Polšča moža zakryć prahramu repatryjacyi departavanych u SSSR, ich naščadkaŭ i siemjaŭ
Havorka idzie pra patencyjnyja 50 tysiač čałaviek z polskimi karaniami (nie ŭklučajučy ich siemji), jakija ciapier žyvuć va ŭschodniaj častcy byłoha SSSR i mohuć pretendavać na aŭtamatyčnaje atrymańnie polskaha hramadzianstva pa fakcie viartańnia na radzimu. U takich ludziej, jak papiaredžvaje ŭrad Polščy, mahčyma, zastaŭsia apošni šaniec na pierajezd.
10.01.2025 / 09:00
Polski pašpart. Fota: Vecteezy
Polšča razhladaje mahčymaść zakryćcia histaryčnaj prahramy repatryjacyi (nie błytać z «kartaj palaka»), jakaja dazvalaje palakam, departavanym z radzimy ŭ časy savieckaj ułady, a taksama ich svajakam i naščadkam razam ź siemjami viarnucca na radzimu i aŭtamatyčna atrymać hramadzianstva bieź nieabchodnaści viedańnia polskaj movy. Prahrama była zapuščana ŭ 2001 hodzie «jak maralny abaviazak pierad tymi, chto paciarpieŭ ad savieckich represij», ale siońnia ŭłady ŭsio bolš schilajucca da mierkavańnia, što prahrama ŭžo vykanała svaju misiju i ciapier niasie pahrozu, paviedamlaje vydańnie The Financial Times.
Namieśnik ministra mihracyi Polščy Maciej Duščyk adznačyŭ, što asnoŭnaja pryčyna mahčymaha zakryćcia prahramy — ryzyki dla nacyjanalnaj biaśpieki krainy.
«My pavinny paźbiehnuć situacyi, kali hramadzianin Rasii z polskaj babulaj moža akazacca tajemnym supracoŭnikam ci infarmataram rasijskich śpiecsłužbaŭ», — zajaviŭ Duščyk, padkreśliŭšy, što nieabchodna ŭpeŭnicca ŭ ščyraści i biaśpiecy namieraŭ kožnaha zajaŭnika.
Duščyk taksama dadaŭ, što mnohija ludzi, jakija niadaŭna źviarnulisia pa repatryjacyju, nie havorać pa-polsku i naradzilisia praz doŭhi čas paśla taho, jak ich prodki byli departavanyja.
«Kali heta čaćviortaje pakaleńnie, to suviazi z Polščaj nie takija mocnyja, jak ź pieršym pakaleńniem. Zakryćcio prahramy repatryjacyi, adnak, moža spravakavać apošni napłyŭ zajaŭnikaŭ, i dapamoža nam atrymać dakładnuju karcinu nakont kolkaści tych, chto sapraŭdy zacikaŭleny ŭ viartańni», — adznačyŭ namieśnik ministra mihracyi Polščy.
Zhodna z zakonam ab repatryjacyi, pryniatym polskim parłamientam, prava na viartańnie jość tolki ŭ tych asobaŭ, jakija mohuć pradjavić luby aficyjny dakumient, vydadzieny orhanami ŭłady Polskaj Respubliki (1918-1939), PNR abo inšych krain SSSR, u jakich prama paznačana polskaja nacyjanalnaść chacia b adnaho z baćkoŭ, babuli ci dziaduli, ci jak minimum dvaich pradziedaŭ-prababul zajaŭnika.
Jak adznačaje The Financial Times, z 2020 hoda naziraŭsia ŭsplosk kolkaści zajavaŭ na repatryjacyju — 17 tysiač čałaviek źviarnulisia pa prahramu, a 7500 zajaŭ usio jašče čakajuć razhladu. Pry hetym, pavodle acenak polskich uładaŭ, isnuje dadatkova kala 50 tysiač čałaviek, jakija adpaviadajuć umovam prahramy i ŭsio jašče majuć prava padać zajavu ab repatryjacyi. Try čverci ź ich žyvuć u Kazachstanie, a astatnija pieravažna ŭ Rasii.
Čamu tolki tam? Tłumačycca heta tym, što zhodna z umovami prahramy, na momant ustupleńnia ŭ moc zakona ab repatryjacyi ŭ Polščy (1 studzienia 2001 hoda) zajaŭniki pavinny byli pastajanna pražyvać na terytoryi Armienii, Azierbajdžana, Hruzii, Kazachstana, Kirhizii, Tadžykistana, Turkmienistana, Uźbiekistana ci azijackaj častki Rasii.
Biełarusi i Ukrainy ŭ śpisie krain dla repatryjacyi ŭ Polšču niama, bo asnoŭnyja płyni departacyi palakaŭ u časy SSSR prychodzilisia na Daloki Uschod, Kaŭkaz i Siaredniuju Aziju.
MZS Polščy źbirajecca ŭzmacnić praviły vydačy viz
Polšča praciahnuła dla biełarusaŭ atrymańnie prajaznoha dakumienta pa sproščanaj schiemie
U Rasii raskazali pra pahłynańnie Biełarusi jak «elemient paślavajennaj realnaści»