Krapiva, miedunica, makryca dy inšaje pustazielle, jakoje ŭzbahacić vaš stoł
Hetyja traŭki padtrymajuć naš imunitet i buduć krynicaj vitaminaŭ. Pajedziecie za horad na vychadnyja — zaadno naźbirajcie trochi zielaniny.
Zvyčajna hetyja raśliny biaźlitasna vypołvajuć, vykošvajuć, truciać hierbicydami, ale jany vyrastajuć znoŭ i znoŭ. Pry hetym šmatlikija ź ich — jadomyja i mohuć zabiaśpiečyć arhanizm čałavieka vitaminami, asabliva ŭviesnu, kali kulturnyja raśliny jašče nie pačali raści.
Praviły zboru dzikarosłych raślin dla sałataŭ
Pry zbory dzikarosłych raślin treba prytrymlivacca niekatorych praviłaŭ.
Uvodzić u racyjon ich treba pastupova. Kali vy nikoli ni jeli pustaziella, to vaš arhanizm možna jaho napačatku nie ŭspryniać narmalna. Pačynać lepš z dabaŭleńnia niekalkich liścikaŭ pustaziella ŭ talerku z sałatam. Heta nie asabliva źmienić smak, ale strava nabudzie novaje adcieńnie.
Dzikarosłyja raśliny treba źbirać u ekałahična čystych miescach. Nie źbirajcie travaŭ kala daroh, pramysłovych pradpryjemstvaŭ, kala pasadak, jakija apracoŭvalisia chimikatami, kala zvałak. Sabranyja raśliny treba ŭvažliva pierabrać i dobra pramyć.
Kali raśliny źbirajecie dla sałataŭ, to lepš za ŭsio ich spažyć u toj ža dzień. Zachoŭvajuć ich nie bolš za dva dni.
Jak dzikarosłyja raśliny dadajuć u sałaty
Samy prosty sposab užyvańnia dzikarosłych raślin — dadavać ich u sałaty pa anałohii z kropam ci piatruškaj. Heta nijak nie adabjecca na smakavych jakaściach sałatu, ale dadaść nieabchodnych vitaminaŭ i zrobić racyjon bolš raznastajnym.
U pieršyja stravy pustazielle dadajuć za 5—10 chvilin da kanca varki, spačatku ŭ nievialikaj kolkaści, jak prypravu.
Pustazielle padydzie dla zialonych kaktejlaŭ i smuzi, jakija ciapier nabyli vialikuju papularnaść i zamianiajuć tradycyjnuju ježu, aśviažajuć, dapamahajuć skinuć vahu i adnavić siły. Ź liściem dzikich raślin źmiešvajuć ahurki, banany, jabłyki, praroščanaje nasieńnie i arechi.
Dziesiać vidaŭ pustaziella dla vašaha stała
Strełki
Strełki (rus. — pastušja sumka). Hetaja raślina raście paŭsiul. Mała chto viedaje, što jana vielmi bahataja na vitaminy, arhaničnyja kisłoty, mikra— i makraelemienty. Jana ŭtrymlivaje ščaŭjevuju, jabłyčnuju, vinnuju kisłoty, vitaminy K i V, dubilnyja rečyvy. Raślina sakavitaja, na smak saładkavataja. U sałatach vykarystoŭvajuć sukviećci i płady. Z maładoha liścia hatujuć barščy, supy, sałaty, načynki dla pirahoŭ. Nasieńnie vykarystoŭvajuć u jakaści śpiecyi.
Miedunica
Hetaja raślina bahataja na vitamin S, žaleza, marhaniec, karacin. Miedunicu možna vykarystoŭvać jak asnoŭnuju zielaninu pry pryhatavańni sałataŭ. Jaje taksama dadajuć u faršy, supy, jaječniu, rahu i stravy z krup. Źbirajuć miedunicu, pakul jaje sukviećci nie ahrubieli. Pry zbory zryvajuć vierchaviny raśliny.
Makryca
Raślina zastajecca jadomaj da svajho ćvicieńnia. Jana bahataja na vitaminy S, Je, kalij. Jaje taksama možna ŭžyvać jak špinat. Dla hetaha jaje trochi advarvajuć i dadajuć alej. Smak śviežaj makrycy dastatkova niejtralny, tamu, kali jaje dadać u sałat ci sup, to nichto nie zrazumieje, što jana tam prysutničaje. Makryca palapšaje dziejnaść sardečna-sasudzistaj i centralnaj niervovaj sistemy, karysnaja pry straŭnikava-kišačnych zachvorvańniach.
Konskaje ščaŭje
U liści raśliny prysutničaje askarbinavaja kisłata. Pa svaim chimičnym składzie raślina blizkaja da revieniu. U ježu iduć jak listy, tak i ściobły. Liście vykarystoŭvajuć dla pryhatavańnia sałataŭ, supoŭ, načynki dla pirahoŭ. Jaho možna dadavać u smuzi.
Konskaje ščaŭje vielmi smačnaje ŭ sałacie z ahurkami ci pamidorami!
Dobrymi kampanientami dla jaho buduć radyska, małady časnok i zialonaja cybula. U ježu vykarystoŭvajuć tolki maładyja, maleńkija liściki. Na smak jany nie takija kisłyja, jak liście zvyčajnaha ščaŭja.
