Jak mučyli Cila Švajhiera i centry haradoŭ, kab stvaryć karcinku dla sudzimaha za machlarstva prateže Dźmitryja Baskava

Što nasamreč staić za šou dryfcieraŭ, jakoje katałasia pa ŭsioj Biełarusi, tłumačyć Dzianis Ambraževič.

17.11.2024 / 16:53

Niaśviž, Kosava, Brest, Homiel, Mahiloŭ, Hrodna… Ab ich pierakrytyja centry mašyny z rekłamnymi bartami Blockchain Sport Drift ścirali svaje šyny dva tydni tamu.

Potym napružylisia staličnyja daišniki na praśpiekcie, kala Biblijateki, aeraporta, navat na lodzie Minsk-Areny.

I jašče dahetul u padazronym ekstazie bjucca dziaržSMI: «u Biełaruś pryjechali imienityja dryfciery», «mižnarodny ŭzrovień», «IT-inavacyi», «hihancki fłešmob».

Fota: belta.by

Padzieja sapraŭdy nieardynarnaja, z roznych pazicyj nieadnaznačnaja: kiroŭcy sploŭvali ŭ abjaznych probkach, ale piešachody, asabliva ŭ pravincyi, raziavali raty, vyciahvalisia ŭ šarenhi i dastavali telefony.

Tak pierakryvali ruch tolki ŭ adzin dzień u Minsku. 

Kožny skryp šarnira, społach biełaha dymu i bakavy zanos fiksavaŭsia na prafiesijnyja videakamiery minimum z troch rakursaŭ, a toje jašče i z drona i sa spadarožnaj mašyny.

Na desiert z Hiermanii zamovili padzabytaha viadučymi kinastudyjami Cila Švajhiera. 

View this post on Instagram

A post shared by Saksonau Dzmitry (@saksonau.dzmitry)

Dla čaho ŭsio rabiłasia, nie stamlałasia (štodzień) nahadvać BiełTA:

«Zamiežnyja piłoty na prafiesijnych dryftavych aŭtamabilach źbirajuć danyja dla mašyny pad kiravańniem ŠI šlacham praviadzieńnia zajezda na śpiecučastkach, a najlepšyja biełaruskija dryfciery haścinna pravodziać ekskursiju pa samych malaŭničych miescach. […]

U Biełaruś zamiežnych haściej zaprasiła mižnarodnaja kampanija Blockchain Sports Ecosystem i kampanija «Dryft Łabs» u partniorstvie z rezidentam biełarskaha PVT Ch-Labs inc. Kampanii pracujuć nad stvareńniem sistemy aŭtanomnaha kiravańnia dryft-mašynaj na bazie štučnaha intelektu. Navučańnie adbyvajecca pry ŭdziele prafiesijnych piłotaŭ ź Biełarusi i inšych krain». 

Dyryžoryŭ usim hetym startapščyk Dźmitryj Saksonaŭ (na fota źleva), kiraŭnik kampanii X-Labs inc., idejny natchnialnik padziei. Fota: BiełTA

Ale hetaja viersija vyhladaje paŭpraŭdaj dla naiŭnych hazietčykaŭ, nie vytrymlivaje krytyki ŭ asnoŭnych momantach. Kali admachnucca ad pyłu ŭ vočy, to adkryvajucca abrysy čarhovaj mutnaj historyi vakoł «Šanter Chiła» — harotnaha šakucinskaha doŭhabuda kala Drazdoŭ.

«Suśvietnyja zorki» — nie zorki. A ideja zalažałaja

Najpierš, što takoje dryft? Heta adhalinavańnie kłasičnaha aŭtasportu, u jakim aceńvajecca nie čas na finišy, a pryhažość i dakładnaść uvachodu ŭ kantralavany zanos, blizkaść da mašyny supiernika, kolkaść uźniataha piasku abo dymu, kali zajezd na asfalcie. 

Ci papularny dryft u śviecie? Niejkaja aŭdytoryja jość, ale heta nie elitarnaja zabava, jak aŭtahonki, a subkultura.

Čempijanat śvietu pa dryfcie subsiduje Red Bull. Fota: redbull.com

Nie mocna pahružany ŭ jaje šarahovy naziralnik nie nazavie nivodnaha znakamitaha dryfciera, aproč chiba Poła Uokiera i Vin Dyziela. 

