«Adpraŭlajem šlemy, aŭtatranspart». Andrej Stryžak raskazaŭ, jak BYSOL dapamahaje Ukrainie, i prakamientavaŭ pretenzii asobnych dobraachvotnikaŭ
Fond BYSOL, jaki padtrymlivaje represavanych biełarusaŭ, u pieršyja dni vajny abjaviŭ ab zbory humanitarnaj i vajennaj dapamohi Ukrainie. Pahavaryli ź jaho suzasnavalnikam Andrejem Stryžakom pra pošuk i zakupku nieabchodnaha abstalavańnia, kontrprapahandu i supracu ź biełaruskimi bataljonami.
«Na siońnia naša hałoŭnaja zadača — heta akumulacyja srodkaŭ. U nas adkryta niekalki zboraŭ, jany skiravanyja na dapamohu ŭkrainskim strukturam, jakija pracujuć na vajnie. Naprykład, Pieršamu dobraachvotnickamu mabilnamu špitalu imia Mikoły Pirahova, arhanizacyi «Uschod SOS» — dabračynnamu fondu, jaki zasnavali biežancy z Łuhanska. Akramia taho, ciapier častka supracoŭnikaŭ hetaha fondu pajšła na front, i my ich taksama padtrymlivajem. Kali kazać pra vajenny zbor, to jon nakiravany na padtrymku biełaruskich dobraachvotnikaŭ u šerahach ukrainskaj armii», — kaža Andrej Stryžak.
Jość zbory na zakupku vajskovaha transpartu, dronaŭ, taktyčnych aptečak.
«Vieryfikacyja struktur, jakija pracujuć va Ukrainie, dastatkova składanaja. Kali ŭ Biełarusi ŭsie adzin adnaho viedajuć zbolšaha, to tut kraina vialikaja. I navat kali maješ dobruju sietku znajomstvaŭ, byvaje niaprosta vieryfikavać infarmacyju. Tamu my ciapier zasiarodzilisia na piersanalnych, inicyjatyŭnych zborach», — tłumačyć naš surazmoŭca.
Toje, što robicca samoj arhanizacyjaj, — heta pošuk i zakupka nieabchodnaha dla frontu abstalavańnia. Adpraŭlajuć kieŭłaravyja šlemy, turnikiety, aŭtatranspart. U pieršuju čarhu sanitarnyja aŭtamabili, jakija iduć u Mabilny špital imia Mikoły Pirahova, ale taksama adpraŭlajucca džypy (jany patrebnyja dla jazdy pa prasiołačnych darohach).
Fond zapuściŭ telehram-kanał «BYSOL: vyjezd i evakuacija».
«Ciapier tam bolš za sorak tysiač padpisantaŭ. Jaho my zrabili ŭ pieršyja dni vajny, kab dapapamahčy ludziam, jakim treba było vyjechać z terytoryi bajavych dziejańniaŭ ci ź Biełarusi i Rasii. Tady było mierkavańnie, što mohuć abjavić mabilizacyju, i ŭsie mužčyny ad 18 da 60 hadoŭ buduć vajennaabaviazanymi. U kanale my robim padborki, jakija dapamahajuć ludziam pryniać rašeńnie, jak vyjazdžać. Ale ŭ pieršyja dni vajny zajmalisia mienavita evakuacyjaj z Ukrainy», — kaža Stryžak.
Jašče adzin nakirunak pracy — kontrprapahanda.
«Robim usio, kab imidž Biełarusi i biełarusaŭ byŭ bolš stanoŭčy. My kožny raz davodzim mesedž, što Biełaruś nie raŭno Łukašenka. Na spravach dakazvajem heta, adbielvajem našu reputacyju, jakaja ciapier mocna pachisnułasia.
Za paŭtara miesiaca my dasiahnuli kala dziesiaci miljonaŭ prahladaŭ našych videa. I bolšaść z hetaha — ukrainskija karystalniki».
Dobraachvotnik Pavieł Kułažanka niadaŭna narakaŭ, što nie spadziavajecca na dapamohu demsiłaŭ. Što ŭ rečaisnaści?
«Była pramoŭlenaja asabistaja pazicyja spadara Kułažanki. Ja nie mahu jaje kamientavać. Ale kali my kažam mienavita pra naša supracoŭnictva z bataljonam Kalinoŭskaha, to my padtrymlivajem usie biełaruskija dobraachvotnickija padraździaleńni, jakija publičnyja i jakija kažuć, što jany patrabujuć dapamohi.
