Ekanomika

Novy dziciačy sad i FAK jak podźvih. Jak nievialikaja budoŭla pastaviła biudžet cełaha rajona «na kaleni»

Za apošni čas u biudžecie Lepielskaha rajona ŭtvaryłasia «dzirka» ŭ bolš za 12 młn rubloŭ. «Našy hrošy» raźbiralisia, što adbyłosia.

 U Lepielskim rajonie Viciebskaj vobłaści žyvie 30 737 čałaviek, administracyjny centr — horad Lepiel z nasielnictvam 17 182 čałavieki (danyja hetaha hoda).

Hałoŭnyja pradpryjemstvy rajona adnosiacca da pierapracoŭčaj pramysłovaści. U pieršuju čarhu heta filijał «Lepielski» ZAT «Viciebskahrapradukt» (udzielnaja vaha — 44,2 % u ahulnym abjomie vytvorčaści rehijona) i filijał «Lepielski MKK» AAT «Viciebski miasakambinat» (udzielnaja vaha — 43,5 % u ahulnym abjomie vytvorčaści rehijona).

Siaredni zarobak za žnivień u rajonie skłaŭ 1381,5 rubloŭ (ci 88,9% ad siaredniaha pa vobłaści).

Z hoda ŭ hod vydatki biudžetu Lepielskaha rajona byli faktyčna roŭnyja prybytkam, maksimalna sychodzili ŭ minus da 2%. Za vyklučeńniem hetaha hoda. Takoje dakładnaje traplańnie — nie zasłuha filihrannaha płanavańnia, a toje, što niemałuju dolu biudžetu rehijona składaje finansavańnie vyšejšaha biudžetu, jakoje pakryvaje ŭsie minusy i zvodzić ich praktyčna ŭ nul. Datacyi źvierchu pavialičvajucca pa miery rostu inflacyi, zarobkaŭ dziaržsłužačych i inšych biudžetnych vydatkaŭ, jakija padciahvajucca ŭśled za inflacyjaj.

Padtrymka vyšejšaha biudžetu składaje sioleta 43% ad dachodnaj častki. Heta absalutna typovaja karcina dla bolšaści rehijonaŭ Biełarusi za redkimi vyklučeńniami. Naprykład, u Minsku biudžet praficytny, i niemałaja častka prybytku stalicy pieraraźmiarkoŭvajecca.

Na druhim miescy — hrošy, atrymanyja z padachodnaha padatku — 28%, i heta pakazvaje, što rajon nie «miortvy», u im jość ekanamičnaje žyćcio.

Akramia hetaha, 7% pastupaje z płaciažoŭ PDV, 5% — z padatkaŭ na ŭłasnaść, i jašče cełych 7% z usich inšych dachodaŭ (ad padatku na ŭtrymlivańnie sabaki da zboraŭ sa źbiralnikaŭ jahad).

Ciapier pahavorym pra raschody biudžetu na 2023 hod.

Ilvinaja dola hrošaj, jakija pastupajuć, idzie na sacyjałku. U pieršuju čarhu 38% — na adukacyju i 24% — na achovu zdaroŭja. U rehijonie dastatkova šmat budujuć — na heta idzie 12%, sport, kultura i ŚMI taksama zajmajuć 12%. Na ŭtrymańnie aparatu čynoŭnikaŭ i inšuju «ahulnadziaržaŭnuju dziejnaść» tracicca 7%, i jašče pa 4% na sacyjalnuju palityku i nacyjanalnuju ekanomiku. Jak praviła, «nacyjanalnaja ekanomika» — heta padtrymka stratnych pradpryjemstvaŭ.

Što ž za padziei adbylisia ŭ Lepielskim rajonie, paśla jakich u biudžecie rehijona zjaviŭsia taki vialiki deficyt? Jašče ŭ studzieni-lutym bałans biudžetu rehijona byŭ sa znakam «plus», ale z sakavika 2023 hoda jon rezka asieŭ bolš jak na 10 pracentaŭ.