Voś i zaprošanyja dla zdymak u Biełaruś «imienityja piłoty», stroha kažučy, turysty z navykami ekstremalnaha kiravańnia. U svajoj bolšaści treciaradnyja fihury.

Proźviščaŭ hetych ludziej u turnirnych zalikach pa-sapraŭdnamu darosłych dryfcierskich lih vy nie znojdziecie.

Daniel Messmer, jaki bolš za inšych vydavaŭ avansaŭ u presie, u rejtynhu łakalnaj japonskaj lihi akurat pasiaredzinie treciaha dziasiatku. Aŭtsajdar. Fota: BiełTA

U Minsk zamiežniki pryjechali biez svaich mašyn. Usio trymałasia na rukach i technicy troch biełaruskich piłotaŭ, čyje sportkary i kruciacca ŭ kadry.

Jak nadoŭha davali patrymacca za styrno haściam, dakładna nie jasna, u videaspravazdačach unutry mašyn jany asabliva nie fihurujuć; bolš raskłańvajucca presie. 

Fota: belta.by

BiełTA pryvodziła kamičnyja fota, dzie «zaprošanyja zorki» masoŭkaj siadziać i kruciać hałovami na druhim paviersie turystyčnaha aŭtobusa, vakoł jakoha chasaniać biełarusy. 

A adzin ź japoncaŭ pryznajecca, što pieršy raz maje spravu z mašynaj dla dryfta ź levym styrnom (u Japonii ruch levabakovy).

Videakamiery nie adpuskali «zorak dryfta» navat kali tyja byli na pasažyrskich siadzieńniach. Fota: belta.by

Jakimi kaštoŭnymi danymi hety moładzievy internacyjał, siedziačy na trybunach, moh padzialicca z ŠI? 

Pad sumnieŭ možna pastavić i kamiercyjny sens idei. 

Bieśpiłotny ŭvachod u zanos u 2024 hodzie — heta ŭžo nie pieradavoje pa svajoj sutnaści daśledavańnie, a fokus uzroŭniu inžyniernaj łabaratoryi Stenfardskaha ŭniviersiteta. Tam heta zrabili 9 hod tamu.

Aŭtamabilnaja industryja daŭno raspracavała i ŭkaraniła technałohii aŭtanomnaha kiravańnia mašynaj. U tym liku avaryjnaha. Mašyny «Tajoty» ŭmiejuć bieśpiłotna dryfcić navat u pary

Ale tut taksama jość niuans, što mahija hetaha truka dobra viadomaja i nie ŭjaŭlaje ciažkaści dla aŭtakancernaŭ z šyrokimi navukovymi štatami i biaźmiežnymi finansami, a taksaama dla pieradavych VNU. 

Biełaruski startap sabraŭsia paŭtaryć staruju ideju z nula i małymi siłami; ale zamiest svaich inžynieraŭ, techniki i łabaratoryj naziralnikam padsoŭvajuć japonskich psieŭdazorak i kisłotnyja videaklipy. Ci nie bolš tut samaablizvańnia i pijaru, čym navuki i biznesu? 

Pad botam katá

Raschvaleny prapahandaj brend Blockchain Sports Ecosystem karystajecca ŭsimi hatovymi formułami i šabłonami, da jakich prybiahajuć startapy z prasiadajučymi navukovaj i kamiercyjnaj častkami: prypisvajuć sabie fejkavyja miljardnyja acenki, nakiroŭvać srodki na pijar, a nie vytvorčaść; kažuć pra płany, a nie vyniki; nie pakazvajuć pradukt ci jaho pratatypy i hetak dalej.

Adnyja psieŭdaacenščyki acanili druhich psieŭdabiznesmienaŭ na miljard dalaraŭ — skrynšot sa staronki adnaho sa spryčynienych da dziejnaści Blockchain Sports mieniedžaraŭ, jaki chvaliŭsia, što intelektualnuju ŭłasnaść Blockchain Sports niejkija «Rohi i kapyty» acanili ŭ miljard (!) dalaraŭ. I navat vydali ab hetym siertyfikat (!). Biez ramki. Fota: skrynšot z Linkedin.

Tut treba adznačyć, što «vialikaj zamiežnaj kampanijaj», jak jaje padajuć, Blockchain Sports nie jość. Jaje jak jurydyčnaj asoby ŭvohule nie isnuje. Heta vyśviatlajecca vielmi prosta.

Dapuścim, vy inviestar, jaki vyvučaje mahčymaść układańnia hrošaj. 

