Nacbank raniej kazaŭ pra ryzyku devalvacyi — u tym liku praz toje, što nasielnictva i biznes biaruć šmat kredytaŭ. Ekśpierty taksama papiaredžvajuć ab niebiaśpiecy pierahretaj ekanomiki. «Naša Niva» spytała ŭ ekanamista, čaho čakać.
Devalvacyja adbyvajecca i ciapier
Ekśpiert BEROC Anastasija Łuzhina ličyć, što čakać rezkaj devalvacyi biełaruskaha rubla bližejšym časam nie varta.
«Devalvacyja i ciapier adbyvajecca — kali rubiel źniziŭsia na dolu adsotka. Ale ŭsich pałochaje nie płaŭnaje i małaznačnaje źmianieńnie kursu, a kali devalvacyja paskarajecca. U siońniašniaj situacyi my bačym, što kurs moža źmianicca jak u bok umacavańnia, tak i ŭ bok źnižeńnia».
Prablemnaj ža źjaŭlajecca situacyja, kali devalvacyja paskarajecca ci maje pastajanny charaktar. Hetaha ciapier niama.
Rezkuju devalvacyju vyklikajuć unutranyja prablemy ŭ ekanomicy ci surjoznyja vonkavyja faktary.
«Naprykład, devalvacyja 2022 hoda była źviazanaja z dynamikaj kursu rasijskaha rubla. Jana nie mieła ŭnutryekanamičnych pieradumovaŭ, tamu razhortvałasia jak u adzin, tak i ŭ druhi bok», — tłumačyć ekśpiert.
U toj ža čas, kali ŭ ekanomicy razbałansiroŭka, devalvacyja zabiaśpiečvaje pierachod rynku ŭ novy raŭnavažny stan.
Što moža pryvieści da padzieńnia rubla?
Na dumku Łuzhinoj, asnoŭny faktar, jaki moža spravakavać paskareńnie devalvacyi, — heta paharšeńnie salda pa źniešnim handli.
«Kali pahladzieć na danyja za sakavik, to ŭ nas raście admoŭnaje salda handlovaha bałansu pierš za ŭsio pa tavarach. Pa vynikach studzienia-lutaha ahulnaje salda pa tavarach i pasłuhach składała 23 miljony. Kali majucca takija nievialikija stanoŭčyja pakazčyki pa salda, to ŭźnikaje ryzyka pryjści da admoŭnych pakazčykaŭ.
U vypadku, kali pa vynikach hoda kraina vyjdzie na admoŭny handlovy bałans, to atrymajecca, što prytok valuty ŭ krainu budziem mienšym, čym jaje trata.
U takim vypadku valuta budzie ŭ deficycie, i kurs biełaruskaha rubla da dalara pačnie źnižacca. Takaja ryzyka jość, ale pakul situacyja na rynku spakojnaja. Z pačatku hoda biełaruski rubiel da dalara źniziŭsia na 1,75%, da rasijskaha rubla ŭmacavaŭsia na 0,12%, ahułam da valutnaha košyka źnižeńnie z pačatku hoda skłała mienš za 0,5%. Letaś było 0,35%».
Pa vynikach hoda my budziem nazirać źnižeńnie kursu biełaruskaha rubla da dalara.
Taki prahnoz supadaje z tym, što my nazirajem ciaham niekalkich apošnich hadoŭ. Naprykład, piać hadoŭ tamu dalar kaštavaŭ 2,1 rubla, viasnoj 2020 hoda — kala 2,4 rubla, a pierad pačatkam vajny — kala 2,6.
Nacbank zrabiŭ pracu nad pamyłkami
«Z prychodam Kałaura Nacbank źmianiŭ padychod da vyznačeńnia kursu biełaruskaha rubla. U nas užo na praciahu 8 hadoŭ idzie rynkavaje kursaŭtvareńnie. Była praviedzienaja praca nad pamyłkami, ciapier Nacbank nie ŭtrymlivaje kurs rubla, jak heta było da 2015 hoda, tamu rezkaj devalvacyi čakać nie varta», — ličyć ekśpiert.
Padvodziačy vynik, Anastasija Łuzhina adznačaje, što dla sapraŭdy rezkaj devalvacyi biełaruskaha rubla pavinny adbycca jakija-niebudź ekstraardynarnyja padziei, jak, naprykład, pačatak poŭnamaštabnaj vajny va Ukrainie. Adnak navat u dadzienym vypadku nie varta błytać źnižeńnie kursu biełaruskaha rubla da ŭsich asnoŭnych valut z-za ŭnutranych ekanamičnych prablem i paskoranaje źnižeńnie da niekatorych valut (u 2022 hodzie — da dalara i jeŭra) z-za ŭpłyvu situacyi na rasijskim valutnym rynku.
Kamientary
Ale takija ekanamisty, jak majuć styrno kiravańnia nacbankami-centrabankami ź piarepałachu, sapraŭdy, abrynajuć kurs nacyjanalnych fijatnych niedavalutaŭ. Heta praŭda.
I aproč taho zaŭvažu: centrabanki, fijat, cenzura bankavaści delenda est
/
\
/