«Pazł skłaŭsia». Ihar Iljaš prakamientavaŭ hipotezu, jakaja pralivaje śviatło na druhi prysud Kaciarynie Andrejevaj
Muž asudžanaj na vosiem hadoŭ i try miesiacy za «zdradu dziaržavie» Kaciaryny Andrejevaj u fejsbuku prakamientavaŭ viersiju, što žurnalistku mahli asudzić pa spravie Siarhieja Vasiljeva. Ihar Iljaš zaznačaje, što abstaviny spravy žychara Homiela, jaki pryznaŭsia ŭ tym, što pracavaŭ na KDB, i paźniej byŭ asudžany na 11 hadoŭ, pralivajuć śviatło na spravu jahonaj žonki.
Nahadajem, što Kaciaryna Andrejeva i Darja Čulcova byli zatrymanyja 15 listapada 2020 hoda na «Płoščy Pieramien», kali viali strym z hramadskaha raźvitańnia zabitaha Ramana Bandarenki. Spačatku jany atrymali administracyjnyja sutki, ale na volu ich nie vypuścili, a suprać dziaŭčat była zaviedziena kryminalnaja sprava. U lutym 2021 hoda jany byli asudžanyja na dva hady kałonii.
Na volu žurnalistki mielisia vyjści ŭ vieraśni 2022 hoda. Darja Čulcova vyjšła na volu 3 vieraśnia, a Kaciarynu Andrejevu ŭ lutym 2022 hoda pieraviali ŭ homielski SIZA ŭ suviazi z «pracesualnymi dziejańniami».
Uviesnu 2022 hoda stała viadoma, što Andrejevaj vystaŭlena novaje abvinavačvańnie — u «zdradzie dziaržavie» (č. 1 art. 356 Kryminalnaha kodeksa). Spravu ŭ zakrytym režymie razhledzieŭ sudździa Homielskaha abłasnoha suda Aleh Charoška, jaki 13 lipienia 2022 hoda pryznačyŭ Kaciarynie 8 hadoŭ i 3 miesiacy ŭ kałonii va ŭmovach uzmocnienaha režymu. Uvieś hety čas nie było jasna, za što pakarali Kaciarynu. I voś sprava Siarhieja Vasiljeva pralivaje śviatło na abstaviny novaha prysudu.
«Mnie zadajuć šmat pytańniaŭ, što ja dumaju nakont rasśledavańnia pra «addalenaha ahienta» i jak staŭlusia da viersii, što druhi vyrak Kaciarynie źviazany sa spravaj Siarhieja Vasiljeva, u jakoha Kacia ŭziała ekskluziŭnaje intervju ŭ červieni 2017 hoda. Kali adkazać karotka: mnie padajecca heta viersija dastatkova pierakanaŭčaj», — piša Ihar Iljaš.
Jon zaznačaje, što z prysudu minuła ŭžo amal 14 miesiacaŭ, a rodnyja pa-raniejšamu pazbaŭleny mahčymaści daviedacca, u čym kankretna Kaciarynu abvinavacili, na padstavie jakich padziejaŭ uźnikła kryminalnaja sprava i kali tyja padziei adbylisia. Adnak sam fakt taho, što Vasiljeŭ, jak vyśvietlili kalehi, viarnuŭsia ŭ Biełaruś i byŭ u 2021 hodzie asudžany za «zdradu dziaržavie» (toj ža 356-y artykuł KK, što i ŭ Kaciaryny), dazvalaje zrabić peŭnyja vysnovy.
«Jašče ŭ samym pačatku, kali tolki stała viadoma pra abvinavačvańnie Kaci ŭ «zdradzie dziaržavie», ja šmat razoŭ kazaŭ, što ŭpeŭnieny: schiema stvareńnia novaj spravy, chutčej za ŭsio, całkam paŭtaraje schiemu pieršaj spravy. To-bok jość niejki žurnaliscki materyjał, zrobleny ŭ adpaviednaści z usimi prafiesijnymi standartami, jaki prosta pastanavili ličyć złačynstvam — biełaje nazvali čornym, navat nie sprabujučy ničoha dakazvać. U pieršym vypadku tak było sa strymam z płoščy Pieramien. Što było ŭ druhim vypadku — nad hetym my łamali hałavu ŭvieś hety čas», — źviartaje ŭvahu žurnalist.
