«Praciraju dźviarnuju ručku, bo jaje mohuć namazać atrutaju». Pahavaryli z homielskim psichołaham, kvateru jakoj razhramili siłaviki
«U krainie arudujuć bandyty, i takija ŭ ich mietady cisku», — kamientuje vychadku siłavikoŭ psichołah z Homiela Ała Marcinovič. Z-za pratesnaj aktyŭnaści jana źjechała ź Biełarusi jašče ŭ žniŭni 2021 hoda. Dačka aktyvistki taksama pabyvała za kratami.
«Pomściać, ale daciahnucca nie mohuć»
Suprać 49-hadovaj Ały Marcinovič raspačata kryminalnaja sprava za «stvareńnie ekstremisckaha farmavańnia albo ŭdzieł u im». Žančyna viadzie jutub-kanał, dzie vystupaje z antyvajennymi pasłańniami.
Pra razhrom kvatery jana daznałasia z publikacyj niezaležnych miedyja. Ekipiravanyja siłaviki pakinuli ŭ jaje chacie verchał. Praŭładnyja telehram-kanały pachvalilisia tym, jak siłaviki raspraŭlalisia z rečami biełaha i čyrvonaha koleraŭ.
Marcinovič kaža, što ŭ jaje cudoŭnaja kvatera. Da pahromu ŭ joj było prybrana, i kožnaja reč interjeru zajmała svajo pradumanaje miesca. Haspadynia źviartaje ŭvahu, ź jakoj ahresijaj i złosnym varjactvam siłaviki vykonvali zahad, demanstratyŭna raskidvajučy ŭsio ŭ chacie.
«Vidać, dla ich ja ŭjaŭlaju pahrozu i hetak mnie pomściać, ale nie mohuć daciahnucca. Heta ich uzrovień. Biełaruś zachoplenaja kryminalnaj uładaju. U krainie arudujuć bandyty, i takija ŭ ich mietady cisku. Jany šukajuć našy słabyja miescy», — vykazvajecca Marcinovič.
Ała ŭdzielničała ŭ pratestach 2020 hoda. Tamu pahrom kvatery nie staŭ dla jaje niečakanaściu, ale jana ździviłasia, što akazałasia siarod bolš viadomych aktyvistaŭ, ź jakimi łukašenkaŭcy pastupili hetak ža.
Raniej HUBAZiK chvaliŭsia, jak razhramiŭ kvatery Vadzima Prakopjeva, błohiera Andreja Pavuka, pradstaŭnicy kibierpartyzanaŭ Juljany Šamietaviec, pres-sakratarki Pałka Kalinoŭskaha Kryściny «Čabor», palityka Valeryja Capkały, Janiny Sazanovič, a taksama maci zahinułaha kalinoŭca Paŭła «Vołata».
«Prasili pačytać lekcyi, a na zaŭtra da mianie prychodziŭ HUBAZiK»
Da padziejaŭ 2020-ha žyćcio Ały Marcinovič było «dobrym i ŭpakavanym». Dla hetaha joj daviałosia prykłaści niamała namahańniaŭ.
U žančyny 20-hadovy staž psichołaha. Bahata hamielčukoŭ karystalisia jaje pasłuhami. Zachodzili i milicyjanty, jakija, kali pačalisia pratesty, zajaŭlali, što jaje nie viedajuć.
U Ały Marcinovič dźvie vyšejšyja adukacyi. Pa dypłomie jana nastaŭnica biełaruskaj movy i litaratury, a taksama śpiecyjalizujecca na sacyjalnaj piedahohicy.
Da 2021 hoda jana vykładała ŭ Homielskim instytucie raźvićcia adukacyi. Była zasnavalnicaj studyi dziciačaj mody. Tam pravodzili narodnyja abrady, śpiavali biełaruskija pieśni. Była kalekcyja biełaruskich strojaŭ.
