«Jak vas razumieć, hienierał?» Što značyć zaklik Cierciela da kansensusu
Łukašenkaŭcy budujuć kamunikacyju na źniavahach i jarłykach, ale časam zdolnyja ździŭlać, piša Raman Baženaŭ.
«My, viadoma, zaklikajem usich, u tym liku našych apanientaŭ, jakija za miažoj, — treba adumacca, vyrašać prablemy mirnym šlacham, prychodzić da kansensusu pa roznych aśpiektach», — zajaviŭ staršynia KDB Ivan Cierciel u Pałacy Niezaležnaści 1 červienia na palach sustrečy kiraŭnikoŭ śpiecsłužbaŭ krain SND.
Pa-pieršaje, pad takim zaklikam mahła b padpisacca pieravažnaja bolšaść biełarusaŭ.
Da vyjścia z kryzisu mirnym šlacham imknulisia pratestoŭcy ŭ 2020 hodzie, mienavita tamu jany dziejničali padkreślena niehvałtoŭna.
Admysłovuju kampaniju z zaklikam vyrašyć usio dyjałoham pravodziła ŭ sakaviku 2021 hoda Śviatłana Cichanoŭskaja. Tady jaje padtrymali 700 tysiač biełarusaŭ na płatformie «Hołas».
Pra mirnaje vyrašeńnie kryzisu ŭ Biełarusi lidary Francyi i Hiermanii razmaŭlali z małodšym kaleham pa zvańni hienierała Ivana Cierciela — pałkoŭnikam Uładzimiram Pucinym.
Pa-druhoje, vykazvańnie Ivana Cierciela amal identyčnaje stratehii Jeŭrasajuza. U pryvatnaści, staršynia Jeŭrapiejskaj rady Šarl Mišel amal dva hady tamu ŭ Twitter zaklikaŭ režym «pačać inkluzijny nacyjanalny dyjałoh», a taksama «vyzvalić usich palityčnych źniavolenych» i «spynić dalejšyja represii». Padajecca, hetyja try patrabavańni ŭsio jašče zastajucca niaźmiennymi.
Pa-treciaje, i ŭładu, i apazicyju zaklikali da dyjałohu i kansensusu niekatoryja nabližanyja da dziaržavy ekśpierty. U pryvatnaści, u artykule dla «Našaj Nivy» Jaŭhien Prejhierman za paŭhoda da vybaraŭ adznačaŭ: «Kryzisy — dobraja nahoda zrazumieć, što intaresy niezaležnaj Biełarusi ŭsio ž važniejšyja. Narešcie, časam dastatkova prosta ciarpimaści i strymanaści ŭ pavodzinach i vykazvańniach. […] Kali my nie zmožam zrabić navat hetyja prostyja rečy, to my ź vialikaj imaviernaściu pravalim budučaje vyprabavańnie biełaruskaj dziaržaŭnaści. Tady nastupstvy mohuć być samyja trahičnyja».
Pa-čaćviortaje, vyrašeńnia biełaruskaha kryzisu mirnym šlacham chacieli b amal usie, akramia hrupy režymu, jakaja ŭzvysiłasia paśla 2020 hoda, i adnoj sajuznaj im dziaržavy na ŭschodzie. U hetym łahiery razumieńnie terminaŭ «dyjałoh», «kansensus» i «prymireńnie» adroźnivajecca ad pryniatych u cyvilizavanym hramadstvie. Na zaklik da dyjałohu jany reahujuć pavyšanaj ahresijaj. Naprykład, jak adznačyŭ telepiersanaž Alaksandr Špakoŭski: «Darožnaja karta pa «prymireńni»: zbroja na ziamlu — ruki ŭvierch — marš adbyvać pracoŭnuju pavinnaść — a tam pabačym». Vidać, tut jon pierabłytaŭ «prymireńnie» z bolš blizkim jamu, jak byłomu nieanacystu, terminam «pacyfikacyja». Ale ŭ režymu takija ekśpierty, jakich jon zasłuhoŭvaje.
Pa-piataje, kaniečnie, składana patłumačyć, što hetymi słovami chacieŭ skazać Ivan Cierciel. Viedamstva pad jaho kiraŭnictvam pracuje na pahłybleńnie raskołu ŭ Biełarusi, i ciažka pavieryć, što pčoły byvajuć suprać miodu. Mahčyma, ź jaho boku zaklik da «kansensusu pa roznych aśpiektach» byŭ niaśmiełaj sprobaj źmiakčyć vyrazna žorstki ahulny ton i nie bolš za toje.
Razam z tym demakratyčnym siłam na takija zajavy ŭsio ž varta niejak realistyčna reahavać. Chto viedaje, moža, sprava zrušycca z tupika.
Kamientary