Alaksandr Apiejkin: Prynižeńnie biełarusaŭ va Ukrainie za pašpart — nie tolki niespraviadlivaje, ale i hłyboka nieracyjanalnaje
Vykanaŭčy dyrektar Biełaruskaha fondu spartyŭnaj salidarnaści Alaksandr Apiejkin napisaŭ u Fejsbuku vialiki tekst, z nahody čarhovych viestak pra toje, ź jakimi štučna stvoranymi prablemami i śviadomymi prynižeńniami na ŭkrainska-polskaj miažy tolki za svoj pašpart sutykajucca biełarusy, jakija dapamahajuć ukraincam u hety ciažki čas. Na jaho dumku, takoje staŭleńnie z boku ŭkrainskich uładaŭ — nie tolki niespraviadlivaje, ale i hłyboka nieracyjanalnaje, streł u nahu samim sabie.
Ja nie chacieŭ by davać niejkija emacyjnyja acenki prykładam cisku na biełarusaŭ va Ukrainie. Zaŭsiody možna zapluščyć vočy na toje, što heta niespraviadliva, bo idzie vajna, a na vajnie ŭvohule šmat čaho niespraviadlivaha.
Ale ž heta jašče i hłyboka nieracyjanalna, i pra heta ŭžo nielha maŭčać.
Niespraviadliva, bo naŭmysna albo pa niaviedańni nie nazyvajucca pryčynna-vynikovyja suviazi.
Ulublonaja teza ŭkrainskaha palitykuma — «ź Biełarusi na našy harady laciać rakiety». Ale ž heta nie pryčyna, heta — vynik. Vynik taho, što ŭ 2020-21 hodzie ŭsie našy susiedzi vyrašyli niedalnabačna zhulać u svaje «hieapalityčnyja i nacyjanalnyja intaresy».
Biełarusy ŭžo bačyli ŭsie hetyja zvanki Makrona i Mierkiel, zaciahvańnie rašeńniaŭ pa sankcyjach, niežadańnie «razzłavać Pucina», vyhadny handal z dyktaturaj na našaj kryvi.
Biełarusy imknulisia stvaryć novuju demakratyčnuju prastoru ŭ rehijonie, jakaja była b bufieram biaśpieki dla krain ES i Ukrainy. Pakul niedzie budavalisia schiemy pa abychodzie sankcyj, praz turmy i katavańni prachodzili dziasiatki tysiač biełarusaŭ. Sotni tysiač vymušanyja byli źjechać (pa apošnich źviestkach, za dva hady vydadziena bolš za 650 tysiač šenhienskich viz, heta biez uliku Hruzii, Turcyi, Ukrainy, Izraila, Uźbiekistana i Kyrhyzstana).
Usio biełaruskaje śviadomaje hramadstva papiaredžvała i Zachad, i Ukrainu pra budučyja nastupstvy takoj palityki.
Stanoŭčaje handlovaje salda Biełarusi z Ukrainaj za 2021 hod skłała amal 3,5 młrd dołaraŭ. 3,5 miljarda, vydatkavanych ukrainskimi vybarščykami na ŭmacavańnie karnickaha aparatu Łukašenki, poŭnaj začystki hramadzianskaj supolnaści, finansavańnie prapahandy (u tym liku antyŭkrainskaj), padtrymku siłavikoŭ, hatovych vykanać luby zahad. Što hetaha nie razumieła ŭkrainskaje kiraŭnictva, ja sumniavajusia. Čamu tady nie spynili złačynny handal?
A siońnia sakratar RNBA Alaksiej Daniłaŭ zajaŭlaje, što «biełarusy nam zdradzili». Pa słovach spadara Daniłava, byccam by biełaruski ministr abarony i staršynia pamiežnaha kamiteta 22 lutaha ŭ telefonnych razmovach klalisia, što nijakaha napadu ź Biełarusi nie budzie.
Darujcie, šanoŭny spadar Daniłaŭ, pry ŭsioj pavazie, ale z kim vy damaŭlalisia? Hetyja ludzi zdradzili svajmu narodu, svajoj kanstytucyi, svajoj prysiazie. Heta biełarusy nižejšaha hatunku, biez sumleńnia i honaru, nu i biez anijakaha lehitymnaha prava pradstaŭlać Biełaruś.
Lubyja harantyi, abiacańni, abaviazki ad imia biełaruskaj dziaržavy i biełaruskaha naroda moža davać tolki nacyjanalny demakratyčna abrany ŭrad Biełarusi! Vam zdradzili hramadzianie Chrenin, Łapo i Łukašenka, a nie biełarusy.
