Viadomy historyk pradkazvaje kitajska-rasijski kanflikt i bunt u Kalininhradzie
Brytanski historyk Norman Devis ličyć, što Rasija — «surjozny kaleka ź jadziernaj zbrojaj» — moža patrapić u čaradu kryzisaŭ jak unutrypalityčnych, tak i źniešnich.
19.12.2024 / 14:05
Fota: Dmitry Serebryakov, File / AP Photo
Norman Devis viadomy svaimi pracami pa historyi Jeŭropy i Polščy. Niadaŭna źjaviłasia polskaje vydańnie jaho knihi «Plus Ultra. Imknisia da bolšaha. Padarožža da haryzontaŭ historyi» (Plus ultra. Sięgaj dalej. Wyprawa na horyzonty historii).
U svaim intervju polskamu partału Onet.pl Devis pradstaviŭ svajo bačańnie mahčymaj budučyni Rasii.
«Ja dumaju, što hetaja vajna skončycca, i Ukraina vystaić, a ŭ Rasii pačnucca bolš čym surjoznyja prablemy. Heta budzie nie prosta prablema, a sapraŭdny kryzis, navat niekalki kryzisaŭ. Na moj pohlad, nieŭzabavie adbudziecca kitajska-rasijski kanflikt, i tady Jeŭropa na čas zmoža adčuć siabie ŭ biaśpiecy ad Rasii. Adnak heta praciahniecca niadoŭha. Kitaj — mahutnaja dziaržava, a Rasija trymajecca z apošnich sił. Heta surjozny kaleka ź jadziernaj zbrojaj», — ličyć Devis.
Praŭda, historyk nie biarecca prahnazavać, jak chutka Rasiju napatkajuć takija źmieny, ale jany niepaźbiežnyja jak vynik praciahłaha pracesu nakapleńnia raznastajnych faktaraŭ.
«Histaryčnyja pieramieny padobnyja da łaviny. Hady iduć, i ledavik trymajecca manalitnym błokam, jaki zdajecca nieparušnym, ćviordym i viečnym. Ale my viedajem, što kožnuju chvilinu jaho padtočvaje kropla vady. Adnojčy jon abryniecca», — zaŭvažaje historyk i źviartaje ŭvahu na padziei ŭ Siryi.
«Zusim niadaŭna jana vyhladała jak stabilnaja dyktatura: tryvałaja, upeŭnienaja, z mocnymi sajuźnikami. I raptam, za ličanyja hadziny, usio źmianiłasia, usio pavaliłasia. Nichto, chto naziraŭ za Siryjaj, nie moh pradbačyć, kali heta zdarycca».
U svaich prahnozach Norman Devis źviartaje ŭvahu na Kalininhradskuju vobłaść Rasii. Na jaho pohlad, hety rasijski ankłaŭ istotna adroźnivajecca ad astatnich rehijonaŭ krainy. Devis miarkuje, što ŭ Kalininhradzie moža adbycca bunt suprać Rasii.
«Na moj pohlad, u Kalininhradzie adbudziecca bunt suprać Rasii. Miascovyja žychary stamilisia ad ciapierašniaj situacyi. Jany znachodziacca ŭ asiarodździ krain z našmat lepšym uzroŭniem žyćcia.
Situacyju ŭ hetym rehijonie nielha ličyć stabilnaj i niepachisnaj. Adnosiny ŭ Bałtyjskim rehijonie vielmi źmienlivyja, a ŭ samoj Rasii nazapašvajucca surjoznyja prablemy.
Akramia taho, žychary Kalininhrada značna lepš infarmavanyja pra toje, što adbyvajecca ŭ śviecie, u paraŭnańni z rasijanami, jakija žyvuć dzieści ŭ hłybincy Sibiry. U Kalininhradzie ludzi bačać, što adbyvajecca ŭ susiedniaj Litvie, jak žyvuć u Polščy».
Na pohlad Devisa, navat značnaja kolkaść vojskaŭ u hetym rehijonie nie moža harantavać stabilnaści, jak pakazaŭ vopyt Siryi.
«Biezumoŭna, značnaja častka nasielnictva ankłava — heta vajskoŭcy i ich siemji, ale davajcie zhadajem padziei ŭ Siryi. Hetaja kraina taksama mieła mahutnyja ŭzbrojenyja siły, jakija ŭ vyniku prosta źnikli. Adnojčy ŭnačy sałdaty skinuli svaje mundziry i źbiehli».
Devis padkreślivaje, što niaŭdačy Rasii ŭ Siryi i va Ukrainie — vialiki ŭdar dla Pucina. U kančatkovym vyniku jany mohuć paŭpłyvać na bajavy duch rasijan.
«Va Ukrainie zahinuli sotni tysiač rasijan, i rana ci pozna heta daść svoj vynik. Pucin žyvie pieramohami, jany jaho padtrymlivajuć. Ale jon padmanvaje samoha siabie, bo i ŭ Siryi jon paciarpieŭ paražeńnie, i va Ukrainie praciahvaje zaznavać niaŭdačy, što źjaŭlajecca dla jaho vializnym udaram», — tłumačyć Devis.
Kiraŭnik pravasłaŭnaha kanała prahnazuje vajnu Rasii z Turcyjaj za vyzvaleńnie Kanstancinopala