Pamior Michaił Pirahoŭ

18 kastryčnika 2023 hoda na 91-m hodzie žyćcia pamior viadomy biełaruski architektar Michaił Pirahoŭ, aŭtar Pałaca Respubliki, šerahu stancyj minskaha mietrapalitena i samaj viadomaj biełaruskaj zaniadbanki. 

29.10.2023 / 11:18

Pra heta na svaim sajcie paviedamiŭ Biełaruski sajuz architektaraŭ. 

Michaił Michiejevič Pirahoŭ naradziŭsia 25 studzienia 1933 hoda ŭ horadzie Arciomaŭsku Krasnajarskaha kraja. Paśla zakančeńnia ŭ 1957 hodzie Novasibirskaha inžynierna-budaŭničaha instytuta imia V. U. Kujbyšava pracavaŭ u Novasibirsku da 1975 hoda. 

Stancyja mietro «Akademija navuk». Fota: Wikimedia Commons

U 1975 hodzie byŭ zaprošany ŭ Minsk, dzie pracavaŭ da pačatku 2001 hoda ŭ «Biełdziaržprajekcie».

Pieršym bujnym tvoram Pirahova ŭ Biełarusi byŭ teatr dramy i kamiedyi imia Dunina-Marcinkieviča ŭ Babrujsku, jaki vysoŭvaŭsia na suiskańnie Dziaržaŭnaj premii BSSR.

Eskizy pałaca na Kastryčnickaj płoščy. Fota: BSA

Eskizy pałaca na Kastryčnickaj płoščy. Fota: BSA

Eskizy pałaca na Kastryčnickaj płoščy. Fota: BSA

Makiet pałaca na Kastryčnickaj płoščy. Fota: BSA

Makiet pałaca na Kastryčnickaj płoščy. Fota: BSA

Ale najpierš jahonaja tvorčaść była źviazanaja ź biełaruskaj stalicaj. Tut jon stvaryŭ prajekty jacht-kłuba na Zasłaŭskim vadaschoviščy, stancyi minskaha mietrapalitena «Akademija navuk» i «Płošča Jakuba Kołasa», za jakija atrymaŭ premiju Savieta Ministraŭ SSSR, u 1990-ja zajmaŭsia restaŭracyjaj i rekanstrukcyjaj opiernaha teatra, a taksama byŭ kiraŭnikom aŭtarskaha kalektyvu, jaki sprajektavaŭ ci nie hałoŭny budynak krainy — Pałac Respubliki. Prajekt Pałaca Respubliki ŭ 2004 hodzie byŭ udastojeny Dziaržaŭnaj premii Biełarusi. 

Načnoje padśviatleńnie Pałaca Respubliki. Fota: BSA

Interjery Pałaca Respubliki. Fota: BSA

Interjery Pałaca Respubliki. Fota: BSA

Jak pryhadvaŭ kaleha Pirahova, architektar Leanid Zdanievič, aŭtarski kalektyŭ, kab nie dapuścić uźviadzieńnia pierad Pałacam ideałahičnaha savieckaha manumienta «Baraćbitam za savieckuju ŭładu», architekturny konkurs pa jakim užo byŭ praviedzieny ŭ 1988 hodzie, pajšoŭ na chitraść. Tak, siarod inšaha na płoščy, dzie płanavali raźmiaścić manumient, źjaviŭsia amfiteatr. Amfiteatr tak i zastaŭsia ŭ płanach, ale i manumient nie byŭ realizavany praz chutki razvał Sajuza. Siońnia na hetym miescy ideałahičny manumient płanuje pastavić užo režym Łukašenki. 

Prafiłaktoryj «Lasnoje» ŭ Vałožynskim rajonie, zakryty praz mocnaje radyjacyjnaje zabrudžvańnie

Taksama Pirahoŭ byŭ suaŭtaram prafiłaktoryja «Lasnoje» ŭ Vałožynskim rajonie, jaki ŭ 1989 hodzie atrymaŭ architekturnuju premiju prafsajuzaŭ BSSR. Ale praz mocnaje radyjacyjnaje zabrudžvańnie terytoryi ŭ vyniku Čarnobylskaj katastrofy prafiłaktoryj u 1996 hodzie byŭ zakryty, pieratvaryŭšysia ŭ adzin z najvialikšych i najbolš papularnych abjektaŭ siarod amataraŭ zakinutych budynkaŭ.

Užo jak kiraŭnik ułasnaj tvorčaj majsterni ŭ 2003 hodzie zaprajektavaŭ kompleks pasolstva Ukrainy.

U 2018 hodzie, kali na miescy źniesienaha budynka Biełaruskaha dziaržaŭnaha muzieja historyi Vialikaj Ajčynnaj vajny źbiralisia pabudavać biznes-centr «BK Kapitał Pałas», bolš viadomy jak «pałac Karyčaŭ», prapanavaŭ svaju kancepcyju zabudovy placoŭki. Pobač z Pałacam Respubliki jon prapanoŭvaŭ pabudavać čatyrochpaviarchovy zabaŭlalny centr z ekspłuatavanym «zialonym» dacham i vialikaj hadzińnikavaj viežaj z naziralnaj placoŭkaj.

Eskiznaja prapanova pa zabudovie placa kala Pałaca Respubliki. Pirahoŭ byŭ da ŭsiaho inšaha vydatnym akvarelistam.

Mierkavańnie architektara, jak i mierkavańnie prafiesijnaj supolnaści i hramadskaści, jakaja vystupała suprać čužarodnaha tvora bratoŭ Karyčaŭ na centralnaj płoščy stalicy, da ŭvahi ŭładami pryniata nie było.

Čytajcie taksama:

Ułady vyznačylisia ź ideałahičnym manumientam na Kastryčnickaj płoščy ŭ Minsku. Voś jak jon budzie vyhladać

Architekturnyja tvory aŭtara bieła-čyrvonaha-biełaha ściaha pryznanyja Suśvietnaj spadčynaj JUNIESKA

Łukašystaŭ zaniepakoiła źniščeńnie spadčyny. Ale jość niuans

F. Raŭbič