Sprava ŭ tym, što kali hulaješ u Realpolitik, treba być aściarožnym, bo možna patrapić na machlaroŭ, jakija vydajuć siabie za prezidentaŭ i ministraŭ ź lipavaj daviedkaj pra 80% padtrymki, a potym źnikajuć i nie zdymajuć telefony.
Nieracyjanalna, bo Ukraina maje voraha ŭ vyhladzie nielehitymnaha biełaruskaha dziaržaŭnaha aparata, ale maje sajuźnika ŭ vyhladzie biełaruskaha hramadstva.
Pa roznych apytańniach adnaznačna suprać vajny va Ukrainie vystupaje 70% biełarusaŭ unutry krainy i 90% u dyjaspary. Amal usie maje siabry i znajomyja ŭ dyjaspary niešta robiać dla Ukrainy: vałanciorać, danaciać, jeduć dobraachvotnikami, miedykami, ładziać zbory i akcyi padtrymki. Biełaruskaja ajciška danacić miljony dołaraŭ i krypty va Ukrainu.
Biełarusy jeduć addavać žyćcio ŭ vajnie suprać Rasii. U padtrymku Ukrainy siońnia pracujuć dziasiatki biełaruskich arhanizacyj i fondaŭ, miedyja i inicyjatyŭ. Treba zrazumieć, što heta nie prosta zvyčajnyja dobrazyčliŭcy, jakija vyharajuć praz 2-3 miescy. Heta prafiesijnyja hramadskija instytuty z čałaviečym i finansavym resursam, supracoŭnikami i vałanciorami, jakija ŭ stanie vieści baraćbu hadami.
Heta vielizarny resurs, i hublać taki resurs padčas vielmi ciažkaj vajny — heta złačynstva.
Padtrymka hramadstva jeŭrapiejskich krain važnaja, ale narody krain ES, ZŠA i Brytanii ŭsio ž taki žyvuć svajoj unutranaj palitykaj i svaimi prablemami. Ukrainskaje pytańnie ŭžo vyklikaje peŭnuju stomu.
Biełarusy ž u bolšaści ŭsprymajuć vajnu va Ukrainie jak praciah svajoj baraćby za svabodu i niezaležnaść sa žniŭnia 2020 hoda, jany nie adroźnivajuć biadu ŭkraincaŭ ad svajoj, bo viedajuć pryčynna-vynikovyja suviazi, pra jakija ja pisaŭ na pačatku.
Tamu padtrymka biełarusaŭ, chutčej za usio, budzie vielmi doŭhaterminovaj i nie budzie kanjunkturnaj. Dla biełarusaŭ pieramoha Ukrainy ŭ vajnie — heta jašče i vialikaja nadzieja.
Palityčnyja elity va Ukrainie i na Zachadzie, narešcie, pavinny zrazumieć, što biez demakratyčnaj Biełarusi anijakaj «zony ahulnaj biaśpieki» u rehijonie pabudavać budzie niemahčyma. Pastajannaja vajennaja pahroza Kijevu z poŭnačy, Varšavie i Vilni z uschodu — heta ryzyki dla ŭsich inviestaraŭ, adsutnaść adekvatnaha tannaha tranzitu, handlu, pierasoŭvańnia ludziej.
Vyzvalać Biełaruś nam pryjdziecca ŭsim razam, inšaha šlachu tut nie budzie, bo dabrabyt i biaśpieka Ukrainy niepasredna ŭzajemaźviazanyja z dabrabytam i biaśpiekaj Biełarusi.
I nie raju sprabavać damaŭlacca z Łukašenkam siońnia, bo zaŭtra vy atrymajecie jašče bolšuju prablemu, čym 24 lutaha.
Pryciskańnie biełarusaŭ va Ukrainie — heta streł sabie ŭ nahu. Na miažy pa siem hadzin «šmanajuć» zusim nie tych biełarusaŭ. Siońnia va Ukrainu jedzie najlepšy biełaruski čałaviečy resurs: vałanciory, dobraachvotniki, hramadskija dziejačy, pradprymalniki, žurnalisty, tyja, chto dušoj spačuvaje i achviaruje saboj dla pieramohi.
Darečy, śpis biełarusaŭ-łukašystaŭ, saŭdzielnikaŭ represij, da jakich sapraŭdy było patrebna svoječasova ŭžyć sankcyi, my nakiravali ŭ RNBA jašče na pačatku 2021 hoda. Ale tam adkazali, što «niama padstaŭ». Nu, ok. Pasprabujem dasłać jašče raz.
Kamientary