Akazałasia, ničoha zvyšvybitnaha nie adbyłosia. Prosta ŭ Lepieli vyrašyli pabudavać dziciačy sadok i fizkulturna-azdaraŭlenčy kompleks.

Ich ahulny košt roŭny prykładna 12 miljonam rubloŭ — heta jakraz taja suma, na jakuju była pieravyšana raschodnaja častka biudžetu rehijona.

Pryčym cikava, što hetyja abjekty ŭvachodziać u prahramu budaŭnictva da 2025 hoda, ale finansavańnie pa ich było ažyćcioŭlena nie płanava (heta było bačna ŭ biudžecie z pačatku hoda).

Chutčej za ŭsio, hrošy na budaŭnictva paabiacali, ale jašče nie paśpieli vydać. Doŭhi, niepavarotlivy dziaržaŭny miechanizm datacyj pracuje mienavita tak. 

Ekśpierty źviartajuć uvahu, što varta było b zrabić tak, kab umoŭny Lepielski rajon atrymaŭ mahčymaść zarablać bolš hrošaj i tracić ich z ulikam unutranych patrebaŭ, jakija vydatna bačnyja kiraŭnictvu rehijona bieź jakoj-niebudź baćkoŭskaj apieki z boku «vyšejstajačych».

Ale heta amal niemahčyma, bo ŭsie finansy, jakija vydzialajucca centram, iduć tudy, kudy skaža centr, asabliva pa prahramie «minimum na vyžyvańnie». Lubaja inicyjatyva na miescach, asabliva źviazanaja z najbolš efiektyŭnym, pryvatnym siektaram — pachod pa minnym poli. Pryvatniki, jak praviła, mała paddajucca «žorstkamu kantrolu», a takija pradpryjemstvy adrazu stanoviacca hałaŭnym bolem dla kiraŭnikoŭ rehijona. Jany pačynajuć patrabavać ad čynoŭnikaŭ pracy i chacieć choć i pazityŭnych, ale ŭsio ž pieramienaŭ, kanstatujuć ekśpierty.

Kamientary

Haračy viečar u Varšavie — minskaje «Dynama» nie vytrymała nacisku «Lehii». Ale samaje cikavaje adbyvałasia na trybunach FOTAREPARTAŽ5

SportDADALISIA NOVYJA FOTA5

Haračy viečar u Varšavie — minskaje «Dynama» nie vytrymała nacisku «Lehii». Ale samaje cikavaje adbyvałasia na trybunach FOTAREPARTAŽ

Usie naviny →
Usie naviny

Błohierka narakaje na deficyt chłopcaŭ u Hrodnie16

Miedycynskuju techniku zachodniaj vytvorčaści Biełaruś zamianiaje na kitajskuju i tureckuju1

Łukašenka zajaviŭ pra podźvih Trampa i pažadaŭ Amierycy «znoŭ stać vialikaj»10

Kali Ukraina zachavaje suvierenitet uzamien za niejtralnaść, što heta budzie značyć dla Biełarusi?13

U Minsku adkryli novy vialiki basiejn, pabudavany kitajcami2

Sacyjałahičny analiz: chto padtrymaŭ Trampa, a chto — Charys19

I «Masad», i Vatykan sačyli za PVK «Vahnier» i atačeńniem Pucina1

Tramp: «Hospad vyratavaŭ majo žyćcio nie prosta tak!» «Heta budzie załaty viek dla Amieryki» VIDEA24

Rasijski aliharch pa vynikach vybaraŭ u ZŠA prahnazuje padzieńnie cen na naftu4

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Haračy viečar u Varšavie — minskaje «Dynama» nie vytrymała nacisku «Lehii». Ale samaje cikavaje adbyvałasia na trybunach FOTAREPARTAŽ5

SportDADALISIA NOVYJA FOTA5

Haračy viečar u Varšavie — minskaje «Dynama» nie vytrymała nacisku «Lehii». Ale samaje cikavaje adbyvałasia na trybunach FOTAREPARTAŽ

Hałoŭnaje
Usie naviny →