«Na zamiežnych sankcyjach jak nadzieju na vyratavańnie možna stavić kryž». Były dypłamat Macukievič — pra sankcyi i čamu jany škodnyja
«Ucioki z Łukašenki». Nazavu heta tak u nadziei na lepšuju budučyniu dla Biełarusi, pierajmajučy «Ucioki z Šoŭšenka». Tam siužet byŭ taksama doŭhim, stanovišča zdavałasia biazvychadnym i adčajnym, ale ŭsio zaviaršyłasia chepi-endam na bierazie akijanu. U našym vypadku jość bierah Mienskaha mora, dla anałohii pojdzie, piša były dypłamat Pavieł Macukievič.
Svoj post Macukievič pryśviaciŭ sankcyjam. Žadajučy dać adkazy na sankcyjnyja pytańni, aŭtar, vierahodna, taksama vykliča novuju chvalu sprečak.
Chto jość pieršakrynicaj represij — Łukašenka ci sankcyi
Viadoma, Łukašenka. Mienavita jon pieršakrynica represij i naohuł usich bied, jakija zvalilisia na hałavu Biełarusi. Pomślivy, tamu dabiarecca da kožnaha.
Ci ŭpłyvajuć sankcyi na represii
Samo saboj. Jany ŭpłyvajuć na razmach i pravakujuć efiekty, zvarotnyja zajaŭlenym. Vidavočna, što sankcyi pakul nijak nie strymlivajuć represii. Možna taksama kanstatavać, što reakcyjaj na sankcyi da hetaha dnia źjaŭlałasia ŭzmacnieńnie žorstkaści represij.
Vidavočna taksama, što ŭładam składana daciahnucca da svajho kryŭdziciela — Zachadu, i jany adyhryvajucca na tych, chto pad rukoj. Kruh asudžanych akreśliŭ Uładzimir Makiej.
U vyniku kajuk nastaŭ navat tym, kaho pomsta pa łohicy nie pavinna była zakranuć — Tavarystva biełaruskaj movy (TBM), Sajuz biełaruskich piśmieńnikaŭ, Zhurtavańnie biełarusaŭ «Baćkaŭščyna» i mnohich-mnohich inšych.
Pa pstryčcy ŭsio heta nie adnovicca, a šmat što naohuł nie viernieš.
Chto jość pieršakrynicaj intehracyi z Rasijaj — Łukašenka ci sankcyi
Viadoma, Łukašenka. Pieršapačatkova (siaredzina 90-ch) z dapamohaj intehracyi z RF jon adnaŭlaŭ biełaruskuju ekanomiku i VPK, zaviazanyja na Rasii z savieckich časoŭ.
Zatym (kaniec 90-ch) matyvam intehracyi stała žadańnie ŭznačalić Rośsirusiju (nazva sajuza z KVZ), kali zdavałasia, što Jelcyn słaby. I tady Łukašenka padpisaŭ samyja hałoŭnyja dakumienty, realizacyja jakich nie pakinuła b i śledu ad niezaležnaści. Dalej była ciahanina ŭ abmien na subsidyi i padtrymku.
Samo saboj, histaryčny razvarot Biełarusi ŭ bok Rasii ŭ žniŭni 2020 hoda adbyŭsia taksama praz Łukašenku.
Ci ŭpłyvajuć sankcyi na zbližeńnie i intehracyju z Rasijaj
Jašče jak. Až da 9 žniŭnia 2020 hoda Biełaruś sprabavała pamienšyć zaležnaść ad Rasii, dzie mahčyma. U 2020 hodzie paśpieli tankierami naciahać z dalokaha zamiežža zvyš miljona ton nafty. Nie husta, ale pakazalna. Stała b Biełaruś pierakidvać svoj ekspart naftapraduktaŭ ź litoŭskich na rasijskija party, kali b nie sankcyi? Zrazumieła, nie.
Praktyčna ŭsie intehracyjnyja abnaŭleńni z RF, ustanoŭlenyja za minuły hod, da žniŭnia 2020 hoda nichto nie źbiraŭsia «zahružać».