Dźmuchaviec
Jaho liście ŭtrymlivaje vitaminy A, S, V, Je, K, bieta— i alfakaracin, mikra— i makraelemienty. Raślina maje antyparazitarnyja ŭłaścivaści.
Liście lepš za ŭsio źbirać rańniaj viasnoj, kali jano amal nie maje horkaha prysmaku.
A z kvietak dźmuchaŭca varać vareńnie.
Sušanaje kareńnie raśliny vykarystoŭvajecca jak zamieńnik kavy.
Pierad užyvańniem liście dźmuchaŭca na niekalki hadzin zamočvajuć u vadzie, kab syšła harkata.
Lebiada
U hady niščymnicy našy prodki viasnoj nikoli nie minali lebiady.
Lebiada maje pryjemny smak i vielmi karysnaja. Jana amal na tracinu składajecca z prateinu i pa svaich pažyŭnych jakaściach moža spaborničać z hrybami i špinatam.
Liście lebiady tušać, dadajuć u posnyja stravy, supy. A vysušanym i zmołatym — u chleb.
Lebiadu sušać, solać, marynujuć, hatujuć piure, sałaty. Jaje možna advaryć i zapravić masłam ci majanezam. Samy prosty sałat — jajka ci bulba, lebiada i majanez ci alej.
Pierad tym jak jeści ŭ sałacie, lebiadu ašparvajuć kipniem ci apuskajuć u var na imhnieńnie.
Kaniušyna
Raślina maje dastatkova śpiecyfičny smak, da jakoha treba pryzvyčaicca, ale jana bahataja na białok, fosfar i kalcyj.
Śviežaje liście maładych raślin dadajuć u sałaty z harodniny, supy, a taksama harniry da miasa i morapraduktaŭ, smuzi i zialonyja kaktejli.
Vysušanaje i zdrobnienaje liście vykarystoŭvajuć pry pryhatavańni sousaŭ, syroŭ, muki.
Ličycca, što kaniušyna dapamahaje adnavić siły pry vialikich fizičnych nahruzkach.
Krapiva
Chiba što najbolš viadomaja strava z krapivy — sup.
Sabranaja ŭ mai raślina — samaja kaštoŭnaja. U joj u dziesiać razoŭ bolej žaleza i miedzi, čym u kapuście.
Krapiva ŭtrymlivaje ŭ dva razy bolej vitaminu S, čym parečka, i ŭ čatyry razy bolej, čym limon.
Pa ŭtrymańni karacinu jana pieraŭzychodzić morkvu, a vitaminu K — špinat.
Raślina bahataja na białok, arhaničnyja kisłoty, dubilnyja rečyvy, efirnyja alei, cukar.
Z dapamohaj krapivy možna adnavić utrymańnie kalcyju ŭ arhaniźmie. Źbirajuć vierchaviny raśliny.
Pierad tym jak jeści, krapivu ašparvajuć kipniem ci apuskajuć u var na imhnieńnie.
U sušanym vyhladzie krapivu dadajuć u vypiečku, sałaty, i inšyja stravy. Joju možna pasypać advarnuju bulbu.
Z krapivoj aściarožnym treba być tym, u kaho prablemy z trombami, bo hetaja raślina nakoplivaje vitamin K, jaki zahuščaje kroŭ.
Markoŭnik cmianalisty
Heta pachučaja trava ź miakkim smakam i tonkim vodaram anisu.
Raślina bahataja na marhaniec, kalcyj i kalij. Jana zjaŭlajecca krynicaj žaleza i cynku, što moža spryjać praduchileńniu aniemii.
Markoŭnik vykarystoŭvajuć u śviežym vyhladzie ŭ jakaści prypravy dla sousaŭ, supoŭ, syroj harodniny, amletaŭ, miasa na hryli. Raślina dobra pasuje dla sałataŭ. U varanyja stravy treba dadavać u samy apošni momant, u kancy varki. Markoŭnik vykarystoŭvajecca ŭ francuzskaj i italjanskaj kuchni.
Tryputnik
Hetaja raślina, jak krapiva, konskaje ščaŭje i lebiada, daŭno ŭžyvajecca ŭ ježu. Jaje taksama treba źbirać tolki kali liście maładoje. Tryputnik dadajuć u chleb, vypiečku, zialonyja kaktejli. Maładoje liście dobra spałučajecca sa ščaŭjem, asabliva ŭ supach z maładoj zielaniny. Tryputnik možna dadavać u amlety ci hatavać z cybulaj i bulbaj. Karysnym budzie i nasieńnie tryputniku. Jano dapamahaje ačyścić kišečnik.
Spadziavajemsia, našy parady dapamohuć vam zrabić viesnavoje mieniu bolš raznastajnym i karysnym.
Čytajcie jašče:
Vučonyja dakazali, što raśliny ŭmiejuć razmaŭlać
Čaramša — skarbnica vitaminaŭ. Voś što ź jaje možna hatavać i jak vyroščvać
Čufa: hety ziemlany arech vydatna raście ŭ biełaruskich umovach. Pasadzicie, i vam spadabajecca
Vučyłasia na nastaŭnicu biełaruskaj movy, stroiła pałkoŭnikaŭ. Šeść faktaŭ pra Volhu Čamadanavu, jakaja idzie na vybary19
Kamientary