Доля Зімбабвэ ў эканоміцы Беларусі мізэрная. Чаму тады прапаганда надае столькі ўвагі візіту Лукашэнкі ў гэтую краіну?
Візіт Аляксандра Лукашэнкі ў Зімбабвэ, адну з найбяднейшых краін, прапаганда падае як небывалыя перспектывы для эканомікі. Але якая сітуацыя насамрэч?
31.01.2023 / 20:35
Фота: БелТА
Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Зімбабвэ ў 1992 годзе. Праз тры дзесяцігоддзі, 11 ліпеня 2022-га, адбылося ўрачыстае адкрыццё беларускага пасольства ў Зімбабвэ.
Адкрыццё пасольства ў Зімбабвэ, 2022 год. Фота: rsa.mfa.gov.by
У студзені 2019 года прайшоў першы афіцыйны візіт прэзідэнта Зімбабвэ Эмерсана Мнангагва ў Беларусь, у рамках якога ён сустрэўся з Лукашэнкам.
Лукашэнка з прэзідэнтам Зімбабвэ Эмерсанам Мнангагва падчас візіту таго ў Мінск у 2019 годзе
Беларускія чыноўнікі і дзяржпрапаганда любяць ганарыцца эканамічнымі дасягненнямі на зімбабвійскім кірунку. Праўда, часам блытаюцца ў паказчыках. Так, у лістападзе 2022 года віцэ-прэм'ер Пётр Пархомчык пахваліўся 15-разовым ростам тавараабароту паміж краінамі ў параўнанні з 2018 годам. А ўжо ў студзені заявіў, што тавараабарот за гэты час вырас толькі ў 7 разоў.
Скрыншот сайта belta.by
Скрыншот сайта belta.by
Праўдападобнай выглядае другая лічба. Калі ў 2018-м тавараабарот паміж Беларуссю і Зімбабвэ складаў каля 5,4 мільёна даляраў, то па выніках студзеня—лістапада 2022-га — 39 мільёнаў.
У асноўным Беларусь пастаўляе туды сельскагаспадарчую і дарожную тэхніку (тыя ж трактары МТЗ), шыны, калій, запчасткі.
Тавараабарот паміж Беларуссю і Зімбабвэ 2016 — 2021 гг. Скрыншот сайта rsa.mfa.gov.by
Але нават нягледзячы на гэта, аб'ёмы застаюцца сціплымі на фоне іншых краін. Напрыклад, тавараабарот паміж Беларуссю і Малдовай у 2021 годзе склаў 252,7 мільёна даляраў, а з Эстоніяй — 148 мільёнаў.
«Экспарт Беларусі — гэта больш за 40 мільярдаў даляраў, таму доля Зімбабвэ складае зусім мізэрную частку. Зімбабвэ — бедная краіна, яе эканоміка ў тры разы меншая за беларускую», — кажа акадэмічны дырэктар BEROC Кацярына Барнукова.
Інфляцыя ў Зімбабвэ складае больш за 240%.
Аднак беларускія ўлады зарабляюць у Зімбабвэ на іншым. Пра шэрыя схемы стала вядома дзякуючы раследаванню «Архіва Пандоры».
У 2021 годзе раследавальнікі выявілі, што сын Віктара Шэймана, Сяргей Шэйман, і беларускі бізнэсовец Аляксандр Зінгман, якога ў пачатку 2019 года прызначылі ганаровым консулам Зімбабвэ ў Беларусі, праз фірмы-пракладкі займаліся здабычай золата ў Зімбабвэ. На горназдабываючым бізнэсе зараблялі і іншыя набліжаныя.
Віктар Шэйман з прэзідэнтам Зімбабвэ падчас візіту апошняга ў Мінск. 2018 год
Падчас цяперашняга візіту, мяркуе Барнукова, можа ісці размова пра гэтыя шэрыя схемы, а таксама пра абыход некаторых санкцый з дапамогай Зімбабвэ.
«Гэта рэдкая паездка на дзяржаўным узроўні, якую зараз можна ажыццявіць, каб паказаць, што нам недзе рады і гатовы паціскаць рукі», — каментуе Барнукова хайп вакол візіту, які стварае прапаганда.
Эканаміст адзначае, што Зімбабвэ ў любым выпадку не зможа дапамагчы Беларусі кампенсаваць страты ад згубленага ўкраінскага і часткі еўрапейскага рынкаў.
Якія яшчэ пагадненні мае Беларусь і Зімбабвэ?
Незадоўга да візіту ў Зімбабвэ Лукашэнка ўхваліў праект Мемарандума аб узаемаразуменні паміж Беларуссю і Зімбабвэ па пытаннях узаемнага прызнання дакументаў аб адукацыі. Вынікае, што выпускнікі беларускіх вузаў цяпер змогуць працаўладкавацца ў гэтай краіне.
Мінск стане горадам-пабрацімам сталіцы Зімбабве Харарэ. Пра намер падпісаць адпаведную дамову ў рамках візіту паведаміў старшыня Мінгарвыканкама Уладзімір Кухараў.