Usiaho patrochu77

«Kali budzie na adnaho nośbita ŭ śviecie bolš, to heta moj uniosak». Navošta ŭkrainiec z Daniecka vučyć u Žytomiry biełaruskuju movu?

Ihar Lifanaŭ byŭ vymušany źjechać z rodnaha horada Daniecka ŭ vyniku rasijskaj akupacyi. Spačatku pasialiŭsia ŭ Žytomirskaj vobłaści, bo tam znajšłasia praca. Paznajomiŭsia z budučaj žonkaj, žycharkaj Žytomira, i pierabraŭsia ŭ abłasny centr. U siamji rastuć dźvie dački. A jašče Ihar admietny tym, što ŭžo šmat hadoŭ zachapiŭsia biełaruskaj movaj i staŭ jaje vyvučać, piša BGMedia.

Ihar Lifanaŭ

«Heta byŭ 2015 hod, dzieści siaredzina leta, — raskazvaje Ihar pra svaje ŭcioki z-pad akupacyi. — Na toj čas užo skončylisia aktyŭnyja bajavyja dziejańni, i Iłavajsk, i Debalcava. Byli padpisanyja Minskija damoŭlenaści, i stała zrazumieła, što nijakaha vyzvaleńnia ŭ najbližejšyja hady nie budzie. A tak zvanaja «DNR» pačała ŭžo ŭkaraniacca: afarmleńnie dakumientaŭ, prapahanda. Ja vyrašyŭ, što niama sensu tut dalej štości rabić».

U niečym situacyja emihrantaŭ z uschodu Ukrainy nahadvaje biełaruskuju. 

Jašče adnym rasčaravańniem stała toje, što Danieck ciapier — zusim nie toj horad, jakim jaho pamiatali žychary da akupacyi. 

Vučyŭ biełaruskuju z «Padarožžam dyletanta» 

Heta było ŭ pačatku 2000-ch, kali internet jašče asabliva nie raźviŭsia, tamu vučyć nie było pa čym. Da taho ž u Daniecku, rusifikavanym horadzie, navat pa-ŭkrainsku ciažka było štości znajści. Adnojčy złaviŭ pa kabielnaj sietcy biełaruski dziaržaŭny telekanał i ŭzradavaŭsia: narešcie možna budzie słuchać biełaruskaje maŭleńnie! Ale kanał taksama akazaŭsia rasiejskamoŭnym. Pa-biełarusku — tolki pieradačy pra kulturu.

Stała lahčej, kali źjaviłasia «VKontaktie», heta byŭ 2007—2008 hady. Było bahata biełaruskamoŭnych supołak, pryśviečanych historyi Biełarusi, VKŁ. U hetych supołkach publikavałasia šmat adskanavanych biełaruskamoŭnych knih. Takim sposabam ja pačaŭ vyvučać movu. Vyvučaŭ paralelna i historyju, litaraturu. 

Dziakujučy svaim pošukam Ihar staŭ raźbiracca i ŭ sučasnych biełaruskich realijach. 

«Šmat moŭ źnikaje, i siarod słavianskich biełaruskaja — pieršy kandydat na źniknieńnie»

«Tamu ja razumieŭ tych biełarusaŭ, jakija žyvuć va ŭłasnaj krainie i adčuvajuć siabie tam nie toje što inšaziemcami, ale ŭ niejkim svojeasablivym hieta. Heta apošnija dva hady ŭkrainskaj kultury, movie ničoha nie pahražaje. Prajšła taja kropka nieviartańnia, kali my ŭśviadomili siabie ŭkraincami».

«Dla mianie vyvučeńnie biełaruskaj movy stała salidarnaściu z tymi ludźmi, jakija namahalisia adnavić svaje karani. Plus žadańnie być nośbitam movy. Kaliści vyčytaŭ takuju frazu, što kožnaja mova — heta ceły suśviet, jaki časta niezvarotna hinie. Zhodna sa statystykaj, šmat moŭ źnikaje, i siarod słavianskich biełaruskaja — heta pieršy kandydat na źniknieńnie. 

