Jak Ukraina vyzvalaje ź Biełarusi svaich. Tłumačeńnie ŭkrainskaha ekśpierta

— 28 červienia byli vyzvalenyja 10 ukraincaŭ, piaciora ź jakich utrymlivalisia ŭ biełaruskich turmach. Siarod ich — Mikałaj Šviec, jakoha abvinavačvali ŭ dyversii suprać rasiejskaha samalota A-50 na aeradromie ŭ Mačuliščach na pačatku 2023 hodu. Jak ich traktuje Ŭkraina — jak niavinna paciarpiełych ci jak hierojaŭ, zmaharoŭ za ŭkrainskuju spravu?

— Usich dziesiacioch Ukraina traktuje jak cyvilnych hramadzian Ukrainy, jakija znachodzilisia ŭ varožym pałonie. I tamu ŭsie jany pavinny być vyzvalenyja. Siarod piaci inšych byŭ namieśnik staršyni Madžlisu krymska-tatarskaha narodu Naryman Dželał, asudžany niekalki hadoŭ tamu ŭ Rasiei, i jašče niekalki našych hramadzian, jakija znachodzilisia ŭ pałonie jašče da pačatku poŭnamaštabnaj vajny na zachoplenaj terytoryi Danieckaj i Łuhanskaj vobłaściaŭ. Ich tam žorstka katavali, tamu vyzvaleńnie hramadzian Ukrainy jość i budzie pryjarytetam dla ŭkrainskich uładaŭ.

Ščyra skažu, što nia ŭsie ŭkrainskija ŚMI paviedamili, što piać našych suhramadzian znachodzilisia ŭ biełaruskich turmach. Cikava, što ich usich pryvieźli ŭ aeraport Žulany pad Kijevam, jaki nie pracuje z pačatku poŭnamaštabnaj ahresii RF. Nakolki ja razumieju, častku ź ich dastavili ŭ Žulany na viertalocie ź biełaruska-ŭkrainskaj miažy.

— Vyzvaleńniem usich dziesiacioch zajmałasia ŭkrainskaje viedamstva pa vyzvaleńni vajennapałonnych. I SBU napisała — vyzvaleńnie našych z pałonu. Ale ź Biełaruśsiu niama zbrojnaha kanfliktu. Tady adnosna hetych piacioch vyzvalenych ź biełaruskaj turmy — jaki pałon?

— Treba razumieć, što rasiejska-ŭkrainskaja vajna, jakaja ŭ svajoj najbolš haračaj fazie praciahvajecca bolš za 850 dzion, abumoŭlivaje peŭnyja asablivaści rytoryki, u tym liku aficyjnych uładaŭ. Heta z adnaho boku.

Ź inšaha boku, chaču nahadać, što na minułym tydni byŭ vyzvaleny treci hramadzianin Biełarusi, jaki vajavaŭ va Ŭkrainie na baku Rasiei i trapiŭ u pałon. I traich takich u paradku abmienu pieradali Rasiei.

I ja dumaju, što heta adkryła mahčymaść vyzvaleńnia hramadzian Ukrainy ź biełaruskich turmaŭ.

— Biełaruskija apazycyjnyja palityki vykazvali pažadańnie, kab biełaruskich palitviaźniaŭ mianiali na rasiejskich vajskoŭcaŭ, uziatych u pałon va Ŭkrainie, naprykład, na biełarusaŭ, jakija vajavali pa kantrakcie ŭ rasiejskim vojsku. Kijeŭ na prapanovu mianiać biełarusaŭ na rasiejcaŭ ci biełarusaŭ na biełarusaŭ nie adhuknuŭsia. Ci mahčymyja takija abmieny ŭ pryncypie? Ci Ŭkraina vyzvalaje z pałonu tolki svaich?

— Ja liču, što Ŭkraina pavinna ŭ pieršuju čarhu vyzvalić dźvie katehoryi biełarusaŭ, jakija niepasredna ŭdzielničajuć u rasiejska-ŭkrainskaj vajnie. Heta dvaich bajcoŭ-kalinoŭcaŭ, jakija dva hady znachodziacca ŭ rasiejskim pałonie, i «rejkavych partyzanaŭ», jakija padryvali biełaruskuju čyhunku, paškodžvali relejnyja šafy, čym zapavolvali ruch rasiejskich vajskovych ešalonaŭ.

Pamiž Biełaruśsiu i Ŭkrainaj byli składanyja pytańni navat u peryjad miralubivaha Łukašenki. Heta i sprava «Šarojki-Palityki», kali paśla zatrymańnia va Ŭkrainie hramadzianina Biełarusi Juryja Palityki ŭ Biełarusi zatrymali Paŭła Šarojku, a potym ich faktyčna abmianiali adzin na adnaho. Było vykradańnie ŭ Biełarusi 18-hadovaha hramadzianina Ŭkrainy Paŭła Hryba, jaki viarnuŭsia va Ŭkrainu tolki ŭ 2019 hodzie ŭ ramkach abmienu z terytoryi Rasiei. Hibrydnaść tyčycca i takich pytańniaŭ, jak niavola.

