Vajna44

«Infarmacyju pra ŭdar pa sabory ŭ Adesie ŭnieśli ŭ Vikipiedyju za niekalki hadzin da samoha ŭdaru». Jak tak? 

Udary pa Adesie byli naniesieny Rasijaj z akupavanaha Kryma a pieršaj hadzinie nočy 23 lipienia, u vyniku čaho byŭ paškodžany šerah histaryčnych pabudoŭ, a taksama razburany pramym traplańniem Spasa-Praabraženski sabor. Ale ŭ Vikipiedyi praŭki z paviedamleńniem pra źniščeńnie sabora byli ŭniesieny byccam by za niekalki hadzin da taho. Razabralisia, jak tak.

Manipulavańnie infarmacyjaj pryvodzić da źjaŭleńnia marhinalnych kanśpirałahičnych teoryj.

Unačy, užo paśla rasijskaha ŭdaru, adzin z najbujniejšych telehram-kanałaŭ horada «Dobroho viečora, mi z Odiesi» apublikavaŭ skrynšot vikipiedyjnaha artykuła pra sabor va ŭkrainskaj Vikipiedyi, na jakim byccam by bačna, što skaz pra zrujnavańnie chrama rasijskimi rakietami dadadzieny ŭ 23:05 jašče 22 lipienia. Aŭtary telehram-kanała pryjšli da vysnovy, što pra ataku na sabor było viadoma jašče da «prylotu».

Publikacyja ŭkrainskimi telehram-kanałami niepravieranaj infarmacyi paspryjała rasijskaj prapahandzie. 

Hetuju publikacyju padchapili jak inšyja ŭkrainskija kanały, tak i rasijskija prapahandysty. Dla apošnich, jakija admaŭlajuć chaatyčny abstreł hramadzianskich abjektaŭ u Adesie i kažuć pra vysokadakładnaje źniščeńnie vajskovaj infrastruktury, hety fakt vyjaviŭsia sapraŭdnym padarunkam, jaki razam z tezisami pra dobruju «apieratarskuju pracu USU» dobra kładziecca na kanśpirałahičnuju teoryju pra «pravakacyju z boku Kijeva».

Nie zastalisia ŭ boku i biełaruskija praŭładnyja kanały, jakija znajšli anałahičnuju praŭku i ŭ ruskim raździele Vikipiedyi, jakaja była zroblena jašče raniej, u 22:54. 

«Značyć, rychtavalisia. Prosta pa tupaści adbyŭsia falstart», — patłumačyli niezvyčajnuju niestykoŭku prapahandysty.

Biełaruskaja prapahanda pachvaliłasia pieramohaj u vajnie za artykuł u Vikipiedyi.

Łukašenkaŭskija prapahandysty pachvalilisia i «vajnoj u Vikipiedyi» za sabor: «Za noč ułada na staroncy niekalki razoŭ pierachodziła z ruk u ruki». A pieramožnym vynikam dziejnaści prarasijskich redaktaraŭ jany nazvali niejtralnaje vyznačeńnie «paškodžany» zamiest raniejšaha «razburany». Praŭda, prykładzienyja skrynšoty kažuć nie pra ideałahičnaje zmahańnie prychilnikaŭ dźviuch viersij padziej, a pra nieprychavany vandalizm artykuła, jaki adnak byŭ adnym naciskańniem skasavany daśviedčanymi redaktarami, a sama staronka ŭziata pad achovu ad pravak ananimaŭ da taho času, pakul nie ścichnie nakał.

Zmaŭčali prapahandysty i pra toje, što ŭ tym ža skazie adnaznačna prapisana, što hetaje paškodžańnie adbyłosia ŭ vyniku ŭdaru mienavita rasijskich vojskaŭ.

Hetak ža mała praŭdy i ŭ kanśpirałahičnych teoryjach pra toje, što Kijeŭ usio viedaŭ zahadzia i sam padrychtavaŭ udar. Nasamreč nijakaj niestykoŭki pamiž časam u praŭkach artykuła pra sabor i sapraŭdnymi ŭdarami pa im niama.

Usia reč u tym, što pa zmoŭčańni čas usich pravak u Vikipiedyi pakazvajecca pavodle suśvietnaha kaardynavanaha času (UTC+0), u toj čas jak minski, maskoŭski i ŭschodniejeŭrapiejski letni čas, pavodle jakoha ciapier žyvuć Ukraina i krainy Bałtyi, adroźnivajecca ad jaho na try hadziny (UTC+3).