«Ja viała aktyŭny ład žyćcia. Była jarkaj žančynaj. Pracavała ŭ harvykankamie, a mianie sadzili ŭ turmu. Heta vyhladała śmiešna, karykaturna i nieadekvatna. Prasili pačytać lekcyi, bo nie było znaŭcaŭ temy, a na zaŭtra da mianie prychodziŭ HUBAZiK»,
— razkazvaje pra minułaje Marcinovič.
Da pratestaŭ Marcinovič dałučyłasia, kali na maršy masava vyšli žančyny.
Jana z paplečnikami zaklikała ziemlakoŭ brać ściahi i kreatyŭna vykazvać svaje mierkavańni. Paźniej u sacyjalnych sietkach viała tvorčy kanał, praź jaki anhažavała da pratesnaj dziejnaści pasiŭnych ludziej.
Marcinovič nie źbirałasia stanavicca palitykam. Pratestavać suprać biezzakońnia jaje padachvočvała nieabyjakavaść.
«Ja nie vyklučała, što ŭ vypadku zdušeńnia pratestaŭ Łukašenka zrujnuje naša žyćcio. Da hetaha ja była hatovaja, ale nie mahła nie padtrymać ludziej», — adznačaje jana.
«Kinuli ŭ chałodny adzinočny karcar»
2 kastryčnika 2020 hoda Ału Marcinovič na akcyi da Dnia nastaŭnika razam ź inšymi ŭdzielnikami schapili amapaŭcy. Žančynu, jakoj upieršyniu daviałosia trapić u niavolu, na praciahu niekalkich hadzin dapytvali pa čarzie piaciora śledčych.
Paśla zatrymańnia jaje špitalizavali. U lakarni jana prabyła troje dzion pad kantrolem milicyi.
«Mianie vyratavali lekary. U balnicy lažała pad kropielnicaj. Mianty daviali mianie da takoha stanu», — zhadvaje Marcinovič.
Paŭtorna jaje zatrymali ŭ červieni 2021 hoda. HUBAZik sabraŭ z dapamohaju stukačoŭ abjomnuju papku kampramatu.
Marcinovič prysudzili 10 dzion administracyjnaha aryštu. Chacieli paviesić administravańnie ekstremisckaha kanała i pasadzić na dva hady, ale dokazaŭ viny nie chapiła. Tady jašče heta mieła značeńnie dla śledstva.
Za toje, što psichołah baraniłasia, milicyjanty vyrašyli jaje pravučyć. U niavoli ź jaje ździekavalisia.
U izalatar pryvieźli chvoruju z tempieraturaj. Doktar ža napisała, što aktyvistka zdarovaja. Kinuli ŭ chałodny adzinočny karcar. Za dzień pravodzili da 5 vobšukaŭ.
«Nie davali spać. Padymali nočču. Lažała biez matraca na žaleznych rašotkach. Siadzieć zabaraniali. Vyhaniali na kalidor u kajdankach. Pieradačy nie addavali», — havoryć Ała.
Jana dadaje, što jaje pastajanna vadzili na dopyty. Pahražali, što pryviazuć dačku i buduć ź jaje ździekavacca, kali jana nie vydaść kahości.
«Da dopytaŭ była nie hatovaja», — pryznajecca Marcinovič.
Jana kaža, što paśla ździekaŭ u izalatary była hatovaja pryniać kryminalny artykuł, kab pieraviali ŭ SIZA, dzie joj udasca chacia b paspać dy pačytać knihu.
Vyzvaleńnie było niečakanym. Na voli jana daviedałasia, što zvolnienaja ź instytuta za «10 dzion prahułu».
Milicyjanty nie pakidali jaje ŭ spakoi. Nastojvali, kab pra niekaha im raskazała. Davali padpisvać roznyja papiery. Jana razumieła, što joj «šyjuć novuju spravu».
Marcinovič nie chacieła pakidać radzimy, ale siabry pierakanali.
