«Viarnusia, kali režym zžare siabie». Hetyja biełaruskija spartoŭcy źjechali z krainy
9 lutaha stała viadoma, što słavuty biełaruski łyžnik Siarhiej Dalidovič razam z dačkoj vyjechaŭ za miažu. Dalidovič — udzielnik siami alimpijadaŭ, padpisant adkrytaha lista spartoŭcaŭ za sumlennyja vybary. Jaho dačku Darju, taksama łyžnicu, razam z kalehaj Śviatłanaj Andryjuk čynoŭniki adchilili ad mižnarodnych spabornictvaŭ — ich siemji ličać, što za palityku.
Sabrali źviestki pra inšych spartoŭcaŭ, što byli vymušanyja pakinuć Radzimu praz palityčny pieraśled. Usie imiony pieraličyć ciažka, tamu ŭzhadajem samyja viadomyja.
Alena Leŭčanka
Leŭčanka — adna z najlepšych baskietbalistak u biełaruskaj historyi, uładalnica bronzy čempijanatu Jeŭropy, finalistka žanočaj lihi NBA, udzielnica dźviuch Alimpijadaŭ. Jak i inšyja spartoŭcy z našaj vybarki, jana padpisvała list za sumlennyja vybary i ŭdzielničała ŭ akcyjach pratestu.
Jakraz za adnu ź ich Alena atrymała 15 sutak aryštu, jakija praviała na Akreścina. Tam jana spała biez paścieli i matracaŭ, dva tydni źniavolenyja nie naviedvali duš i nie mieli pracujučaha źlivu ŭ tualecie, ich nie vyvodzili na prahułki.
Paśla vychadu na volu baskietbalistka źjechała ŭ Hrecyju — jak paviedamlałasia, na płanavaje lačeńnie i reabilitacyju. U pačatku 2021 hoda Leŭčanka pačała hrać u składzie hrečaskaha kłuba «Panacinaikas», ź jakim paśpieła vyjhrać u mai nacyjanalny čempijanat. Pra viartańnie na Radzimu jana publična nie vykazvajecca.
Alaksandra Hierasimienia
Paśla prezidenckich vybaraŭ Alaksandra Hierasimienia, srebranaja miedalistka Alimpijady-2012 i bronzavaja pryziorka Hulniaŭ-2016, nie zdoleła maŭčać.
Jana padtrymlivała mirnyja pratesty i sama vychodziła na vulicy. Hierasimienia razam z kalehami stajała la vytokaŭ adkrytaha lista spartoŭcaŭ za sumlennyja vybary, vyzvaleńnie palitviaźniaŭ i spynieńnie hvałtu. Jaje podpis pad hetym listom taksama jość.
Paźniej byłaja płyŭčycha ŭznačaliła Biełaruski fond spartovaj salidarnaści (BFSS), što dapamahaje represavanym spartoŭcam i raspaŭsiudžvaje infarmacyju pra pieraśled, pad jaki jany traplajuć. Kamanda Fondu pracuje z-za miažy, a sama Hierasimienia ciapier žyvie ŭ Vilni.
U krasaviku 2021 hoda biełaruski Śledčy kamitet abviaściŭ Alaksandru i vykanaŭčaha dyrektara BFSS Alaksandra Apiejkina ŭ vyšuk. Na Hierasimieniu i Apiejkina zaviali kryminalnuju spravu pa častcy 3 art. 361 KK RB («Zakliki da ździajśnieńnia inšych dziejańniaŭ, nakiravanych na pryčynieńnie škody nacyjanalnaj biaśpiecy Biełarusi»). Miera pakarańnia pa artykule składaje ad 2 da 5 hadoŭ pazbaŭleńnia voli.
Vital Hurkoŭ
Šmatrazovy čempijon śvietu ŭ tajskim boksie, Hurkoŭ nikoli nie chavaŭ svajoj hramadzianskaj pazicyi. Spartoviec ščyra vykazvaŭsia na vostryja temy, vynosiŭ BČB-ściah u rynh i vystupaŭ u składzie hurtu Siarhieja Michałka BRUTTO.