Ale praktyki biełaruskaha maŭleńnia ŭ Ihara amal nie było, tamu jon nie zahavaryŭ pa-biełarusku ŭ poŭnym sensie słova. Ale ličyć, što kali b niekalki dzion zapar razmaŭlaŭ tolki pa-biełarusku, to pierafarmatavaŭsia b. 

Ihoŕ Lifanov
Ihar Lifanaŭ z dočkami ŭ Žytomiry

«Hieť vid Moskvi!»

«Niejak na pracy niadaŭna pravioŭ aśvietnickuju hutarku, kali ŭ mianie spytali: «Jak ty možaš vučyć biełaruskuju movu, heta ž vorahi». Ja kažu, što ciapier u Biełarusi za biełaruskuju movu možna ŭ turmu sieści, tamu što tam usio ŭščent rusifikavanaje. Dla ich heta było takoje adkryćcio! — dzielicca ŭkrainiec. — U nas zachaplalisia Biełaruśsiu, Łukašenkam, ale nie ŭ kursie, što tam realna ŭ krainie adbyvałasia i ŭ kulturnym płanie, i ŭ ekanamičnym, i h. d.»

«Maju spačuvańnie da tych niamnohich, chto ŭsio bačyć, razumieje, ale nie moža ničoha zrabić i žyvie z pačućciom soramu za svaju krainu i ziemlakoŭ, jak i mianie šmat hadoŭ pieraśledavała pačućcio soramu za svaich ziemlakoŭ».

Kamientary7

  • Vialiki dziakuj!
    14.03.2024
    Vialiki dziakuj Iharu za padtrymku i razumieńnie našaha stanovišča!
  • Špakaŭ
    14.03.2024
    Dziakuj, Ihar, za dobryja adnosiny.
  • Łožkin
    14.03.2024
    Łučšie by kakuju novuju profieśsiju ili śpiecialnosť osvoił.

«Kali b jon pajšoŭ pa inšym šlachu, było b pa-inšamu». Kamandzir Pałka Kalinoŭskaha prakamientavaŭ situacyju ź Vieramiejčykam2

«Kali b jon pajšoŭ pa inšym šlachu, było b pa-inšamu». Kamandzir Pałka Kalinoŭskaha prakamientavaŭ situacyju ź Vieramiejčykam

Usie naviny →
Usie naviny

Spravaj Vasila Vieramiejčyka zacikaviŭsia HUR Ukrainy7

«Atruta dla našych dziaciej». U ZŠA razharnulisia vializnyja sprečki pra štučnyja farbavalniki ŭ praduktach

Stała viadoma, dzie ciapier pracuje były načalnik navapołackaj kałonii3

Dzie znachodzicca samaja darahaja handlovaja vulica ŭ śviecie2

Łaŭroŭ u Breście raskazaŭ moładzi, što «ad Ukrainy zastaniecca niejkaja častka»16

Łukašenka pra adklučeńnie internetu ŭ 2020-m: Kali heta paŭtorycca, adklučym zusim35

Na Zachadzie zadumalisia ab pieradačy Ukrainie jadziernaj zbroi8

Stali viadomyja piać novych proźviščaŭ palitviaźniaŭ, što vyjšli na volu1

Hrodziencu dali čatyry hady za kamientary, sudzili jaho pakazalna pierad studentami

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Kali b jon pajšoŭ pa inšym šlachu, było b pa-inšamu». Kamandzir Pałka Kalinoŭskaha prakamientavaŭ situacyju ź Vieramiejčykam2

«Kali b jon pajšoŭ pa inšym šlachu, było b pa-inšamu». Kamandzir Pałka Kalinoŭskaha prakamientavaŭ situacyju ź Vieramiejčykam

Hałoŭnaje
Usie naviny →