Huśkova, Žuk, Šapućka… Žančyny, jakija zrabili 2018 hod
2018-ty jašče nie skončyŭsia, i my vierym, što za apošnija tydni ŭ im mohuć adbycca sapraŭdy pryjemnyja infarmacyjnyja vybuchi. Ale ŭžo ciapier prapanoŭvajem zhadać razam z nami tych žančyn, jakija zrabili hety hod nasyčanym i lepšym (chacia ŭniosak u heta rabiła kožnaja z našych čytačak, my ŭpeŭnienyja). Jakija zmahalisia, pieramahali, natchniali i rabilisia pieršaprachodcami.
Aryna Sabalenka i praryŭ u tenisie
2018 hod hod prajšoŭ dla 20-hadovaj tenisistki Aryny Sabalenka pad ščaślivaj zorkaj.
Sioleta Aryna ŭpieršyniu ŭvajšła ŭ top-50 suśvietnaha rejtynhu. Adbyłosia heta paśla ŭdałaha vystupu na turniry ŭ šviejcarskim Łuhana, dzie biełaruska dajšła da finału. A ŭžo ŭ kancy žniŭnia Aryna Sabalenka zavajavała pieršy ŭ karjery tytuł na turnirach premjer-uzroŭniu. U finalnym pajadynku ŭ Ńju-Chejvienie (ZŠA) jana pierajhrała ispanku Karłu Suares Navara, paśla hetaha biełaruska trapiła ŭ top-20 suśvietnaha rejtynhu.
A ŭ vieraśni-kastryčniku imia Aryny Sabalenki było na słychu amal u kožnaha biełarusa, bo ŭsia kraina zaŭzieła za Sabalenku ŭ adkrytym čempijanacie Kitaja. Paśla vychadu ŭ čverćfinał Aryna stała rakietkaj №11 u suśvietnym rejtynhu.
Čym matyvuje Sabalenka? Svaim umieńniem «zakryć rot i hulać». Videa, na jakim trenier Aryny Dźmitryj Tursunaŭ raskazvaje pra pamyłki svajoj padnačalenaj, stała ŭzoram matyvacyi nie tolki ŭ sporcie.
Žurnalistki, zatrymanyja pa spravie BiełTA
7 žniŭnia biełaruskaja žurnalisckaja supolnaść kančatkova padzialiłasia na dva łahiery: na tych, chto zapuściŭ i padtrymlivaŭ «spravu BiełTA», i tych, chto pieražyvaŭ razam z kalehami, jakija trapili pad udar.
Letam 2018-ha pačalisia dopyty žurnalistaŭ i redaktaraŭ Tut.by, BiełaPAN, supracoŭnikaŭ vydavieckaha doma «Biełaruskaja navuka», partała Realt.by, haziety «Kultura». Im byli vystaŭlenyja abvinavačvańni ŭ niesankcyjanavanym dostupie da materyjałaŭ z płatnaj padpiski BiełTA.
Byli zatrymanyja hałoŭnaja redaktarka TUT.by Maryna Zołatava, vypuskajučy redaktar TUT.by Hanna Kałtyhina, redaktar raździeła «Hramadstva» TUT.by Uljana Babajed, dziažurny redaktar TUT.by Halina Ułasik, a taksama ahladalnica BiełaPAN Taćciana Karaviankova i hałoŭnaja redaktarka infarmahienctva Iryna Leŭšyna. Zatrymanyja byli taksama i mužčyny, ale my akcentujem uvahu mienavita na žurnalistkach, bo paśla ŭ ich adras pačalisia seksisckija vykazvańni jak nie pra prafiesijanałaŭ, a jak pra «dam, zručnych u pobycie». Heta ŭ svaju čarhu pryviało da źjaŭleńnia ŭ Biełarusi cełaha prajekta z adnajmiennaj nazvaj, meta jakoha — krytyčnaje asensavańnie situacyi niaroŭnaści žančyn i mužčyn u biełaruskim hramadstvie.
Usie pieraličanyja asoby znachodzilisia pad śledstvam, vytrymali sutki na Akreścina, žurnalistkam pryjšłosia zapłacić administratyŭnyja štrafy. U vyniku z usich, akramia Maryny Zołatavaj, u listapadzie abvinavačvańni źniali. Hałoŭnuju redaktarku TUT.by abvinavačvajuć pa č. 2 art. 425 Kryminalnaha kodeksa Biełarusi («Biaździejnaść słužbovaj asoby»). My da hetaha času prosta nie vierym u toje, što čałaviek, jaki prafiesijna robić samy papularny partał, staŭ u našaj krainie złačyncam.
