«Цяпер страшна выйсці з дзецьмі з дому». У элітным ЖК пад Мінскам зграя бадзяжных сабак разарвала хатняга ката
У ноч на 16 снежня на тэрыторыі загараднага комплекса «Зялёная гавань» адбылося тое, чаго ніхто не чакаў: зграя бяздомных сабак загрызла да смерці хатняга ката, расказвае Onliner.
24.12.2024 / 17:48
Тут і далей фота: Onliner
Абставіны гібелі ката гаспадары даведаліся толькі раніцай, прагледзеўшы запісы з камер відэаназірання.
«У тую ноч каля дома круцілася зграя бадзяжных сабак. Муж налічыў сем штук! Так выйшла, што ў той момант кот быў на тэрасе, але сабакі яго загрызлі, калі ён вырашыў саскочыць і пагуляць, — распавяла гаспадыня ката Аліна. — І цяпер, прызнаюся, страшна выйсці з дзецьмі з дому».
Пасля інцыдэнту жыхары комплексу сталі пісаць у дамавым чаце, што зграю на тэрыторыі ЖК заўважалі і раней, успомнілі, як у суседніх Калодзішчах бадзяжныя сабакі загрызлі казулю і што пытанне пра іх адлоў тады ўздымалася, але «шмат каму было шкада сабак, таму што іх усыпяць».
«Мы нават уявіць сабе не маглі, што тут робіцца ўначы»
Мінулай восенню Аліна з мужам, дачкой і катом па мянушцы Мір пераехалі ў новы ЖК, і, па яе прызнанні, «ад шчасця ўсім сарвала дах». Да гэтага сям'я жыла ў Копішчы ў шматпавярхоўцы на шостым паверсе, што, натуральна, было непараўнальна з кватэрай з уласнай тэрасай. Жыццё на прыродзе спадабалася і кату.
«Мір быў звычайным хатнім катом, які за дзевяць гадоў жыцця вуліцу бачыў толькі з акна. Пераехаўшы, ён паступова пачаў выходзіць на тэрасу. З часам мог выйсці і за яе межы, пагуляць побач і вярнуцца назад. Паколькі тэраса знаходзіцца на ўзвышшы, кату трэба было пастарацца, каб на яе заскочыць. Нашы бацькі нават прапаноўвалі зрабіць для ката лесвічку, каб яму было зручней залазіць, але мы не паспелі <…>.
З часам Мір настолькі асвоіўся, што стаў прасіцца на вуліцу. Суседзі ведалі нашага ката, маглі ўпусціць у пад'езд ці нават дапамагчы яму забрацца на тэрасу. Увогуле, абстаноўка ў нас заўсёды была прыемнай».
Да той трагічнай ночы муж і жонка не думалі, што для жывёліны такія прагулкі могуць быць небяспечнымі, «таму што і іншых катоў тут пускалі на самавыгул». Цяпер у тым, што здарылася, у першую чаргу вінавацяць сябе.
«Як толькі атрымалі ключы, павесілі на тэрасе кармушку для птушак. У той вечар, каля паўночы, муж выйшаў туды, каб насыпаць птушкам пшана. Мір выскачыў за ім. Звычайна мы не пускалі ката ў вячэрні час на двор, але калі так выйшла, вырашылі, што ўпусцім яго пазней — хай падыхае паветрам. <…> Нядаўна ў нас нарадзілася другое дзіця, самі разумееце, якімі могуць быць бацькі з двума амаль пагодкамі. Леглі спаць і забыліся, што не паклікалі ката дадому і нават не пачулі, калі ўначы за акном ішла бойня».
Ужо раніцой, прагледзеўшы ўсе запісы за мінулую ноч, муж Аліны ўбачыў, як іх Мір доўгі час сядзеў на тэрасе і як да яе некалькі разоў падбягае зграя сабак. Спачатку іх было сем, але бліжэй да паловы пятай засталося чатыры — і менавіта яны напалі на ката.