Za niekalki dzion da prezidenckich vybaraŭ 2020 hoda Hurkoŭ pajechaŭ va Ukrainu. Heta była zapłanavanaja pajezdka z pracoŭnymi metami, ale ž bajcu dali zrazumieć, što na Radzimu viartacca jamu nie varta. U dadatak, napiaredadni vybaraŭ Hurkoŭ bačyŭ, što za im sočać siłaviki.
Paśla vybaraŭ-2020 i hvałtu z boku siłavikoŭ tajbaksior padpisaŭ list spartoŭcaŭ za sumlennyja vybary. Ciapier jon žyvie ŭ Kijevie i zajaŭlaje, što «nie płanuje viartacca ŭ Minsk, navat kali ŭ krainie źmienicca ŭłada».
Va Ukrainie Hurkoŭ praciahvaje pracavać z BRUTTO, a taksama zajmajecca trenierstvam. Praz hod pracy jon trapiŭ u zbornuju Ukrainy (jak trenier), ź jakoj pajechaŭ na čempijanat śvietu pa tajskim boksie. Adtul padapiečnaja Hurkova Maryja Bierko pryviezła bronzu.
Vital praciahvaje hučna vykazvacca ŭ miedyja nakont situacyi ŭ Biełarusi. «Budzie prykra, što ja biełarus» — tak spartoviec adkazaŭ na pytańnie pra toje, što jon budzie adčuvać, kali ź biełaruskaha boku pačniecca ahresija ŭ bok Ukrainy.
Kryścina Cimanoŭskaja
Historyja, što prahrymieła na ŭvieś śviet. Spryntarka Kryścina Cimanoŭskaja nie naviedvała akcyj pratestu, nie padpisvała lista za sumlennyja vybary i ŭstrymoŭvałasia vykazvacca pra palityku.
Letam 2021 hoda spartoŭka pryjechała ŭ Tokia ŭ składzie biełaruskaj alimpijskaj zbornaj. Praz adchileńnie inšych ajčynnych lehkaatletak ad spabornictvaŭ Cimanoŭskaj prapanavali ŭdzielničać u estafiecie na nietypovuju dla jaje dystancyju. Kryścina raskrytykavała hetaje rašeńnie ŭ sacsietkach, paśla čaho jaje sprabavali hvałtoŭna vyvieźci z Alimpijady ŭ Biełaruś.
Niekalki jeŭrapiejskich dziaržaŭ prapanavali Kryścinie dapamohu. Spartsmienka abrała Polšču, dzie i atrymała palityčny prytułak. Tam Cimanoŭskaja trenirujecca z spartovaj kamandaj kancerna Orlen.
Jak śviedčyć spryntarka, praz baćkoŭ joj prapanoŭvali viarnucca na Radzimu i abiacali, što nijakich represij za historyju z Tokia nie budzie. Ale Kryścina nie vieryć biełaruskim uładam i sprabuje naładzić žyćcio ŭ novaj krainie.
Andrej Kraŭčanka i Jania Maksimava
Lehkaatlety Andrej Kraŭčanka i Jania Maksimava źjechali z krainy ŭ lipieni 2021 hoda. Tłumačyli heta tym, što, jak adčuvali spartsmieny, zastavacca na Radzimie im niebiaśpiečna.
Za čas sa žniŭnia 2020 hoda i da adjezdu Kraŭčanka i Maksimava nieadnarazova prajaŭlali svaju hramadzianskuju pazicyju. Jany padpisali list za sumlennyja vybary, vykazvalisia ŭ miedyja i sacsietkach i naviedvali mirnyja pratesty (za ŭdzieł u adnym ź ich Kraŭčanka pravioŭ 10 sutak za kratami). Kraŭčanka navat zładziŭ (u chatnich umovach) 10-dzionnuju haładoŭku ŭ znak salidarnaści z palitviaźniami.