Hanna Šapućka i abarona Kurapat
Hanna Šapućka stała adnym z tych «voinaŭ śviatła» ŭ abaronie Kurapat, mužnaściu jakoha sapraŭdy zachaplaješsia. Jaje pazicyja vyrazna akreślenaja: začynić restaranna-zabaŭlalny kompleks pobač ź miescam zabojstva achviar stalinskich represij. I dziela hetaj mety jana hatovaja voś užo jak paŭhoda dziažuryć tam hadzinami i ciarpieć ździeki ad zajezdžych naviednikaŭ «Pajedziem, pajadzim».
Baraćba dla jaje pačałasia jašče ŭ 2006-m hodzie — tady jana ŭpieršyniu vyjšła na Płošču. Razam z mužam jany dapamahali dačce-maładafrontaŭcy rasklejvać ulotki, malavać płakaty. Jeździła na sudy, kab padtrymlivać zatrymanych, i sama akazvałasia ŭ aŭtazaku.
Kurapaty — heta jašče adzin pryncypovy prykład niespraviadlivaści, ź jakoj Hanna nie moža mirycca. U adnym ź intervju jana tłumačyła taki svoj charaktar: «Abvostranaje pačućcio niespraviadlivaści — adzin z hałoŭnych čyńnikaŭ u maim žyćci. Zaŭsiody ŭ im prysutničaje zmahańnie z hetaj niespraviadlivaściu, jano taksama było zakładziena ź dziacinstva». Na takich asobach, jak jana, śviet i trymajecca.
Alimpijskija čempijonki
Frystajlistka Hanna Huśkova skaryła našy sercy na sioletniaj Alimpijadzie. Hanna vykanała salta nazad prahnuŭšysia ŭ pieršym salta i pa šrubie jašče ŭ dvuch salta!
Hanna nazyvaje siabie Spantannaściu. Maryła być i žurnalistkaj, i švačkaj. Paśla Alimpijady chacieła pajści zdavać na pravy i pierajechać va ŭłasnuju kvateru.
Nie možam my abminuć uvahaj i Darju Domračavu, Nadzieju Skardzina, Irynu Kryŭko i Dzinaru Alimbiekavu — alimpijskich čempijonak ŭ bijatłonnaj estafiecie.
Dziaŭčat nazyvali biełaruskimi hierainiami, a ich miedali — podźviham. Dziakujučy hetaj pieramozie, Darja Domračava stała adzinaj u śviecie čatyrochrazovaj alimpijskaj čempijonkaj pa bijatłonie, a dla Alimbiekavaj, Skardzina i Kryŭko hety miedal naohuł staŭ pieršym załatym alimpijskim miedalom u karjery.
Volha Mazuronak i «kryvavaja» pieramoha
Praciahvajem temu sportu.
Na čempijanacie Jeŭropy pa lohkaj atletycy Volha vyjhrała załaty miedal. I heta ŭžo vialikaje dasiahnieńnie. A kali ŭspomnić fotazdymak Volhi, na jakim u jaje padčas pieraadoleńnia dystancyi tvar zality kryvioj, to jasna, čamu Mazuronak u topie žančyn, jakija nas natchniali.
Mazuronak — prykład siły voli, mužnaści i stojkaści. Va ŭsich svaich intervju jana pryznajecca, što biehaje dziela taho, kab zabiaśpiečyć siabie i syna.
«Muž staviŭsia da sportu drenna. Ličyŭ, što žonka doma pavinna siadzieć, chadzić na zvyčajnuju pracu. Heta vyklikała pratest. Ja — lidar, i mianie pierałamać vielmi składana. I na hetym, ułasna, naša siamiejnaje žyćcio i zaviaršyłasia. Jak naradziła, praktyčna adrazu pačała biehać».
Ciapier u Volhi ŭ płanach udzieł u Alimpijskich hulniach 2020 hoda. I załaty miedal, nie mienš. Čaho b joj heta ni kaštavała!
