«Usie prablemy z SBU ŭ mianie byli źviazanyja z carkvoj». Pavał Karnazycki pra departacyju z Ukrainy
Pavał Karnazycki, jakoha Słužba biaśpieki Ŭkrainy departavała ŭ Biełaruś za raspaŭsiudžvańnie antyŭkrainskaj prapahandy na ŭkrainskaj terytoryi, užo ŭ Miensku.
Paŭłu Karnazyckamu 43 hady, jon skončyŭ BDU, aktyŭna ŭdzielničaŭ u hramadska-palityčnym žyćci Biełarusi ŭ druhoj pałovie 1990-ch, byŭ lidaram moładzievaj arhanizacyi Biełaruskaj Sacyjał-Demakratyčnaj Hramady. Paśla pryznaŭsia, što byŭ zavierbavany KDB i pracavaŭ na śpiecsłužby pad psieŭdanimam «Rałan». Ad kanca 1990-ch žyŭ va Ukrainie, dzie zasnavaŭ infarmacyjny partał glavnovosti.com. Ź im pahutaryŭ karespandent Svabody.
«Dla biełaruskaha boku heta było dziŭna»
— Jak vas pieradali biełaruskamu boku i jak vy dabralisia da Miensku?
— Mianie prosta pasadzili ŭ aŭtobus, jaki išoŭ u bok Biełarusi, utknuli ŭ ruki rašeńnie SBU, maŭlaŭ, biełaruski bok raźbirajsia. Dla biełaruskaha boku heta było dziŭna. Kali ŭkrainskaja SBU vyšturchnuła mianie praź miažu, biełaruskaja mytnia dapamahła mnie dajechać da Homla, a ŭ Homli ja sieŭ na ciahnik Kijeŭ — Miensk.
— Jak vas zatrymali va Ŭkrainie, ci prasili vy advakata?
— Ja viartaŭsia sa špacyru, vyhulvaŭ sabaku. Da mianie padjechali na mašynie čaćviora supracoŭnikaŭ SBU. Jany dazvolili mnie davieści sabaku dadomu, i ja ź imi pajechaŭ. U mianie zabrali telefon, jaki addali tolki na miažy. Vazili pa Kijevie, paśla začytali mnie rašeńnie ab vydvareńni i advieźli na miažu.
Ja prasiŭ ab advakatu, ale mnie jaho nichto nie pradstaviŭ. Mnie nie dali patelefanavać. Rašeńnie SBU było padpisana 4 kastryčnika, i ja nia viedaju, navošta jany sprabavali zrabić dopyt. Takim čynam SBU sprabuje pakazać, što ŭsie, chto zaklikaje da miru, ekstremisty.
«Vyšynskaha ja bačyŭ tolki padčas presavych kanferencyj»
— Vas vyklikali na dopyt u SBU? Pa jakoj spravie?
— Da hetaha mianie vyklikali śviedkam pa spravie Kiryła Vyšynskaha. Da hetaj spravy ja nia maju dačynieńnia. I Vyšynskaha ja bačyŭ tolki padčas presavych kanferencyj. Vyšynski — redaktar RIA-Novosti Ukraina, jaki ŭtrymlivajecca va ŭkrainskim SIZA, jon aryštavany niezakonna. Ja ŭdzielničaŭ u pres-kanferencyjach u jahonym infarmahienctvie, i ŭsio.
Ja nehatyŭna staŭlusia da ŭsich zatrymańniaŭ žurnalistaŭ. Bo kali va Ŭkrainie vypuskajuć pad zakład ludziej, jakija nanieśli vializnuju škodu biudžetu, a žurnalistaŭ biez sudu i śledztva praciahvajuć trymać pad vartaj za toje, što jany niešta skazali, heta ciahnie na brežnieŭskija časy. Na Stalina jany jašče nia ciahnuć.
Toje, što jany sprabujuć zapałochać usich, chto dumaje inakš, čym pradstaŭniki ŭłady, — heta prosta pramy šlach da dyktatury.
«Paśla prezydenckich vybaraŭ ja planuju viarnucca va Ŭkrainu»
— Ci budziecie vy abskardžvać rašeńnie SBU?
— Advakat va Ŭkrainie abskardzić hetaje rašeńnie. Ale bajusia, što da prezydenckich vybaraŭ u mianie nie atrymajecca viarnucca va Ŭkrainu. Ja tudy mahu pryjechać pieramožcam tolki paśla prezydenckich vybaraŭ. Paśla prezydenckich vybaraŭ ja planuju viarnucca va Ŭkrainu.
— A čamu vas departavali mienavita ciapier, kali pačałasia vybarčaja kampanija va Ŭkrainie?
— Mianie departavali ŭ suviazi z tym, što pačałosia masavaje ckavańnie Ŭkrainskaj pravasłaŭnaj carkvy Maskoŭskaha patryjarchatu, a ja vystupaŭ za prava viernikam malicca sa svaim statutam, jak jany chočuć. I ŭsie prablemy z SBU ŭ mianie jakraz byli źviazanyja z carkvoj. Interviju ŭładyki Paŭła, z pryčyny jakoha ŭ jaho praviali pieratrus, było dadziena mnie.