«Адбылося гэта ў той момант, калі Мір, мабыць, вырашыўшы прагуляцца побач з домам, вяртаўся да тэрасы і праходзіў міма пад'езда, — кажа Аліна і прызнаецца, што так і не адважылася паглядзець гэтыя запісы. — Вокны гасцёўні выходзяць на той бок, што і тэраса. У той момант я збірала ў садок старэйшую дачку, калі мімаходам глянула ў акно. Ішоў снег, на зямлі, на белым фоне, вецер трапаў кавалак рудой шэрсці <…>.
Я зразумела, што там ляжыць наш Мір, выбегла на вуліцу, накрыла яго ручніком і забрала дадому. Мне было не па сабе, я так і не змагла яго агледзець. Толькі запомніла ягоную прокушаную лапку, якая тырчыць з-пад ручніка <…>.
Тое, што здарылася з нашым катом, толькі наша адказнасць. Але гэта яшчэ і штуршок да таго, каб пытанне з бадзяжнымі сабакамі на тэрыторыі комплексу было ўзнята больш глабальна. Бо пакуль усё гэта не здарылася, ніхто не ўяўляў, што па начах тут абсалютна бескантрольна бегае зграя дзікіх сабак».
Пасля інцыдэнту з катом муж Аліны стаў вывучаць дамавы чат і высветліў, што пытанне з бяздомнымі сабакамі ўздымалася яшчэ два гады таму. Хтосьці бачыў іх зграю з боку гольф-клуба побач з КПП, хтосьці прыгадаў гісторыю, калі ў суседніх Калодзішчах сабакі на вачах здзіўленых людзей разарвалі казулю, а адна дзяўчына напісала, што на яе сабаку спрабавалі напасці два бадзяжныя сабакі, але ўсё абышлося.
Як выявілася, ніякіх мер тады зроблена не было. У дамавым чаце пісалі, што ў адлоў не звярталіся праз тое, што «шмат каму было шкада сабак, таму што іх усыпяць».
«Але цяпер ужо стаіць пытанне пра бяспеку людзей. Вось мне, дапусцім, стала некамфортна адвозіць дзіця ў садок, таму што мне страшна і за сябе, і за дзіця. Я заказала ультрагукавыя адпалохвальнікі і балончыкі [газавыя]. Зразумела, што пакуль гэта ўсё шокавая сітуацыя і гэта ўсё потым пройдзе.
Але яшчэ рэч у тым, што тэрыторыя комплексу не абгароджаная, побач лес, плюс на ўсю моц ідзе будоўля, дзе таксама бачылі гэтую зграю. І цяпер праз інцыдэнт з сабакамі шмат хто будзе баяцца выйсці з дзецьмі з дому. Таму мы пакінулі заяўкі на 115.бел, а таксама напісалі забудоўшчыку «А-100 Дэвелапмент» з просьбай падключыцца да вырашэння гэтай сітуацыі».
Што кажа забудоўшчык?
Журналісты звярнуліся ў кампанію «А-100 Дэвелапмент» з просьбай расказаць, ці дапаможа забудоўшчык урэгуляваць сітуацыю ў жылым комплексе, паколькі ўсё яшчэ працягвае асвойваць гэтую тэрыторыю, а таксама ці прадугледжана агароджванне ўжо здадзеных у эксплуатацыю аб'ектаў.
«А-100 Дэвелапмент» і кіраўнічая кампанія «А-100 Камфорт» разумеюць перажыванні жыхароў з нагоды сітуацыі, якая адбылася 16 снежня. У той жа час мы, як забудоўшчык, не можам займацца рэгуляваннем пытання адлову бяздомных сабак ні самастойна, ні з дапамогай прыцягнутых службаў».
Што тычыцца агароджы, то, як запэўнівае забудоўшчык, уведзеная ў эксплуатацыю жылая частка раёна па сваім перыметры «мае агароджы рознага тыпу». У той жа час «Зялёная гавань» «не з'яўляецца цалкам закрытым раёнам», бо ўсё перакрыць немагчыма з-за пад'язных дарог і гольф-поля.
У кампаніі адзначаюць, што на тэрыторыі жылога комплексу некаторыя дваровыя тэрыторыі, а таксама тэрасы маюць агароджы.