Praŭka, zroblenaja ŭ 23:05 pavodle suśvietnaha kaardynavanaha času, pavodle miascovaha času zroblena ŭ 02:05, to-bok užo paśla ŭdaraŭ pa Adesie. Zarehistravanyja ŭdzielniki Vikipiedyi ŭ naładach mohuć źmianić adlustravańnie času na zručniejšaje dla siabie, ale ananimnyja naviedvalniki bačać vyklučana suśvietny kaardynavany čas.

Jak adznačajuć sami redaktary Vikipiedyi, padobnyja kazusy ŭźnikajuć pieryjadyčna, asabliva ŭ suviazi z palityčnymi zabojstvami i teraktami. Apošni jaskravy vypadak u našym rehijonie adbyŭsia ŭ lutym 2015 hoda, kali ŭ centry Maskvy byŭ zabity rasijski apazicyjny palityk Barys Niamcoŭ.

Tady ŭ ŚMI pisali, što zapis pra hibiel Niamcova źjaviŭsia ŭ ruskamoŭnaj Vikipiedyi prykładna ŭ 21:40, jak śćviardžałasia, pavodle maskoŭskaha času (nasamreč pavodle suśvietnaha kaardynavanaha času), tady jak palityk byŭ zastreleny prykładna ŭ 23:15.

Na padstavie hetych skažonych źviestak žurnalisty navat šukali, jak mierkavanaha ŭdzielnika zabojstva, taho ananima, jaki ŭnios hetuju praŭku i čyj ajpi-adras byŭ prymacavany da horada Ivanava. Usio heta adciahvała ŭvahu ad pošuku sapraŭdnych zabojcaŭ i zakazčykaŭ dy spryjała źjaŭleńniu novych teoryj.

Ananimnyja telehram-kanały nie niasuć adkaznaści za tuju dezynfarmacyju, jakuju publikujuć u siabie, i publična nie pryznajuć svaich pamyłak, a tamu varta stavicca da takich krynic vielmi krytyčna.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary4

  • umka
    24.07.2023
    pa suśvietnym kaardynavanym časie,

    kaardyna- ŝo?
    dauno zaŭvažyła, što ŭ maim telefonie i nie tolki čas taksama niejkim dziŭnym čynam kaardynujecca
  • Nie ciarabI łaskocień.
    25.07.2023
    A v druhom miestie biez PVO ni odnoj žiertvy, i vsio v chłam. Diełajtie vyvody.
  • Lon-Dołhuniec
    26.07.2023
    Nie ciarabI łaskocień. , nie čitaj rašistskich haziet.

Alina Koŭšyk pryznačana dyrektarkaj «Biełsata»3

Alina Koŭšyk pryznačana dyrektarkaj «Biełsata»

Usie naviny →
Usie naviny

Premjer-ministr Armienii Nikoł Pašynian pahaliŭ baradu. Jaho nie paznać8

Pravaabaroncy paviedamlajuć pra masavyja zatrymańni z udziełam KDB u Hrodzienskaj vobłaści5

Ukrainskamu deputatu Šaŭčenku, jaki padtrymlivaŭ suviazi z Łukašenkam, vystavili abvinavačańnie ŭ dziaržaŭnaj zdradzie1

«Jak možna raźvivacca ŭ takoj sistemie?» Ekanamist krytykuje madeli, jakija ličylisia ŭzoram paśpiachovaści10

Łukašenku nie adpuskaje. Paśla pres-słužby i sam jon vykazaŭsia pra admovu Dudy fatahrafavacca ź im na samicie ŭ Baku31

Vakansija ŭ «Našaj Nivie»: vieści novuju jutub-prahramu. Možna spałučać z pracaj na inšyja prajekty i ŚMI5

U Mahilovie źjaviŭsia niezvyčajny piešachodny pierachod — amal jak u Tokia4

58-hadovy Majk Tajsan rychtujecca da boju z papularnym błohieram. Pajadynak nazyvajuć bojem mary1

Viadomaja vodanapornaja vieža Minska chutka adčynić dźviery. Jak budynak vyhladaje znutry zaraz

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Alina Koŭšyk pryznačana dyrektarkaj «Biełsata»3

Alina Koŭšyk pryznačana dyrektarkaj «Biełsata»

Hałoŭnaje
Usie naviny →