Vy zachodzicie na sajt hetaj arhanizacyi i bačycie, što adrasam Blockchain Sports ukazana jurydyčnaja śmietnica Dubai Silicon Oasis, DDP, Building A1. Vy praviarajecie jaho i bačycie, što toj ža adras jak svoj u internecie ŭkazali sotni inšych kampanij, čyj asnoŭny vid dziejnaści — skam. 

U žadańni razabracca vy dojdziecie da damovy karystańnia sajtam, dzie narešcie budzie skazana, što Blockchain Sports — heta subsidzijarnaja kampanija BCS Ecosystem Limited, zarehistravanaj na Siejšełach pa adrasie Ile Du Port, House of Francis, room 303.

Pravierycie adras i zrazumiejecie, što ŭ tym ža 303-m pakoi zarehistravy jašče bieźlič kampanij, čyj asnoŭny vid dziejnaści, znoŭ ža, — skam.

Ale zabaŭniej navat inšaje. Siejšelskaj kampanii z takoj nazvaj i takim rehistracyjnym numaram nie isnuje, u miascovaha rejestra nakont hetaha całkam adnaznačnaje mierkavańnie.

Na hetym momancie vy ŭžo ŭśmichnieciesia, ujaviŭšy, jak tyja, chto «dapamahaŭ» Saksonavu adkryć jurasoby ŭ zamiežnych jurysdykcyjach, padsunuli takomu vopytnamu (pra heta dalej) čałavieku filkiny hramaty zamiest realnych rehistracyj. 

U lubym razie, pravilna budzie skazać, što Blockchain Sports — heta tolki brend, alter-eha śviežaśpiečanaha rezidenta PVT X-Labs inc., dzie Dźmitryj Saksonaŭ, na hety raz dakumientalna, suzasnavalnik.

Dźmitryj Saksonaŭ, čyja zorka ŭžo dva tydni nie zhasaje na biełaruskim telebačańni i ŭ presie. Jaho partniory pa kampanii — spres rasijanie ź ciomnymi bijahrafijami. Fota: belta.by

Jakoj techničnaj ekśpiertyzaj vałodaje hety małady SIEO? Jakija asnoŭnyja viechi jahonaha kamiercyjnaha šlachu? U jakich umovach hartavałasia ambitnaść i pretenzija?

Dźmitryj Viačasłavavič Saksonaŭ naradziŭsia ŭ 1989 hodzie ŭ Mahdeburhu — niamieckim horadzie, dzie prachodziŭ słužbu jahony baćka, siońnia vajskovy piensijanier.

Pa viartańni Dźmitryj skončyŭ škołu №196 stalicy, paśla jakoj pastupiŭ nie ŭ VNU, a ŭ Minski radyjotechničny kaledž. Vyšejšaj adukacyi, pavodle bazaŭ Biełpoła, nie maje.

Paśla zakančeńnia kaledžu staŭ IP, papracavaŭ na adnoj STA, a potym staŭ dyrektaram u inšaj, dzie ŭžo pa-sapraŭdnamu razharnuŭsia.

Budučy dyrektaram STA «Sto rašeńniaŭ», Dźmitryj Saksonaŭ z 2014 pa 2017 hod vyduryŭ u dziasiatkaŭ ludziej hrošy na raźvićcio biźniesu, pierahonku mašyn, pakupku kryptavaluty. Ad 5 da 50 tysiač dalaraŭ. 

Kab atrymlivać bolšyja sumy, spačatku viartaŭ mienšyja. A potym pierastavaŭ. Hrošy traciŭ na darahija mašyny, jakija afarmlaŭ na naminałaŭ, ale karystaŭsia sam. Daŭhoŭ nie addavaŭ, viešaŭ łokšynu ci ŭchilaŭsia.

Načalnik X-Labs inc. niekalki hod tamu. Fota Pieršamajskaha RAUS Minska.

Pa hetaj spravie było viadoma prynamsi 50 paciarpiełych, i milicyja apublikavała fota Saksonava, kab znajści astatnich, chto paznaje jaho. 

Ale adkrylisia novyja abstaviny: abjavilisia ludzi, ź jakich Saksonaŭ braŭ hrošy za inšaje — na kuplu majninhavych fierm, jakija tak i nie pastaviŭ.

Saksonaŭ daŭ pakazańni, što jon nie zmoh pastavić fiermy tolki tamu, što jaho zatrymali. Ale i kali jaho vypuściać, pastavić taksama ŭžo nie zmoža, tamu što pakul jon siadzić pad śledstvam, nieviadomyja skrali hetyja fiermy sa składa ŭ Kałodziščach. 