«Rabić ja ničoha nie mahła bolš, tamu navažyłasia zjechać. Byŭ pieryjad, kali mianie milicyja pryzabyła i tady ja vyšmyhnuła», — zhadvaje psichołah.
«Dačka nie vieryła, što ŭłada tvoryć biezzakońnie, a jaje zatrymali»
Ała Marcinovič ź Biełarusi pierabrałasia ŭ Kijeŭ u žniŭni 2021-ha. Pratesnaj aktyŭnaści žančyna nie spyniała ŭ emihracyi. Adtul zaklikała suajčyńnikaŭ zmahacca z režymam.
Łukašenkaŭcy ckavali jaje, pahražali zabić, kali nie sunimiecca. Jana źviartałasia ŭ palicyju i słužbu biaśpieki Ukrainy.
U pačatku lutaha 2022-ha schapili dačku aktyvistki Ksieniju. Dziaŭčyna nie ŭdzielničała ŭ pratestach, trymałasia ŭ baku ad palityki. Niezadoŭha da zatrymańnia pierajechała z Mazyra ŭ matčynu kvateru.
Da taho, što dačka apyniecca za kratami, Marcinovič nie była hatovaja. Jana nastojvaje: Ksieniju zabrali, kab adpomścić joj.
«Mnie było dziŭna, što jany zatrymali čałavieka, jaki nie išoŭ suprać ułady. U dački nie było pratesnaha myśleńnia. Kali b była hatovaja, što jana apyniecca ŭ niavoli, to adrazu vyviezła jaje», — davodzić Marcinovič.
Pa jaje słovach, suprać dački była arhanizavanaja milicyjantami pravakacyja. Dziaŭčynu ŭciahnuli ŭ pierapisku, ź jakoj vynikała, što jana zajmajecca prastytucyjaj.
Apynuŭšysia ŭ niavoli, pad pahrozami jana pryznała vinu. Prystaŭleny da jaje advakat nijak joj nie dapamahaŭ baranicca.
U izalatary Ksienija prabyła troje sutak. Dziaŭčynu sud pakaraŭ štrafam u 640 rubloŭ. Jana była šakavanaja zatrymańniem.
Pa słovach maci, dačka nie chacieła vieryć, što ŭłada moža tvaryć takoje.
«Ksienija naiŭnaja i pravilnaja. Jana nie chacieła pakidać krainu. Ja joj kazała, što ź ciabie zrabili prastytutku, a ŭ nastupny raz padkinuć narkotyki i pasadziać. Možna skazać, što jaje zapałochvała i siłaju adtul vyciahnuła», — pryznajecca Marcinovič.
Ciapier jaje dačka žyvie ŭ Kijevie. Tam maluje i pracuje. Heta toje, čym dziaŭčyna zajmałasia ŭ Biełarusi.
«Vy razumnaja, ale ŭsio roŭna vas złomim»
Ała Marcinovič, zhadvajučy svajo niavolnictva, kaža, što ŭ izalatary achoŭniki pavodzili siabie pa-roznamu z palityčnymi. Adzin ź ich navat vyłučaŭsia nabožnaściu i spačuvaŭ joj.
Bolšaść ža dyscyplinavana vykonvała zahad. Kali bačyli, što da ich trapiŭ pratestoviec, to bralisia za katavańnie. Heta byŭ kanviejer presavańnia niazhodnych.
Hubazikaŭcaŭ razdražniała erudziravanaść i ŭmieńnie adstajać svaju pazicyju zatrymanaj. Jany zahadvali turemščykam, što treba rabić ź joju.
«U HUBAZiKu mnie kazali, što vy razumnaja, psichołah, ale jany ŭsio roŭna mianie złomiać. «My budziem dla hetaha vas katavać», — adznačaje jana.
Na jaje dumku, u HUBAZiKu pracujuć ludzi, jakija ŭ svajoj dziejnaści kirujucca tolki vyhadaj. Jany suprać taho, kab Biełaruś była pad Rasijaj, ale «ich Łukašenka zapeckaŭ u svaich złačynstvach, tamu dla ich nazad darohi niama».