Biełaruskija kinarežysiorki
Režysiorki Darja Žuk i Jula Šatun prosta zrabili praryŭ u biełaruskim kino. Stužka «Kryštal» była vyłučana na «Oskar». A stužka Juli Šatun «Zaŭtra» — vybuchnuła i na letašnim «Listapadzie», i na sioletnich mižnarodnych konkursach.
Čym natchniali režysiorki nas? Svaim pohladam na žyćcio, kino i rečaisnaść.
Dla Juli Šatun dumka ministra kultury pra jaje film nie aŭtarytetnaja, i jana śmieła pra heta kazała. A Darja Žuk naohuł dakazała ŭsim, što kali ty robiš vartyja rečy, to tabie nie zmoža pieraškodzić navat adsutnaść kamisii pa «Oskary» ŭ Biełarusi. Jaje stvorać!
Luboŭ Paškoŭskaja i top-50 žančyn sa śfiery IT
U hetym hodzie analityki Forbes uklučyli 33-hadovuju minčanku Luboŭ Paškoŭskuju ŭ «Jeŭrapiejski top-50 žančyn techindustryi» (Europe's Top 50 Women In Tech). Luboŭ źjaŭlajecca adnoj z akcyjanierak kampanii Verv, jakaja zajmaje pieršyja pazicyju siarod najlepšych raspracoŭščykaŭ mabilnych prahram dla fitnesu ŭ Jeŭropie i ZŠA.
Žančyna skončyła BHUIR, jana mahistr techničnych navuk. Pierš, čym rabić karjeru ŭ aj-ci, pracavała ŭ rekłamie. Paśla pačała sa zvyčajnaj teściroŭščycy. A potym razam z kalehami stvaryła biełaruski startap, jaki dapamahaje miljonam ludziej va ŭsim śviecie skidać lišniuju vahu i vieści zdarovy ład žyćcia. Vydatny prykład, jaki demanstruje: nikoli nie pozna pieravučycca, źmianić pracu i razam z hetym žyćcio.
Lera Jaskievič i błohinh
Niekalki muzyčnych klipaŭ, pachvała ad Manacika i Maksa Karža, aktyŭnyja hastroli i sotni tysiač padpisantaŭ na jutubie i ŭ instahramie. Niekalki hod tamu, pačynajučy vieści svoj videakanał z kavierami, dziaŭčynka z Bahušeŭska nie mahła i padumać, u što heta ŭsio vyljecca. Jaje krytykavali nastaŭniki sa škoły, a adnakłaśniki niedalublivali, i my ščyra nie razumiejem čamu, bo, niahledziačy na ŭsio bolšuju papularnaść, jana zastajecca supieradkrytaj da kantaktaŭ, a jaje aktyŭnaja mimika kaža ŭsio lepš za słovy. U Biełarusi nie tak šmat błohieraŭ ź vialikaj aŭdytoryjaj, jakim sapraŭdy možna davieryć svaich dziaciej, dyk voś Lera jakraz ź ich.
Ciapier śpiavačka zapisvaje novy albom, i my spadziajomsia, što ŭ kančatkovaj viersii budzie pabolš biełaruskamoŭnych piesień, bo śpiavać ich u Lery atrymlivajecca vydatna.
Naścia Rybka i mižnarodny skandał
Siarod hieraiń pavinny być i sprečnyja asoby (dla kahości navat — antyhieroi), bo śviet roznakalarovy. Mienavita tamu my nie mahli nie adznačyć ziamlačku z Babrujska Naściu Rybku (pa pašparcie — Anastasija Vašukievič), jakaja ŭ 2018-m prasłaviłasia na ŭvieś śviet, dziakujučy rasśledavańniu kamandzie Alaksieja Navalnaha.
Dziaŭčyna, jakaja źjechała skarać Maskvu, banalna žadajučy pachvalicca svaim bahatym žyćciom, vykłała fotazdymki z adpačynku na jachcie rasijskaha miljardera Dzierypaski. Pa fota i videa z taho kruizu Navalny zmoh vyjavić suviaź aliharcha z rasijskim vice-premjeram Siarhiejem Prychodźkam. Akramia taho, u svajoj knizie «Dziońnik pa spakušeńni miljardera, abo Kłon dla aliharcha» Rybka raspaviała pra intymnyja stasunki z abodvuma piersanažami — karaciej, viesiałucha.