U vyniku pry kancy 2018-ha Saksonaŭ atrymaŭ čatyry hady kałonii ŭzmocnienaha režymu pa treciaj častcy artykuła 209 (Machlarstva). 

IT-pradprymalnikam i inavataram Saksonaŭ staŭ užo pa vychadzie z kałonii, pierad tym, jak nam raskazali kalehi, abhrukaŭšy niekatoryja niedziaržaŭnyja ŚMI z prośbaj vydalić jahonuju fotku, z dapamohaj jakoj praz presu šukali paharełych na papiarednim startapie. 

Šakucin i Baskaŭ

Pra hetaha Saksonava my ŭžo pisali raniej u kantekście zahadkavaj historyi vakoł šakucinskaha «Šanter Chiła». 

Čytajcie taksama: Šakucin zalacieŭ minimum na $40 miljonaŭ

Tady, u vieraśni 2024, Saksonaŭ arhanizavaŭ sumiesnuju fotasiesiju ź psieŭdainviestfondam, zajaviŭšy ŭ vyniku, što jamu vydzialajuć try miljardy dołaraŭ niedzie ŭ Saŭdaŭskaj Aravii, i adnačasova razasłaŭ pa biełaruskich ŚMI «navinu», što jahonaj kampanii X-Labs Inc. dla pieradavych IT-raspracovak vydzialajuć (chto — nieviadoma) šakucinski niedabud «Šanter Chił».

Dźvie nieisnujučyja kampanii dzielać try miljardy. Padstaŭnyja šejchi chłusili, što ŭ ich jość hrošy, a Saksonaŭ śćviardžaŭ, što jahonaja nieisnujučaja kampanija Blockchain Sports Ecosystem znachodzicca ŭ Vielikabrytanii. Fota www.zawya.com

Infarmacyju ab tym, što budynak Šakucina addajuć niejkamu maładomu Miunchaŭzienu, sajty Onliner i OfficeLife prybrali z sajtaŭ litaralna praź niekalki hadzin. 

Historyja trochu zabyłasia, ale voś što akazvajecca: finalnaj łakacyjaj, vakoł jakoj dryfciery krucili rekłamnyja viražy, staŭ… Šanter Chił! Ničym, na fonie histaryčnych słavutaściaŭ, nie prykmietnaje miesca, pustaja niaskončanaja budoŭla. Kali tolki nie ličyć, što jana voś-voś moža vyśliznuć z ruk uładalnika, jakomu nie chapaje hrošaj davieści prajekt da rozumu.

Fota: belta.by

Pad fasad nahnali kamier, prakłali čyrvony dyvanok da biaźludnaha budynku, nad hałovami masoŭki zapalili safity. Vysadzili z mašyny praterminavanuju zorku Cila Švajhiera. Zafiksavali na videa i razyšlisia.

Fota: belta.by

Cikava, jakija heta vyklikała pačućci ŭ Šakucina, ale toj z presaj nie razmaŭlaje. 

Niaŭžo žyćcio nie navučyła Saksonava być aściarožnym u spravach, jakija datyčać čužoj majomaści? Asabliva ź jahonaj bijahrafijaj. Abo, moža, u hetaj historyi prysutničaje niejkaja niabačnaja dla naziralnika spłanavanaść? Nadziejnyja suviazi? 

Dalej tolki chistkija viersii

Zabaŭna i tajamniča, što adnosna jak niadaŭna svabodny ad potnaj čornaj roby Saksonaŭ atrymaŭ pratekcyju Dźmitryja Baskava — treniera zbornaj №1 pa chakiei, sienatara, abłaščanaha patronam. Nadzvyčaj nabližanaj da Łukašenki asoby.

Dźmitryj Saksonaŭ (źleva) i Dźmitryj Baskaŭ (pa centry) Fota: sovrep.gov.by

«Niejki čas tamu da mianie źviarnuŭsia zasnavalnik prajekta Blockchain Sports Ecosystem Dźmitryj Saksonaŭ ź inicyjatyvaj raźvićcia futboła, — paviedamlaje sajt sienata. — Jak člen Savieta Respubliki, adkazny za sport, ja nie moh jamu admović. Heta sapraŭdy cikavy prajekt, jaki zasłuhoŭvaje ŭvahi i padtrymki. […] Takija prajekty dazvalajuć zrabić kłasičny sport bolš pryvabnym dla maładoj aŭdytoryi, tamu spadziajusia, što z dapamohaj Blockchain Sports Ecosystem my mnohich chłapčukoŭ pryviadziem u sport […]». 

