Kultura

Vitaŭtu Kipielu — 95 hadoŭ

Siońnia śviatkuje jubilej patryjarch biełaruskaj emihracyi, baćka biełaruskaha emihracyjaznaŭstva Vitaŭt Kipiel.

Jon naradziŭsia 30 maja 1927 hoda ŭ siamji Jaŭchima i Maryi Kipielaŭ. Paśla aryštu baćki maci z małym synam vyjechała śledam za im u Rasiju ŭ vysyłku (Nalinsk, Kiraŭ, Aroł).

Kipieli zmahli viarnucca ŭ Minsk tolki ŭ 1942 hodzie. A ŭ 1944 hodzie znoŭ siamja była vymušanaja była jechać u vyhnańnie, hetym razam na Zachad. Takim čynam u Biełarusi Vitaŭt Kipiel pražyŭ tolki vosiem hadoŭ svajho žyćcia.

U paślavajennaj Niamieččynie Vitaŭt Kipiel skončyŭ Biełaruskuju himnaziju imia Ja. Kupały ŭ Rehiensburhu, vučyŭsia va ŭniviersitecie ŭ Ciubinhienie. U Lovienskim katalickim univiersitecie ŭ Bielhii zdabyŭ stupień doktara minierałohii. U siaredzinie 1950-ch pierabraŭsia ŭ ZŠA. U Ńju-Jorku jon ažaniŭsia z Zoraj Savionak, što stała viernaj spadarožnicaj žyćcia i adnadumcaj.

Razam Kipieli sabrali i sistematyzavali najbahaciejšuju kalekcyju emihracyjnaj biełaruskaj pieryjodyki i druku, vydadzienych na Zachadzie.

171 skrynia kaštoŭnych materyjałaŭ była pieradadzienaja na zachavańnie ŭ Ńju-Jorskuju publičnuju biblijateku. Hety zbor staŭ asnovaj fundamientalnaj pracy «Biełaruski j biełarusaviedny druk na Zachadzie» — nastolnaj knihi historykaŭ emihracyi i ŭsich zacikaŭlenych biełarusistykaj.

Sam Vitaŭt Kipiel doŭhi čas byŭ vykanaŭčym dyrektaram Daśledčaha centra navuki i technałohii Ńju-jorskaj publičnaj biblijateki.

Z 1982 hoda dziejač zajmaje pasadu staršyni adnoj z najbolš upłyvovych biełaruskich navukovych ustanoŭ zamiežža —Biełaruskaha instytuta navuki i mastactva ŭ Ńju-Jorku.

Jon byŭ stvaralnikam i dyrektaram biełaruskich fiestyvalaŭ u Ńju-Džersi, na praciahu 1960—1980-ch stała supracoŭničaŭ ź biełaruskaj redakcyjaj «Radyjo Svaboda».

U 1972—1982 hh. jon zajmaŭ pasadu staršyni Fiederacyi biełaruskich respublikanskich kłubaŭ, a ŭ 1974 hodzie byŭ abrany staršynioj Respublikanskaj fiederacyi etničnych kłubaŭ štata Ńju-Džersi. U 1978—1982 hadach doktar Kipiel byŭ staršyniom Etničnaj rady štata Ńju-Džersi.

Adnym z najvažniejšych akademičnych unioskaŭ Vitaŭta Kipiela źjaŭlajecca praca «Biełarusy ŭ ZŠA», nadrukavanaja pa-biełarusku ŭ 1993 hodzie i pa-anhlijsku ŭ 1999 hodzie. Aŭtar skrupulozna źbiraŭ infarmacyju pra biełarusaŭ pa kožnym amierykanskim štacie. U 2018 i 2020 hh. kniha była surjozna dapracavanaja i pieravydadzienaja ŭ Minsku.

Vitaŭt Kipiel — aŭtar knihi ŭspaminaŭ «Žyć i dzieić», jakaja pabačyła śviet u Minsku ŭ 2015 hodzie i dzie adlustravanyja pierypietyi žyćcia biełarusaŭ u XX st., šlachi zachavańnia nacyjanalnaj samaśviadomaści i pašyreńnia biełaruščyny.

My vinšujem Vitaŭta Kipiela z 95-hodździem i zyčym jamu zdaroŭja i jašče doŭhich hadoŭ žyćcia i pracy na biełaruskaj nivie!

Kamientary

«Šuhanuć Bierlin dy inšych jeŭrapiejcaŭ». Pucinski «Arešnik» moža być tolki zrežysiravanym šou1

«Šuhanuć Bierlin dy inšych jeŭrapiejcaŭ». Pucinski «Arešnik» moža być tolki zrežysiravanym šou

Usie naviny →
Usie naviny

Alaksiej Dzikavicki raskazaŭ, dzie budzie ciapier pracavać8

Dalar apuściŭsia za adznaku 3,5 rubla3

U žonki biełaruskaha tenisista ŭ Pieciarburhu ściahnuli załaty łancužok4

Jak u školnyja elektronnyja dziońniki trapiła rekłama piva? Źjaviłasia tłumačeńnie3

Manašak Śviata-Jelisaviecinskaha manastyra prahnali jašče z adnaho kirmaša ŭ Polščy21

U Varšavie pačynajecca sud pa spravie zhvałtavańnia i zabojstva biełaruski Lizy2

U Brytanii idzie sud nad bałharami, jakich padazrajuć u špijanažy na karyść Rasii

Minzdaroŭja ŭstanaviła normy pryjomu pacyjentaŭ

«Było adčuvańnie, što ludzi ŭžo nie chočuć vajny». Alaksiej Łastoŭski ab naviedvańni Siryi i režymie Asada jak mienšym źle15

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Šuhanuć Bierlin dy inšych jeŭrapiejcaŭ». Pucinski «Arešnik» moža być tolki zrežysiravanym šou1

«Šuhanuć Bierlin dy inšych jeŭrapiejcaŭ». Pucinski «Arešnik» moža być tolki zrežysiravanym šou

Hałoŭnaje
Usie naviny →