Palitołah, abvinavačanaja pa spravie «analitykaŭ Cichanoŭskaj», padałasia na prytułak u ZŠA. Jana raspaviała pra siabie
Palitołah Kaciaryna Šmacina apynułasia ŭ śpisie z 20 čałaviek, jakich režym Łukašenki nazyvaje «analitykami Śviatłany Cichanoŭskaj» i abvinavačvaje ŭ sprobach zachopu ŭłady.
26.06.2024 / 15:02
Kaciaryna Šmacina, adna z abvinavačanych pa spravie «analitykaŭ Cichanoŭskaj». Fota pradastaŭlena hierainiaj vydańniu Cardinal News
Kaciarynie Šmacinaj 32 hady, jana naradziłasia i vyrasła ŭ Minsku, a ciapier žyvie ŭ amierykanskim horadzie Aleksandryja (pryharad Vašynhtona — stalicy ZŠA). Jana palitołah i daktarantka Politechničnaha ŭniviersiteta Virdžynii. Pra siabie Kaciaryna raskazała amierykanskamu vydańniu Cardinal News.
U Biełarusi jana vyvučała prava na jurydyčnym fakulciecie BDU i nie asabliva cikaviłasia palitykaj unutry krainy. Ale padčas vučoby joj stała bačna, nakolki ideałahizavanymi byli kursy i jak dekanatu nie padabałasia biełaruskaja mova.
«Pravy čałavieka i niekatoryja inšyja kursy byli vyklučanyja z našaj prahramy. Było šmat ludziej, jakija rychtavalisia da taho, kab prosta stać čynoŭnikami, jakija nie zadajuć nijakich pytańniaŭ prezidentu. My mahli bačyć hetuju ideałohiju paŭsiul. U kožnaj hrupie byŭ chtości, chto pracavaŭ z dekanam, a dekanat pracavaŭ z KDB.
Kali ja padčas vučoby razmaŭlała pa-biełarusku, u mianie zvyčajna nie ŭźnikała niepryjemnaściaŭ, adnak mianie niekalki razoŭ vyklikali ŭ dekanat, dzie sprabavali pierakanać pierajści na ruskuju», — uspaminała Šmacina.
Paśla skančeńnia BDU ŭ 2014-ym Kaciaryna pajšła pracavać u mižnarodnuju jurydyčnuju firmu, bolšaść klijentaŭ jakoj znachodziłasia ŭ Jeŭrasajuzie. Tak žančyna ŭbačyła, nakolki mocna adroźnivajecca jeŭrapiejskaje zakanadaŭstva ad biełaruskaha, i tamu vyrašyła zajmacca palitykaj.
Padčas pracy ŭ niekalkich zachodnich NDA, atrymańnia mahistarskaj stupieni pa mižnarodnych adnosinach u amierykanskim univiersitecie Sirakjusa, a taksama padčas vałanciorstva ŭ Suśvietnym banku i Biełaruskaj arhanizacyi pracoŭnych žančyn Kaciarynaj zacikavilisia ŭ KDB.
Kaciaryna Šmacina. Fota z asabistaha archivu palitołaha
Aściarohi za asabistuju biaśpieku ŭ Šmacinaj uzmacnilisia, kali na ŭjeździe ŭ Biełaruś byŭ zatrymany adzin palityčny analityk, jaki pavinien byŭ ź joj sustrecca ŭ Minsku. Siłaviki pry zatrymańni kanfiskavali ŭ mužčyny telefon, u jakim była infarmacyja ab zapłanavanaj sustrečy i kantakt Kaciaryny Šmacinaj. Jana vyrašyła, što treba źjazdžać z krainy.
«Ja praviała noč u čužym domie i vydalała ŭsie danyja sa svaich pryład, a zatym naŭmysna ad ich pazbaviłasia, kab nie pryciahvać lišniaj uvahi pry prachodžańni miažy».
Kaciaryna tady adrazu źlacieła ŭ Kijeŭ.
Paśla pierajezdu za miažu jana stała pracavać u roznych jeŭrapiejskich analityčnych centrach, naprykład, u Biełaruskim centry stratehičnych daśledavańniaŭ u Litvie. Žančynu taksama zaprašali vykładać u Hiermaniju i Čechiju, u jaje brali kamientary dla jeŭrapiejskich vydańniaŭ.
U vyniku palitołah vyrašyła pierajechać u ZŠA, kab praciahnuć karjeru palityčnaha analityka, dzie i daviedałasia pra raspačatuju ŭ Biełarusi suprać jaje i inšych biełaruskich analitykaŭ kryminalnuju spravu. Pa jaje słovach, dla ich heta stała siurpryzam.