Jana miarkuje, što, nie zjechaŭšy ź Biełarusi, udzielniki pratestaŭ daŭno b zrynuli režym. A ciapier pratesnaha patencyjału stanovicca ŭsio mieniej. Novamu pratesnamu jadru łukašenkaŭcy represijami nie dajuć sfarmavacca.
«Zastajecca syraja, chataskrajnikaŭskaja bajaźlivaja masa, jakaja starajecca vyžyć, — davodzić jana. — Maje siabry raskazvajuć, što ludzi padrychtavanyja da vajny i hatovyja chavacca ŭ bambaschoviščach. Stupień stracha dasiahnuła takoha ŭzroŭniu, što ludzi hatovyja navat ciarpieć vajnu. Tamu tam niama kamu zmahacca, źniščanaja raniejšaja salidarnaść».
Na dumku psichołaha, prasłavutaja biełaruskaja pamiarkoŭnaść suajčyńnikaŭ pierarasła ŭ «zaležnaść padparadkoŭvacca».
«Nie ŭžyvusia ź jabaćkami»
Dačka Ały Marcinovič paśpieła vyjechać za ličanyja dni da poŭnamaštabnaj ahresii Rasii suprać Ukrainy. Vajna stała šokam dla samoj Ały. Paźniej joj daviałosia pierabracca ŭ Hiermaniju.
Aktyvistka pierakananaja, što Biełaruśsiu kiruje rasijskaja ŭłada, jakaja pastupaje tak, jak va Ukrainie i sa svaimi apazicyjanierami.
«Ja mocna padtrymlivaju Ukrainu. Udzielničaju ŭ vałanciorskich arhanizacyjach. Zaŭsiody chadžu na mitynhi. Navat bolš rablu dla Ukrainy, čym dla Biełarusi», — ličyć jana.
Žančyna pryznajecca, što žyvie adnym dniom. Rehularna nahadvaje sabie, što treba pracirać dźviarnuju ručku, bo jaje mohuć namazać atrutaju. Ale jana nie chavajecca. Da jaje chodziać ludzi.
U Hiermanii Ała Marcinovič žyvie, jak ukrainskaja biežanka ŭ asiarodździ ŭkraincaŭ. Jany viedajuć, što jana biełaruska i časta joj za suajčyńnikaŭ pierapadaje.
«Adhrabaju za abyjakavych suajčyńnikaŭ, jakija zapisvajucca ŭ rasijskuju armiju i zabivajuć ukraincaŭ», — havoryć Marcinovič.
Jana pryznajecca, što nie vierniecca ŭ Biełaruś navat pry źmienie ŭłady, bo nie ŭžyviecca «z jabaćkami i łukašystami».
«U mianie takaja prafiesija, što ja mušu rabić žyćcio čałavieka lepšym. Ja ž nie chaču dapamahać jabaćkam — heta sumlenna. Da ich staŭlusia, jak jany da mianie, a moža navat horš», — davodzić jana.
Prychilnikaŭ Łukašenki surazmoŭnica nazyvaje złačyncami, jakija pavinny być pakaranyja. U jaje dušy «im nikoli nie budzie daravańnia».
Marcinovič zastajecca psichołaham. Joj by chaciełasia žyć spakojna, ale padmanvać siabie nie choča. Adznačaje, što pryjšła ŭ hety śviet nie tamu, kab usim padabacca, i jana havoryć toje, što joj balić.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆHladzicie taksama:
Siłaviki razhramili kvateru Dzianisa Dudzinskaha i Kaciaryny Rajeckaj u Minsku
Illa Mironaŭ paskardziŭsia na varvarski razhrom kvatery
Łojka — pra kašalkoŭ Łukašenki, pamyłku Babaryki i padtrymku Makieja. Hladzicie «Tok»
Kamientary