Što aznačajuć zajavy Jarmošynaj ab refierendumie? Tłumačyć śpiecpradstaŭnik Cichanoŭskaj pa vybarach
Lidzija Jarmošyna ahučyła siońnia novuju infarmacyju pa Kanstytucyjnym refierendumie. Jana paviedamiła, što refierendum abvieściać za 30 dzion da jaho praviadzieńnia, na abmierkavańnie budzie vyniesienaja tolki adno pytańnie pra padtrymku prapanavanych źmienaŭ, adkazaŭ budzie dva: tak ci nie. Śpiecpradstaŭnik Cichanoŭskaj pa vybarach Alaksandr Šłyk daŭ acenku zajavam Jarmošynaj ab refierendumie. Voś jakija pytańni ŭ jaho ŭźnikli adnosna niekalkich tezisaŭ Jarmošynaj.
1. «Kali my havorym ab Kanstytucyjnym refierendumie, jaki pavinien adbycca, to jaho budzie pryznačać prezident Biełarusi, heta jaho paŭnamoctvy».
Nie treba zabyvać, što ŭ adpaviednaści z art. 113 Vybarčaha kodeksa «prava inicyjatyvy na praviadzieńnie respublikanskaha refierendumu naležyć Prezidentu Respubliki Biełaruś, Pałacie pradstaŭnikoŭ i Savietu Respubliki, hramadzianam Respubliki Biełaruś». Heta značyć, što jašče jość čas i dla hramadzian vynieści svaje alternatyŭnyja prapanovy na refierendum.
2. «… na refierendum adviedzieny 30-dzionny termin. Bo vybarčyja kamisii buduć pracavać u try razy mienš (čym na vybarach deputataŭ abo Prezidenta)», «nieabchodny minimalny termin dla padrychtoŭki i praviadzieńnia refierendumu — heta 30 dzion».
Niezrazumieła, čamu Jarmošyna ličyć, što na refierendum budzie adviedzieny 30-dzionny termin. Artykuł 117 Vybarčaha kodeksa kaža, što «data praviadzieńnia refierendumu ŭstanaŭlivajecca nie paźniej za try miesiacy z dnia vydańnia ŭkaza Prezidenta Respubliki Biełaruś ab pryznačeńni refierendumu». To-bok kali navat refierendum budzie pryznačany pa inicyjatyvie Łukašenki, to adkul Jarmošyna viedaje, što Łukašenka abiare mienavita 30-dzionny termin?
Chutčej za ŭsio, Jarmošyna aryjentujecca na pałažeńni art. 34 Vybarčaha kodeksa, u adpaviednaści ź jakimi kamisii siaredniaha ŭzroŭniu «ŭtvarajucca… za miesiac da refierendumu». Źjaŭlajecca pytańnie: jakim čynam kamisii buduć utvorany ŭ toj ža dzień, kali budzie abvieščany refierendum? Zdavałasia b, patrebny čas dla vyłučeńnia pradstaŭnikoŭ u kamisii, razhladu zajavak, pryniaćcia rašeńnia.
Jość jašče adno pytańnie ab 30-dzionnym terminie — navošta śpiašacca? 117 daje da troch miesiacaŭ — čamu b nie pravieści refierendum u takija terminy, dać ludziam mahčymaść abmierkavać prapanavanyja źmieny, pravieści surjoznuju kampaniju za ci suprać?
Adkaz na hetaje pytańnie častkova daje sama Jarmošyna: «Pakolki… niama pieryjadu pieradvybarnaj ahitacyi, to nie patrebnyja takija praciahłyja terminy dla jaho [refierendumu] padrychtoŭki i arhanizacyi». Heta značyć, što ahitacyja, vybarčaja kampanija, abmierkavańnie nie płanujucca.
3. «Pytańnie, chutčej za ŭsio, budzie adno. Jano budzie sfarmulavana takim čynam: «Ci ŭchvalajecie vy ŭniasieńnie źmianieńniaŭ u Kanstytucyju?» I buduć dva varyjanty adkazu: «tak» abo «nie».
Samaje vidavočnaje pytańnie tut: što rabić tym, chto zhodny ź niejkim adnym prapanavanym źmianieńniem, ale nie inšym? Jak hałasavać u takim razie — za ci suprać?»
Kamientary