Jon ničoha takoha nie skazaŭ, ale na jaho zaviali spravu i naładzili vobšuk. Spravu zaviali ŭ toj ža dzień, kali mianie dapytvali nibyta pa spravie Vyšynskaha.
Jany chacieli vykarystać mianie, nia viedaju ŭ jakoj jakaści, suprać uładyki Paŭła. Ale kali ŭ ich ničoha nie atrymałasia, jany mnie takim čynam adpomścili, arhanizavaŭšy mnie departacyju.
— Jak vy staviciesia da taho, što ŭkrainskaja carkva budzie aŭtakiefalnaj?
— Ja nehatyŭna staŭlusia da taho, što dziaržava ŭmiešvajecca ŭ vybar viery. Kožny čałaviek maje prava sam vyrašać, jak jamu malicca. Dziaržava nia maje prava naviazvać, jak, kamu i z kim malicca.
— Vy va Ŭkrainie žyli nielehalna?
— Ja prosta žyŭ, nie afarmlajučy nijakich dakumentaŭ.
«Kali b byŭ dokaz supracoŭnictva z Rasiejaj, mianie nakiravali b da Vyšynskaha»
— Vas vinavaciać u tym, što vy pracavali na Rasieju, što byli prapłačanym Rasiejaj prapahandystam?
— Kali b byŭ chacia b adzin dokaz majho supracoŭnictva z Rasiejskaj Federacyjaj, mianie b nie departavali, a nakiravali b da Vyšynskaha. Miarkujučy pa tym, što nijakich dokazaŭ nie było, mianie prosta departavali z krainy. Ja nikoli nie pracavaŭ na Rasieju, i adnosiny da Rasiei ŭ mianie — jak da susiedniaj dziaržavy.
— A jak vy staviciesia da akupacyi Rasiejaj Krymu?
— Nijak. Ja nie zdavaŭ Krym, adrozna ad ukrainskaj ułady. Kali Ŭkraina budzie dziejničać nie takimi durnymi metadami, a stanie mocnaj dziaržavaj, jana zmoža viarnuć nia tolki Krym, ale jašče i Kubań. Ale pakul va ŭładzie voś hetyja idyjoty, ja bajusia, što jany straciać i Kijeŭskuju vobłaść.
«Kantaktavać z DNR-ŁNR ja nikoli nie sprabavaŭ»
— Vas vinavaciać, što vy publikavali antyŭkrainskija materyjały na medyjaresursach, padkantrolnych terarystyčnym arhanizacyjam «DNR» i «ŁNR». Vy majecie kantakty z DNR-ŁNR?
— Nivodnaha antyŭkrainskaha materyjału, jaki ja nibyta publikavaŭ, nie było pradjaŭlena. A što niekatoryja maje materyjały byli pieradrukavanyja roznymi resursami, ja za heta nie adkazvaju.
Hetyja materyjały byli apublikavanyja na kankretnych ukrainskich sajtach, na niekatorych rasiejskich, rasiejskaj słužbie Radyjo Svaboda, «Echo Moskvy», a taksama na resursie «Hłavnovosti». Na inšych sajtach ja nie publikavaŭsia.
Kantaktavać z DNR-ŁNR ja nikoli nie sprabavaŭ. Jak tolki mnie niechta sprabavaŭ naviazać taki kantakt, ja adrazu vyznačaŭ jaho jak idyjota i pravakatara i adpraŭlaŭ u ban.
— A što da prysutnaści Rasiei na Danbasie?
— Vy spačatku dakažycie hetuju prysutnaść. Ukrainski MZS nie abviaściŭ vajny ahresaru. A značyć, nie pryznaje prysutnaści zamiežnych vojskaŭ na terytoryi Ŭkrainy.
«Jany vam raskažuć, jaki ja padonak i svołač»
— Što vy budziecie rabić dalej u Biełarusi?
— Ja budu dalej kiravać partałam «Hłavnovosti». Heta, kaniečnie, bolš składana z-za miažy. Ale, mahčyma, budzie bolš mahčymaściaŭ. Budu rabić toje, što i rabiŭ. Mahčyma, budu pisać materyjały dla niejkich ŚMI. Ja pakul nia vyrašyŭ, bo ŭčora ranicaj ja planavaŭ usiaho tolki vyhulać sabaku.
— U Biełarusi ŭ 1998 hodzie vy ŭznačalvali moładzievuju arhanizacyju Sacyjał-Demakratyčnaj Hramady. Paśla sychodu z arhanizacyi pryznalisia, što byli zaverbavany KDB i pracavali na specsłužby pad pseŭdanimam «Rałan». Jak vy staviciesia da abvinavačańniaŭ u supracy sa specsłužbami?
— Pra heta ŭžo vielmi mnoha było napisana. Ja tady ŭsio patłumačyŭ. Pahladzicie ŭ internecie, tam stolki hadaściaŭ. Nie chaču heta kamentavać. Možacie źviarnucca da Znaŭca ci Marceleva. Jany vam raskažuć, jaki ja padonak i svołač.
Kamientary