Bataljon Kalinoŭskaha paprasiŭ zareziervavać sumu dla ich fondu, jakaja budzie skiravanaja na padtrymku siemjaŭ dobraachvotnikaŭ, zabitych i paranienych padčas vajny. My čakajem, pakul fond budzie aficyjna aformleny, kab zrabić vypłaty.
Kali ludzi z bataljona źviartajucca da nas, my dapamahajem pa patrebach.
Taksama naładžvajem pracu z pałkom «Pahonia». Čakajem aficyjnych zajaŭ, buduć jany dziejničać, ci nie. Trymajem suviaź i z atradam imia Illi Litvina ŭ Adesie, i ź biełarusami ŭ «antyaŭtarytarnym» atradzie».
Ci aktyŭna ludzi achviarujuć hrošy?
«Aktyŭnaść źmienšyłasia, ale zbory dastatkova dobra praciahvajucca. Kali da nas źviarnulisia pradstaŭnicy biełaruskaj fieministyčnaj supolnaści, my adkryli zbor na dapamohu žančynam, jakija paciarpieli ad seksualnaha hvałtu padčas vajny. Byŭ vialiki pik u hety momant. Heta vyklikała cikavaść da našaj supolnaści, i tady na nas była ździejśnienaja vialikaja DDOS-ataka. Zbolšaha my adbilisia, sajt pracuje. Ale heta kaža pra toje, što my stali mišeńniu ŭ kibiervajnie.
Treba padkreślić, što fond nie pierastroiŭsia na pracu tolki dla Ukrainy. My prosta zrabili jašče adzin nakirunak. Hałoŭnaja misija — heta dapamoha biełarusam. I ŭsie hetyja zbory aktualnyja i ciapier. My ich zapuskajem i dajom mahčymaść achviaravać na palitviaźniaŭ, na ludziej, jakija byli vymušanyja źbiehčy z krainy praz palityčny pieraśled».
Kolki ŭžo mašyn dastaŭlena va Ukrainu?
«11 aŭtamabilaŭ ahułam. Ciapier my rychtujem druhi vialiki kanvoj. Z technałahičnaha punktu hledžańnia, praściej adrazu adpraŭlać šmat. Dumaju, što na nastupnym tydni adpravim kanvoj, i jon budzie nie mienšy, čym byŭ pieršy.
Znachodziacca ludzi, jakija da nas prychodziać metava, i jakija viedajuć, što my možam zavozić mašyny. Jany, naprykład, kuplajuć aŭto, a ŭ nas prosiać dapamohu ŭ dastaŭcy.
Dumaju, što pastupova my budziem naroščvać taki nakirunak, bo jość vałanciory i arhanizacyi, jakija źviartajucca da nas z takimi prapanovami».
Jak raźmiarkoŭvajucca hrošy na dapamohu?
«U našych atrymalnikaŭ my pytajemsia, jakija jość patreby na hety momant. I aryjentujemsia na toje, što jość na rynku ŭ najaŭnaści i pa dobrym košcie. Vytvorcy nie paśpiavajuć rabić nieabchodnuju kolkaść. Kali kazać pra aŭtatranspart, to tut praściej. Jon raście ŭ košcie, ale my pracujem z tym, što jość. Roznyja byvajuć situacyi. Naprykład, my zabraniravali dźvie chutkija dapamohi ŭ Ispanii, a potym ich pierapradali pa bolš vysokim košcie. Taki dynamičny rynak».
Ci jość niejki fidbek ad ukraincaŭ?
«Prezident Špitala imia Mikoły Pirahova zapisaŭ admysłovaje videa dla kanała «Biełaruś hałaŭnoha mozha», u jakim padtrymaŭ pazicyju, što jon padzialaje biełarusaŭ i łukašystaŭ. My majem i inšuju zvarotnuju suviaź ad ludziej, jakija atrymali dapamohu. Ukraincy ŭdziačnyja biełarusam za toje, jak jany ŭdzielničajuć u hetaj vajnie.
Pa Ukrainie i Biełarusi my budziem pracavać dalej. Ad taho, jak budzie raźvivacca situacyja va Ukrainie, zaležyć, jak chutka vyjduć na volu našy palitźniavolennyja. Kali Pucin sasłabnie, Łukašenka budzie ŭ składanaj situacyi. Heta budzie naša fortka mahčymaściaŭ. Čym lepš va ŭkraincaŭ buduć iści spravy ŭ vajnie, tym bolš šancaŭ u biełarusaŭ stać svabodnymi».
Kamientary