Kali pajšła takaja družba, łohika patrabavała ad Zachadu prymać miery, jakija ŭniasuć razład i ŭbjuć u jaje klin. Jon pryniaŭ, naadvarot, zmacoŭvajuć.
Usie etapy intehracyi pry Łukašenku tak ci inakš źviazanyja z pytańniem ułady — umacavać uładu, zachapić bolš ułady, utrymać uładu. Hubiernataram być jon nie choča, ale kali heta budzie adzinym vychadam, kab zachavać uładu, to ŭ Biełarusi taksama nie budzie inšaha, akramia jak stać hubierniaj. Sankcyi hetamu pracesu padyhryvajuć.
Ci apraŭdanaja staŭka na sankcyi
Na zamiežnyja sankcyi jak nadzieju na vyratavańnie možna stavić tolki kryž. Mahčyma, kali b instrumient sankcyjnaha cisku znachodziŭsia pad kantrolem i kiravańniem biełaruskich demakratyčnych sił, i jany, i tolki jany, vyznačali charaktar, źmiest i terminy ŭžyvańnia sankcyj (i pry hetym nie pierasvarylisia), možna było b raźličvać na karysny efiekt.
U biełarusaŭ jość mahčymaść svajho adkaznaha cisku na ŭładu — praz nacyjanalnuju stačku. Ale ŭ najbližejšy čas pa roznych pryčynach jana naŭrad ci mahčymaja.
Čamu nielha spadziavacca na sankcyi Zachadu
Tamu što Zachad dziejničaje ŭ svaich intaresach, kirujecca svaimi matyvami i vyrašaje svaje pytańni.
Kali b heta było inakš, samyja žorstkija sankcyi ŭ dačynieńni da Biełarusi byli b uviedzienyja ŭ pieryjad samaha žorstkaha hvałtu (žnivień 2020 hoda) abo pad upłyvam padziej, jakija ŭzrušyli biełaruskuju hramadskaść (naprykład, zabojstva Bandarenki).
Ale nie, sankcyi naradzilisia pad svajoj zorkaj i stali bolš žorstkimi z-za prymusovaj pasadki samalota. Nichto fizična nie paciarpieŭ, ale intaresy ES byli zakranutyja. Jeŭrasajuz adkazaŭ palityčna, nie čakajučy vynikaŭ rasśledavańnia i naohuł nie ličačysia z stratami i vydatkami dla biełarusaŭ.
Sankcyi niedastatkova žorstkija
Navat samyja žorstkija sankcyi spracavali tolki tam, dzie nie staviłasia ŭmova źmieny režymu (u biełaruskim varyjancie — novyja vybary), i pracavała dypłamatyja. Ad Irana patrabavali admovy ad jadziernaj prahramy, ad PAR — ad aparteidu, u vypadku Livii — ad teraryzmu. Pytańnie ab uładzie nie staviłasia.
Źviarnicie ŭvahu i na praciahłaść sankcyjnaha pracesu: u PAR na dasiahnieńnie žadanaha syšło zvyš za 25 hadoŭ, u Iranie — amal 13 hadoŭ, a ŭ Livii — 12.
Pry hetym za plačyma hetych krain nie było takoha sponsara jak Rasija.
Źmiena režymaŭ u takich krainach jak Juhasłavija i Livija adbyłasia va ŭmovach prypynienych albo źniatych sankcyj.
Sankcyi razburać ekanomiku, i jon sydzie
Razburać ekanomiku — tak, jon sydzie — nie. Toje, što schiema niepracoŭnaja, dakazvaje prama zaraz Vieniesueła. U Čałaha ekanomika — na palcach, u Madura jana — na kaleniach.
U Livii ŭ svoj čas z-za sankcyj biespracoŭje dasiahnuła traciny nasielnictva. U Juhasłavii ŭ vyniku sankcyj ceny vyraśli ŭ 3,5 tysiačy razoŭ, a 40% pradpryjemstvaŭ začyniłasia.