«На жаль, інцыдэнт з хатняй жывёлінай адбыўся на адкрытай тэрыторыі. З улікам сітуацыі і таго, што ўзвядзенне новых дамоў жылога комплексу працягваецца, мы ўсім нашым падрадчыкам строга забаранілі падкормліваць бяздомных жывёл на тэрыторыі будоўлі, каб не ствараць прэцэдэнты».
Заапсіхолаг: «Узровень агрэсіі ў зграі можа быць высокім»
У Беларусі адлоў безнаглядных жывёл рэгулюецца пастановай Саўміна №834. У дакуменце гаворыцца, што гэтыя мерапрыемствы кантралююцца мясцовымі органамі ўлады. У выпадку з ЖК «Зялёная гавань» заяўку на адлоў будзе разглядаць Каладзішчанскі сельсавет, а займацца ім непасрэдна — спецыяльная брыгада ГП «Жыллёвік Міншчыны» (у сталіцы выязджае брыгада з «Фаўны горада». — Заўв.).
У пачатку матэрыялу гаварылася, што мясцовыя жыхары яшчэ два гады таму выявілі праблему са зграяй бадзяжных сабак, але на адлоў тады ніхто так і не адважыўся. Магчыма, на карысць сабак спрацаваў гуманізм, а можа, пра іх проста на час забыліся. Але цяпер, пасля начнога інцыдэнту з катом, многія сталі ацэньваць гэтую зграю як патэнцыйную небяспеку для сябе і навакольных.
Наколькі небяспечная для чалавека зграя беспрытульных сабак і як сябе абараніць пры сустрэчы з ёй, Onliner спытаў у заапсіхолага Кацярыны Касцюковай.
«Сабакі з'яўляюцца нашчадкамі ваўкоў, таму ва ўмовах, калі яны жывуць па-за домам, яны інстынктыўна імкнуцца жыць у зграях. Так прасцей здабываць ежу, абараняць тэрыторыю ад чужынцаў, гарантаваць сваю бяспеку падчас адпачынку і сну. Зграя заўсёды кіруецца важаком. І не заўсёды гэта самы буйны сабака. Важак — гэта моцныя нервы, вопыт і характар. Увогуле, амаль усё як у людзей.
Наколькі такая зграя можа быць небяспечнай для чалавека, залежыць ад некалькіх фактараў: якія сабакі знаходзяцца ў зграі, як доўга яна існуе і па якіх прычынах яны туды трапілі. Агрэсія з боку сабак магчымая толькі тады, калі сабакі знаходзяцца ва ўзбуджаным стане і ахоўваюць тэрыторыю, рэсурс або членаў сваёй зграі.
Калі, дапусцім, гэта так званае «сабачае вяселле», то ўзровень ўзбуджэння, а такім чынам, і агрэсіі ў зграі, безумоўна, будзе вельмі высокі. Калі чалавек нейкім чынам зверне на сябе ўвагу гэтых сабак і яны падумаюць, што ён нясе для іх небяспеку, то так, такія сабакі могуць напасці.
Таму найлепшая стратэгія тут — пазбягаць збліжэння са зграяй: перайсці на іншы бок дарогі, зайсці за дом, змяніць кірунак руху.
У звычайнай зграі сабак цікава размеркаваныя ролі: у іх ёсць сігнальшчыкі, загоншчыкі і, натуральна, важак. Менавіта таму не кожны сабака, які аддзяліўся ад зграі і бяжыць, брэша ды палохае, будзе сігналам для нападу зграі. Сігналам будуць толькі паводзіны важака. А важакі, як правіла, дастаткова дасведчаныя, каб не траціць сілы дарэмна».
Небяспечнымі, на думку заапсіхолога, могуць быць паводзіны сабак, якія фарміруюць зграі ў прыватным сектары і вёсках з самавыгульных жывёл.
«Часта такія зграі знаходзяцца каля сваёй тэрыторыі і ахоўваюць яе, таму яны могуць брахаць і імітаваць напад. І калі вы сутыкнуліся з тым, што сабакі самі з'яўляюцца агрэсарамі і ініцыятарамі нападу, трэба рабіць дзеянні, якія знізяць узровень іх узбуджэння. Дарэчы, і самі сабакі так робяць. У іх таксама ёсць «сабачы этыкет», які дазваляе прадэманстраваць сілу і разысціся мірна».