«Niekatoryja z nas navat nie viedali adzin adnaho na momant abviaščeńnia kryminalnaj spravy, choć nas i pradstavili jak «hrupu pa zachopie ŭłady».
Ja prosta vykonvała svaju pracu, jak palityčny analityk: pisała artykuły, pravodziła daśledavańni, vykarystoŭvała adkrytyja krynicy. Ale, daviedaŭšysia ab pracesie, ja adčuła palohku, bo raniej bajałasia, što inšyja ludzi prosta śpisvali maje chvalavańni ab pieraśledu na paranoju, jakuju lohka zbłytać z aściarožnaściu».
Kaciaryna raskazvaje, što joj, jak i inšym fihurantam spravy, vydali dziaržaŭnych advakataŭ, jakija paźbiahajuć kantaktaŭ. Jana trapiła taksama ŭ rasijski vyšukovy śpis.
Aktyvisty, žurnalisty, palityki, dobraachvotniki. Kaho ź biełarusaŭ abviaścili ŭ vyšuk u Rasii
Ciapier Šmacina padała zajavu na atrymańnie palityčnaha prytułku ŭ ZŠA.
***
Nahadajem, 31 maja ŭ Minskim abłasnym sudzie ŭ farmacie śpiecvytvorčaści pačaŭsia razhlad kryminalnaj spravy «analitykaŭ Śviatłany Cichanoŭskaj».
Abvinavačvajuć adrazu 20 čałaviek: Alaksandra Dabravolskaha, Ryhora Astapieniu, Filipa Bikanava, Juryja Drakachrusta, Andreja Kazakieviča, Hannu Krasulinu, Jaŭhiena Kryžanoŭskaha, Dzianisa Kučynskaha, Vieraniku Łapućka, Alaksandra Łahvinca, Hannu Lubakovu, Vasila Navumava, Maryju Rohavu, Piatra Rudkoŭskaha, Alesiu Rudnik, Natallu Rabavu, Paŭła Usava, Taćcianu Čulickuju, Alaksandra Šłyka, Kaciarynu Šmacinu.
20 fihurantaŭ spravy «analitykaŭ Cichanoŭskaj». Foty: Śledčy kamitet
Zhodna z materyjałami spravy, usich ich abvinavačvajuć u ździajśnieńni «złačynstvaŭ ekstremisckaha charaktaru» ŭ čas vybaraŭ-2020 i paśla ich:
- zmova z metaj zachopu dziaržaŭnaj ułady niekanstytucyjnym šlacham (č. 1 art. 357 KK RB);
- udzieł u ekstremisckim farmavańni i ŭvachodžańnie ŭ skład takoha farmavańnia ŭ metach ździajśnieńnia złačynstva ekstremisckaj nakiravanaści (č. 3 art. 361-1 KK);
- spryjańnie ŭ publičnych zaklikach da zachopu dziaržaŭnaj ułady; ździajśnieńnie inšych dziejańniaŭ na škodu nacyjanalnaj biaśpiecy Respubliki Biełaruś; zaklikach, skiravanych da zamiežnaj dziaržavy, zamiežnaj i mižnarodnaj arhanizacyi, ździajśnieńnie dziejańniaŭ na škodu nacyjanalnaj biaśpiecy Respubliki Biełaruś z vykarystańniem ŚMI i internetu (č. 6 art. 16, č. 3 art. 361 Kryminalnaha kodeksa Respubliki Biełaruś (u redakcyi ad 26 traŭnia 2021 hoda));
- spryjańnie ŭ naŭmysnych dziejańniach, nakiravanych na raspalvańnie sacyjalnaj varožaści i varožaści pa prykmiecie inšaj sacyjalnaj prynaležnaści, učynienych hrupaj asob (č. 6 art.16, č. 3 art. 130 KK RB).
Akramia taho, Alaksandra Dabravolskaha abvinavačvajuć u kiraŭnictvie ekstremisckim farmavańniem (č. 1 art. 361-1 KK).
Usie abvinavačanyja pakinuli Biełaruś, ich majomaść u krainie była aryštavanaja.
My ličym hetuju «spravu» praciaham bieśpierapynnaj ataki suprać biełaruskaj niezaležnaj analityčnaj, ekśpiertnaj i žurnalisckaj supolnaści z boku biełaruskich uładaŭ. A taksama źviartajem uvahu na toje, što abvinavačvać ekśpiertaŭ i žurnalistaŭ u sprobach zachopu ŭłady i ekstremiźmie — heta absurd», — vystupili z zajavaj abvinavačanyja analityki.
Davydźka, Ananič, Pinievič. Dzie ciapier źbityja lotčyki łukašenkaŭskaj namienkłatury?