Praz 70 hadoŭ nasielnictva Kitaja moža skaracicca ŭdvaja. Jak palityka adnaho dziciaci traŭmavała miljony žančyn
Žančyny, jakija vyraśli ŭ Kitai padčas pieryjadu palityki adnaho dziciaci, nie tolki nie imknucca da šlubu, ale i nie płanujuć naradžać uvohule. Niekatoryja baćki nazyvali svaich dačok «Čžaodzi», abo «Łajdzi», što pierakładajecca jak «pryjdzi, maleńki bracik».
Palityka adnaho dziciaci dziejničała ŭ Kitai z 1980 pa 2015 hod. Ciapier Kamunistyčnaja partyja Kitaja adstojvaje inšyja «siamiejnyja kaštoŭnaści» i ciśnie na žančyn, kab jany bolš naradžali, bo nasielnictva Kitaja pačało rezka skaračacca. Adnak nastupstvy papiaredniaj žorstkaj palityki abmiežavańnia naradžalnaści dajucca ŭ znaki.
Žurnalisty vydańnia The Wall Street Journal pahavaryli z kitajskimi žančynami ab tym, jak na ich losie adbiłasia palityka adnaho dziciaci.
40-hadovaja Tryša Čžu zhadvaje, jak jaje maci čas ad času vyjazdžała na niekalki miesiacaŭ, kab «naviedać svajakoŭ». Užo paźniej Čžu zrazumieła, što jaje maci chavałasia ad miascovych čynoŭnikaŭ padčas ciažarnaści. Jana była ciažarnaja 8 razoŭ, i tolki ź dziaviataj sproby naradziŭsia chłopčyk.
Budučy padletkam, Čžu daviedałasia, što ŭ jaje jość małodšaja siastra, jakuju addali ŭ inšuju siamju novanarodžanaj. Jašče adnu siastru nie zarehistravali ŭ ZAHSie, kab paźbiehnuć pakarańnia za naradžeńnie zvyš pałožanaj kvoty.
Mama žančyny taksama rabiła aborty.
Maci Čžu pryhadvaje, što svajaki muža stavilisia da jaje z pahardaju za toje, što jana nie mahła naradzić syna.
Maci raskazvała Čžu, što časam u jaje ŭźnikała spakusa vypić piestycyd — adzin z samych raspaŭsiudžanych sposabaŭ samahubstva siarod sielskich žančyn u toj čas. Zhodna z daśledavańniem 1998 hoda, siarod kitajskich žančyn dzietarodnaha ŭzrostu, pražyvajučych u sielskaj miascovaści, pakazčyk samahubstvaŭ byŭ adzin z samych vysokich u śviecie.
Inšaja žančyna, jakaja naradziłasia ŭ 1992 hodzie, raskazała, što jaje adpravili žyć u pryjomnuju siamju, kab baćki mahli zavieści syna. Ciapier joj 32 hady, i jana vyrašyła nie zavodzić dziaciej.
Žurnalisty źviartajuć uvahu, što ŭ sielskich rajonach Kitaja abmiežavańni na kolkaść dziaciej uzmacnili tradycyjnaje imknieńnie mieć synoŭ, charakternaje dla kanfucyjanskich kaštoŭnaściaŭ.
Niekatoryja baćki aficyjna nazyvali svaich dačok «Čžaodzi», abo «Łajdzi». Heta pierakładajecca jak «pryjdzi, maleńki bracik». Takim čynam padkreślivaŭsia ich druharadny status lišniaj, niežadanaj dački. U vyniku dziaŭčaty adčuvali siabie vinavatymi i škadavali, što ich naradzili.
U tych vypadkach, kali małodšy brat urešcie źjaŭlaŭsia, siamja nakiroŭvała srodki na syna. Najaŭnaść bratoŭ časta abmiažoŭvała adukacyjnyja mahčymaści žančyn. Mnohija dziaŭčatki taksama sutykalisia ź ciažkaściami ŭ atrymańni adukacyi z-za taho što nie mieli nieabchodnych dakumientaŭ, bo baćki chavali ich ad uład.
Palityka adnaho dziciaci naniesła traŭmu cełamu pakaleńniu. Žančyny nie tolki byli śviedkami bolu svaich baćkoŭ z-za kinutych ci tak i nie narodžanych dziaciej, ale i sami adčuli siabie pieraškodaj na šlachu siamji da naradžeńnia syna.
Niekatoryja z hetych žančyn ciapier kažuć, što pačućcio nielubovi i adsutnaści kłopatu z boku baćkoŭ razburyła ŭ ich dušy žadańnie mieć siamju: ciapier jany nie chočuć ustupać u šlub abo naohuł naradžać dziaciej.
Pracent niezamužnich žančyn va ŭzroście ad 30 da 44 hadoŭ u Kitai pavialičyŭsia ź mienš jak 1% u 2000 hodzie da 5,6 % u 2020 hodzie. Daśledavańnie biaździetnaści, praviedzienaje ŭ 2023 hodzie, pakazała, što nie maje dziaciej kala 5% 49-hadovych kitajskich žančyn.
Praz čatyry dziesiacihodździ paśla taho, jak partyja zapuściła palityku adnaho dziciaci, kolkaść naradžeńniaŭ u Kitai znachodzicca ŭ svabodnym padzieńni. U 2023 hodzie ŭ krainie naradziłasia krychu bolš za dzieviać miljonaŭ dziaciej u paraŭnańni z prykładna 16 miljonami ŭ 2013 hodzie. Arhanizacyja Abjadnanych Nacyj čakaje, što nasielnictva Kitaja skarocicca ź siońniašnich 1,4 miljarda da 639 miljonaŭ da 2100 hoda.
Vializnaja chvala zatrymańniaŭ — stała zrazumieła, na kaho hetym razam palavali KDB i HUBAZiK1
Kamientary