Źjaviŭsia jutub-kanał, na jakim navučać hrać na dudzie
Na Youtube źjaviŭsia kanał Dudy By dla tych, chto choča navučycca hrać na biełaruskaj dudzie ci ŭdaskanalić svajo majsterstva. Kanał zapuściła adnajmiennaja škoła hrańnia na dudzie ŭ Varšavie. Adzin z vykładčykaŭ, Piatro Marčanka, raskazaŭ Budzma.org pra hety prajekt.
14.01.2025 / 18:03
Kanał Dudy By
Kanał na Youtube Dudy By źmiaščaje navučalnyja videa dla tych, chto choča navučycca hrać na biełaruskaj dudzie ci ŭdaskanalić svajo majsterstva. Tam užo jość płej-listy «Technika i praktyka hrańnia», «Ekspłuatacyja dudy», «Teoryja muzyki i rytm», «Vakał». Kanał zapuściła škoła dudy ŭ Varšavie, jakaja taksama maje nazvu Dudy By.
Piatro Marčanka. Fota z archiva hieroja
Adzin z vykładčykaŭ, muzyka Piatro Marčanka, raskazaŭ:
— Ideja stvareńnia kanała była ŭ tym, kab naźbirać videakantentu dla samastojnaha vyvučeńnia hrańnia na dudzie, zafiksavać padychody da navučańnia, jakija my ŭ škole sabrali za dva hady. Robim videa na roznyja muzyčnyja temy dla tych, chto hraje ci vučycca hrać na dudzie. Ale płanujem taksama intervju z dudarami, nie tolki biełaruskimi, jakija byli b cikavyja šyrejšaj aŭdytoryi: pra šlach samoha dudara, historyju dudarstva.
Dahetul było mała navučalnych videamateryjałaŭ pa biełaruskaj dudzie. Jość videaŭroki Jurasia Pankieviča, ale ź imi treba być aściarožnymi tym, chto nie padbiraje miełodyi na słych, a hladzić na rasstanoŭku palcaŭ: tam jana zroblena dla inšaj dudy, źmieščana adnosna pałažeńnia, jakoje ciapier vykarystoŭvajecca dla zakrytaj maniery hrańnia. Ja stvaryŭ sajt dudahero, na jakim užo padabranyja «pad palcy» dudara miełodyi, i biełaruskija, i ź inšych krain. Možna pahladzieć, kudy naciskać, kab ich syhrać.
— Ci moža zacikaŭleny čałaviek navučycca hrać na dudzie, prosta prahladajučy videa, nie majučy nastaŭnika?
— Ja dumaju, tak, asabliva kali jość muzyčny dośvied ź inšymi instrumientami, asabliva ź flejtami, dudkami. Možna pačać ź videa Jurasia Pankieviča ci našaha, jak nadzimać, jak trymać dudu. Jość asobnyja videa pra toje, jak pravilna dychać dyjafrahmaj. Dalej možna sprabavać hrać prosta asobnyja noty roŭna, a dalej užo pierachodzić da miełodyj.
Vystup udzielnikaŭ škoły Dudy By u Muziei Volnaj Biełarusi ŭ Varšavie 11 studzienia 2025 h. Fota Ludmiły Paŭłoŭskaj
— Jak dałučycca da vašych zaniatkaŭ u Varšavie?
— My dumali ź vieraśnia rabić novy nabor, ale možna prychodzić užo ciapier. Zajmajemsia ŭ Muziei Volnaj Biełarusi (Foksal 11), u sutareńni, pa subotach i niadzielach z 12-j da 14-j hadziny.
Ahulnaja meta škoły — pašyrać dudarskuju tradycyju, kab dudy hučali. My sprabujem paŭtaryć, jak hrali na dudzie našy prodki. Ale heta nie hałoŭnaje, u pieršuju čarhu my chočam, kab duda hučała šyrej.
My b chacieli, kab narodnaja kultura była dla biełarusaŭ zvyčajnaj spravaj. Bo kali ty słuchaješ, naprykład, ukrainskuju muzyku, luboha žanru, ad repu da mietału, to tam buduć adsyłki da narodnych elemientaŭ. A ŭ nas nie tak, kali heta nie kampazicyja ŭ styli fołk.
Jon byŭ pieršym biełarusam na «Jeŭrabačańni» i zorkaj, jakuju viedała ŭsia kraina — Michaił Finbierh
U śpis historyka-kulturnych kaštoŭnaściaŭ uklučać kulturu biełaruskaj dudy