«Vyłazka na terytoryju Biełarusi nam pakul nie patrebna». Kamandziry pałka Kalinoŭskaha adpravilisia ŭ tur pa haradach Jeŭropy
U niadzielu pačałosia turne kiraŭnictva pałka imia Kastusia Kalinoŭskaha pa haradach ES. Pieršaje mierapryjemstva adbyłosia ŭ Varšavie. Žurnalist «Lusterka» naviedaŭ sustreču z kamandziram padraździaleńnia Dzianisam Kitom Procharavym i jahonym namieśnikam Vadzimam Kabančukom i daviedaŭsia, navošta kalinoŭcy vypravilisia ŭ hetuju pajezdku.
Sustreča z kamandziram pałka Kalinoŭskaha Dzianisam Kitom Procharavym i jaho namieśnikam Vadzimam Kabančukom prachodziła ŭ adnym z samych prestyžnych rajonaŭ Varšavy — Saskaj Kempie. Tut ź vieraśnia 2020 hoda ŭ madernisckim asabniaku 1930 hoda pabudovy mieścicca «Biełaruski dom» — adna z arhanizacyj biełarusaŭ Polščy.
La bramki haściej sustrakajuć dva mocnyja maładyja čałavieki ŭ bałakłavach. Jany vietliva vitajucca i zaprašajuć prajści na terytoryju. Paradny ŭvachod zakryty. Ludziej na mierapryjemstva pravodziać praz zadnija dźviery. Čamu — niezrazumieła.
U faje «Biełaruskaha doma» ŭ čarzie na druhi pavierch davoli šmatludna. Usich naviednikaŭ prosiać zdać na časovaje zachoŭvańnie telefony — videa– i fotazdymka na sustrečy zabaronienyja. Chtości spračajecca, ale addaje devajsy, chtości adrazu zhadžajecca.
Za 10 chvilin da pačatku sustrečy ŭ zale praktyčna niama svabodnych miescaŭ. U pieršym šerahu na hanarovym miescy siadzić adzin z najstarejšych biełaruskich palitykaŭ Zianon Paźniak u supravadžeńni Paŭła Usava, svajho paplečnika pa arhanizacyi «Volnaja Biełaruś».
Na hadzińniku — piać chvilin da pačatku. Miescaŭ u zale ŭžo niama, a ludzi ŭsio iduć i iduć. Kamu pašancavała — uładkoŭvajecca na padakońniku. Inšyja toŭpiacca la ŭvachodu. Arhanizatary prosiać parter pierasunuć kresły na paŭtara mietra napierad, kab tyja, chto čakaje na leśvicy, zmahli chacia b zajści ŭ zału.
U nievialikaje pamiaškańnie nabiłasia bolš za 120 čałaviek. Siarod ich pradstaŭniki roznych uzrostaŭ, prafiesij i pohladaŭ — minijaciurny zrez biełaruskaha hramadstva ŭ vyhnańni.
— Prašu ŭsich ustać, — źviartajecca da aŭdytoryi pradstaŭnik pałka Pavieł Vili Kuchta. — Žyvie Biełaruś!
— Žyvie! Žyvie viečna! — choram adkazvajuć ludzi.
«Połk Kalinoŭskaha — heta narodny prajekt»
Sustreča pačynajecca. Pieršym vystupaje kamandzir pałka Dzianis Procharaŭ.
— Heta sustreča ŭdziačnaści, my pryjechali, kab padziakavać vam, paznajomicca i adkazać na vašyja pytańni, — kaža jon aŭdytoryi. — Z samaha pačatku isnavańnia połk Kalinoŭskaha zaležyć ad padtrymki, i pieršymi na prośbu ab padtrymcy adhuknulisia prostyja biełarusy — chtości pryjšoŭ da nas dobraachvotnikam, chtości dapamahaje finansava. Dziakujučy hetamu my adbialili imia biełarusaŭ, bo ŭ pieršyja dni vajny z terytoryi Biełarusi na Ukrainu lacieli rakiety i zachodzili rasijskija vojski. Tamu biełarusaŭ pačali niedalublivać. Ciapier uvieś śviet navučyŭsia padzialać biełarusaŭ na sapraŭdnych i praŭładnych tarakanaŭ.
— Połk Kalinoŭskaha — heta narodny prajekt, — praciahnuŭ dumku Procharava jaho namieśnik Vadzim Kabančuk. — Za ŭvieś čas našaha isnavańnia my nie atrymali ni kapiejki hrošaj ad fondaŭ, usia padtrymka — ad biełaruskaha naroda.
Paśla hetych słovaŭ Kabančuka zała vybuchnuła doŭhimi apładysmientami.
— Śviet uvachodzić u pieryjad niestabilnaści, — praciahnuŭ namieśnik kamandzira. — Napieradzie budzie šmat vojnaŭ, i Biełarusi spatrebiacca nacyjanalnyja zbrojnyja siły. Ale tolki vajskovaha pradstaŭnictva mała. Tamu 29 lipienia 2023 hoda my praviali ŭ Kijevie našu kanfierencyju, u jakoj uziali ŭdzieł roznyja palityčnyja siły. Pa vynikach była stvoranaja Časovaja vajskovaja kamisija, u jakuju ŭvajšli taksama biełaruskija biznesoŭcy, jakija pracujuć va Ukrainie. Biez zhody inšych udzielnikaŭ ja nie mahu kazać pra płany kamisii, ale ŭžo vielmi chutka buduć cikavyja naviny. My hatovyja da samych radykalnych varyjantaŭ, bo staić pytańnie vyžyvańnia.
