Ježa44

Šnical pa-palesku — papularnaja strava mižvajennaha času. Historyja i recept

Ci viedali vy, što historyja recepta šnicala viadzie adlik ad XIV stahodździa i maje italjanskija karani? Jak i kali na biełaruskich ziemlach pačali hatavać šnical u paniroŭcy? Čamu strava stała papularnaj u mižvajenny čas? Vypraŭlajemsia ŭ kulinarnaje histaryčnaje padarožža i hatujem razam paleski šnical razam z Budzma.org.

 Šnical ad impieratara Fierdynanda I

Historyja pachodžańnia stravy maje italjanskija karani i siahaje ŭ XIV-XV stahodździ. Na miłanskaj ziamli była davoli papularnaja siarod znaci cialačaja adbiŭnaja, što paźniej stała nazyvacca miłanskaj adbiŭnoj. Kali pra hetuju stravu ŭ siaredzinie XVI stahodździa pačuŭ impieratar Śviaščennaj Rymskaj impieryi Fierdynand I, to adrazu zachacieŭ jaje pakaštavać.

 Impieratar Fierdynand I

Manarcha zacikaviŭ sposab pryhatavańnia adbiŭnoj: abmaknuć tonki kavałak miasa ŭ jaječnuju sumieś, abkačać u sucharach i smažyć na alei ci tłuščy. Impieratar raspavioŭ recept prydvornym kucharam i zahadaŭ padać jamu hetuju stravu. Stalicaj impieryi doŭhija časy była Viena, tamu łasunak pa recepcie ad impieratara stali nazyvać vienskim šnicalem i hatavać pačali nie tolki ź cialaciny, ale i sa śvinoj vyrazki abo file ptuški. 

Strava tak spadabałasia, što stała dynastyčnaj i ŭvajšła ŭ mieniu manaršaj dynastyi Habsburhaŭ. Daloki naščadak Fierdynanda I, karol Aŭstryi Franc Iosif I navat uzhadvaŭ šnical u svaich miemuarach: «Hory padčas pierachodu byli achutany tumanam; ale kali my z Hmundena… vyjšli na raŭninu, nieba praśviatleła, i pry dobrym nadvorji my prybyli ŭ Łambach, dzie zamovili sabie šnicali, jakija my pahłynuli ź vielizarnym apietytam».

Franc Iosif I

Vienski recept na ziemlach byłoj Rečy Paspalitaj

Na terytoryju byłoj Rečy Paspalitaj strava patrapiła tolki ŭ siaredzinie XIX stahodździa z Halicyi i Krakava, jakija na toj čas naležali Aŭstryi. Recept zafiksavała kucharka i aŭtarka knih pra damavodstva Lucyna Čvierčakievič. Jana adznačała, što raniej žycharam bujnych haradoŭ i miastečak mnohija pradukty byli niedasiažnyja, u tym liku i ź finansavych pryčynaŭ. 

U siaredzinie XIX stahodździa finansavaja situacyja, ź jaje słovaŭ, stała palapšacca, šmatlikija inhredyjenty dla raznastajnych stravaŭ pierastali «bić pa kišeni», pašyryłasia cikavaść da receptaŭ raniej nieviadomych. U tym liku stali papularnymi stravy ź mieniu manaršaj dynastyi Habsburhaŭ, siarod jakich byŭ toj samy šnical. 

Ulubionaja strava mižvajennaha času

Spačatku strava raspaŭsiudziłasia pa bolšaści terytoryj sučasnaj Polščy i nazyvałasia kotletam schabovym (Kotlet Schabowy), zatym — na Padlaššy i paźniej na biełaruskich ziemlach, dzie zajmieła nazvu paleskaha šnicala ci adbiŭnoj. Adbiŭnaja katleta stała adnoj z kłasičnych straŭ u pieršaj pałovie XX stahodździa, u časy Druhoj Rečy Paspalitaj. Kurynaje miasa stała davoli dastupnym, adbiŭnuju hatavali jak doma, tak i ŭ kaviarniach i restaracyjach. Tym bolš u tyja časy finansavy stan jak haradskoha, tak i viaskovaha nasielnictva Zachodniaj Biełarusi byŭ značna lepšym, čym za časami impieryi. A recept staŭ asabliva papularnym na Pinščynie.

