U Vilni adkryjecca dadatkovy pieršy kłas ź biełaruskaj movaj navučańnia
Jak stała viadoma «Radyjo Svaboda», jość papiaredniaja damoŭlenaść z municypalitetam Vilni ab adkryćci jašče adnaho pieršaha kłasa ź biełaruskaj movaj navučańnia. Bo adzinaja biełaruskamoŭnaja himnazija imia Skaryny pierapoŭnienaja: na 1 vieraśnia 2023 hoda tam było 408 vučniaŭ.
02.04.2024 / 18:32
«My zaklikajem baćkoŭ padavać zajavy»
«Heta nie pryvatnaja ŭstanova, tamu pytańnie pašyreńnia himnazii — u kampietencyi Vilenskaha haradskoha samakiravańnia», — tłumačyła raniej «Radyjo Svaboda» dyrektarka «Skarynaŭki» Dyjana Stachnovič.
Volha — siabra inicyjatyŭnaj hrupy biełarusaŭ, jakaja namahajecca adkryć u stalicy Litvy jašče adnu biełaruskamoŭnuju škołu. Pakul jość damoŭlenaść z municypalitetam dadatkova adkryć tolki pieršy kłas, raskazała jana ŭ razmovie z «Radyjo Svaboda».
«Vice-mer Vilni Arunas Šylarys paabiacaŭ, što nam mohuć dapamahčy adkryć tolki pieršy kłas. Nibyta dla hetaha jość prydatnaje pamiaškańnie ŭ zručnym rajonie horada.
Ale my zaklikajem baćkoŭ padavać zajavy nie tolki ab pryjomie dzietak u pieršy kłas, ale jašče i ŭ druhi dy treci kłas (pavodle našych źviestak, tam jość jašče volnyja pamiaškańni). Pakul nie budu havaryć pra miesca, ale heta realna. Papiarednija damoŭlenaści jość, ale zastajecca šmat niavyrašanych pytańniaŭ», — tłumačyć Volha.
Moŭnyja kursy dla nastaŭnikaŭ, pierakład litoŭskich padručnikaŭ na biełaruskuju
Dniami baćki biełaruskich školnikaŭ Vilni sustrelisia z pradstaŭnikami Ofisu Śviatłany Cichanoŭskaj.
Akramia samoj Cichanoŭskaj, u sustrečy brali ŭdzieł daradca pa pytańniach adukacyi i navuki Taćciana Ščytcova, daradca pa moładzievaj palitycy i studenctvie Marharyta Vorychava, daradca Cichanoŭskaj Franak Viačorka. Pradstaŭniki Ofisu majuć namier naviedać Skarynaŭskuju himnaziju, a taksama sustrecca ź vilenskimi haradskimi ŭładami. Tamu baćki vykłali svajo bačańnie prablem, raskazała Volha.
I adna z asnoŭnych — heta paćvierdžańnie ŭ Litvie dypłomaŭ biełaruskich nastaŭnikaŭ, jakija mohuć vykładać pradmiety pa-biełarusku. Akramia taho, pavodle litoŭskich zakonaŭ, usie piedahohi pavinny viedać litoŭskuju movu.
«Tamu my prosim arhanizavać dla biełaruskich nastaŭnikaŭ intensiŭnyja kursy pa vyvučeńni litoŭskaj. Kab za pieršy hod jany zdali ispyt na ŭzrovień A2, a potym atrymali adterminoŭku na hod, kab dajści da ŭzroŭniu V2.
Druhoje — heta pierakład litoŭskich padručnikaŭ na biełaruskuju movu. Kab nam dazvolili heta zrabić, uziać za asnovu novyja litoŭskija padručniki.
Jość ideja: prakłaści, tak by mović, šlach ad Skarynaŭskaj himnazii da EHU. Kaniečnie, litoŭskaja mova budzie našymi dziećmi pahłyblena vyvučacca, ale kab u dziaciej była pierśpiektyva vučycca dalej pa-biełarusku, kab jany razumieli, navošta heta im», — kaža Volha.
I dadaje, što pradstaŭniki Ofisu paraili inicyjatyŭnaj hrupie davać bolej intervju, raskazvać pra prablemu ŭ litoŭskich ŚMI.
Jak pravilna padać zajavu ŭ biełaruskamoŭny kłas?
Asnoŭnaja pretenzija litoŭskich haradskich uładaŭ da inicyjatyŭnaj hrupy baćkoŭ — maŭlaŭ, nie tak šmat ź ich žadajuć, kab dzieci navučalisia pa-biełarusku, mnohich zadavalniajuć rasiejskamoŭnyja škoły.
Pakolki ŭłady Vilni nie mohuć dakładna acanić popyt na biełaruskamoŭnaje navučańnie, a elektronnaja sistema padačy zajavak pracuje svojeasabliva, Volha raić baćkam biełaruskamoŭnych dzietak padavać zajaŭki praz aficyjny sajt haradskich uładaŭ u Skarynaŭskuju himnaziju.
«Elektronnaja sistema tak pabudavanaja, što kali ty vybiraješ biełaruskuju movu navučańnia, tabie pakazvajecca tolki adna himnazija imia Skaryny. A kab zajaŭku pačali razhladać, pavinna być paznačana try škoły. Kali ty vybiraješ z rasiejskaj movaj, to biełaruskamoŭnaja himnazija nie pakazvajecca.
Kali vy chočacie dadać jašče dźvie škoły (jak praduhledžvaje forma), to daviadziecca padavać zajaŭku ŭ ručnym režymie praz elektronnuju poštu adździeła adukacyi mokyklos@vilnius.lt.
Tamu my zrabili pakrokavuju instrukcyju.
Ale jość jašče adna akaličnaść: pieršuju škołu treba vybirać pa prapiscy. Taksama składanaści. Tamu prapanujem vybirać Skarynaŭskuju himnaziju, a potym na elektronnuju poštu hetaj himnazii dasłać asobna list.
Jak tolki vy padali zajaŭku, zapoŭnicie, kali łaska, voś hetuju formu: tak inicyjatyŭnaja hrupa baćkoŭ, jakaja zajmajecca hetym pytańniem, zmoža daviedacca, kolki zajavak užo padadziena ŭ adździeł adukacyi», — tłumačyć Volha.
Čytajcie taksama:
Daradca Cichanoŭskaj raskazała, jak u Ofisie pierachodziać na biełaruskuju movu
U Stakholmie pačali vykładać biełaruskuju movu
Dyzajnier stvaryŭ dla dački azbuku na 24 movach. Voś dzie jaje možna zamović