Dzianis Procharaŭ pasprabavaŭ rastłumačyć udzielnikam sustrečy źmienu stratehii pałka Kalinoŭskaha na fiłałahičnym prykładzie:
— U biełaruskaj movie jość słova «supraciŭ», ale jano nam bolš nie padychodzić. Bo supraciŭ — heta kali ty supraciŭlaješsia, a nam treba zmahacca, iści šlacham baraćby. Nas čakaje vajna ŭdoŭhuju, treba mieć da hetaha hatoŭnaść. Jak budzie — pabačycie. U nas napieradzie — pytańnie pa Biełarusi. Nielha rassłablacca!
«Vyłazka na terytoryju Biełarusi budzie adkryćciom druhoha frontu, nam heta pakul nie patrebna»
Na hetym vystupy kamandziraŭ pałka Kalinoŭskaha skončylisia, i aŭdytoryi prapanavali zadavać pytańni Procharavu i Kabančuku.
Adzin z prysutnych spytaŭ, čamu kalinoŭcy nie pravodziać dyviersijnyja apieracyi na terytoryi Biełarusi — tak, jak heta robić Ruski dobraachvotnicki korpus, jaki ździejśniŭ niekalki vyłazak uhłyb rasijskaha tyłu.
— Połk Kalinoŭskaha — častka Zbrojnych siłaŭ Ukrainy, my padparadkoŭvajemsia vajskovaj viertykali i niesamastojnyja ŭ svaich rašeńniach, — patłumačyŭ Vadzim Kabančuk. — Ale sprava nie tolki ŭ hetym: drobnaja dyviersijnaja apieracyja z našaha boku była b vykarystanaja Łukašenkam, kab skampramietavać Ukrainu i abvinavacić jaje ŭ ahresii.
— Vyłazka na terytoryju Biełarusi budzie adkryćciom druhoha frontu, nam heta pakul nie patrebna, — dadaŭ Dzianis Procharaŭ.
Kamandziraŭ pałka taksama spytali pra toje, čamu ź ich padraździaleńnia sychodziać bajcy. Dzianis Procharaŭ patłumačyŭ, što takoje časam sapraŭdy zdarajecca. Heta źviazana z tym, što połk — vialiki kalektyŭ, i ŭ im byvajuć kanflikty pamiž ludźmi.
— Niekatoryja z našych byłych bajcoŭ pieravialisia ŭ inšyja padraździaleńni Zbrojnych siłaŭ Ukrainy, i my ź imi sustrakajemsia padčas vykanańnia bajavych zadačaŭ, — raskazaŭ Dzianis Procharaŭ. — Nijakich kanfliktaŭ pamiž nami niama, nam davodzicca sumiesna pracavać, i my stavimsia adno da adnaho ź vialikaj pavahaj.
Taki adkaz, vidać, nie zadavoliŭ čałavieka, jaki zadaŭ pytańnie, i jon udakładniŭ, što niekatoryja bajcy sychodziać z pałka praź niedavier da kiraŭnictva.
— Ci nie płanujecie vy ŭvieści vybary kamandziraŭ? — zadaŭ jon nastupnaje pytańnie.
Pačuŭšy heta, Zianon Paźniak, jaki siadzieŭ u zale, hučna zaśmiajaŭsia. Paśla jaho pačała śmiajacca ŭsia zała, u tym liku kamandziry pałka.
— Vybary, surjozna? — skazaŭ Dzianis Procharaŭ. — Połk Kalinoŭskaha — heta vajskovaje farmavańnie, jak i ŭ lubym inšym, u nas isnuje ijerarchija kamandavańnia.
— My nie kazaki Zaparožskaj siečy, jakija vybirali sabie atamana, — pradoŭžyŭ Vadzim Kabančuk. — Ale zaraz viadziecca praca nad stvareńniem statuta pałka, i kali tam budzie punkt pra vybary kiraŭnictva, to my budziem heta razhladać.
Adzin z udzielnikaŭ sustrečy spytaŭ kamandziraŭ kalinoŭcaŭ, čamu jany nie reahujuć na abvinavačańni ŭ karupcyi i niehatyŭnyja kamientary ŭ sacyjalnych sietkach, jakija časam hučać ad byłych bajcoŭ padraździaleńnia.
— Kali b my reahavali na kožny taki zakid, to nie raźvilisia b jak padraździaleńnie, — adkazaŭ Dzianis Procharaŭ. — Zaŭsiody buduć niezadavolenyja, i plaŭki ŭ naš adras jość, ale było b pamyłkaj u ich zachrasnuć. U nas niama na heta času, bo my vajujem.
