«A tiepieŕ davajtie jeŝie raz, na normalnom jazykie». Što adbyvałasia z Alesiem Puškinym za kratami
U noč na 11 lipienia ŭ reanimacyi hrodzienskaj Balnicy chutkaj dapamohi pamior palitźniavoleny mastak Aleś Puškin. Za kratami jon pravioŭ bolš za dva hady. Raskazvajem, što ź im adbyvałasia ŭ hety čas.
Alesia Puškina aryštavali 30 sakavika 2021 hoda. Uvahu režymu pryciahnuŭ stvorany Puškinym partret antysavieckaha padpolščyka Aŭhiena Žychara, jaki paličyli «reabilitacyjaj nacyzmu». Hety partret byŭ pradstaŭleny na vystavie ŭ Hrodnie. Na momant zaviadzieńnia kryminałki Puškin byŭ u Kijevie, ale viarnuŭsia ŭ krainu, chacia i viedaŭ, što heta niebiaśpiečna.
U vyniku jaho abvinavacili pavodle č. 3 art. 370 i art. 130 KK («Ździek ź dziaržaŭnych simvałaŭ» i «Reabilitacyja nacyzmu»).
25 sakavika 2022 hoda, kali išoŭ sudovy praces, Aleś parezaŭ sabie žyvot na znak pratestu. Za heta jaho na 13 sutak adpravili ŭ karcar. 30 sakavika 2022 hoda mastaka asudzili da piaci hadoŭ źniavoleńnia va ŭmovach strohaha režymu. Jon znachodziŭsia ŭ papraŭčaj kałonii №22 u Ivacevickim rajonie («Voŭčyja nory»). Paźniej administracyja hetaj ustanovy pakarała jaho piaćciu miesiacami źniavoleńnia ŭ PKT.
Pra toje, jak Puškinu žyłosia ŭ kałonii, viadoma niašmat. Naprykład, svajoj žoncy mastak niekali paviedamlaŭ pa telefonie, što ŭ PK-22 «jašče horš, čym było ŭ SIZA na Vaładarskaha».
Trochi bolš pra byćcio Puškina ŭ «Voŭčych norach» viedaje Alaksandr Ivulin, błohier i były palitviazień, jaki pierasiakaŭsia z mastakom u kałonii. Jon zhadvaje, što za pieršy tydzień u PK-22, padčas «karancinu», Aleś atrymaŭ dva raparty za «parušeńni» i apynuŭsia ŭ atradzie ŭžo ŭ jakaści «złosnaha parušalnika».
Kamunikacyja biełaruskamoŭnaha Puškina z supracoŭnikami kałonii vyhladała tak, piša Ivulin:
«A tiepieŕ davajtie jeŝie raz, no na normalnom jazykie. Na etom ja vas nie ponimaju». Reakcyja viertuchaja na biełaruskamoŭny rapart-dakład Alesia Puškina. Mastak hublaŭsia. Ledźvie padbiraŭ słovy, ale vykonvaŭ «zakonnyje triebovanija sotrudnikov administracii».
Ivulin zhadvaje, što na zonie jaho ciozku sa startu było składana, bo jon byŭ zanadta dobry navat u dačynieńni da supracoŭnikaŭ, jakija biez tłumačeńnia kanfiskoŭvali jahonyja zapisy i malunki. Puškinu było składana naładžvać kamunikacyju z daśviedčanymi viaźniami.
«Jany nie razumieli jaho. Nu jaki «narmalny» zek stanie nabivać pad sercam Rahniedu z nadpisam «Biełaruś pierad usim»?» — uspaminaje Ivulin.
U hutarcy z prajektam «Žyćcio-malina» Alaksandr kaža, što była raznaradka «prybivać» Puškina, tamu mastaku žyłosia vielmi ciažka. Taksama kanvairaŭ razdražniała toje, što Aleś razmaŭlaŭ vyklučna pa-biełarusku.
U listapadzie 2022-ha sud adpraviŭ Alesia na paŭtara hoda na turemny režym, a trochi paźniej Puškina pieraviali ŭ hrodzienskuju turmu №1. Ivulin tłumačyć heta prosta: «Kali na zonie źvierchu dajuć kamandu «fas», nie zjechać na «krytuju» niemahčyma. Tut pa Bykavie: «U hetaj spravie ni adzin tavaryš tabie nie pamočnik».
Apošnija miesiacy rodnyja Alesia Puškina niačasta atrymlivali ad jaho listy. Mnohaje ŭ listach vykreślivali cenzary. Ź siaredziny krasavika listy da žonki naohuł pierastali dachodzić.
Zimoj 2023-ha palitviazień paviedamlaŭ žoncy, što choča namalavać partret aŭtara pieršaj biełaruskaj hramatyki Branisłava Taraškieviča, jaki ŭ svoj čas taksama siadzieŭ u hrodzienskaj turmie. Taksama jon płanavaŭ stvaryć partret teatralnaha režysiora Valeryja Maśluka, jakomu ŭ sakaviku 2023-ha spoŭniłasia b 70 hadoŭ.
Što da bytavych umoŭ, to na turemnym režymie pieradačy byli mocna abmiežavanyja, i Aleś paviedamlaŭ žoncy, što vielmi chočacca źjeści čaho-niebudź smačnaha. Pavodle Puškina, viaźni skidvalisia hrašyma i kuplali ŭ turemnym bufiecie cybulu, razrazali jaje na dźvie pałovy i častavalisia. Mahčyma, heta była ledźvie nie adzinaja vitaminnaja ježa ŭ ich racyjonie.
Pa infarmacyi «Radyjo Svaboda», Aleś Puškin za karotki čas schudnieŭ na 20 kiłahramaŭ. Jon taksama prasiŭ pieradać jamu pojas dla pajaśnicy, bo jamu baleli nyrki.
Paviedamlajecca, što Puškina pryvieźli 10 lipienia ŭ špital nieprytomnaha. Jamu pačali rabić apieracyju. Padčas jaje serca mastaka spyniłasia.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆAleś Puškin: chto hety hienijalny mastak i palitviazień, što zhinuŭ u źniavoleńni
«Ja nie viedaju, što skazać dzieciam». Źmitra Daškieviča nie vypuścili z kałonii
Łukašenka pra adklučeńnie internetu ŭ 2020-m: Kali heta paŭtorycca, adklučym zusim23
Kamientary