Ciapier lehkaatlety žyvuć u Hiermanii. Jany viarnulisia da sportu — Maksimava trenirujecca i rychtujecca da Alimpijady-2024, Kraŭčanka ž padtrymlivaje formu ŭ spartovym kłubie i zajmajecca padrychtoŭkaj maładych fiechtavalščykaŭ. Siamja atrymała ŭ Hiermanii palityčny prytułak.
Kaciaryna Snycina
Jašče adna zornaja baskietbalistka, jakoj zabaronieny šlach dachaty. U žniŭni 2020-ha, jašče da prezidenckich vybaraŭ, Kaciaryna Snycina źjechała pracavać pa kantrakcie ŭ Turcyju ŭ kłub «Nesibe Ajdyn».
Eks-kapitan nacyjanalnaj zbornaj, udzielnica dźviuch Alimpijad i bronzavaja pryziorka čempijanatu Jeŭropy-2007, Snycina aktyŭna padtrymlivała pratesty. Praz heta, jak jana ličyć, viartacca joj na Radzimu niebiaśpiečna.
Kaciaryna dahetul hulaje ŭ «Nesibe Ajdyn», kłubie, ź jakim u minułym siezonie jana dajšła da paŭfinału čempijanatu Turcyi. A taksama zajmajecca biznes-prajektam — anłajn-kramaj adzieńnia TRSK, jak jany sami sabie nazyvajuć, «adzieńnie ź biełaruskim nastrojem». Pieršaja kalekcyja prajekta pryśviečana rełakacyi.
Siamion Bukin
Bukin — eks-člen nacyjanalnaj zbornaj pa spartovaj himnastycy, artyst «Cyrka dziu Salej». Chłopiec naviedvaŭ pratesty, i na adnym z maršaŭ byŭ zatrymany. Pa artykule 23.34 Atrymaŭ 15 sutak aryštu. Padčas zatrymańnia Bukina źbili i ablili piakučaj vadkaściu, u turmie niekalki dzion nie karmili.
Chutka paśla vyzvaleńnia himnast atrymaŭ «sihnał», što im cikaviacca siłaviki i sprava moža skončycca novym aryštam. Bukin paličyŭ za lepšaje dla siabie źjechać z krainy. Spačatku apynuŭsia ŭ Polščy, a paźniej pierajechaŭ u Šviecyju, dzie pracavaŭ u kłubie himnastyki. Ciapier rychtujecca da novaha turne ź dziu Salejem.
Padčas žyćcia ŭ Šviecyi Bukin udzielničaŭ u płatformie «Schod» (stvoranaj jak alternatyva UNS), mierapryjemstvach Fondu spartovaj salidarnaści i akcyjach biełaruskaj dyjaspary, nakiravanych na padtrymku Biełarusi, raskazvaŭ pra Radzimu ŭ miedyja (u tym liku ŭ šviedskich). Na biełaruski adras Bukina tym časam prychodzili pozvy ŭ prakuraturu.
Ci hatovy spartoviec viarnucca na Radzimu? Tolki pry źmienie režymu i ŭ vypadku, kali novaja ŭłada budzie sapraŭdy biełaruskaj.
Kanstancin Jakaŭleŭ
Były hałoŭny trenier handbolnaha kłuba «Viciaź» Jakaŭleŭ paciarpieŭ za svaju pazicyju jašče ŭ pieršyja miesiacy paśla vybaraŭ. Jaho kłub źniali z čempijanatu Biełarusi za toje, što kamanda vykazała salidarnaść z zatrymanaj Alenaj Leŭčanka.
Jakaŭleŭ i sam aktyŭna ŭdzielničaŭ u pratestach, padpisaŭ list spartoŭcaŭ za sumlennyja vybary. Letam 2021 hoda za anons adkrytaj treniroŭki ŭ Novaj Baravoj Kanstancin trapiŭ za kraty pa artykule 24.23 (były 23.34).
Praź miesiac paśla vyzvaleńnia, 1 žniŭnia 2021-ha, Jakaŭleŭ źjechaŭ va Ukrainu. Siarod pryčyn pierajezdu nazyvaje pahrozy kryminałki i abiacaje viarnucca — tady, kali «režym zžare siabie sam».
Kamientary