— Vielmi dobry adkaz, — šeptam skazaŭ Zianon Paźniak i pačaŭ plaskać u dałoni. Da biełaruskaha palityka dałučyłasia ŭsia zała.
Nastupnaje pytańnie zadaŭ hramadzianin Polščy na svajoj rodnaj movie. Pytańnie datyčyła źnižeńnia ŭzroŭniu padtrymki Ukrainy z boku krain Zachadu.
— Zaraz pryjšoŭ čas horkaj praŭdy. Ludzi na Zachadzie pavinny adčuć, što idzie vajna i jana nie skončycca chutka. Tamu Ukrainie i nam patrebnaja padtrymka, kab vajna nie pryjšła ŭ Jeŭrapiejski sajuz, — adkazaŭ Dzianis Procharaŭ.
— A jon maładziec, — znoŭ pachvaliŭ adkaz kamandzira pałka Zianon Paźniak.
Paśla hetaha mikrafon uziaŭ padletak hadoŭ 16−17:
— Pierad sustrečaj my z mamaj abmiarkoŭvali, što budzie ź biełarusami, jakija padtrymlivajuć režym. Vy nie baiciesia hramadzianskaj vajny?
— Nie budzie nijakaj hramadzianskaj vajny, — adkazaŭ jamu Vadzim Kabančuk. — Ja pamiataju 1996 hod, kali paśla refierendumu na płošču Niezaležnaści ŭ Minsku vyjšli supraciŭniki i prychilniki Łukašenki. Nas (tych, chto suprać) było niekalki tysiačaŭ, a za Łukašenku pryjšło ŭsiaho 15 čałaviek.
— Nu, nie 15, ich było trochu bolš, — skazaŭ Usavu Zianon Paźniak.
— My budziem žyć ź imi mirna, ale tyja, chto parušyŭ zakon ci zabivaŭ biełarusaŭ, — abaviazkova adkažuć pierad zakonam, — praciahnuŭ Vadzim Kabančuk.
Adno z apošnich pytańniaŭ z aŭdytoryi datyčyła losu Jana Dziurbiejki i Siarhieja Dziahciova, dvuch kalinoŭcaŭ, što trapili ŭ červieni 2022 hoda ŭ rasijski pałon.
— Składanaje i balučaje pytańnie, — adkazaŭ Vadzim Kabančuk. — My ŭvieś čas pravodzim manitorynh abmiennaha fondu, padymajem pytańnie pra nieabchodnaść ich abmienu. My nie viedajem, što ź imi zaraz i dzie jany znachodziacca. Spadziajemsia, što zmožam uziać u pałon važnaha rasijskaha vajskoŭca i abmianiać jaho na našych chłopcaŭ.
«Ludzi — heta samy hałoŭny i, na žal, samy ciažkazdabyvalny resurs»
Paśla jašče niekalkich pytańniaŭ z zały i prahladu filma pra pachod Kalinoŭskaha sustreča skončyłasia — ahułam jana doŭžyłasia kala dźviuch hadzin. Kali hości razyšlisia, Dzianis Procharaŭ adkazaŭ na pytańni «Lusterka».
— Ciaham sustrečy ŭ mianie skłałasia ŭražańnie, što meta vašaha turne pa krainach i haradach Jeŭrasajuza — heta pošuk hrošaj i čałaviečych resursaŭ. Heta tak?
— Heta tak. Uličvajučy, što ŭ našym padraździaleńni davoli vialiki štatny raskład, patreba ŭ ludziach budzie zaŭsiody. Ludzi — heta samy hałoŭny i, na žal, samy ciažkazdabyvalny resurs. Hrošy, materyjalnyja resursy — heta nie tak składana, z hetym dapamahajuć prostyja biełarusy i biznesoŭcy. Nam važna zamatyvavać ludziej, kab jany pryjechali i stali častkaj padraździaleńnia, jakoje vajuje. My nie kažam pra zbroju ci strelby, my kažam pra kiroŭcaŭ, miedykaŭ i hetak dalej. Hetaje pytańnie nie vostraje, ale jano staić.
— Jak bajcy, jakija ciapier znachodziacca na froncie, pastavilisia da taho, što ich kamandziry źjechali ŭ turne pa Jeŭropie?
— Narmalna pastavilisia. Nie tak daŭno ja viarnuŭsia z Charkaŭskaha napramku, dzie my rabili vialikuju pracu, vyniki jakoj — vielmi dobryja. Razam z chłopcami ja ŭdzielničaŭ u apieracyjach, pierad hetym pravodziŭ bajavoje zładžvańnie. Ja namahajusia być karysnym paŭsiul. I taja sprava, jakuju ja rablu zaraz, taksama karysnaja dla našaha padraździaleńnia. Chłopcy heta razumiejuć.
Čakajecca, što sustrečy z kamandziram pałka Kalinoŭskaha i jaho namieśnikam buduć prachodzić u roznych haradach Polščy, Čechii, Hiermanii i Litvy kožny dzień da 1 lutaha. Ź ich raskładam možna paznajomicca na sajcie padraździaleńnia, a pra dakładnyja miescy praviadzieńnia paviedamiać u telehram-kanale pałka niezadoŭha da ich pačatku.
Kamientary