Biełarus, jaki abviaściŭ haładoŭku ŭ Kłajpiedzie, vyjšaŭ z balnicy i praciahvaje akcyju pratestu
Bolš za tydzień tamu Ryhor Aleksijevič abjaviŭ, što admaŭlajecca prymać ježu, pakul nie vydaduć jaho aŭtamabil. U minułuju piatnicu biełarusu stała drenna — jaho dastavili ŭ Kłajpiedskuju balnicu. Ciapier mužčyna adčuvaje siabie značna lepš i praciahvaje akcyju pratestu, paviedamiŭ jon «Novoj hazietie.Bałtija». Miž tym, Ministerstva finansaŭ Litvy patłumačyła svaju pazicyju nakont zatrymanych aŭtamabilaŭ biełarusaŭ u Kłajpiedzie.
«Svajoj haładoŭkaj moh razzłavać słužbovych asob mytni»
— Vierahodna, adbiłasia parušeńnie snu i niervovaja nahruzka, — miarkuje ab pryčynach rezkaha paharšeńnia zdaroŭja ŭ piatnicu Ryhor Aleksijevič. — Adnak ciapier usio dobra. Dyskamfort jość, ale niama ni mocnaha pačućcia hoładu, ni słabaści.
U piatnicu mužčynu stała drenna, kali jon znachodziŭsia na Kłajpiedskaj terytaryjalnaj mytni — paciamnieła ŭ vačach, rezka abmiakła ruki i nohi. Jaho dastavili ŭ balnicu z padazreńniem na sardečny prystup i stenakardyju.
Ad pryjomu lekaŭ i ježy jon admoviŭsia. Praz vosiem hadzin biełarus zmoh pakinuć miedustanovu, a za vychodnyja paśpieŭ adnavicca. Pry hetym jon praciahvaje haładoŭku.
— Učora ŭviečary navat vyjšaŭ na pikiet, — praciahvaje surazmoŭca «Novoj haziety.Bałtija». — Kala dźviuch z pałovaj hadzin pravioŭ kala pomnika (Arki, ustanoŭlenaj u honar 85-hodździa Tylzickaha akta i 80-hodździa dałučeńnia Kłajpiedskaha kraju da Litvy — zaŭv. Red.). Vielmi mnohija ŭžo daviedajucca, cisnuć ruku, padtrymlivajuć.
Na jahonuju dumku, svajoj haładoŭkaj jon moh razzłavać słužbovych asobaŭ mytni. Biełarus zaŭvažaje, što paśla paharšeńnia zdaroŭja ŭ piatnicu ź im nichto nie źviazvaŭsia ź dziaržorhanaŭ Litvy. U toj samy čas jon maje namier praciahvać haładoŭku i vychodzić na pikiety, pryciahvajučy publičnuju ŭvahu.
— Paśla taho, jak ja patrapiŭ u špital, moj syn, jaki źjaŭlajecca hramadzianinam ZŠA, napisaŭ na elektronnuju poštu amierykanskaj ambasady ŭ Vilni (u Ryhora Aleksijeviča akramia biełaruskaha hramadzianstva, jość amierykanski pašpart — zaŭv. Red.), — dapaŭniaje biełarus.
Ryhor Aleksijevič paŭtaraje aściarohu, što ciapierašniaja situacyja moža paŭpłyvać na adnosiny pamiž litoŭcami i biełarusami: «Jość palityki, sankcyi, ale histaryčna my zaŭsiody byli blizkija, i važna nie parušyć hety bałans, jaki skłaŭsia za stahodździ».
«Ja poŭny ździŭleńnia»
Hetym letam uźnikła niepryjemnaja situacyja dla biełarusaŭ, jakija nabyli aŭtamabili ŭ ZŠA. Z 4 červienia 2024 hoda, kab vyvieźci niekatoryja lehkavuški (z ruchavikom abjomam bolš za 1,9 litra) ź Litvy, treba pradstavić dadatkovyja dakumienty. U tym liku dekłaracyju vytvorcy transpartnaha srodku ab tym, što aŭtamabil nie budzie pradadzieny ŭ Rasiju. Zrazumieła, takoj daviedki ŭ pakupnikoŭ niama — amierykanskija aŭkcyjony ich nie vydajuć.
Hibrydny Honda CR-V (2020 h.v.) Ryhor Aleksijevič vyjhraŭ na papularnym aŭkcyjonie Copart. Heta adbyłosia 23 krasavika 2024 hoda. Adnak pakul mašyna znachodziłasia ŭ darozie, byli pryniaty miery pa ŭzmacnieńni sankcyj, što zakranuła zvyčajnych biełarusaŭ.
U vyniku, pavodle nieaficyjnych źviestak, niekalki tysiač lehkavušak, nabytych biełarusami, zatrymalisia ŭ Kłajpiedzie. Uładalniki hetych aŭtamabilaŭ śćviardžajuć, što pry abmierkavańni abmiežavańniaŭ była praduhledžana ahavorka: kali mašyny byli nabyty da 1 lipienia, to ich vypuskać možna. Ale hety arhumient nie pierakonvaje litoŭskija ŭłady.