Jon zaznačaje, što spačatku było 4—5 viersijaŭ, za jakuju rezanansnuju žurnalisckuju publikacyju mahli pakarać žonku: «Adnak heta byli «hołyja» viersii biez anijakich začepak, tamu pazł nie składaŭsia. Reč u tym, što kali śpiecsłužby pastanaŭlajuć ličyć žurnaliscki materyjał złačynstvam, to heta pavinna pakidać ślady. Ja maju na ŭvazie, što ludzi, datyčnyja da hetaha materyjału (hieroi, krynicy abo suaŭtary), musiać taksama stać abvinavačvanymi, padazravanymi ci prynamsi śviedkami. A pa nivodnaj z maich viersijaŭ ja takich śladoŭ nie znachodziŭ. Pakul kalehi nie daviedalisia pra prysud Siarhieju Vasiljevu».
«Zdajecca, heta jakraz toj kavałak hałavałomki, jakoha nie chapała. Jon, na moj pohlad, tłumačyć usie dziŭnyja akaličnaści spravy, pra jakija ja raniej kazaŭ:
1) Spravu suprać Kaci raspačali orhany nie ŭ Minsku, a UKDB pa Homielskaj vobłaści. Chacia Kacia nikoli nie žyła na Homielščynie i jaje žurnalisckija teksty, źviazanyja z hetym rehijonam, možna pieraličyć pa palcach adnoj ruki. Akramia intervju z Vasiljevym, usio astatnija absalutna šarahovyja i biaskryŭdnyja, nakštałt atmaśfiernaha repartažu z Homiela padčas Forumu rehijonaŭ Biełarusi i Ukrainy… Zatoje ŭ Homieli žyŭ i pracavaŭ na miascovaje UKDB ahient Vasiljeŭ.
2) Viarchoŭny sud (apielacyjnaja instancyja) skarektavaŭ farmuloŭku prysudu Kaci z «vydačy dziaržaŭnych sakretaŭ» (jak u Vasiljeva) na «špijanaž». Nu, usio zrazumieła. Kacia nie vałodała sakretami, a prosta zadavała pytańni — heta łahičniej naciahvać na «špijanaž». A ŭ Vasiljeva zastajecca «vydača».
3) Poŭnaja adsutnaść publičnaj infarmacyi — navat u farmacie prapahandysckaj prapracoŭki i źlivaŭ. Nu pravilna, zanadta dalikatnaja tema, kab jaje ŭvohule zakranać u infarmacyjnaj prastory», — kaža Ihar Iljaš.
Jon adznačaje, što naŭmysna vynosić za dužki kiejs Cyhankova, bo nie hatovy aceńvać hetuju liniju z rasśledavańnia kaleh.
«Nie viedaju, ci mieła miesca «začystka śviedkaŭ», pomsta abo prosta spracavała łohika «čamu b nie pasadzić žurnalistku na 8 hadoŭ, kali ciapier usio dazvolena?» Ale ŭ mianie amal nie zastajecca sumnievaŭ u tym, što vyrak Kaci źviazany sa spravaj Vasiljeva.
Ihar Iljaš taksama prosić nie nazyvać materyjał Kaciaryny rasśledavańniem, bo žurnalisckaje rasśledavańnie — «heta kali ty sam raspracoŭvaješ ideju, šukaješ krynicy, pierakonvaješ čałavieka pahutaryć i vyciahvaješ novyja fakty. Takich artykułaŭ u Kaci było šmat. Ale ŭ dadzienym vypadku heta było prosta intervju plus faktčekinh».
«Vasiljeŭ sam źviarnuŭsia ŭ redakcyju i skazaŭ, što choča raspavieści pra svaju pracu ŭ KDB. Redaktar daŭ Kaci kantakt hetaha čałavieka ŭ Ščecinie (tady Vasiljeŭ žyŭ u Polščy) i daručyŭ pahutaryć ź im. Usio. Pa sutnaści, heta było rucinnaje redakcyjnaje zadańnie: napisaŭ i zabyŭ. Na praciahu amal piaci hadoŭ nikomu i ŭ hałavu nie mahło pryjści, što hetu pracu možna abviaścić złačynstvam», — reziumuje Ihar Iljaš.
Sprava ab «zdradzie radzimy» hamielčuka, jaki pryznaŭsia ŭ pracy na KDB, pralivaje śviatło na novy prysud Kaciarynie Andrejevaj
«Za hod my tak i nie daviedalisia, za što kankretna była asudžanaja Kacia Andrejeva»
Ihar i Darja Łosiki, Kaciaryna Andrejeva, Eduard Łobaŭ. Kaho Rada BNR uznaharodziła miedalom ordena «Pahoni»
Kamientary