Praŭda, samoj Rybcy potym było nie da śmiechu: były «kachany» Dzierypaska padaŭ na jaje ŭ sud za raspaŭsiud pryvatnych źviestak, joj pryjšłosia vypłacić biznesmienu kala 8 tysiač dalaraŭ u jakaści kampiensacyi maralnaj škody. Ciapier ža Nastaśsia znachodzicca ŭ turmie. Ale pa inšaj spravie: za seks-turyzm u Tajłandzie. Bijahrafija babrujčanki nastolki zachaplalnaja, što režysiorka Darja Žuk navat vykazała žadańnie adnojčy ekranizavać jaje bijahrafiju.
Aktyvistki «Maršyruj, dzietka»
Svojeasablivy ruch «Maršyruj, dzietka» byŭ raspačaty ŭ kastryčniku 2018 hoda jak reakcyja na krytyku Łukašenki kancepcyi zakona suprać chatniaha hvałtu. Hrupa była stvoranaja dla abmierkavańnia aktyŭnych dziejańniaŭ pa ŭniasieńni hetaj kancepcyi ŭ zakanadaŭstva. Tak, aktyvistki źbirajuć podpisy za raspracoŭku i pryniaćcie ŭ Biełarusi zakona ab supraćdziejańni chatniamu hvałtu. I kožnaja z udzielnic (ci ŭdzielnikaŭ supołki) robić svoj uniosak u ahulnuju spravu. Volha Harbunova prymała žančyn-achviar u prytułku «Radzisłava», a zaraz pracuje nad stvareńniem kafe «Norm», dzie jany zmohuć pracaŭładkoŭvacca. Lidarka «Havary praŭdu» Taćciana Karatkievič vystupaje na hiendarnych dyskusijach, Iryna Alchoŭka praciahvaje prasoŭvać temu ŭ MUS, staviacca tematyčnyja śpiektakli, adkryvajucca vystavy… Dziakuj usim, kamu nie ŭsio roŭna.
Valancina Maroz i dakumientalny teatr
U 2017 hodzie na bazie kancentracyi «Sučasnaje mastactva i teatr» Jeŭrapiejskaha kaledža Liberal Arts u Biełarusi (ECLAB) źjaviłasia svaja łabaratoryja sacyjalnaha teatra. Piedahoh, režysiorka Valancina Maroz adrazu maryła pra takuju mahčymaść, i ŭ vyniku praktyčnych zaniatkaŭ u kaledžy trupa pacichu sfarmiravałasia. Tak u Biełarusi pačaŭ zapaŭniacca prabieł ź niedachopam jakasnych dakumientalnych śpiektaklaŭ: spačatku pra «11 krasavika», potym pra hvałt u siamji «Rodnyja ludzi?», i heta, śćviardžajuć u łabaratoryi, tolki pačatak.
Marharyta Laŭčuk i opiera
Salistka Vialikaha teatra Biełarusi i Muzyčnaha doma «Kłasika» Marharyta Laŭčuk — heta novaje imia na opiernaj scenie Biełarusi, navat nie imia, a źjava.
Pra Marharytu kažuć, što jana paŭtaryła los Papiałuški. Naradziłasia ŭ maleńkaj vioscy na Brestčynie, a zmahła skaryć opiernyja sceny nie tolki Biełarusi, ale i zamiežža. Sioleta atrymała załaty miedal u vakalnym konkursie ŭ Bierlinie. Na pytańni, jak atrymałasia ŭ Marharyty damahčysia ŭsiaho, adkazvaje:
«Treba mieć dźvie rečy: talent i maru».
Śviatłana Koržyč i zmahańnie za praŭdu pra syna
Śviatłana Koržyč i ŭ hetym hodzie była prykładam mužnaści i stojkaści.
Paśla ŭsich vyprabavańniaŭ, jakija zvalilisia na jaje plečy, mama zahinułaha radavoha Koržyča praciahvaje nastojvać na tym, kab za śmierć syna adkazali nie tolki siaržanty, ale i aficery. Śviatłana kamunikuje z žurnalistami, nie zamykajecca ŭ sabie i ŭ svaim hory. Prykład mocnaj žančyny.
A jakija žančyny i ich učynki zapomnilisia ŭ hetym hodzie vam?
Na zastaŭcy vykarystanaje fota Darji Žuk aŭtarstva Kanaploŭ&Lejdzik.
Kamientary