Hetym ža letam taja samaja kampanija pravodziła na stadyjonie «Dynama» «Futbolny karnavał», centralnymi fihurami jakoha stali źbiadniełyja futbolnyja zorki Ramarya i Kurańji. Jany rekłamavali inšuju supiersučasnuju technałohiju kampanii Saksonava. Fota: BiełTA

Hetym abzacam prynamsi možna patłumačyć prostaść, ź jakoj Saksonaŭ damoviŭsia z haradskimi ŭładami, daišnikami i dziaržaŭnaj presaj pa ŭsioj krainie. Takuju drobiaź Baskaŭ moža vyrašyć paraj zvankoŭ.

Zastajecca adkrytym pytańnie, chto ž kaniečny adrasat usioj hetaj rekłamnaj traskatni i čamu abaviazkova lubaja sprava Saksonava ŭpirajecca ŭ «Šanter Chił»?

Treba skazać, što pakul mała chto heta dakładna razumieje, a ŭ minskaj deviełapierskaj tusoŭcy vykazvajucca tolki supiarečlivyja viersii.

Praktyčny vynik z hetych dvuch tydniaŭ jaki? Tonny kantentu sa ściahami Blockchain Sports u paznavalnych łakacyjach pa ŭsioj krainie. 

Kali hladzieć na spravu jak na rekłamnuju stratehiju startapa, to možna padumać, što adrasat niedzie siarod arabskich piaskoŭ.

Moža być, Saksonaŭ raźličvaje, što kali pryjdzie čas dla nastupnaha raŭnda zboru inviestycyj, to heta dapamoža zapudryć mazhi tym, chto nie vałodaje kantaktami ŭ Biełarusi i nie moža navieści daviedki.

Taki inviestar, moža raźličvać Saksonaŭ, vymušany budzie abapiracca tolki na sietkavy due diligence i pačutuju ź pieršych vusnaŭ zachaplalnuju historyju pośpiechu, jakoj masavaja cytavanaść i bieźlič fota ŭ łakalnych ŚMI tolki dadaduć dastaviernaści.

Heta samaje łahičnaje tłumačeńnie, jakoje, adnak, usio ž nie daje adkazu na pytańnie «pryčym tut Šanter Chił?». Jakaja sprava Miunchaŭzenu ŭ cieni Baskava da Šanter Chiła?

View this post on Instagram

A post shared by Saksonau Dzmitry (@saksonau.dzmitry)

Cil Švajhier byŭ vypisany dla taho, kab pryhoža vysadzicca z mašyny i prajści ŭ pustatu pabudavanaha na niepahašanyja kitajskija hrošy Šanter Chiła.

Možna było b zapadozryć i łasaha da prablemnych aktyvaŭ sienatara Baskava (tut my majem na ŭvazie akumulatarny zavod u Breście i soniečnuju stancyju ŭ Čerykavie) u hulni čužymi rukami, abdurvańni dziaržavy kazkami i paźbiahańni pramoha kanfliktu z Šakucinym. Ale dla hetaj viersii mała faktury, čas pakaža. 

Nu a samaja ekstravahantnaja z pačutych nami traktovak u tym, što pad kazki pra błakčejn sam Šakucin imkniecca znajści hrošy tam, dzie jany jość — u vienčurnych arabskich fondach. Heta b dapamahło vyrašyć jahonuju prablemu. Mahičnaja pałačka. 

Finał zdymak kala Šanter Chiła. Fota: belta.by

Kali ŭdasca znajści niekrytyčnych inviestaraŭ i ŭnušyć im vobraz pra biełaruski błakčejn-raj, to lehalna atrymanyja srodki možna było b puścić na pahašeńnie kitajskaha kredytu, a pra los samich startapaŭ raźvieści rukami — nie vyharała, nie ŭdałosia. 

A Saksonaŭ Šakucinu padviarnuŭsia prosta pad ruku i, sa svaimi kampietencyjami, atrymlivajecca idealnym kandydatam dla pošuku łachoŭ?

Mašynu dla dryftu zahnali navat na lod Minsk-Areny, a chakieistaŭ «Dynama» prymusili zachaplacca. Fota: BiełTA

Dzianis Ambraževič