I heta nie spravakavała buntaŭ, u rozumach sierbaŭ mienavita źniešni faktar staŭ daminavać u jakaści hałoŭnaj pryčyny kryzisu, choć da sankcyj u prablemach vinavacili Miłošaviča.
Kali naša ekanomika stanie kałom u vyniku sankcyj, to na tym miescy, chutčej za ŭsio, skončycca i Biełaruś, i ŭvieś pratest.
Hoład i biespracoŭje šturchnuć ludziej šukać ježu i zarpłatu i ničoha bolš. Svaboda, demakratyja i niezaležnaść u hetym pajku nie buduć hulać roli.
Užo pisaŭ niejak, što tady moža ŭźniknuć situacyja, kali luby vybar — maralny ci palityčny — čałaviek stanie rabić užo nie rozumam, a straŭnikam.
Intehracyja z Rasijaj navat na samych niavyhadnych dla Biełarusi ŭmovach padasca ludziam žadanaj, tamu što niezaležnaść i suvierenitet — materyi niejadomyja, a rasijskija zarobki i piensii — całkam.
Kali nie sankcyi, to što?
Prablema ŭ tym, što sankcyi — danaść. I naša chacieńnie albo niežadańnie na ich isnavańnie nie ŭpłyvaje.
Jość mierkavańnie ab taktycy tysiačy parezaŭ. Dumaju, da taho času, pakul u Zachadu niama dakładnaj stratehii z apuskańniem u biełaruskuju temu klučavymi zachodnimi krainami jak u škurnaje pytańnie (u klučy intaresaŭ biełarusaŭ, a nie mihracyjnaha ci inšaha kryzisu), hetaja taktyka maje tysiačy zahan.
Zjaŭleńnie takoj stratehii małavierahodna. I ŭ hetaj situacyi moj adkaz na « kali nie sankcyi, to što» — ničoha. Kali nielha zrabić ničoha tałkovaha, nieabaviazkova rabić što patrapiła.
Pryncypova, ničoha, akramia ekanamičnaj i humanitarnaj škody i pahrozy niezaležnaści dla Biełarusi, sankcyi nie niasuć. Nivodnaj zadačy — ni palityčnaj, ni vychavaŭčaj, ni prafiłaktyčnaj nie vyrašajuć. Heta dakazvajuć i ŭsie papiarednija sankcyjnyja cykły, praź jakija prachodziła Biełaruś za 27 hadoŭ.
Mohuć zapiarečyć, što kali nie sankcyi, to Łukašenka naohuł ničoha nie spynić, i heta tak sabie piarečańnie. Niby było ci jość niešta, ad čaho sankcyi jaho ŭtrymali ci chacia b źmiakčyli režym, prahumavali blachu i adpravili na biesterminovaje TA represiŭny katok.
Vysnova pra vychad
U płanie čakańniaŭ ad Zachadu zakaz prosty — pryhatujcie «siabram» klin. Pakul jość rasijskaja padtrymka, biełaruski režym moža spać na samych žorstkich sankcyjnych matracach.
Tut patrebna «šachmatnaja» hulnia z raźlikam na supiarečnaści, u jakoj sankcyi hulajuć dapamožny srodak dypłamatyi, a nie padmianiajuć jaje.
«Ucioki z Łukašenki» pryjdziecca ažyćciaŭlać z dapamohaj Łukašenki. Biełaruś pad jaho milicejskim kantrolem i jaje niezaležnaść zaležyć šmat u čym, jak i raniej, ad jaho ambicyj.
Ź im pryjdziecca znajści kampramis i damovicca, tamu što ŭ zakładnikach režymu nie tolki suvierenitet, ale i našy najlepšyja ludzi, i bieź ich vyzvaleńnia i spynieńnia represij nie vyzvalicca i nam.
My ŭžo daŭno nie ŭ žniŭni 2020 hoda, a žyviom i myślim usio jašče toj situacyjaj.
Čytajcie taksama: Dypłamat Pavieł Macukievič: U nas ciapier 1937-y hod
Kamientary