Lohika Ŭkrainy jak cyvilizavanaj dziaržavy vielmi prostaja — my budziem zmahacca za vyzvaleńnie ŭsich našych niezakonna zatrymanych hramadzian.

— A što ŭ abmien mohuć być uklučanyja paznačanyja vami dźvie katehoryi biełarusaŭ — heta vašaje mierkavańnie ci mierkavańnie ŭkrainskaj ułady?

— Ja — nie ŭkrainski ŭrad.

— Ale vy možacie padzialać jaho pohlady.

— Ja padzialaju pohlady ŭkrainskich uładaŭ u tym, što treba abaraniać Ukrainu i zmahacca z Rasiejaj. Adnak šmat u čym ja niazhodny z ukrainskimi ŭładami.

— Ci viadoma, na kaho abmianiali hetych piacioch ukraincaŭ i ŭkrainak?

— Va Ŭkrainie nie raskryli, na kaho ich abmianiali. Ale miarkuju, što za ŭkraincaŭ — viaźniaŭ biełaruskich turmaŭ vyzvalili dastatkova važnych i kaštoŭnych dla Rasiei persanažaŭ. Nie dla Łukašenki, padkreślivaju, a dla Rasiei.

— Na minułym tydni biełaruskija siłavyja viedamstvy paviedamili, što Ŭkraina kancentruje dadatkovyja siły na miažy ź Biełaruśsiu, prynamsi, pierakidaje da miažy «Rasiejski dobraachvotnicki korpus» (RDK). U adkaz Biełaruś pierakinuła da miažy dadatkovyja vajskovyja złučeńni, u tym liku i kompleksy SPA «Palanez». Ci sapraŭdy mieła miesca naroščvańnie ŭkrainskaj hrupoŭki na miažy? Kali tak, to ź jakoj metaj? Biełaruskija prapahandysty razumiejuć hetuju metu vielmi prosta — Ukraina choča napaści. A jakaja jana nasamreč?

— Viedajecie, lepš nie budavać karcinu śvietu z punktu hledžańnia biełaruskich prapahandystaŭ. Uvarvańnie va Ŭkrainu 24 lutaha 2022 hodu adbyłosia ŭ tym liku i z terytoryi Biełarusi. A za paŭhoda paśla hetaha na terytoryju Ŭkrainy z terytoryi Biełarusi prylacieła bolš za 600 rakietaŭ. Ukraina maje poŭnaje i biassprečnaje prava abaraniać svaju terytoryju i strymlivać mahčymy napad. Tak, my viedajem, što kolkaść rasiejskich vojskaŭ na terytoryi Biełarusi ciapier nievialikaja.

Ale my taksama viedajem, što Łukašenka i Pucin vyrašyli raźmiaścić u Biełarusi padraździaleńnie, jakoje pavinna achoŭvać rasiejskuju jadziernuju zbroju. Heta niekalki tysiač dobra padrychtavanych i dobra ŭzbrojenych bajcoŭ, jakija, vidavočna, mohuć vykonvać roznyja funkcyi va ŭmovach rasiejska-ŭkrainskaj vajny. To bok biełaruskaja prapahanda sprabuje pieravieści z chvoraj hałavy na zdarovuju. Navošta Ŭkrainie pavialičvać front supraćstajańnia z Rasiejaj na tysiaču kilametraŭ? Jakaja ŭ hetym dla jaje karyść?

Što da rasiejskich dobraachvotnikaŭ, to pry ŭsioj pavazie da hramadzianaŭ Rasiei, jakija ŭśviadomili nieabchodnaść baraćby z rasiejskim režymam, mušu adznačyć, što ich niašmat. Tamu dla pryciahnieńnia ŭvahi da siabie jany prydatnyja, ale naŭrad ci zmohuć šturmavać choć adzin rajcentar na terytoryi Biełarusi.

— A jak vy dumajecie, jany mohuć pa svaim žadańni ažyćciavić rejd u Biełaruś?

— Usie jany vajskoŭcy Ŭzbrojenych siłaŭ Ukrainy (USU). Jany padpisali adpaviednyja kantrakty, i ich dziejańni rehulujucca statutam USU. To bok što jany pa svajoj voli voźmuć tanki i BTR i pojduć u bok biełaruskaj miažy — heta vyhladaje jak drenny scenar navukovaj fantastyki. Heta ŭ styli kazak Ryhora Azaronka.