Haradski rynak časoŭ Zachodniaj Biełarusi

I choć u savieckija časy paleski šnical zrabili tańniejšym, jon staŭ ujaŭlać saboj rublenuju katletu ŭ biełych sucharach, kiraŭnik hildyi biełaruskich kucharaŭ, šef-kuchar Alaksandr Čekileŭski ličyć, što mienavita paleski šnical raniej zaŭsiody hatavaŭsia z celnaha adbitaha kavałka file. 

Jak pryhatavać šnical pa-palesku

Pradukty dla pryhatavańnia šnicala pa-palesku

Kavałak kurynaha file (možna vykarystoŭvać jałavičynu ci śvininu) razrezać nie da kanca, raspłastać i źlohku adbić.

Pasalić i papierčyć, źlohku zmazać harčycaj, pakinuć na 30 chvilin.

Uźbić dva jajki.

Adbiŭnuju abvalać u muce, zatym u jajkach i absypać panirovačnymi sucharami. Absmažyć na vialikaj kolkaści razahretaha aleju z abodvuch bakoŭ da załacistaj chrumstkaj skarynački.

Pry patrebie možna davieści da hatoŭnaści ŭ razahretaj duchoŭcy ciaham 5 chvilin. 

Padajecca sa smažanaj bulbaj abo z «syroŭkaj» — sałat sa śviežaj kapusty z morkvaj, zapraŭleny śmiatanaj i harčycaj haroškam, abo inšym sałatam na vaš smak. Šnical možna palić sokam limona. 

Dla adnaho šnicala spatrebicca:

Kurynaje file — 200 hramaŭ;

suchary panirovačnyja — 50 hramaŭ;

alej — 4 stałovyja łyžki;

muka — 2 stałovyja łyžki;

2 kurynyja jajki;

sol, pierac harčyca — pa smaku.

Smačna jeści! 

Kamientary4

  • Gorliwy Litwin
    21.04.2024
    Kotlet Schabowy sa śvininy i kuryny šnicel - što pamiž imi ahulnaha? a ŭ artykule jašče i cialačaja adbiŭnaja da toj ža hienieałahičnaj linii zaličanaja. I ŭsio heta prapanujecie ličyć "paleskimi šnicalami"? naciahvajecie spadaryniu Savu na hłobus, šanoŭny ananimny Aŭtar
  • Maksim Dizajnier
    22.04.2024
    [Red. vydalena]
  • Muchi asobna
    22.04.2024
    Recepty drukavać -- kali łaska. A tekstam pra toje, što kuracina stała dastupnaj na Biełarusi tolki ŭ siarezinie 19 stahodździa navošta karmić čytačoŭ?

Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?4

Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?

Usie naviny →
Usie naviny

Viadomaja śpiavačka vyjhrała prava karystacca svaim imiem u Aŭstralii

Biełarusy adkryli ŭ Varšavie sałon kuchniaŭ, ale klijenty tak i nie dačakalisia svaich zakazaŭ

Viadomaha treniera pa ŭschodnich adzinaborstvach sudziać za žadańnie vajavać za Ukrainu2

Kanapackaja śćviardžaje, što jaje kamanda źbiraje ŭ dzień minimum pa čatyry tysiačy podpisaŭ8

Pamiatajecie ministra sportu Kačana, jaki ŭlapaŭsia ŭ tualetny skandał? Jaho ciapierašniaja pasada nie ŭražvaje3

Ciahnik Minsk — Homiel prybyŭ na kancavuju stancyju sa spaźnieńniem na čatyry z pałovaj hadziny

U Minsku źjavilisia dźvie novyja vulicy. Voś jakija nazvy1

Paśla napadu na kałonu ŭ Mali zahinuli jak minimum šeść vahnieraŭcaŭ1

Jak pomniki rusifikujuć Biełaruś? Padliki pra toje, kolki pomnikaŭ pryśviečanyja savieckaj historyi, a kolki — nacyjanalnaj2

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?4

Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?

Hałoŭnaje
Usie naviny →