Зрэшты, упэўненая Кацярына Касцюкова, такія сітуацыі не ўзнікалі б, калі б усе ўладальнікі выконвалі правілы ўтрымання сабак.
«Сапраўды дзікія сабакі не жывуць вялікімі зграямі. Іх практычна нельга сустрэць, таму што яны пазбягаюць месцаў, дзе жыве чалавек, і пры сустрэчы з ім заўсёды ўцякаюць. Усе зграі, якія мы можам заўважыць, складаюцца або з самавыгульных сабак, або з тых, ад каго пазбавіліся. А гэта заўсёды адказнасць і віна канкрэтных людзей. Але на жаль, не заўсёды можна вызначыць, якіх менавіта».
Зааабаронца: «Сітуацыя вельмі неадназначная»
Меркаванне заапсіхолога падзяляе і кіраўніца Асацыяцыі зааабарончых арганізацый Аксана Давыдзенка. Вось як яна пракаментавала інцыдэнт:
«Усе, хто адпускае жывёл на самавыгул, павінны разумець, што ў іх можа быць квіток у адзін канец. Па-першае, таму што знаходжанне гадаванца па-за домам пры адсутнасці ўладальніка небяспечнае. Па-другое, таму што ў нас у краіне да гэтага часу прадугледжаны адлоў і ў агляднай будучыні яго наўрад ці адменяць, у тым ліку з-за зграй безнаглядных сабак.
Тут выйшла вельмі слізкая і непрыемная сітуацыя: уладальнікі недагледзелі ката, як калісьці недагледзелі за сваімі жывёламі гаспадары безнаглядных сабак. Каля 70% жывёл, якія трапляюць у адлоў, — гэта былыя хатнія жывёлы або іх дзеці. Вось і атрымліваецца, што самавыгул наткнуўся на самавыгул».
Зоаабаронца мяркуе, што пасля звароту жыхароў комплексу ў адлоў жывёл, хутчэй за ўсё, пазабіваюць, паколькі мінскі пункт часовага ўтрымання жывёл на Гурскага цяпер перапоўнены. У рэгіёнах жа пункты ўтрымання ўвогуле можна пералічыць па пальцах.
«Законам «Аб адказным абыходжанні з жывёламі», які ўступіць у сілу ў студзені, прама прадугледжана, што «рэгуляванне колькасці безнаглядных жывёл ажыццяўляецца шляхам іх адлову з наступнай перадачай у пункты ўтрымання, прытулкі, зааабарончым арганізацыям ці іншым асобам, якія могуць забяспечыць умовы ўтрымання такіх жывёл».
У той жа час зааабаронца звяртае ўвагу на тое, што на практыцы людзі не так ахвотна забіраюць з пунктаў адлову жывёл, як выклікаюць лаўцоў або здаюць у адлоў сваіх гадаванцаў. І калі гаворка ідзе пра дзікага асацыяльнага сабаку, то шанцаў знайсці гаспадара ў яго мала. А сацыялізаваць сабаку са здзічэлай зграі ва ўмовах пункта ўтрымання практычна нерэальна.
Аксана Давыдзенка адзначае, што можна да бясконцасці спрачацца, трэба ці не трэба лавіць дзікіх сабак:
«Некаторыя думаюць, што можна злавіць, стэрылізаваць, вакцынаваць ад шаленства, павесіць на іх біркі — і потым усё будзе добра. Не, не будзе, бо гэта жывёла. І акрамя таго, што сабак многія баяцца, жыццё на вуліцы небяспечнае і для саміх жывёл. Хутчэй гэта нават не жыццё, а выжыванне, на якое адказны ўладальнік наўрад ці вырача свайго гадаванца».
Вёску ў Брагінскім раёне тэрарызаваў воўк
У Мастах другакласнік выратаваў ката з сабакам ад пажару
Мелказёраў расказаў, як аформіў медыцынскую страхоўку для сабакі і чаму гэта выгадна
У Бабруйску мужчына выкінуў з сёмага паверха сабаку, які панюхаў яго
Жанчына хацела забраць сабаку з дарогі і трапіла пад машыну ВІДЭА
Пад Лёзнам сабака алабай напаў на ўласную гаспадыню