— Ja tak razumieju, što vašyja razvahi tyčacca i pałku Kalinoŭskaha?

— Nu, viadoma, bo Hałoŭnamu ŭpraŭleńniu raźviedki (HUR) Ministerstva abarony Ŭkrainy padparadkoŭvajucca i rasiejskija dobraachvotniki, i biełaruskija, i pradstaŭniki inšych dziaržavaŭ, jakija vajujuć u składzie dvuch internacyjanalnych lehijonaŭ. Varta adznačyć, što najbolšaja kolkaść dobraachvotnikaŭ — biełarusy.

Ale varta nahadać taksama, što HUR nie padtrymaŭ udzieł biełaruskich dobraachvotnikaŭ u vybarach u Kaardynacyjnuju radu biełaruskich demakratyčnych siłaŭ. I kali anhažavańnia nie było navat na takim uzroŭni, jakija pryčyny pavinny być u taho, kab biełaruskija dobraachvotniki šturmavali rezydencyju Łukašenki?

— A čym, na vaš pohlad, tłumačycca takaja nervovaja reakcyja biełaruskaha boku? Nia tolki prapahandystaŭ, ale i vajskoŭcaŭ. Vojski ściahvajucca da miažy ź biełaruskaha boku, učora prahučała rezkaja zajava novaha načalnika Hienštaba Paŭła Muraviejki, jaki pahražaŭ navat užyvańniem jadziernaj zbroi. Jany sapraŭdy ličać, što Ŭkraina rychtujecca da napadu?

— Nahadaju, što načalnik Hienštaba Muraviejka — pavodle adukacyi palitruk, palitrabotnik. Taksama nahadaju, što Ŭładzimir Pucin nieadnarazova padkreślivaŭ, što Rasieja prychilnaja normam damovy ab nieraspaŭsiudzie jadziernaj zbroi. Heta značyć, nijakaha sumiesnaha kantrolu nad jadziernaj zbrojaj, raźmieščanaj u Biełarusi, niama.

Nakolki mnie viadoma, Hulevič, papiarednik Muraviejki na pasadzie načhienštaba, byŭ dakładna nie ŭ zachapleńni ad perspektyvy vajavać z Ukrainaj. Ale jość takaja rasiejskaja prymaŭka «bołtať — nie mieški voročať». I heta dobra pakazvaje ŭzrovień i vajskovuju kampetentnaść ciapierašniaha načalnika Hienštaba Ŭzbrojenych siłaŭ Biełarusi.

Toje, što režym Łukašenki sprabuje rabić pryjemnaje Pucinu, daŭno nie navina. Ale takim čynam, ja dumaju, jon taksama zmahajecca za svajo zachavańnie, tamu što jaho pazycyi na dadzieny momant daloka nie takija mocnyja, jak jamu chaciełasia b.

— A jadziernyja pahrozy hienerała Muraviejki Kijeŭ zusim nie pałochajuć?

— Na maju dumku, za ŭvieś peryjad paśla 25 sakavika 2023 hodu, kali Pucin abviaściŭ pra namier raźmiaścić taktyčnuju jadziernuju zbroju na terytoryi Biełarusi, nie było dokazaŭ fizyčnaj jaje prysutnaści ŭ Biełarusi. Było zroblena ŭsio, kab suśvietnaja supolnaść pavieryła, što jana tam jość. Ale nichto nia moža skazać pra heta dakładna. Adnak ja nie vyklučaju takoj mahčymaści.

Rasieja vielmi aktyŭna vykarystoŭvaje praktyku jadziernaha šantažu. I Biełaruś jak małodšy palityčny partner joj u hetym padyhryvaje.

— Vyzvaleńnie piacioch ukraincaŭ i ŭkrainak ź biełaruskich turmaŭ śviedčyć pra toje, što niejkaja kamunikacyja pamiž aficyjnym Mienskam i Kijevam isnuje. Što vy možacie skazać nakont taho, nakolki jana ščylnaja? Nakolki jana spryjaje bolš adekvatnamu razumieńniu biełaruskim bokam ukrainskich namieraŭ?

— Takaja kamunikacyja isnuje. Jana isnuje chacia b z toj prostaj pryčyny, što pamiž našymi krainami isnujuć dyplamatyčnyja adnosiny. Z adnaho boku, adnosiny z Łukašenkam kiepskija. A ź inšaha boku, stasunki ź lubym čałaviekam, dziakujučy jakim zahinie mienš hramadzian Ukrainy, ja liču, apraŭdanyja. Treba razumieć, što niaŭdzieł Biełarusi ŭ vajnie naŭprost praduchilić hibiel tysiačaŭ biełarusaŭ. I heta, ja liču, stanoŭčaje nastupstva hetaj kamunikacyi.

• 3
• 1
• 0
• 0
• 1
• 1
• 1
• 0