Straciŭšy nadzieju vyrašyć prablemu ź Biełarusi, Ryhor Aleksijevič pryjechaŭ u Kłajpiedu, kab damahčysia vydačy aŭtamabila. A pakolki znosiny z pradstaŭnikami mytni nie prynieśli pośpiechu, jon abjaviŭ haładoŭku.
U niejki momant padałosia, što jamu ŭdałosia dabicca vyniku — jamu navat vydali tranzitnyja numary. Adnak supracoŭniki mytni byli niepachisnyja — mašyna zastajecca ŭ porcie.
— Ja poŭny ździŭleńnia, — pryznajecca ŭładalnik Honda CR-V. — Usprymaju heta jak abrazu mianie i majoj siamji. Čamu nie addajuć maju ŭłasnaść?
Minfin: mnohija z aŭtamabilaŭ pryznačany dla prodažu ŭ Rasii. Aŭtary pietycyi: heta zdahadki!
Kolki mienavita aŭtamabilaŭ biełarusaŭ zachrasnuli ŭ porcie Kłajpiedy, dakładna nieviadoma. Paviedamlałasia, što ich kolkaść moža dasiahać 4 tysiač. Pietycyju na adras litoŭskich uładaŭ padpisali krychu bolš za 1 tysiaču čałaviek. Biełaruskamu telekanału «Biełsat» Ministerstva finansaŭ Litvy paviedamiła, što takich mašyn 2,7 tysiačy.
— Pavodle papiarednich acenak mytnych ekśpiertaŭ, mienš za 10% aŭtamabilaŭ, jakija znachodziacca na časovym zachoŭvańni ŭ Kłajpiedzie i inšych punktach časovaha zachoŭvańnia, na samaj spravie mohuć być pryznačany dla asabistaha karystańnia na ŭnutranym rynku Biełarusi, a ŭsie astatnija — dla ŭvozu ŭ ES abo čakajuć zakazčykaŭ u Rasii, — śćviardžajuć u hetym viedamstvie.
Adnak aŭtary pietycyi, da jakich pa kamientar źviarnułasia «Novaja hazieta.Bałtija», sumniavajucca ŭ dadzienych: «Jak možna śćviardžać, što 9 z 10 aŭtamabilaŭ buduć pradadzienyja ŭ Rasiju? Pra heta kažuć, jak užo pra fakt, nibyta litoŭskija čynoŭniki mohuć pradbačyć budučyniu. Heta ž zdahadki!»
— Heta śledstva pryniataha rašeńnia mytniaj Litvy, — padkreślivajuć aŭtary pietycyi. — Niekatoryja aŭtamabili vystavili na prodaž, tamu što ludzi nie zmahli ich vyvieźci, i takim čynam pierakładajuć hety hałaŭny bol na inšych. Pieršapačatkova niekatoryja «dapamožniki» (tak pakupniki aŭtamabilaŭ nazyvajuć litoŭskija firmy-pasiaredniki — zaŭv. Red.) prapanoŭvali mienavita taki varyjant.
Taksama Minfin zajaŭlaje, što «bolšaść padpisantaŭ pietycyi rabili heta nie adnojčy, a niekalki razoŭ ci navat dziasiatki razoŭ z adnaho akaŭnta, inšyja vykarystoŭvali falšyvyja akaŭnty. Akramia taho, bolšaść padpisčykaŭ na samaj spravie — hramadzianie Rasii, zacikaŭlenyja pakupniki, jakija čakajuć aŭtamabili».
— My adpravili pietycyju ŭ litoŭskija dziaržorhany, adnak nam jany nie adkazali, — źviartajuć uvahu aŭtary pietycyi. — Pry hetym niejkim čynam «praanalizavali» jaje. Ale ž my vałodajem bolš dakładnymi dadzienymi. Naprykład, miarkujučy pa statystycy, asnoŭny pryrost podpisaŭ byŭ paśla publikacyi infarmacyi ab hetym u dziaržSMI Biełarusi. A absalutnaja bolšaść podpisaŭ — z RB. Bolš za toje, my bačym, adkul pierachodzili ludzi, jakija padtrymali nas, — heta ŭ asnoŭnym biełaruskija sajty i akaŭnty ŭ sacsietkach biełarusaŭ.
Najbolš aŭtaraŭ pietycyi aburaje, što litoŭskija dziaržorhany nie pasprabavali ŭstupić ź imi ŭ dyjałoh i nie dasłali adkaz.
Pa ich dadzienych, ciapier šmatlikija pakupniki vyrašylisia na alternatyŭny varyjant, jakija prapanujuć firmy-pasiaredniki: dastaŭku aŭtamabila da Turcyi, a adtul — u Rasieju i praź jaje ŭ Biełaruś. «Hetym moža tłumačycca roznačytańnie ŭ kolkaści aŭtamabilaŭ, jakija znachodziacca ciapier u porcie Kłajpiedy», — miarkujuć aŭtary pietycyi.
Kamientary
U čałavieka trans-akijanski 'biźnies' prahareu.... vidać, prylacieu u Letuvu pa amierykanskamu pašpartu baranić svajo 'žaleza'. Moža znachodzicca u krainie tolki 90 dzion, voś z im i nosiacca, pa anhielski z im muviać... kab byu 'vizavy' biełarus- to užo dauno by letuvisy vyviezli na niejtrałku!