa, byccam by pryjezdžuju zorku. Havaryć pra heta z Uładzimiravym, kaža Pavieł, było biessensoŭna.
U miedyja pisali i pra inšyja vypadki. Naprykład, u 2015-m Jaŭhien pavioz u Minsk «vialikaha muzyku» Batamunci, ale ž adzinaj zhadkaj u huhle pra hienija akazaŭsia jaho aficyjny sajt. A krytyk Dźmitryj Padbiarezski raskazvaŭ, što ŭ kłubie Uładzimirava vystupiŭ «znakamity amierykanski hitaryst Styŭ Kramier», chacia nasamreč heta byŭ biełarus Usievaład Kramuščanka, jaki pražyŭ niekalki hadoŭ u ZŠA. Adnak Arakielan zaŭvažaje: kali raniej miortvyja dušy ad džazu sustrakalisia va Uładzimirava rehularna, u apošnija hady jon pryvozić i niamała dobrych muzykaŭ.
Inšy minski džazavy muzyka, ź jakim my pahutaryli, adznačaje, što tut reč nie tolki ŭ padmanie publiki. Na dumku muzyki, Uładzimiraŭ usprymaje džaz z punktu hledžańnia, jaki sastareŭ hadoŭ na 40 — maŭlaŭ, kali muzyka maje ciomny koler skury, jon dakładna dobra hraje džaz. Ale ž na sajcie džaz-kłuba artysty, jakija tam vystupajuć, nazvanyja skroź zorkami dy lehiendami.
Arakielan kaža, što ŭ kłubie Uładzimirava da kancertaŭ rychtavalisia abyjak, stavili nie tyja instrumienty. Naprykład, niekali tam ładzili kancert dobraha zamiežnaha pijanista, ale zamiest pijanina pastavili sintezatar. Hość byŭ aburany, bo na takim instrumiencie niemažliva syhrać paŭnavartasny kancert, i mierapryjemstva ledź nie sarvałasia.
Džazavyja vykanaŭcy, ź jakimi my pahutaryli, kažuć pra toje, što Uładzimiraŭ časta nie raźličvaŭsia z muzykami.
Adzin z surazmoŭcaŭ niejak daviedaŭsia ad sponsara kłuba, što Uładzimiraŭ nasamreč atrymlivaje na apłatu jaho pasłuh u try razy bolšuju sumu, čym dajšła da vykanaŭcy. Basistka Ludmiła Krukoŭskaja raskazvaje, što Uładzimiraŭ byŭ adzinym čałaviekam u Biełarusi, jakomu jana sama pryznačała vysokuju canu na svaje pasłuhi i zaŭsiody brała pieradapłatu, bo jon viadomy svajoj nienadziejnaściu ŭ pracy.
«Z Ženiem damovicca na niešta zaŭsiody było vielmi ciažka, jon kaža adno, a pa vyniku atrymlivajecca inšaje. Kaža, što hrajem kancert try hadziny, atrymlivajecca šeść. Kali ŭ mianie byŭ hrudny syn, my damovilisia z Ženiem, što ja hraju tolki da 10-j viečara, bo mnie treba jechać dachaty, kab karmić dzicia. Ale z Ženiem jak zvyčajna — davajcie jašče piesieńku, jašče.
Tady ja vyklučyła bas-hitaru i prosta na scenie skazała jamu, što sychodžu. A jon adrazu skazaŭ publicy — maŭlaŭ, jana spaźniajecca na samalot u Ńju-Jork.
Niejak inšyja muzyki pryjšli da Ženi hrać i ŭvohule nie viedali, što budzie na kancercie, im zaprošany hość padkidvaŭ pieśni prosta na scenie. Ale pradavałasia heta jak miehakancert», — zhadvaje Ludmiła.
Žančyna raskazvaje jašče adnu historyju časoŭ svajho supracoŭnictva z Uładzimiravym. Kab sekanomić hrošy i schilić muzyku na svoj bok, Jaŭhien moh pazvanić joj i pačać jaje raschvalvać — maŭlaŭ, jana našmat lepšaja za inšaha basista, jaje siabra. I ŭ toj ža čas jon zvaniŭ tamu ž basistu i nahavorvaŭ na Ludmiłu, bo nie viedaŭ, što muzyki siabrujuć i dzielacca adno z adnym takimi historyjami. U vyniku, tłumačyć Krukoŭskaja, chto pahadžaŭsia adyhrać za mienšyja hrošy, toj i musiŭ pracavać na kancercie.
Niekali Uładzimiraŭ byŭ adzinym u Minsku arhanizataram džazavych imprez, ale paźniej u horadzie źjavilisia alternatyŭnyja kancerty. Adnym ź ich arhanizataraŭ byŭ Pavieł Arakielan — niekali jon źbiraŭ anšłahi na džazavych kancertach u fiłarmonii. Tamu ciapier muzyka nie ździŭleny danosu ad Uładzimirava — na jaho dumku, tak Jaŭhien sprabavaŭ dać rady kankurentu.
Jašče adna pretenzija da Uładzimirava ad kaleh datyčyć jaho ŭłasnych vystupaŭ na kancertach. «Kali jon braŭ trambon u ruki, usie, chto znachodzilisia na scenie, takija — Ženia, nu navošta? Nie mahu skazać, što jon drenny muzyka, jon prosta hraje niejkuju łuchtu biez hustu», — tak adhukajecca pra Uładzimirava muzyka, jaki nieadnojčy vystupaŭ ź im na adnoj scenie.
Praz usio heta, jak kažuć našy krynicy, bahata minskich muzykaŭ admaŭlalisia hrać u kłubie Uładzimirava.
Bližejšy na siońnia kancert u džaz-kłubie — vystup Roja Janha, «lehiendarnaha śpievaka», «imia jakoha nazaŭsiody ŭpisanaje ŭ muzyčnuju historyju 20 stahodździa». I znoŭ na sajcie Uładzimirava jość źviestki pra artysta, jakim u siecivie niama paćvierdžańnia. Naprykład, skazana, što Roj Janh vystupaŭ na šmattysiačnych stadyjonach «razam z Džejmsam Braŭnam, Rejam Čarlzam i Čakam Biery», a taksama što jon «blizki siabar Rynha Stara z The Beatles».
Nasamreč možna znajści infarmacyju pra Roja Janha, brytanskaha śpievaka, jaki zapisvaŭ muzyku razam z Čakam Biery i vystupaŭ z Rynha Staram. Voś tolki hety čałaviek pamior u 2018 hodzie.
Žurnalistka «Našaj Nivy» pazvaniła Jaŭhienu Uładzimiravu jak byłaja naviedvalnica kancertaŭ u kłubie. My spytali, navošta ŭ 2020-m jon napisaŭ danos na Arakielana. Džaźmien čatyry razy pierapytaŭ, pra jaki kancert my pytajemsia, i paprasiŭ napisać jamu na poštu.